PC3200 vs. PC3733 voor AMD Ryzen Zen 2
Those were the days...
Het moet ergens rond 2003 geweest zijn: met veel plezier denk ik terug aan m'n tweede PC build opgetrokken rond een Athlon XP 'Barton' 2500+. Ik was student met geld te weinig maar tijd te over. Ik heb toen lang lopen tweaken om de FSB op 200MHz te krijgen en synchroon te laten lopen met m'n DDR geheugen. Vervolgens dat geheugen nog verder pushen om deze stabiel op Command Rate 1T te krijgen... Ik herinner me duidelijke en meetbare prestatiewinsten te kunnen behalen met het tweaken van het geheugen en aanverwante zaken, is dat tegenwoordig nog steeds zo?
Terug naar het heden, waar ik zoals velen een thuiskantoor heb moeten inrichten en ik mijn kans schoon zag voor mijn vijfde PC build: na een uitstapje naar Intel Core weer naar het AMD kamp met een Ryzen build!
:strip_exif()/m/53141/1KfImZ1ToA3KKVKuAU3R2DoeD5gcaS7gENwy2cAfHrAVoyub4d?f=620xauto)
Crucial Ballistix PC3600 2x8GB
Er valt een bult te zeggen over deze build

maar waar ik het in deze review over wil hebben is het geheugen. Hierbij wil ik kijken of het zinvol is geweest dat ik voor de grove

meerprijs van 6 euro gekozen heb voor PC3600 geheugen i.p.v. standaard PC3200. Als basis hiervoor heb ik
dit artikel van ome Tom genomen. De discussie over één of twee
ranks per channel laat ik buiten beschouwing, ik heb nl. maar 1 setje van single rank 8GB modules.
Details van het geheugensetje via ThaiphoonTest opzet
Volgens de geruchten zou de
holy grail van de Ryzen Zen2/DDR4 combinatie de snelheid van PC3733/1867MHz zijn die synchroon loopt met de
Infinity Fabric én
Unified Memory Controller frequency. Om deze test niet al te complex te maken heb ik twee geheugeninstellingen vergeleken: standaard profile PC3200 vs. XMP PC3733.
vs.
Geen idee waarom CPU-Z niet de ingestelde 1600MHz en 1867MHz laat zien...
Voor de liefhebbers, deze instellingen heb ik in de BIOS/UEFI van mijn MSI X570 bordje aangepast om de
holy grail te bemachtigen:
Van belang is dus om je DRAM en FLCK frequency op 3733MHz te zetten waarbij je de UCLK frequency ratio op 1:1 forceert zodat deze niet naar 1:2 zakt.
Benchmarks
Om het voor mijzelf relevant te houden (en niet al te ingewikkeld

) ben ik begonnen met een 3-tal benchmarks. Als eerste heb ik de extended test van PCMARK10 gedraaid. Het is ten slotte een kantoor-PC

en PCMARK10 test een hele zwik kantoorapplicaties inclusief videobellen, content creation en het openen en sluiten van programma's. De extended benchmark test daarnaast ook 3DMARK game-benchmarks, waarbij ik m.n. benieuwd was naar de CPU test.
Omdat ik ook nog wel van een spelletje houd heb ik gekozen voor de ingebouwde AI benchmark van Civilization 6: The Gathering Storm. Deze simuleert een (
one more...) beurt waarin je moet wachten op alle activiteiten van de AI. Niemand houdt van wachten dus wellicht helpt wat sneller geheugen om dit te bespoedigen?
Ten slotte luister ik graag naar muziek en heb ik een uitgebreide muziekcollectie waar ik nog steeds nieuwe muziek aan toe voeg, zij het met veel lagere frequentie dan 'vroeger'. Ik heb hiervoor een DTS-HD MA 24bit 48kHz 5.1 concert (S&M2

) van bijna 2 1/2 uur omgezet naar FLAC m.b.v. eac3to.
Alle benchmarks zijn
in triplo uitgevoerd om de inter-test variatie te kunnen bekijken. Wees gerust: ik heb mij ingehouden en geen student
t-tests uitgevoerd of de SEM en SD uitgerekend en ook geen boxplots gemaakt

.
Resultaten
PCMARK10
De bovenste 3 scores zijn PC3200, de onderste 3 PC3733
Goed, PCMARK10 stemt al direct weinig enthousiast: de totaal-score is volledig vergelijkbaar

. Ik heb uitgebreid naar de sub-scores gekeken, vooral natuurlijk naar de CPU game test, maar ook hier is geen trend te herkennen.
Civilization 6: The Gathering Storm AI benchmark
Average Turn Time:
PC3200: 59,73; 59,90; 59,77
PC3733: 59,93; 59,56; 59,25
Ook hier weinig verschil te bemerkten.
Lossless transcoding van DTS-HD MA naar FLAC
PC3200: 8 min 32 sec; 8 min 32 sec; 8 min 32 sec
PC3733: 8 min 34 sec; 8 min 33 sec; 8 min 32 sec
Ook hier dus compleet geen verschil.
Old-skool stress-test
Uiteraard heb ik prime95 nog gebruikt om 12 werkertjes op de pijnbank te leggen met de
'blend' torture test. Geen enkele werker heeft geklaagd gedurende het schrijven van deze review

.
Conclusies
- In mijn beperkte maar voor mij relevante set benchmarks heb ik geen enkel verschil van belang kunnen meten tussen PC3200 en de zogenaamde
holy grail PC3733 snelheid.
- 6 euro is natuurlijk niet veel geld maar afgezien van de lol die je kunt beleven aan tweaken

kan ik moeilijk zeggen dat het de meerkosten waard is t.o.v. PC3200
Vervolg?
Andere reviews laten theoretische verbeteringen zien van enkele procenten, zelf kan ik dit niet meten. Iemand tips voor andere real-world benchmarks? Kan ik The Witcher 3: Wild Hunt ook reproduceerbaar benchmarken?