Inleiding
Een drietal weken geleden kreeg ik een bericht van het Tweakers Testpanel dat er een plaatsje was vrijgekomen om deze earbuds een tweetal weken te testen en te reviewen. Tot voor kort had ik nog geen deftige bluetooth earbuds gebruikt. Ik luister heel wat muziek, zowel tijdens de werkdag op kantoor, als buiten de werkuren om en tijdens het sporten. Hiervoor gebruikt ik een Sennheiser Momentum 2 (over-ear bedraad) en voor het sporten heb ik eveneens een setje bedrade Sennheiser CX686G. Uit nieuwsgierigheid heb ik ook een eind geleden eens twee setjes draadloze in-ears op AliExpress gekocht, de MPow Mbits S en de Edifier X3. Beiden dus behoorlijk low-end earbuds, waar de geluidskwaliteit te wensen over laat (dat was ook naar verwachting), maar waarmee ik wel de vrijheid van het gebrek aan draad mee heb leren apprecieren. Ik was dus wel benieuwd naar wat deze earbuds brachten tov mijn huidige 'setup', heb me kandidaat gesteld en heb de oortjes uitgetest.
De prijs is met 400 euro niet mals, het is voor iedereen voor zich uit te maken of dat te veel is of niet. Er zijn zeker een stuk goedkopere alternatieven te verkrijgen (tot in het extreme met oortjes van sub 20 euro), maar die doen uiteraard wel onder zodra je verder dan de prijs kijkt. Kijkende naar de prijzen van mid tot high-end headphones is het zeker niet goedkoop maar tegelijk ook weer geen absurd hoog bedrag. Voor mijn Momentum 2 heb ik destijds ook 200+ euro neergelegd. Je krijgt er een complete featureset voor terug, kwaliteit kost wat, en ook de premium look en feel speelt mee om voor jezelf te bepalen wat je van de prijs vindt. Ik heb niet meteen een goede blik op de concurrentie en hun prijzen, en hoe deze PI7 zich ertoe verhoudt. Ik zou voor mezelf zeggen dat de prijs een honderdtal euro te veel is voor mezelf om deze aan te schaffen.
Uiterlijke indrukken
Wat komt er in de doos
De oortjes worden in een compact hardkartonnen doosje geleverd van 10x10 cm. Bij het openen van het doosje (dat 'klapt' via de zijkant open met een magnetische sluiting) vind je de case met de oortjes in. Eens je die er uit hebt gehaald vind je nog 2 kabeltjes: een usb-c naar usb-c kabel voor te laden, en een headphone-jack naar usb-c kabel voor de audio retransmission feature. Er zitten verder ook silicone plugs bij om de earbuds te laten passen in je grotere of kleinere oren; er worden 3 maten geleverd en de middelste zit er standaard op. Als laatste zit er een quickstartguide bij met visuele uitleg over hoe het pairen werkt en de verschillende functies qua bediening, en daarnaast een obligatoir safety&warranty boekje. Al bij al een goed, stijlvol en kwalitatieve verpakking, zonder veel overbodige nonsense, die bij een product van deze prijsklasse hoort.
Bouwkwaliteit en afwerking
De gebruikte materialen en het afwerkingsniveau zijn mijns inzien uitstekend. De case bestaat uit een mat zwart plastic voor de body, en de lid is zilverkleurig. Er is een led aanwezig die kleurt volgens het batterijniveau. Er is een knop aan de buitenkant van de case, en een klein knopje binnenin als je de lid opendoet. De lid heeft een magnetische sluiting bij het openklappen. Vanonder zit de usb-c aansluiting. De case is redelijk licht, maar ziet en voelt goed afgewerkt. Binnenin de case zitten de oortjes vast met een aantal magneetjes, die ze stevig op hun plaats houden. Er is geen gerommel bij het schudden van de case, alles is uitstekend afgemeten.
De oortjes zelf zien er vooral heel premium uit. De 'body' bestaat uit donkergrijs mat plastic, met kleine zilveren 'grills' voor de microfoons. Op de body zit een kleinere cirkelvormig zilverkleurig stuk. De bovenkant daarvan is aanraakgevoelig en dient voor de bediening van de earbuds. Ze voelen zeker niet zwaar te noemen, maar hebben toch een 'gewicht' als je ze in de hand hebt; het voelt alsof er iets inzit en niet een pluimgewicht brol product (wat bijvoorbeeld van goedkope aliexpress buds wel gezegd kan worden). Aan de binnenkant zitten een paar goudkleurige cirkeltjes voor de verbinding met de case bij het laden, en de sensor die detecteert of je de oortjes hebt inzitten.
