Scherm en notificaties
Het scherm is erg goed, voor een LCD. Een OLED scherm had alsnog de voorkeur gehad. De diepe donkere modus van zo'n scherm zijn erg prettig voor eBooks en websites/apps in dark mode. Dit is ook voordelig voor de batterijduur. Het scherm kan aardig fel voor wat ik gewend ben, maar het scherm kan niet erg laag. Dat is 's nachts niet prettig. Zelfs op de laagste stand komt er een hoop licht vanaf. Verder zou een OLED meer moderne mogelijkheden bieden voor notificaties. De Fairphone 4 heeft geen notificatie LED, was wel het minste wat ze hadden kunnen doen. Ook heeft de FP4 geen always-on-display, omdat het geen OLED scherm heeft. Het scherm gaat maar voor ongeveer 3 seconden aan wanneer een notificatie binnenkomt en het toestel gelockt is. Dit is erg kort en vaak is de melding op het scherm alweer weg voordat je het icoontje en tekst kan lezen. Een always-on-display zou een groot verschil maken met persistent notificaties. Verder is het touchscreen goed, wel registreert deze soms ghost touches, wat wel irritant is. Ook is het scherm te groot, wat in combinatie met ghost touches bediening soms vervelend maakt. Ik heb grote handen, maar ik voorzie dat ik mijn telefoon vaker ga laten vallen door de grote van dit scherm. 6" is het meest praktische formaat vind ik. Android 12 kan het formaat van de telefoon verbeteren, die heeft namelijk de
one-handed mode optie. De Fairphone 4 heeft nog Android 11 en verwacht pas ergens in 2022 Android 12 te krijgen.
Fairphone helpdesk
Fairphone support gaf als tip om 3rd party apps te installeren die bijvoorbeeld de flash LED als notificatie kunnen gebruiken. Dit vond ik persoonlijk een waardeloos alternatief. Ook de vraag of de Fairphone een double tap to wake screen optie zal krijgen werd beantwoord met "zoek een 3rd party app", volgens mij moet het te doen zijn om deze feature toe te voegen, ook al heb je weinig mensen in dienst. Verder was de support afdeling wel behulpzaam in het verklaren of troubleshooten van problemen waarbij de Fairphone app zelf een aantal hardware tests heeft die het makkelijk maakt om de staat van het toestel te testen. Deze app was echter wel wat buggy en voelde nog niet helemaal af. Ingeschoten tickets waren bijvoorbeeld te zien wanneer je een nieuwe ticket inschiet, dit overzicht was alleen niet standaard zichtbaar. Dat is allemaal gefixt met een recente update van de app. Super dus!
Camera
Mijn vorige toestel was een Google Pixel 3. De Fairphone 4 maakt wel redelijke foto's. Kleuren springen er niet bepaald echt uit, maar die natural look heeft mijn voorkeur. Een Pixel is ook afgestemd om een natural look weer te geven.
In deze thread zijn meer foto's te zien die zijn gemaakt met de FP4. De software defined camera features hebben nog wel wat verbeteringen nodig. Vooral kleine details. Zoals bij filmen gaat de telefoon in trilstand, maar dat verstoort je opname nog steeds als iemand je een bericht stuurt. De telefoon zou eigenlijk in Do Not Disturb mode moeten gaan, zoals mijn Pixel dat al deed. De nightsight optie van de Fairphone 4 is matig, maar prima voor een mid-range toestel. Onderin deze review staan nog wat foto's, de Fairphone 4 maakt met goed verlichte omstandigheden wel goede foto's.
Connectiviteit
De Fairphone 4 heeft dezelfde ondersteuning voor WiFi standaarden als mijn oude Google Pixel 3. Maar de Fairphone 4 weet er een sterker en sneller signaal uit te trekken. Helaas heeft de Fairphone 4 geen WiFi-6. Wat niet alleen om snelheid gaat, maar ook betrouwbaarheid van het signaal. Verder is 4G ook beter op de FP4. 5G zou in mijn regio moeten zitten, Maar ik heb met T-Mobile nog geen 5G voorbij zien komen op mijn telefoon. Wel ondersteund T-Mobile mijn telefoon volledig. Dat is wel een verschil met mijn Pixel 3. Ik kan nu eindelijk ook genieten van 4G en WiFi bellen. Ook integreert de voicemail van T-Mobile automatisch in Android. Dit is waarschijnlijk heel normaal, maar ik heb dit nog niet eerder gehad met mijn Pixel, die natuurlijk geïmporteerd was en hier dus officieel niet verkocht werd.
Performance en batterijduur
De Google Pixel 3 is een high-end toestel uit 2018 waar ik nooit heb hoeven klagen over snelheid. De Fairphone 4 lijkt net zo snel of in sommige gevallen sneller te zijn. De
performance van deze SoCs zijn ook aardig gelijkwaardig. De dubbele hoeveelheid RAM van de Fairphone 4 maakt zeker een verschil. Apps openen en werken allemaal soepel. Enige uitzondering is YouTube Music. Music skippen van tracks door links of rechts te swipen heeft een stotter in de animatie, niet het geluid zelf. Maar verder loopt alles erg soepel, dit lijkt dus een uizondering te zijn. Google Maps wat op sommige telefoons soms nog wel eens een stotter kan hebben werkt zonder stotter op mijn FP4.
