1. Laagste prijs
    Niet beschikbaar
    Prijsalert ontvangen zodra er een prijs is?
  2. Kenmerken | Gebruikersreviews
  3. Willen (784) Hebben (196)

Bekijk alle reviews

MSI PRO Z690-A DDR4 Review

10 december 2021, laatste update op 31 december 2021, 782 views Rapporteer
Product gekocht +1

Het werkt, maar pas op met Linux.

Pluspunten

  • Lekker snel
  • Veel fan/watercooling headers
  • Genoeg usb/tb/etc aansluitingen

Minpunten

  • BIOS wat onoverzichtelijk voor mij
  • CPU fan rpm schiet gelijk omhoog bij één enkele core temp

Eindoordeel

4 van 5 sterren (Goed)
Deze PC in elkaar gezet om mijn oude crashende PC eindelijk eens te vervangen.

Eerst maar eens even de BIOS updaten...
Helaas, MSI heeft alleen versie 7D25v10 van 15 september 2021 en nog geen nieuwe.
(LET OP! Blijkbaar zijn ze vergeten de website te update. Er is wel een nieuwere firmware:
https://download.msi.com/bos_exe/mb/7D25v115.zip)

Begonnen met een poging om Fedora 35 te installeren (Linux kernel 5.14).
Alles lijkt te werken, of toch niet?
Jammer, de GPU van de Intel Core i5-12600K wordt niet ondersteund.
En nog het aller belangrijkste...
I225-V ethernet controller
De I225-V ethernet controller wordt niet ondersteund.

Windows ondersteunt hem ook niet, maar dan kan je simpel via USB de driver installeren.
Nah, dan plug ik toch gewoon een WiFi adapter er in...
Jammer mijn TP-Link Archer T2U Nano wordt niet ondersteund en ik moet de rtl8812au driver compileren.

Via zoekmachines kom ik er achter dat Linux Kernel 5.15 de I225-V ethernet controller zou moeten ondersteunen.
Vervolgens op zoek gegaan naar een linux distro die dat ondersteunt, en uitgekomen op openSUSE Tumbleweed

Het installatieproces verliep vlekkeloos en ik heb internet.

Blijven er nog twee problemen over:
  1. AlderLake-S GT1 GPU niet herkend
  2. PC sluit niet af
AlderLake-S GT1 GPU niet herkend
Omdat de GPU niet wordt herkend start openSUSE niet op met een grafische modus.
De GPU ondersteuning is pas stabiel bij Linux Kernel 5.16, maar is gelukkig wel aan te zetten.
Hiervoor moeten we grub aanpassen.
Na het inloggen als root In de terminal voer je uit:

nano /etc/default/grub

Nu moeten we in dat bestand de GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT aanpassen.
Daar plakken we aan het eind " i915.force_probe=4680"

GRUB_CMDLINE_LINUX_DEFAULT="splash=silent mitigations=auto quiet i915.force_probe=4680"

Vervolgens afsluiten (Ctrl+X) en opslaan (Y).
Nu moeten we zorgen dat grub de wijzigingen gaat gebruiken.
In terminal voer je nu uit:

update-bootloader

Herstart nu pc en je hebt een mooie werkende grafische interface 👍.
PC sluit niet af
Niet alleen Linux heeft dit probleem. Windows gebruikers klagen ook of fora dat het niet altijd werkt,
XMP uit zetten schijnt te werken, maar werkt dus ook niet altijd.

Helaas voor nu blijf ik de aan/uit knop lang ingedrukt houden om de PC ook echt af te sluiten.

UPDATE: lijkt toch iets met de Intel IGC driver (ethernet) te zijn.
https://bugzilla.kernel.org/show_bug.cgi?id=215129
Core fan snelheid
Tijdens de [Linux Performance Showdown] time echo "scale=5000; 4*a(1)"* test wordt één core volledig belast.
Dit was: Core 16 +59.0°C
De andere cores bleven op +30.0°C
Daarbij vliegt de snelheid van de fans omhoog omdat het Mobo standaard staat ingesteld om de fans in te stellen op CPU temp.
Ik moet hier nog maar even mee gaan vogelen om de juiste balans te vinden wanneer het echt nodig is om fans harder hun werk te laten doen.
Bijgeleverde CD's
Het valt mij op dat er nog vaak een CD wordt geleverd bij onderdelen.
Nu heb ik nog wel ergens een CD speler slingeren, maar de komst van NUC en andere PC's zonder CD/DVD speler zouden ze van mij dit ook mogen vervangen in een USB stick of SD kaartje of helemaal niks voor de natuurliefhebber.

Conclusie

Het werkt, maar als early adopter moet je je wel afvragen of je nu wilt instappen of pas over een paar maanden.
Er zijn namelijk nog wel hier en daar kleine probleempjes.
Zolang je een Linux distro gebruikt die de I225-V ethernet controller ondersteunt of een USB stick met de driver voor Windows, is het een fijn moederbord waar ik verder weinig problemen bij constateer en prima werkt.
Het is alleen nog even wachten totdat de shutdown en sleep problemen zijn opgelost.

Aangezien mijn vorige PC (2013: Intel Core i5 3570) crasht heb ik nu wel een nieuwe nodig en de keuze tussen een 11th en 12th gen gebaseerd is op uitdagingen en niet op lekker makkelijk.
Afbeeldingen
Ik heb hieronder twee afbeeldingen van de huidige temp en fan modes in het BIOS.

Alle afbeeldingen

Beoordeel deze review: 0 +1 +2 +3

Heb jij ook een MSI PRO Z690-A DDR4?

Deel je ervaringen en help andere tweakers!

Schrijf review

Reacties

0
0
0
0
0
0
Wijzig sortering

Er zijn nog geen reacties geplaatst


Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn