Ter vervanging van mijn Asus ENGTX275 heb ik onlangs bij Afuture een Palit GeForce GTX 460 Sonic Platinum gekocht. Zoals men over het gehele internet heeft kunnen lezen sinds begin juli, levert de GTX 460 erg goede prestaties voor de prijs. Met name de Palit Sonic Platinum kan in een aantal gevallen een ATI 5850 en Nvidia GTX 470 bijbenen.
Waarom vervangen
Ik begon te merken dat de GTX 275 regelmatig wat in de problemen kwam bij het leveren van een acceptabele minimum framerate in een aantal games. Dit was het meest duidelijk in Fallout 3 en Just Cause 2. Regelmatig moest ik in die games vijf, zes keer op een knop drukken voordat er eindelijk iets gebeurde. Doorgaans te laat natuurlijk en vooral Just Cause 2 trakteert je dan dankzij zijn checkpoint save systeem uit het jaar 0 op herhaling van gameplay waar je niet op zit te wachten. Het uitschakelen van (FS/MS/CS)AA helpt vaak om de snelheid weer op poten te krijgen, maar ik heb toch liever wat minder karteltjes op het scherm. Ik ben verwend, denk ik. Daarbij werd de GTX 275 dermate heet en luid, dat de omgeving van de PC niet erg plezierig was.
Waarom de Palit GTX 460 Sonic Platinum
De keuze voor een GTX 460 was ingegeven door de goede reviews die de kaart ontving en de beperking van het budget. GTX 460's scoren goed op prijs / prestatie, maar ze zijn ook nog relatief koel en zuinig in vergelijking tot generatiegenoten van ATI en NVidia. De Sonic Platinum van Palit was bij elke review weer behoorlijk wat sneller dan reguliere GTX 460's. Vooral de
review van Guru 3D deed mij besluiten dat binnen het budget dit de beste kaart was. Deze kaart laat scores zien die 10-30% hoger zijn dan bij de GTX 285, een kaart die zelf al sneller is dan een GTX 275.
Palit GTX 460 Sonic Platinum Specs
Palit heeft deze 1GB versie van de GTX 460 standaard voorzien van een aardige overklok. Dit kan iemand die daar zin in heeft zelf natuurlijk ook, maar ik hou niet zo van prutsen met schuifjes in tooltjes. Bovendien levert Palit garantie nu op de overklok. De overklok ziet er als volgt uit:
GPU Core: 675Mhz naar 800Mhz
GPU Shaders: 1350Mhz naar 1600Mhz
GDDR5 RAM: 3800Mhz naar 4000Mhz
De fysieke kaart zelf is heerlijk kort. Nu is de reguliere GTX 460 al veel korter dan een GTX 275/470/480, maar Palit heeft er nog een paar centimeter af gehaald. Dit vinden de kabels in mijn kast ook fijn en nu kan ik tenminste het hele HDD rack gebruiken als ik dat wil (geen plannen toe, maar toch).
De verwachtingen
Op basis van reviews verwacht ik dus dat de nieuwe GTX 460 toch zeker 25% sneller zal zijn dan mijn oude GTX 275. Daarbij moet ik wel zeggen dat de average frame rates van de GTX 275 doorgaans nog prima te doen waren. Ik draai vrijwel alle games op 1920x1080 met alle opties vol open, behalve de AA. De AA zet ik meestal op 2x (Fallout 3), uit (Just Cause 2) of alsnog op 16x (Left 4 Dead 2, Dawn of War II). Vooral in Fallout 3 en Just Cause 2 verwacht ik dat de minima omhoog gaan, zodat ik van het hinderlijke stotteren af ben; drukte op het scherm was daar soms een dode hoofdpersoon. Van DirectX 11 heb ik niet echt verwachtingen; geen van mijn games doet er echt wat mee.
Drivers
Voordat ik de benchmarks heb gedraaid, heb ik bij de respectievelijke fabrikanten nieuwe drivers voor alle hardware opgehaald. Zowel de GTX 275 als de 460 werkten met Nvidia's 258.96 driver. Ook de sound driver (realtek onboard) en DirectX zijn bijgewerkt.
Benchmarks en metingen
Ik heb geen tests met 3DMark Vantage oid gedraaid. Dit was me eerlijk gezegd iets teveel moeite. Wel heb ik subjectieve ervaring opgedaan en de ingebakken benchmarks van Dawn of War II: Chaos Rising en Just Cause 2 losgelaten op beide kaarten. Bij Dawn of War II: Chaos Rising stonden alle settings vol open, terwijl in Just Cause 2 alleen de AA met 2x niet vol open stond. Dat leverde onderstaande cijfers en bevindingen op:
Just Cause 2 "The Dark Tower"- GTX 275: 29.48
- GTX 460: 34.60
- Winst: 17,4%
Just Cause 2 "Desert Sunrise"- GTX 275: 33.95
- GTX 460: 43.38
- Winst: 27,8%
Just Cause 2 "Concrete Jungle"- GTX 275: 21.52
- GTX 460: 26.32
- Winst: 22,3%
Dawn of War II: Chaos Rising- GTX 275: 21.90 / 47.23 / 102 (min / avg / max)
- GTX 460: 24.85 / 47.29 / 102 (min / avg / max)
- Winst: 13,5% / 0,01% / 0%
Kortom, Dawn of War II heeft niks aan een GTX 460 boven een 275. Dit had ik ook niet verwacht, want dat spel liep altijd al vrij soepel. Een winst van 0,01% op de gemiddelde frame rates, dat is wel heel erg weinig. Misschien is mijn CPU een bottleneck of speelt de VSync een rol?
