Op het gebied van beeldschermtechnologie is OLED momenteel zo'n beetje het beste wat er voor de consument beschikbaar is. Als maten zoals 55", 65" of 77" voldoende voor je zijn, hoef je in 2019 niet verder te kijken dan bijvoorbeeld de LG OLED C9. Maar ik was op zoek naar een beamervervanger omdat het in de huiskamer toch wel vervelend is om steeds te moeten verduisteren wanneer je groot beeld wilt hebben.
Voor XXL televisies is LCD dan ook nog de norm. Alleen Samsung en LG ontwikkelen zelf displaypanelen, waarbij de laatste voor de high-end dus inzet op OLED en Samsung, onder de ietwat misleidende naam QLED, allerlei technieken toevoegt aan zijn VA-panelen om OLED te evenaren. En dat is recentelijk vrij goed gelukt.
Dankzij 480 dimming zones zijn de zwartwaarden uitstekend en blijft blooming tot het minimum beperkt. In tegenstelling tot alternatieve (4K) modellen van bijvoorbeeld Sony of LG heeft dit toestel nauwelijks tot geen last van blooming. Blooming is gloeiend effect dat optreedt rondom lichte objecten tegen een zwarte achtergrond. Bij de Samsung QE85Q900R is dit effect in ieder geval niet of nauwelijks zichtbaar in de zwarte balken bij films in het cinemascope aspect ratio of bij ondertitels. Is het perfect? Nee, bij de credits zie de de local dimming als je er op let nog wel wat moeite hebben en ook schijnt deze tv nog wat aan
star-crushing te doen, maar dat mag de pret niet drukken.
Want met een tv als deze is de bioscoop-ervaring intens aanwezig. Dankzij de zeer hoge helderheid spatten autolampen en bliksem van het scherm. En overdag tover je het zwarte vlak met een druk op de knop om in een schilderij. De illusie is compleet dankzij de omlijsting en de strakke wandinstallatie met de bijgeleverde muurbeugels. Muurbeugels in meervoud, want je hebt 2 beugels nodig om deze grote en zware tv aan de muur te hangen.
Bovendien is het toestel met een latency van slechts 15ms prima geschikt om mee te gamen en is het scherm, in tegenstelling tot OLED, immuun tegen inbranden.
Dat het toestel dan toevallig 8K ondersteund is mooi meegenomen en als je zoals ik 10 jaar met je plasma hebt gedaan is de tv op dit gebied in ieder geval voldoende toekomstbestendig.
HDR
HDR is vermoedelijk de grootste innovatie op het gebied van televisies in lange tijd. Het voegt in mijn optiek veel meer toe dan het simpelweg verhogen van de resolutie. Een goede HDR-weergave is in hoge mate afhankelijk van goede zwartwaarden en een hoge (piek)helderheid. Door de relatief veel local-dimming zones kan deze tv goede zwartwaarden produceren. Niet zo goed als OLED, maar wel goed. Aan de andere kant van het spectrum is het waar deze televisie "shines". Letterlijk, want vuur, bliksem en de lampen van een toenaderend voertuig spatten met 4000 nits van het scherm en de resulterende kortstondige "verblinding" voegt soms een 4D-achtig realisme toe aan de kijkervaring.
Omdat Samsung inzet op de adoptie van een open standaard ondersteunt het toestel HDR, HDR10 en HDR10+, maar (nog) geen Dolby Vision. In de praktijk is de meeste van mijn content HDR en kan Dolby Vision hier altijd op terugvallen, maar het kan een nadeel zijn als je veel gebruik maakt van streaming-diensten.
Bediening
De afstandsbediening is erg mooi vormgegeven en gemaakt van hoogwaardig materiaal (metaal). De knoppen zijn minimalistisch maar ik mis in de praktijk niets om het apparaat goed te kunnen bedienen. Wellicht zouden verlichte toetsen nog iets toevoegen, maar ook hier maak ik in de praktijk gebruik van een specialistische oplossing in de vorm van een Logitech Harmony Elite. En ik denk dat veel tweakers dit ook doen om ook allerlei andere (Home Cinema) apparaten of domotica spullen te kunnen bedienen. Doe je dat niet, dan zit er een optie op de Samsung om de standaard afstandsbediening ook te gebruiken als universele afstandsbediening. Ook HDMI-CEC werkt prima.
Geluid
Ten slotte nog even kort iets over het geluid. Het geluid van de interne speakers is prima, maar niet meer dan dat. De echte home cinema enthousiast zal het geluid vermoedelijk aansluiten via een goede receiver en externe speakers en doet daar verstandig aan.
Minpunten
Energieverbruik
Het full array LED paneel en de aansturing van en upscaling naar 33.000.000 pixels vraagt helaas wel wat energie. Ironisch genoeg ongeveer net zoveel als mijn oude plasma tv van 50", maar meer dan andere televisies van vandaag de dag.
Dit is ook een reden dat de One Connect Box behoorlijk warm wordt. Plaatsing in een gesloten kast is daardoor eigenlijk niet mogelijk. Ik wist dat dit in mijn situatie een mogelijk probleem zou vormen en had een scenario bedacht voor het aanbrengen van airflow via een rooster en 80mm fan. Dit bleek ook echt nodig.
HDMI 2.1 en de de opvolger
Bij de lancering van de Q900R beschikte het allereerste 8K toestel niet over HDMI 2.1, dat noodzakelijk is om 8K content naar het paneel te streamen. Het kwam Samsung duur te staan, want ondanks berichten dat zij met een upgrade zouden komen, was de ironie van een 8K tv zonder 8K-geschikte poorten te verleidelijk voor de meeste recensenten om zo maar te laten gaan.
Daarnaast (of daardoor) kwam Samsung al zeer kort na de aankondiging van de Q900R met de opvolger in de vorm van de Q950R. Tot mijn teleurstelling was deze echter gekrompen van 85" naar 82". Wel kwam het nieuwe model standaard met HDMI 2.1 in de box en had Samsung een Wide-Angle Viewing filter toegevoegd om de kritiek op de kijkhoek te adresseren.
Zoals Samsung heeft aangekondigd krijgen alle eigenaren van de Q900R een kosteloze hardware upgrade naar een nieuwe One Connect Box mét HDMI 2.1. Hierdoor lijkt uiteindelijk het enige verschil met de opvolger, de Q950R, het wide-angle viewing filter dat Samsung bij dit model heeft toegevoegd te zijn.
Dit filter doet zijn werk, maar je levert hierbij echter ook een beetje in op het contrast. Omdat mijn bank vóór de tv staat was het voor mij reden om snel een goede deal te sluiten op deze allereerste 8K televisie voordat deze niet meer leverbaar is. En tot toe toe heb ik daar geen spijt van, want het is zowel in- als uitgeschakeld een plaatje.