

Intro
In deze review kijken we naar één van de workstations van Lenovo. Lenovo maakt al jaren verschillende producten zoals Laptops, zeker nadat het in december van 2004 aankondigde de PC-afdeling van IBM over te nemen. Het bedrijf wat in 1981 de PC had groot gemaakt. Vandaag de dag maakt Lenovo dus laptops met een vleugje hulp van IBM, waarvan de Thinkpad lijn misschien wel de meest bekende is. Het zijn de workstations met de “rode punt”. Waar die rode punt voor is en of de laptop een goede aankoop is, zal je in deze review kunnen lezen.

Specifications
Het workstation is beschikbaar in verschillende configuraties en volgens de website van Lenovo bijna volledig customizable: van Intel Core i7-9850H tot i9-9880H. De configuratie die wij testen, kost ongeveer 2200 euro of voor studenten aan een technische universiteit 1200 euro.
Besturingssysteem | Windows 10 Home (64 Bits) |
Processor | i7-9750H (HexaCore 9th generation) 2,6 Ghz, up to 4.5 Ghz |
Geheugen | 16 GB, DDR4-2666 (2 DIMM) |
Geheugen uitbreiding | Twee sloten, twee bezet |
Hardeschijf | 512 GB M.2 PCI-e NVMe SSD |
Uitbreidingsmogelijkheden | Twee M.2 SSD sloten |
LCD Scherm | 15.6 inch FHD Anti-Glare LED, UWVA, IPS, 300 nits |
LCD Resolutie | 1920 x 1080 (16:9) |
Grafische performance | Nvidia Quadro T1000 |
Toetsenbord | United States International |
Toetsenbordverlichting | Ja |
TV out of S video of HDMI connector | HDMI |
Netwerk | Dongel |
Wireless | Intel 802,11 AX Wi-Fi 6 (Gig+) |
USB poort | 2x USB 3.1, 2x USB-C Gen 2 |
SD slot | Ja |
Bluetooth | Versie 5 |
Webcam | HD Webcam (720p) incl. ThinkShutter |
Fingerprint | Ja |
Accuduur | 4 Cell, 80wHr |
Powersupply | 135 Watt |
Batterij garantie | 1 jaar garantie |
Notebook garantie | 3 jaar Next Business Day Onsite |
Dimensie (WxDxH) | 361,8mm x245,7mm x18,4mm |
Gewicht | 1,7kg |

Unboxing
De doos is erg minimalistisch uitgevoerd, daarbij is de doos vrij klein voor een dergelijke laptop. Echter zit er in de doos wel verpakkingsmateriaal waar de laptop tussen zit geklemd. De laptop zal een val dus wel makkelijk kunnen overleven.
In de doos is echter op de laptop na, vrij weinig te vinden. Een paar boekjes, de adapter en een kabel. Ofwel het minimale zit in de doos, er is geen recovery bijgeleverd of een USB-C naar ethernet adapter. Dat vinden we eigenlijk toch wel karig. In de doos zit dus het volgende:
- Laptop
- Adapter
- Kabel van de adapter
- Boekjes

Design
De laptop is uitgevoerd in mat aluminium met plastic (een coating waardoor het metaal zachter aanvoelt). Dit zorgt ervoor dat de laptop een zakelijk uiterlijk heeft en zal ook hebben bijgedragen aan het lage gewicht. De plastic coating heeft het voordeel dat het zacht en daarmee premium aanvoelt, echter is het ook gevoelig voor vette vingers. Vooral de gebieden naast de muis hebben donkerdere vlekken van de (natuurlijke) huidolieën. Dat vinden wij nogal een nadeel, we hadden liever gezien dat de coating er dus niet op zat en het metaal op een andere manier mat was gemaakt. Bovendien kan je met een beetje drukken vage en ondiepe krasjes met je nagel in de coating maken. Dat de krasjes oppervlakkig zijn is wel een enorm verzachtende factor, het is dus niet zo dat de laptop vol met krassen zit na een jaar gebruik. Met een beetje vocht zijn ze al zo goed als onzichtbaar, maar eerlijkheidshalve moeten we het toch delen. Als we verder kijken naar de binnenkant hebben we de aan-uit knop, het toetsenbord, de trackpad en de vingerafdrukscanner waarover meer in het volgende hoofdstuk.
De onderkant is ook uitgevoerd in dezelfde plastic coating maar heeft op de onderkant natuurlijk wel wat steunen zitten; aan de bovenkant een brede en aan de onderkant twee korte. Deze steunen zijn gemaakt van zeer hard rubber of mogelijk metaal met dezelfde coating als de behuizing. Aan de zijkanten van de onderkant vinden we twee speakerroosters, deze zijn goed afgewerkt.
Aan de zijkanten hebben we verschillende IO-poorten:
1. Voedingsingang
2. 2 x USB-C Thunderbolt™ 3
3. HDMI 2.0
4. Mini Gigabit Ethernet
5. Gecombineerde hoofdtelefoon-/microfoonaansluiting
6. Smartcardlezer (zit niet in dit model)
7. MicroSD-kaart
8. USB-A 3.1 1e generatie
9. USB-A 3.1 1e generatie (always on)
10. Sleuf voor Kensington-slot

Input devices
Op de Lenovo zitten flink wat invoerapparaten, waarbij de microfoon wordt besproken in het hoofdstuk “Audio”. Hier bespreken we dus het trackpad, het toetsenbord, de webcam en als laatste de vingerafdrukscanner.
Trackpad
Het trackpad van het workstation is gemaakt van waarschijnlijk plastic of metaal met coating en heeft dezelfde coating als de rest van de laptop. Dat betekent echter niet dat het niet fijn zou werken, door de coating glijdt je vinger makkelijk over het toetsenbord heen en voelt het fijner aan dan glas. De coating is hier dus zeer geslaagd, hoewel je dus wel wat makkelijker vetvlekken ziet. Het trackpad is accuraat en ondersteunt gestures, je kunt linkermuisknop doen door linksonder te drukken en rechtermuisknop door rechtsonder te drukken. Daarnaast zitten er boven het trackpad ook nog 3 knoppen, waarvan de ene linkermuisknop is en de ander rechtermuisknop. De middelste knop is voor het scrollen met de lenovo trackpoint.
Het trackpoint is min of meer een kleine joystick waarmee je de muis kunt besturen door middel van er kracht in een bepaalde richting op te zetten.

Toetsenbord
Het toetsenbord heeft een bepaalde layout waarbij de fn-toets linksonder het toetsenbord zit. Liever hadden wij gezien dat deze toets op een andere locatie had gezeten, maar gelukkig kan je altijd in het BIOS de Fn- en de Ctrl-toets omdraaien.
Het toetsenbord tikt formidabel omdat het wat meer kracht vergt om een toets in te drukken. Daarnaast zijn de toetsen allemaal concaaf, ofwel hol. Ook dit zorgt ervoor dat je fijner op het toetsenbord kunt typen, al met al is dit dus een van de beste laptop-toetsenborden op de markt. Bovendien is het ook nog eens morsbestendig: Nu hebben we dat niet getest, maar we willen het maar al te graag geloven (en hopen). Tot slot is er backlight aanwezig wat ingesteld kan worden op 3 standen, we vinden het backlight echter wel slecht te zien als we ver van de laptop afzitten omdat er veel licht onder de toetsen vandaan komt.

Webcam
De webcam van het workstation is met een klein ingebouwd schuifje netjes weg te doen of te openen, Lenovo noemt dit “Thinkshutter”. Op het moment dat je het schuifje voor de webcam hebt geschoven, wordt ook gelijk de webcam softwarematig of hardwarematig disabled, waardoor de webcam niet available is.
De kwaliteit is met 720p natuurlijk niet geweldig, maar het is goed genoeg voor Windows Hello. Zeker wanneer het wordt gecombineerd met de vingerafdrukscanner. Bij wat minder licht, zoals bij schemering wordt het beeld snel korrelig.

Vingerafdrukscanner
De vingerafdrukscanner werkt goed, snel en vrij accuraat. De accuraatheid is niet zo goed als bij de gemiddelde smartphone, maar wij merkten erop dat er ongeveer een kans is van 80% dat je vinger in één keer herkend wordt. Het mooie is ook dat de vingerafdrukscanner in het BIOS werkt, zodat je op die manier je kunt authenticeren voor bijvoorbeeld een andere boot-order.

Hardware
CPU
In de laptop zit een Intel Core i7-9750H tezamen met 16GB RAM op 2667 MHz, wat gemiddeld is voor een laptop van 1200 euro. Er zijn upgrades mogelijk, dus dat scheelt mocht je liever wat anders willen. Voor de CPU hebben we verschillende benchmarks gedraaid, waaronder Cinebench. Daaruit blijkt dat de laptop eigenlijk niet goed genoeg koelt om op clockspeeds hoger niveau te houden. Tijdens de benchmarks loopt de processor regelmatig terug naar 2.3 GHz, terwijl 2.6 GHz de stock-clockspeed is. Dat vinden we jammer, maar in dat geval presteert de i7-9750H gelijk aan zijn oudere broer de i7-8750H.

CPU met undervolt
Zodra we de CPU beginnen te undervolten met IntelXTU met 150 mV begint het feest pas echt. De drops in clockspeed worden veel minder en we halen 10 tot 15% betere prestaties, er is dus geen thermal throttling meer te bekennen en dat vinden we goed. Het is alleen jammer dat dat alleen met een undervolt gebeurt. Eenvoudigweg krijg je dus meer prestaties met minder vermogen, daar zijn wij altijd voor wakker te maken. Ons advies is dus om te kijken of je met IntelXTU wat extra juice uit je laptop kunt persen.
GPU
Voor de GPU (Quadro T1000) hebben we gebruik gemaakt van driverversie 431.40 en we hebben verschillende benchmarks gebruikt zoals 3D Mark Time spy 1.0, Fire strike 1.1 en Unigine Superposition. Tot slot hebben we de renderprestaties getest Specviewperf 13. In Specviewperf zien we dat de prestaties van de T1000 ten opzichte van de P1000 van vorig jaar flink zijn verbeterd met zo’n 20%.


Storage
Om de snelheid van de ingebakken SSD te testen hebben we het oude vertrouwde ASSSD gebruikt.
Display
In de laptop zit een LED-paneel met een resolutie van 1920×1080 en een helderheid van 300 nits. Er is voor 50 euro meer een paneel te bestellen met een helderheid van 500 nits en voor 500 euro meer een scherm met een 4k-resolutie.
Wij hebben het scherm zoals aanwezig in deze laptop getest met onze SpyderX Elite. Daar kwam uit dat het scherm zeker niet slecht is. Het contrast is met 1070:1 voor het goedkoopste scherm erg goed, daarnaast is de helderheid met 324 Lux hoger dan de opgegeven 300. Die helderheid is meer dan genoeg om het scherm op welke werkplek dan ook af te lezen, buiten in de volle zon kan het echter wel iets lastiger worden. De gemiddelde kleurfout is 1 dE**00 maar de helderheidsuniformiteit kan wel beter. Zo is er een afwijking van 14% aan de onderkant van het scherm en dat kan je als je heel goed kijkt wel zien. Het scherm ondersteunt geen Wide-gamut, dus je moet het helaas doen met 93% van het RGB spectrum. In andere woorden: AdobeRGB gaat het dus niet worden op dit scherm. Wil je photoshoppen, dan kan dat zeker op deze laptop maar je kunt misschien beter een scherm erop aansluiten omdat je dan meer kleuren hebt. Al met al is het scherm zeker niet slecht en zijn we best wel tevreden.



Connectivity
In de laptop zit het nieuwste telg van Intel: WIFI-6 AX200. Dit kaartje met zijn 2×2 antenne heeft ondersteuning voor 2,4 GHz en 5GHz op de 160 MHz band, het kaartje is daarmee ook Wi-Fi CERTIFIED. Daarmee ondersteunt het WiFi 6 (802.11ax) en Bluetooth versie 5. De maximale snelheid is volgens de specificaties van Intel 2,4 Gbps, ofwel zo’n 250 MB/s. Intel geeft weinig informatie over hoe deze snelheid gedefiniëerd is.
Uit onze testen blijkt dat het kaartje met gemak de 100 mbit/s haalt, met een ping van 5ms van Delft naar Amsterdam. Verder vinden we het mooi dat het kaartje automatich wordt herkend in Ubuntu (Linux) vanaf kernel 5.1.

Battery
De accu van Celxpert heeft typenummer 5B10V98091 en is een Lithium Polymeeraccu. Deze accu heeft een design capacity van 80,4 mWh maar het is goed om te zien dat de werkelijke capaciteit iets hoger ligt, namelijk op 81,2 mWh.
Gedurende het gebruik van de laptop is gebleken dat de accuduur ongeveer 7 uur met licht tot matig gebruik (browsen & office). Op het moment dat je gaat gamen en gebruik gaat maken van de T1000 is de laptop al na 2 uur en een kwartier leeg. Gelukkig heb je dan de 135W lader om je laptop snel weer op te laden. De laptop laadt op met ongeveer 1% per minuut zoals blijkt uit onderstaande grafiek. Dat betekent dat na 100 minuten, ofwel 1 uur en 40 minuten, jouw accu volledig opgeladen is.

Audio
In deze laptop zitten een aantal speakers ingebouwd, die alleen maar aan de onderkant van de laptop zitten gemonteerd. Deze speakertjes zijn getuned door Dolby met hun Dolby Atmos technology, echter ontbreekt er een hoop bass. Het geluid van een Ipad Pro 11 bevat naar onze mening veel meer bass en klinkt daarom veel rijker. Het geluid van de speakertjes van de Lenovo Thinkpad is dus echt ondermaats, ondanks dat het wel geluid op hoge volumes wel helder is.
Wij raden zelf aan om naar de Lenovo Vantage settings te gaan, de touwtjes uit handen van Dolby te nemen en standaard de instellingen op “Music” te laten staan. Aangezien er niet standaard een equalizer is ingebouwd is dit de enige manier om wat extra bass uit je speakers te krijgen. Het geluid op de “auto” instelling van Dolby Atmos, hebben we opgenomen met onze Rode NT-USB studiomicrofoon.
Origineel
Als we naar de microfoon luisteren zijn we eigenlijk aangenaam verrast. De dubbele farfield microfoon heeft verschillende modi: Voice recognition, only my voice, normal en multiple voices. Beluister het bovenstaande geluidsfragment maar!

Temperature
Nu Lenovo de laptop behuizing voor een deel van plastic heeft gemaakt, is het lastiger voor de laptop om de warmte aan de behuizing kwijt te raken. Het voordeel hiervan is dat de laptop minder snel warm aanvoelt, maar het nadeel is dus dat er kans is op verlaagde prestaties. Zoals we hadden gezien in het hoofdstuk over de prestaties, bleek dat laatste inderdaad in bepaalde mate waar te zijn.
Onder een load van 10 minuten van Cinebench zien we duidelijk verschil. Allereerst wordt de behuizing zo’n 46 graden, dat lijkt een hoop maar dat is eigenlijk niet op de locatie waar je handen liggen. Ook het grootste gedeelte van het toetsenbord blijft relatief koel met een temperatuur van onder de 30 graden.
Daarnaast zien we dus dat in CineBench de clock speeds van de ongetunede laptop soms naar de 2,3 GHz vallen en daarmee onder de geadverteerde snelheid komt te liggen. Hier straffen we Lenovo dan ook op af, want met een omgevingstemperatuur van 23 graden mag dit eigenlijk niet voorkomen. In dat geval had naar onze mening de geadverteerde clockspeed lager moeten liggen. Het heeft dan naar onze mening ook weinig nut om een sterkere processor te kopen dan de i7-9750H. Zodra we de spanning op de processor verlagen met 150 mV blijft de laptop wel netjes binnen de perken en scoort gemiddeld 10% hoger.

Conclusion
Lenovo heeft met deze Thinkpad een zeer veelzijdig apparaat op de markt gebracht, het apparaat is klein en licht maar heeft toch veel power. Het apparaat is hiermee excellent voor studenten die veel moeten reizen maar geen grote of zware laptop willen meenemen. Het design is erg strak uitgevoerd, maar we zijn minder fan van het gecoate metaal. Je ziet namelijk redelijk snel “vetvlekken” op het trackpad en op de plekken waar je handpalmen naast het trackpad liggen.
Het toetsenbord tikt geweldig en is een van de beste op de markt. Ook de muis werkt prima en de vingerafdrukscanner is accuraat met een detectiekans van zo’n 80%. Vergelijkbaar met een smartphone is het nog niet, maar het komt zeker in de buurt.
De prestaties zijn okay, vooral de GPU heeft een flinke upgrade gekregen in CAD-applicaties. De processor presteert eigenlijk gelijk aan een generatie oudere i7-8750H, vanwege de matige koeling. De processor throttled regelmatig op de standaard processorspanning. Zou je de spanning met Intel XTU kunnen verlagen met zo’n 150 mV, dan kijk je al snel tegen een 15% prestatieboost aan.
Het scherm is zeer goed te noemen vanwege het hoge contrast en de prima maximale helderheid. Het scherm ondersteunt helaas maar alleen het SRGB-kleurenspectrum, maar dat zou voor bijna iedereen moeten voldoen.
De geluidskwaliteit van de laptop valt wat tegen vanwege het gebrek aan bass, maar het geluid is wel helder. Zelfs wanneer de laptop op maximaal volume staat merken we geen distortie van het geluid. De microfoon is erg goed en werkt prettig.
Al met al krijg je met deze laptop als student, enorm veel waar voor je geld. Meer waar dan met de HP Zbook Studio G5, je krijgt een beter design, compactere laptop, betere prestaties en bovendien een beter scherm. Dan hebben we nog niet gesproken over de betere microfoon, de stillere fans en Linux support… Dat betekent echter niet dat je met de Lenovo een laptop koopt zonder mindere eigenschappen, maar de Lenovo is naar onze mening over het algemeen wel een veel betere keus dan de concurrent van HP. De Lenovo Thinkpad P1 Gen 2 heeft dus zijn Silver award duidelijk verdiend.
In deze review zijn alleen mijn foto's en tekst gebruikt. Het origineel is hier te vinden.