Het kleurenschema van zilver met mat donkergrijs vind ik persoonlijk heel mooi en stijlvol. Bovenal hebben de earbuds een eigen smoel en is het niet een kopie van (bijvoorbeeld) de gekende look van de Airpods. De mooie looks zorgen er wel voor dat je bang bent om ze eens te laten vallen en te beschadigen, iets wat bij wireless earbuds een kwestie van tijd is me dunkt. Ik heb ze niet actief op de grond gesmeten om te testen hoe goed ze dit weerstaan
Gebruik van de earbus
Geluidskwaliteit
Ik ben geen purist, audiofiel, of professioneel met audio bezig, laat ik daarmee beginnen. Ik beoordeel het dus vanuit mijn persoonlijke ervaring, die zeker subjectief is en een oordeel zonder duidelijke criteria valt hard te maken. De muziek die ik luister is zeer uiteenlopend van klassiek tot pop tot techno, en ik luister praktisch alles via Spotify op de smartphone (on the road) of op de Macbook Pro (op kantoor en thuis). Qua specs ondersteund deze set Adaptive aptX (HD & Low Latency), wat overigens ook aangegeven werd in het bluetooth menu van mijn smartphone, dus ik ben alvast zeker dat dat in gebruik was
Persoonlijk ben ik behoorlijk onder de indruk van de geluidskwaliteit van deze earbuds. Muziek klinkt 'vol', met een goede bass, maar zeker niet overheersend; ook de midden en hoge tonen komen heel goed tot uiting. Als we puur over muziek beluisteren spreken en de geluidskwaliteit daarbij, verkies ik nog steeds mijn Sennheiser Momentum, maar dat is dan ook een ander type headphone met andere pro en contra's. Puur qua bass (of eerder qua lage tonen in het algemeen) heeft deze over-ear wel wat meer te bieden. Dat gezegd zijnde is de PI7 wel mijlenver beter dan de goedkope wireless in-ears die ik hiervoor had. Deze ontbraken praktisch alle kracht in de lage tonen en klonken dan weer schel als het over hoge zang gaat. Dat neem je erbij gezien de prijs dat je ervoor betaalt. Voor de B&W is dat natuurlijk geen argument met zijn prijskaartje, maar op de geluidskwaliteit valt in mijn ogen niets aan te merken. Ze klinken gewoon uitstekend tout court, en het is geen geval van 'ze klinken goed, rekening houdende dat het maar kleine in-ears zijn'. Ook bij hoger volume begint er niets te kraken of vervormd te klinken. Mijn oordeel is dus prima.
Bij het bellen en videocalls heb ik geen klachten gehad over verstaanbaarheid, meer kan ik daar niet echt over zeggen. De earbuds bevatten meerdere microfoons voor o.a. de noise cancelling, en die doen klaarblijkelijk goed hun werk bij het opnemen ook.
Ten slotte is ook het volumeniveau voor mij goed. Dit is iets waar ook de goedkope chinese oortjes vaak te kort schieten. Bij de PI7 kon ik steeds luid genoeg gaan. Ook vond ik persoonlijk dat ze zelfs met de noise cancellation uit goed afschermen van geluid buiten (wat anders iets is dat overstemt moet worden en niet altijd lukt als er niet genoeg volume kan behaald worden).
Dagelijks gebruik
Het pairen met devices ging zonder problemen. Op de (Android) smarphone kreeg ik de melding dat de app gebruikt moest worden om te pairen, waarna het vlot ging via de app. Met de Macbook was de app niet nodig en ging het via de standaard bluetooth headphone manier. De oortjes bevatten een sensor die voelt of de oortjes inzitten of niet. Dit zorgt ervoor dat als je de oortjes uit de case haalt en insteekt, er automatisch verbinding wordt gelegd met het laatsgebruikte gepairde device. Dat is gemakkelijk, maar dan volgt er iets wat ik minder geslaagd vind. De muziek app wordt ook automatisch geopend en begint te spelen. Op de gsm is dat in mijn geval Spotify, wat op zich 'klopt'. Echter wil ik niet meteen dat muziek al begint te spelen enkel omdat ik de oortjes insteek. Op de mac opent de Muziek app, wat 'fout' is; ik gebruik deze helemaal niet en ook daar zou het Spotify moeten zijn, dus moet ik die steeds manueel terug afsluiten. Geen idee of dit valt in te stellen, maar iets wat ik wat minder goed vind. Via de app kan je instellen of de wear sensor uberhaupt gebruikt moet worden of niet, wat al iets is, maar verder geen instelling voor zover ik zag. Verder betekent het ook dat als je naar muziek luistert en de oortjes even uithaalt, dat de muziek pauzeert en verdergaat nadat je ze terug insteekt, dit werkt dan weer wel goed.
