HP Chromebook x360 14c-ca0004nd

Inleiding

Recentelijk kwam in de volgende situatie: geen eigen PC/laptop meer, een (Windows-)laptop van de zaak die boven op zolder staat, en een (Android-)tablet voor op de bank. Toch wilde ik iets van mijzelf: een tablet is soms gewoon net te simpel, en ik wil eigenlijk niet teveel prive-dingen doen op mijn werk-laptop. Ik hoefde geen game-machine, want ik hoop ooit eens een PlayStation 5 te bezitten. Ik zag twee opties:

• Een desktop. Maar ja, dan staat dat ding ergens, niet mobiel.
• Een laptop. Dat is wel mobiel, maar je betaalt wel de hoofdprijs voor een apparaat wat een tijdje meekan.

En toen las ik een Chromebook-review. Ik heb Chromebooks altijd weggezet als te simpel, voor digibeten, een veredelde browser, overrated... Maar dan ga je eens nadenken over wat je eigenlijk anno 2021 doet op een (niet-game) computer, en je eigenlijk al helemaal in het Google-ecosysteem zit. Eigenlijk verlaat ik de browser nauwelijks! Lang verhaal kort: nadat ik las over de support voor Android apps, de ingebouwde Linux-VM, de snelheid, de veiligheid, en 8 jaar(!!) updates vanuit Google op ChromeOS heb ik de knoop doorgehakt. Ik ga het eperiment aan, maar wel met hardware die goed genoeg is om ook wat Linux-werk te doen, en, hoop ik, ook die 8 jaar meekan. Dan maar wat minder low-budget: de HP Chromebook x360 met een i5 is het geworden.

Disclaimer: zit je niet in het Google ecosysteem, of vind je Google gewoon stom? Stop met lezen, een Chromebook is niks voor je

De laptop

Ik ben gewend aan 17"- en 15"-laptops, dus 14" leek me eerst wat aan de kleine kant... Maar toen het apparaat voor me stond viel me dat alles mee. Sterker nog: waarom ben ik niet eerder aan 14" gegaan?

Behuizing

De laptopbehuizing is van metaal, behalve de onderkant (plastic). De afwerking is goed, maar niet supergoed: bij een van de scharnieren was een randje iets verbogen. Prima te corrigeren, maar voor dit geld mag dit eigenlijk niet. Ook het trackpad is iets mee in de afwerking; alsof er een randje ergens zit waar je "klik" soms langs komt; soms is het dus meer een "dubbele klik".

De naam van de laptop (x360) is een hint: het scherm kan helemaal omgevouwen worden, zodat het apparaat als tablet gebruikt kan worden. Dat werkt prima, hoewel je dan wel echt een zware, dikke tablet hebt. Sowieso is "zwaar" wel een toepasselijke kwalificatie: voor een kleine laptop vind ik hem aardig zwaar. Het zorgt er wel voor dat je het idee hebt dat het ding wel tegen een stootje kan trouwens, maar... Zwaarder dan ik zou denken.

Scherm

Ik ben absoluut geen expert op het gebied van schermen, maar mijn eerste indruk is goed. Het scherm is goed scherp, en kan behoorlijk helder. Het lijkt alsof het scherm niet zo spiegelend is, als of het iets gematteerd is... Maar dit kan bedrog zijn, of een coating, of, nou ja wat het ook is: ik vind het een prettig scherm

Invoer

De toetsen hebben een aardige travel, en typen daarmee best fijn; fijner dan mijn Lenovo Thinkpad. Ik heb grote handen, en de toetsen zitten gelukkig niet zo erg op elkaar geperst: geen verkrampte vingers dus. Wel is de indeling wat anders dan wat ik gewend ben van 'normale' toetsenborden: geen Windows-knop, en wat ChromeOS-specifieke knoppen. Meest opvallende is nog wel de Caps Lock knop: die is ingeruild voor een zoek-knop. Even wennen, maar wel een heel handige knop als je vaak iets opzoekt. En niet onbelangrijk: backliit toetsen!