De batterij gaat verder prima een dag mee. Ongeveer 8 uur screen time is makkelijk te halen met Bluetooth earbuds/navigatie/muziek/browsen/YouTube. Verder duurde het een paar dagen voor Android om intelligenter om te gaan met energieverbruik. In het begin was zelfs in battery saver mode een 10 graden decline in usage te zien. Dat is nu vrijwel een horizontale lijn geworden. Super dus!
/m/211528/1ND8eFYMksTWkplQJKPabJX04mBbsGojfWQ5QMmx71ESIpWGDv.png?f=620xauto)
Speakers
Ik ben blij verrast dat de Fairphone 4 stereo speakers heeft. Ze zijn helaas niet van zo'n hoge kwaliteit als op de Pixel 3, ook zijn het geen front facing speakers. De bovenste speaker zit wel aan de voorkant terwijl de onderste speaker naar onderen gericht is. Het geluid is erg vlak en mist wat detail. Een bass geluid ontbreekt vooral. Natuurlijk met kleine speakers is het heel lastig om diepe geluiden te laten horen. Maar op de Pixel 3 is dit toch wel aardig gelukt. De speakers van de FP4 kunnen wel luider en is de kwaliteit nog steeds oké. Verder ervaar ik dat de Google Assistent soms geen gebruik maakt van beide speakers en dus soms in kwaliteit sterk verschilt. De stemkwaliteit verschilt erg wanneer je naar je daily schedule en het weer vraagt. Deze issue heb ik ook bij Fairphone support aangekaart.
Security
Voor werk moet ik authenticatie apps draaien die ook checks doen op de security status van je toestel. Een rooted device is bijvoorbeeld niet toegestaan. Ook moet je redelijk up2date zijn met patches. Ik kreeg een melding dat de Fairphone 4 niet
FIPS-140-2 compliant is. Maar de app werkt verder wel. De Snapdragon 750G heeft wel
secure support voor TEE, dat zou in principe voldoende moeten zijn voor FIPS-140-2 volgens mij. Deze issue is ook aangekaart bij Fairphone support. Ik vind dit wel een puntje. Want goede security geeft goede privacy. En aangezien je basically je hele leven op zo'n toestel stort is goede security niet optioneel. De Pixel 3 heeft geen enkele error met deze security apps. Die scoort hoog, waarschijnlijk door de Titan M chip en goede software support.
De fingerprint reader is niet slecht. Het werkt prima. Wel is het even wennen want deze zit op de powerknop die met een case best wel diep zit. Het is alsnog werkbaar.
Modulariteit en bouwkwaliteit
Ik ben een groot voorstander van modulariteit. Makkelijke tussentijdse upgrades worden zo mogelijk om de levensduur van een toestel te verlengen. Reparatie wordt ook simpeler, maar ook recycling kan makkelijker zijn. Verder ga ik hier niet op in. Bijna elke review van de FP4 duikt gelijk in dit onderwerp en geeft
te weinig aandacht aan andere zaken zoals hierboven gemeld.
De bouw van deze telefoon is super. De telefoon is door Fairphone succesvol getest op militaire drop tests en veel onderdelen zijn los verkrijgbaar en makkelijk te vervangen. Toch heb ik een officiële protective case er omheen, want dan blijft de telefoon toch wat langer mooi en niet iets vervangen is natuurlijk duurzamer. Ook is de grip verbeterd met de protective case, de aluminium rand voelt erg premium aan, maar is wat glad. Sommige mensen klagen dat de telefoon dik is. Maar mijn FP4 met case is net zo dik als mijn Pixel 3 die een Spigen Tough Armor case heeft (zie foto's voor vergelijking). Wat voor de Pixel ook echt nodig is, want Google vond het een goed idee om ook de achterkant van glas te maken. Dus netto zijn deze toestellen met goede reden net zo dik. Alleen krijg je bij de FP4 er modulariteit bij waardoor je je batterij kan swappen. Een feature die echt underrated is. Ik heb soms wel een lang weekend of een lange reis en het geklooi met powerbanks is nu gewoon klaar. Dat is een ware verademing.
De protective case en de blue light filter screen protector combinatie zijn trouwens een aanrader (onderin staan een paar foto's). Deze matchen erg goed op elkaar en houden je toestel net iets langer mooi. De blue light filter screen protector houd het scherm responsive en helder. Het filteren van blauw licht is niet echt een prioriteit voor mij, ik heb ook het alternatief geprobeerd, de privacy shield. Maar de privacy shield maakt het scherm merkbaar minder scherp en helder. De blue light filter screen protector spiegelt alleen wel meer, ook als het scherm uitstaat is een paarse waas te zien. Het mooist was geweest om gewoon glas te hebben en geen fancy blue light filter of privacy shield. Maar van de 2 officiele screen protectors raad ik de blue light filter aan.