Draagcomfort
Zoals hierboven gezegd voelen de oortjes niet als lightgewicht pluimpjes. Eenmaal je ze in hebt, heb ik me echter nooit de bedenking gemaakt dat er iets in mijn oor zit dat veel weegt. Ze zitten dus behoorlijk comfortabel, ook na meerdere uren gebruik tijdens een werkdag. Ik heb na een paar dagen geswichted van de middelste meeleverde grootte van silicone buds naar de kleinste, en vond deze uiteindelijk het beste zitten. Op geen enkel moment zijn de oortjes ook uit mijn oren gevallen, iets wat ik met mijn goedkope earbuds regelmatig tegenkwam. Gelukkig maar, want dit prijskaartje zou ik er ook iets meer pijn bij voelen als ik ze op het beton zie kletteren, iets waar ik bij de 20 euro kostende concurrentie niet naar omkijk
Het geijkt gebruik zou moeten zijn dat je ze insteek in 'verticale positie', en dan een kwartslag draait zodat ze 'horizontaal' komen te zitten, en het grootste stuk van de behuizing 'inhaakt' in je oor waardoor ze vastzitten. Ik heb dat echter steeds maar half gedaan, helemaal draaien vond ik nogal pushen, ik plof ze maar wat in men oren en ze voelen snel alsof ze goed zitten. In vergelijking met mijn chinese oortjes zitten deze een stuk beter over langere tijd, echter verkies ik persoonlijk alsnog mijn over-ears als ik weet dat ik lange tijd ongestuurd muziek zal luisteren.
Bediening
Bediening gebeurt via een touch sensor op het buitenste vlak van het kleine cirkelvormig stukje van de earbuds. De meeste nodige functionaliteiten zijn er; een keer drukken voor play/pauze, twee keer links voor vorige song en twee keer rechts voor volgende song, er is een combo voor calls aannemen of afwijzen, voor de voice assistent te activeren en ook voor de noise cancelling aan of uit te zetten. Voor uitgebreidere setting van de noise cancellation moet je de app gebruiken. Wat ik persoonlijk mis is dat het volume niet kan worden aangepast via de touch bediening, hiervoor moet je nog je device gebruiken. Mogelijks iets dat via een sotware update zou kunnen komen? Dit is bijvoorbeeld iets dat ik belangrijker vind om vaak bij de hand te hebben dan de noise cancelling te kunnen toggelen. De earbuds reageren snel op een bediening en geven via een audiosignaal ook reactie dat ze een actie uitvoeren als reactie. De enige keer waar ik problemen ondervond is tijdens het (langdurig) fietsen in de regen. De earbuds zelf zijn hiervoor geschikt (ip54), de case echter niet. Waar ik geen issues had met de oortjes die uitvielen ofzo, was het wel een probleem om te bedienen; de nattigheid na een paar keer met natte vingers bediend te hebben (en ook gewoon regen die erop komt via je hoofd en haar) leverde op random momenten onbedoeld geregistreerde aanrakingen op waardoor muziek regelmatig pauzeerde en terug aansprong. Dit lijkt me echter onoverkomelijk; ook bij mijn andere oortjes die met touch werken heb ik hetzelfde probleem.
Batterijduur & laden
De oortjes zouden een viertal uur moeten meegaan op volle lading, en dat komt overeen met hoe ik het heb ervaren. Zonder noise cancelling aan heb ik, startende van 100% batterij op beide oortjes, twee uur naar muziek geluisterd op redelijk hoog volume, en de oortjes gaven daarna 52% en 73% batterijniveau aan, dus dat komt ongeveer met de beloofde spec overeen. Wat ik vreemd vind is de 20% verschil tussen links en rechts; beide oortjes verbruiken een verschillende hoeveelheid batterij om een of andere reden? Dit was iets dat consistent zo was, geen issue maar wel iets opmerkelijk waar ik best benieuwd ben naar de reden. De case bevat capaciteit om de oortjes een viertal keer op te laden. Het laden zelf gebeurd ofwel via usb-c ofwel wireless. Beiden zijn voor mij persoonlijk mooie pluspunten. USB-c komt helaas nog verre van overal voor, en zeker bij de minder high-end devices komt er nog al eens een micro-usb aansluiting voor. Mijn smartphone en laptop laden beiden via usb-c, en dit betekent dat ik ook deze oortjes met een en dezelfde lader kan gebruiken, heel gemakkelijk dus. Er wordt quickcharging ondersteund, 10 minuten laden via usb-c levert 2 uur aan luisterijd op. Het laden via wireless is eveneens gemakkelijk; laden gaat uiteraard trager maar het is best gemakkelijk om de case 'nonchalant' op de pad te leggen als je hem dan toch ergens moet leggen en zo heb je altijd genoeg juice
Op kantoor hebben we ikea-matjes voor wireless charging, en daarmee ging het laden aan 10% per uur ongeveer. Dus best traag, maar tegelijk nice-to-have.