Het trackpad is groter dan ik gewend ben, en wat een verademing! Reageert snel en accuraat, en heeft een behoorlijk glad oppervlak. Waar ik wel aan moest wennen is dat het trackpad maar één knop heeft; "de linker muisknop". Als je een rechter muisknop wil gebruiken moet je met twee vingers klikken. Niet ingewikkeld, wel even wennen.

Aansluitingen en knoppen

Aan weerszijden van de laptop zitten een paar aansluitingen en knoppen: een power-knop, volume-knoppen, twee USB-C poorten (een aan elke kant), een USB-A poort, een SD-kaartlezer, en een 3.5mm headphone jack(!). Die USB-C poorten zijn trouwens allebei te gebruiken als oplaad-poort; je kan de bijgeleverde USB-C lader dus aan beide kanten inprikken. Nooit geweten dat dat een feature was die ik miste Je kan ook je USB-C telefoonlader gebruiken om de laptop op te laden, maar dat gaat heel erg langzaam. Zo'n lader houdt normaal verbruik niet bij: de laptop zal op een telefoonlader langzamer ontladen, maar niet bijladen. Zet je de laptop uit/standby, dan zal hij langzaam laden.

Overig

Een paar overige, noemenswaardige zaken. Er is een vingerafdrukscanner aanwezig, die goed werkt. De webcam is prima voor een call, maar daar moet je gewoon niet teveel van verwachten. Wel is er een aparte fysieke knop om de camera uit te schakelen; vanuit privacy een prettige feature.

Voor het geluid zijn er een paar Bang & Olufsen speakertjes aan boord. Tja, het zijn natuurlijk gewoon laptopspeakertjes: je moet geen dreunende bassen verwachten. Toch is het geen slecht geluid; niet zo schel als sommige andere laptops. En anders is er ook nog de eerder genoemde 3.5mm aansluiting (en Bluetooth) voor het wat serieuzere audio-werk: ik heb mijn 250 ohm Beyerdynamic DT 770 Pro er eens aan gehangen; er komt voldoende vermogen uit de laptop om daar flink volume uit te krijgen.

Gebruik

Ik gaf al aan dat ik de laptop wat zwaar aan vind voelen, maar dat neemt niet weg dat het ding nog steeds makkelijk mee te nemen is. En als je dan onderweg bent dan houdt de accu het echt wel even uit, hoewel hoge helderheid een flink effect heeft op de accuduur. Desalniettemin kan je echt wel de nodige uren zonder stopcontact.

Er is een ventilator aanwezig; deze is zeker hoorbaar als hij aanslaat. Nu doet hij dat niet heel vaak, dus dat is niet echt een probleem. Over het algemeen doet de laptop zijn werk geruisloos. Warmteproductie is beperkt; terwijl ik dit zo zit te typen, met Spotify op de achtergrond, voelt de onderkant licht warm aan (zonder ventilator).

De Software

Het grote experiment: ChromeOS! Ik had ongeveer een idee waar ik aan zou beginnen, maar ik vroeg me wel af wanneer ik tegen echte beperkingen aan zou gaan lopen. TL;DR -- dat is me alles meegevallen

Eerste indruk

Je kent het cliche: je maakt maar één keer een eerste indruk. Bij de eerste keer aanzetten geeft ChromeOS meteen zijn visitekaartje af; de desktop staat in no-time voor je. De setup is simpel: feitelijk komt het neer op Wifi instellen en inloggen op je Google account, en je kan aan de slag. Chrome synchroniseert alles met wat je al op andere apparaten hebt aan bookmarks en extensies. Het is echt een fluitje van een cent. ChromeOS wilde in de setup nog wel even een update doen naar de laatste versie; daar heb ik hardop om gelachen. Downloaden, installeren, reboot... Allemaal seconden-werk. Dat was het moment waarop ik dacht, "goh, misschien is zo'n veredelde browser zo gek nog niet".