Fairphone 4 met protective case en blue light filter screen protector
Links Fairphone 4 en rechts Pixel 3 (beide met protective case en screen protector)
Ook heb ik een 512GB SD-kaart in de telefoon (Kingston Canvas Select Plus 512 GB). Waardoor ik mijn telefoon ook gelijk kan gebruiken als portable storage. De rest van die extra storage gebruik ik voor encrypted backups van apps, offline Google Maps, offline YouTube Music, eigen MP3s, eigen films/series, etc. Omdat ik de SD-kaart gebruik als extended storage gebruik ik het niet voor gevoelige data. Maar aangezien de FP4 komt met 256GB interne storage dat wel encrypted is, is het ruim voldoende.
De knoppen voelen verder goed, maar zitten wat onhandig. De volume knoppen zitten zo'n ongeveer op dezelfde hoogte als de camera's. Er is een optie in de camera settings om de volume knoppen te gebruiken als de shutter knop. Maar met mijn linkerhand een foto maken heeft het wel wat bewustwording nodig om niet je vingers voor de lens te plaatsen wanneer je de volume knop wil indrukken. Ik heb nu een 2 seconden delay ingesteld zodat ik nog tijd heb om mijn vingers uit het beeld te plaatsen. Ik heb een feature request ingeschoten bij Fairphone support om de power knop te gebruiken als shutter. Niet wanneer je die volledig indrukt, maar gewoon aanraakt, omdat die een fingerprint reader heeft kan die dat registeren. Dus dubbel indrukken van de power knop opent de camera en dan een zachte druk op dezelfde knop zou dan een foto kunnen maken zonder dat je je vingers voor de lens hebt.
Ook omdat het toestel zo groot is heb ik een feature request ingeschoten om de power knop te gebruiken om de notificatie balk naar beneden te slepen. De Pixel 3 kan dit door een swipe gesture te doen over de fingerprint reader. Als je dat ook zou kunnen doen met de FP4, dan wordt het wat meer werkbaar.
De IP54 rating is ook geweldig! Vooral voor een modulaire telefoon. We leven in Nederland, een harde regenbui komt wel eens voor. Deze IP rating is daarom geen overbodige luxe.
Verder is alles mooi afgewerkt. Ik heb niet het idee dat ik naar een goedkoop gemaakt toestel kijk.
Conclusie
Het toestel is in principe wel prima te gebruiken en de gebreken kunnen wennen. Ook valt er natuurlijk wel wat te zeggen over de gebreken van andere toestellen (niet modulair, duurzaam, fairtrade, lange software support). Met een OLED scherm was een always-on-display mogelijk wat notificaties praktisch maakt, er ontbreekt namelijk de mogelijkheid om persistent notificaties weer te geven. Het minste wat ze hadden kunnen doen was een LED lampje voor notificaties, want dan heb je in ieder geval persistent notificaties. Als het scherm iets kleiner was, dan was het een solid 5 sterren. Maar ik kan begrijpen dat een groot toestel handig is voor een modulair toestel. Verder krijg je 5 jaar garantie op dit toestel en als deze Fairphone hetzelfde pad bewandeld als de FP2, dan is 7 jaar software support geen verrassing. Het was voor mij in ieder geval geen probleem geweest om 100 euro extra te betalen voor een beter scherm (OLED).
Verbeterpunten
Ik zie wel ruimte om deze telefoon 5 sterren te geven. Als de volgende punten door Fairphone toegepast zouden worden.
- Android 12 heeft one-handed mode, wat het formaat van het toestel gangbaar maakt. Momenteel heeft de FP4 Android 11.Dit is opgelost met de maart 2023 update
- De camera kan in minder verlichte omstandigheden niet goed overweg met kleurbalans, contrast en details in foto's. Software defined cameras zijn niet meer alleen een premium feature. Als Fairphone meer resources zou inzetten om de camera te verbeteren, dan zou dat al een hoop verschil maken. Het hoeft geen Pixel te worden natuurlijk, maar het moeten wel gangbare foto's zijn. Dit is verbeterd met de maart 2022 update.
- De microfoons nemen geluid op met een heel laag volume, dit maakt voice messages onbruikbaar. Dit kan hopelijk in software opgelost worden. Dit is verbeterd met de april en mei 2022 update.
- Noise cancellation tijdens videobellen is van lage kwaliteit, echo's komen makkelijk voor. Dit kan hopelijk ook in software verbeterd worden. Dit is verbeterd met de mei 2022 update.
Edit: hoewel de punten zijn opgelost zijn er toch nog veel rest issues en de software kwaliteit lijkt niet te verbeteren. Elke update lijkt wel iets te slopen wat je in 5 minuten ontdekt, het is alsof Fairphone geen degelijke testing doet. Ik zit eigenlijk te twijfelen of mijn review eigenlijk 3 sterren moet geven.