De 4 uur capaciteit is niet heel lang ten opzichte van andere wireless earbuds, zo gaan mijn aliexpress oortjes naar mijn gevoel langer mee. Voor mij is het echter geen probleem. Op kantoor of thuis heb ik zelden luistersessie van die lengte; er is meer dan regelmatig genoeg een moment waarin de oortjes terug in de case gaan. De case is altijd opgeladen omdat die ofwel ergens wireless lag te laden ofwel in een mum van tijd aan de kabel is volgeladen. Ik ben dus nooit platgevallen qua batterij. Met de vier uur kom je mooi de ochtend door, dan kan je terug laden tijdens lunch, en de rest van de werkdag terug aan. Ook tijdens het sporten (in mijn geval bv langere tochten van meerdere uren met de racefiets) heb ik af en toe pauzes waarin de earbuds terug in de case gaan om even bij te laden, en ik heb dus geen issue gehad dat ik zonder muziek zat. Tenslotte ook het vermelden waard is dat het mogelijk is om met 1 oortje te luisteren terwijl het andere zou leeg zijn en moet bijladen.
Notable Features
Headphone app
Bij de earbuds hoort een companion app. Deze is verplicht om te gebruiken op de smarphone; bij het pairen van de telefoon met de earbuds via het standaard Android bluetooth menu komt er een melding dat om te pairen de app moet geopend worden. De app heeft een aantal functies:
- Weergeven van het batterijniveau van zowel de earbuds als de case.
- Instellen van de noise cancellation. Deze kan ook via een lange tap op de earbuds zelf worden aan- of afgezet. Via de app kan er echter meer worden ingesteld: uiteraard aan- of afzetten. Er kan ook gekozen worden voor een 'Auto' stand, waarbij afhankelijk van het omgevingsgeluid gekozen wordt hoeveel noice cancelling er plaatsvind. Tenslotte kan je ook instellen hoeveel omgevingsgeluid er wordt weggefilterd (of net niet), genaamd 'Ambient Pass-Through'. Via een slider kan je kiezen om geluid van buitenaf door te laten, gaande van heel weinig doorlaten tot enigzins versterkt doorgeven van geluid.
- Soundscapes afspelen. De app komt met een aantal soundscapes die afgespeeld kunnen worden bij wijze van white noise. Denk aan een voorbijstromende rivier, regen tegen de ruit, een knetterend haardvuur ... Deze kunnen ook afgespeeld worden met een timer gaande van 5 minuten tot een uur. Dit is een feature die ik persoonlijk weinig tot nooit gebruik, maar ik kan me voorstellen dat dit voor anderen in situaties wel handig kan zijn.
Het pairen met de earbuds ging bij mij vaak moeizaam; vaak moest ik de oortjes eens in de case steken en terug uithalen, bluetooth uit en terug aanzetten, om de earbuds uiteindelijk verbonden te krijgen. Merk op dat dit specifiek over de app gaat, en niet de bluetooth verbinding zelf met de smarphone/laptop, die werkte zonder problemen. De app, eenmaal verbonden, doet wat hij moet doen, en heb ik geen grote problemen mee ondervonden in gebruik. Het enige waar ik mij ietwat aan ergerde is dat de app enkel werkt als je locatiegegevens aanstaan op de smarphone. Me dunkt dat dit geen vereiste zou mogen zijn om bv je batterijniveau te checken of noice cancelling settings aan te passen. Verder heb ik ook consistent gemerkt dat als ik muziek luister en tegelijk via de app verbinding met de oortjes maakt, dat de muziek consistent begint te stotteren tot ik de verbinding via de app terug verbreek. Niet heel erg gezien je de app in de praktijk niet vaak gebruikt denk ik, maar wel iets dat hopelijk kan gefixt worden.