Dagelijks gebruik

Internet, (G)Mail, filmpje kijken, muziekje... Dat doe je, net als op een 'normale' PC, gewoon in de browser. Voor andere functionaliteit heb je een paar opties:

• Extensies: voor Chrome zijn ontzettend veel extensies te vinden. Dit is een simpele manier om 'simpele' functionaliteit toe te voegen aan het systeem.
• Android apps: ChromeOS biedt volledige ondersteuning voor Android apps. De Play Store staat vooraf geïnstalleerd, en daarmee ligt dat hele ecosysteem open: van games tot office-applicaties. Althans... Dat is de theorie Ik heb net Need For Speed geïnstalleerd vanuit de Play Store, en die crasht direct. Daar heb ik bij andere apps nog geen last van gehad.
• Linux: wat me over de streep trok om dit experiment te starten: de Linux VM. Een simpel vinkje geeft je de beschikking over een volledige (Debian) Linux Virtuele Machine. De functionaliteit draagt nog wel een Beta-label (op het moment van schijven). Dat mag de pret niet drukken: apt repo's toevoegen, en gaan. Ik heb nu lokaal de Linux Signal client, en Visual Studio Code geïnstalleerd staan. Op de een of andere manier "ziet" ChromeOS dat ook: ik krijg in mijn app-drawer keurig twee shortcuts. En dat beta-label... Ik krijg van Signal wel notificaties, maar als ik erop klik komt de client niet op de voorgrond. Kan aan Signal liggen, kan aan de (beta) VM liggen... Ik weet het niet.

Iets waar ik nog wel mee worstel: Google heeft voor een aantal shortcuts eigen toetscombinaties bedacht. Op zich niet slecht of verkeerd, maar als je jaaaaaaren aan automatismen hebt opgebouwd en het ineens anders moet... Paniek! Screenshot maken ehhhh... Google, help! Toetsenbord van US naar NLD... Help! Caps Lock aanzetten: help! Enzovoorts, enzovoorts.

Al met al ben ik in de afgelopen maand nog niet tegen beperkingen aan gelopen. En niet onbelangrijk: het systeem is snel! Alles gaat rap, geen hikje, geen OS-crash. Van de week was er weer een ChromeOS update: paar seconden om te installeren, reboot, en vijf tellen later werk je weer verder. Dat is absoluut iets waar ik wel aan kan wennen.

(Voorlopig) Eindoordeel

Ik heb net geen 600 euro voor deze x360 betaald. Voor een Chromebook is dat ronduit duur; vergeleken met een beetje fatsoenlijke laptop al een stuk minder duur. Een 'normale' laptop in die prijsklasse is zeker niet zo mooi, zeker niet zo snel, en gaat (vrijwel) zeker minder lang mee. Dan blijf ik terugkomen bij die ene vraag: en die beperkingen dan, van het OS? Die veredelde browser, voor digibeten? Dat lijkt dus nogal mee te vallen -- zeker met die Linux VM. Ik ga erachter komen, de komende maanden... Voor nu is mijn ervaring vooral heel erg positief. Ik ben positief verrast door de snelheid, het gemak, en de mogelijkheden om functionaliteit toe te voegen. Neem hierin dan ook nog het budget en de verwachte levensduur mee, en dan kan ik niet anders dan heel enthousiast zijn.

--------------------

Edit 23 februari 2021: naar aanleiding van een opmerking in de comments over snelheid/stabiliteit bij het gebruik van Windows/SMB shares heb ik wat testjes uitgevoerd met mijn server. Ik kan de opmerkingen alleen maar bevestigen:

• Snelheid vanaf een Windows/SMB share is bepaald niet hoog te noemen. Een grote file kopiëren via Wifi gaat met zo'n 130Mb/s. Vanuit de Linux VM dezelfde file over SFTP naar binnen halen is een heel stuk sneller; dat gaat met zo'n 400Mb/s.
• Stabiliteit bij het browsen door Windows/SMB shares valt ook wat tegen; zodra er veel mappen/bestanden ergens staan dan gaat er iets mis. Dan loopt de app zo goed als vast, en ik krijg er geen leven meer in (tot een of andere time-out, of een reboot).

Dit lijkt toch wel te wijzen op een probleem in de SMB-implementatie; hier is echt wel ruimte voor verbetering.