Just Cause 2 laat een aardige verbetering zien, maar lang niet zo veel als gehoopt. Tijdens het draaien van de benchmarks zag ik toch weer minimum frame rates van zo laag als 15. De kritieke grens ligt rond de 20; vanaf dat punt merk je 'traagheid' maar geen 'gestotter'. Heel erg jammer.
Tijdens een kwartiertje Just Cause 2 (opblazen van een radar site) liep de GPU temperatuur op tot ongeveer 63 graden, waarbij de fan niet harder ging dan 53%. Dit is nog best goed, hoewel ik (geheel subjectief dus!) het idee heb dat de GTX 460's fan op 53% meer herrie maakt dan die van de GTX 275 op 70%.
De CPU had tijdens ditzelfde kwartiertje het zelden echt druk. Hoewel mijn meetwijze niet de beste is (Logitech Performance Monitor op de G19), kwam geen enkele CPU core langdurig boven de 50% load uit en zelden ook maar in de buurt van de 70%. Ik schat dat de gewogen CPU load over alle cores niet hoger kwam dan 45%.
Subjectieve ervaring
Het onderstaande kan ik niet onderbouwen met harde cijfer. Het gaat puur om mijn ervaring bij het spelen van het spel in kwestie.
Fallout 3 GotY
In Fallout 3 merk ik direct dat alle eerdere hinderlijkheden (stotterende muis, wegvallen van toetsaanslagen) zijn verdwenen. De AA is omhoog gegaan van 2x naar 8x en alles gaat soepel.
Just Cause 2
Ook met de GTX 460 blijft Rico Rodriquez regelmatig kutten met zijn valscherm en grappling hook. Deze gaan vaak niet of rijkelijk laat af, waardoor de medewerker van 'The Agency' doorgaans te pletter stort of sterft in een kogelregen. Het geheel uitzetten van AA, met alle opties verder op max, levert een speelbare ervaring op, totdat helikopters op Rico gaan schieten. Dat levert dermate veel particles en effects op dat elke vorm van besturing onmogelijk wordt.
Left 4 Dead 2
Het bekende verhaal bij L4D2 is dat deze eerder CPU limited is, dan GPU limited. Dat lijkt hier ook op te gaan. Het gaat niet merkbaar sneller, maar het was al prima te doen. De mogelijkheid om meer detailopties aan te zetten is er ook niet.
Dawn of War II: Chaos Rising
Beetje hetzelfde verhaal als Left 4 Dead 2.
Saints Row 2
Dit spel, dat bij mij onder Windows 7 wel goed werkt, is een notoire hapermachine. Dit heeft echter te maken met het op de achtergrond laden van nieuwe gebieden en niet zozeer met de framerate. Het is wel te merken dat 'The Boss' bij ronddraaiende bewegingen net wat meer van de wereld helder meekrijgt. De winst lijkt hier dus minimaal.
Conclusie
Ik kan niet zeggen dat ik een 100% goed gevoel heb bij de overstap. De minima onder Just Cause 2 zijn nog steeds niet goed en daar waar er winst behaald was, was deze minder dan de door mij verwachte 25%. Games die al soepel draaiden, doen dat uiteraard nog steeds. Alleen in Fallout 3 is de ervaring er beter op geworden. Koppel dit alles echter aan de problemen met Palit's GTX 460 Sonic Platinum (zie hieronder) en ik kan er zeker geen aanrader van maken. Leuk als je een nieuwe pc moet maken en geen geld hebt voor een echt betere kaart, maar als upgrade van een GTX 275 / 280 / 285 of ATI 4870 zo ik deze kaart lekker laten liggen (of DirectX 11 moet een heet hangijzer zijn voor je).
Problemen
Kort nadat alle reviews de wereld in waren geslingerd, bleek dat Palit wat aanpassingen had gedaan aan de GTX 460 Sonic Platinum. Reviewers hadden een tech sample gekregen, waar de VRM's waren voorzien van een eigen heatsink en waarvan de bios iets anders was. Nu blijken de fans van de productie exemplaren regelmatig overdreven hoge toeren te maken, met veel kabaal als gevolg. Ook mijn GTX 460 deed dit. Palit heeft hier een bios update voor uitgebracht, die verstopt staat in de FAQ sectie van hun site. Niet bij de support links bij de productpagina, niet in het download center, maar in de FAQ die nog refereert aan 'TwinView' op Geforce 2 MX kaarten. Zeer verouderd dus.
Deze bios update wordt zonder documentatie geleverd en Palit zelf rept met geen woord over eventuele problemen. Gewoon hopen dat de forums op Guru 3D en dergelijke gelijk hebben en de update starten maar. Gevolg: geen hoge toeren meer onder normaal gebruik, maar de PC komt niet meer uit power saving standen (standby, hibernate etc). Zodra dat gebeurt, raast de fan weer naar 100% en komt er domweg geen beeld. Een harde reset is dan nodig.
Update 12-8-2010 @18:50
Ondertussen wat metingen gedaan mbt temperatuur, fan speed en cpu load onder Just Cause 2. Hierdoor, en onder invloed van een aantal comments, de score voor de kaart ook aangepast. Ook een tekstje over de gebruikte drivers toegevoegd.