Smart Case met audio retransmission
De case die bij de earbuds zit heeft een unieke feature genaamd 'audio retransmission', die heel handig kan zijn afhankelijk van welke apparaten je hebt staan. Bijgeleverd in de doos zit een kabeltjes met een standaard headphone jack aansluiting naar usb-c. Hiermee is het mogelijk om de case aan te sluiten op 'legacy' apparaten die enkel een headphone uitgang als audio output en geen bluetooth hebben. Vervolgens kan je via je earbuds draadloos luisteren naar je legacy apparaat. Er kan ook naar een tweede bluetooth device worden doorgestuurd. Gezien mijn setup waarbij ik luister via mijn smarphone of macbook, is het een feature waar ik in dagelijks gebruik persoonlijk geen grote behoefte aan heb. Waar dit echter heel handig kan zijn is voor bijvoorbeeld multimediasystemen op een bus of vliegtuig die enkel headphone jacks hebben. Ik heb dit zelf getest door de case aan te sluiten op de headphone jack van de televisie en vervolgens een film te spelen (via Kodi op een Android smart TV moest het uitmaken). Er is geen merkbare vertraging of sync issue tussen het beeld en geluid dat mogelijks zou kunnen optreden bij de omzetten van 'analoog' naar bluetooth. Voor het device waarop je het aansluit is het alsof er een standaard headphone op komt, en het werkte dan ook meteen bij het insteken van de oortjes zonder iets van verdere setup. Een pluspunt voor het gebruiksgemak hiervan.
Noise Cancelling
Een klein stukje over de noise cancelling. Tot voor deze earbuds heb ik nog nooit active noise cancelling gebruikt. Mijn over-ears zijn afsluitend genoeg, en ik zit niet in luide omgevingen met storend achtergrondlawaai. Iets in me zegt dat het beter is om muziek 'onbewerkt' te horen, en dat de tussenkomst van ANC enkel maar een negatieve invloed heeft. Ik heb het dus nooit opgezocht, en heb dus geen vergelijkingsmateriaal met andere sets. Echter ben ik heel aangenaam verrast door deze set, en heb ik de meerwaarde ervan ontdekt.
Elk oortje bevat 3 microfoons om geluid te analyseren en te counteren. Het is mogelijk om de ANC aan of af te zetten, en er is ook een auto stand waarbij de hoeveelheid noise cancellation vanzelf aangepast wordt volgens het geluid dat gedetecteerd wordt. Het aanzetten van de ANC op mijn kantoor maakte de omgeving merkbaar stiller; het gezoem van de airconditioning wordt weggefilterd, net zoals stemmen rondom, en ik had niet de indruk dat muziek slechter of 'blikkeriger' klonk tov geen ANC. Een extra setting die via de app geregeld kan worden, is dat je kan kiezen hoeveel geluid er van buitenaf wordt doorgelaten, genaamd 'ambient pass-through'. Dit gaat van 'niets' naar 'natural' tot versterkt. Hiermee kan je makkelijk gesprekken blijven opvangen rondom je indien gewenst, of bijvoorbeeld omroepen in een treinstation. Best een handige feature! Een ergernis rond de noise cancelling is wel dat het erop lijkt dat die telkens terug op auto aan springt na het opladen; ik zet die zelf vaak uit en telkens ik de app opende stond die terug aan. Dit lijkt me iets dat via software te fixen valt.
Eindoordeel
De PI7 zijn uitstekende oortjes op zo goed als alle vlakken. De geluidskwaliteit is uitstekend, ze zijn comfortabel om lang te dragen, gemakkelijk in dagelijks gebruik, zien er prachtig uit en voelen kwalitatief aan. Er is qua features alles wat je wilt in dergelijke oortjes; Bluetooth 5 met Qualcom aptX, touch bediening, uitgebreide noise cancellation, quickcharging via usb-c + wireless charging. De audio retransmission is een USP die goed werkt en voor sommigen een grote meerwaarde kan zijn. De batterijduur is niet heel lang tov concurrentie, maar voor mijn gebruik geen issue. Ze zijn stevig aan de prijs, dat hoort bij een high-end product als dit, en mijns inziens zouden ze wat goedkoper mogen. Tevens zijn er een paar kleine puntjes die volgens mij via software updates verholpen kunnen worden (of dat gebeurt is een andere zaak natuurlijk, daar kan ik geen uitspraken over doen).
Gebruikt in combinatie met:
Bowers & Wilkins