HP ZBook Studio x360 G5 5UC06EA

Introductie.

De HP ZBook x360 is een apart instrument in de keuken voor content creators. Ik heb twee weken lang gebruik kunnen maken van deze laptop en dan is er maar een vraag belangrijk: “Did I feel the love?”.

Voor deze review ben ik een stapje verder gegaan dan wat ik normaliter doe qua content creatie. Mijn invalshoek: Kan ik alles, wat ik wil, op deze machine doen.
Dat ziet er dan als volgt uit:
- Gaming
- Streaming/recording
- Editing
- 3D modelling (doe ik zelf nu niet, maar ben daar voor in de toekomst wel geïnteresseerd in)

Deze laptop bevat de volgende specs:
CPU: Intel Core i9-8950HK
GPU: Nvidia quadro P2000 (4GB)
RAM: 2x16GB - afwijking ten opzichte van de versie in de Tweakers Pricewatch
OPSLAG: 512GB NVMe M.2 SSD van Samsung
Scherm: 4K DreamColor touchscreen

Features

Windows Hello

Met Windows Hello is het mogelijk om in te loggen met gezichtsherkenning. Deze feature werkte voor mij prima. Deze feature heb ik 10x achter elkaar getest door middel van in- en uitloggen. 9 van de 10 keer werd mijn gezicht meteen herkend.

Side note: ik heb ook geprobeerd om in te loggen met behulp van een foto. Dit werkte niet, dus kudos!

Fingerprint reader

Werkt zoals toebehoren. Het inloggen met behulp van de fingerprint reader duurt korter dan een seconde. Van de 10x getest, werkte het 10/10 direct.

Touchscreen (360 graden)

Touchscreen is, en blijft, toch “You either hate it or love it”. Het touchscreen werkt zoals toebehoren, maar je laat al gauw vingerafdrukken achter. Houd dus altijd een doekje paraat om je beeldscherm schoon te maken. Dit is vooral van belang als je gebruik maakt van de pen. Hier meer over in het volgende stuk.

Tip: Ik speel vaak Tabletop Simulator (bord- en kaartspellen) en daarbij maakt zo'n touchscreen en pen alles toch een tikkeltje leuker!

Pen

De pen is een praktische toevoeging voor bijvoorbeeld InDesign en Photoshop. Ik heb nog nooit gebruik gemaakt van een pen met touchscreen (behalve op de N3DS na) en de pen werkte perfect. Op de pen zitten twee knoppen die fungeren als rechtermuisknop en een als gum. Daarnaast heb je ook nog een knop bovenaan de pen. Je kunt alle drie de knoppen aanpassen naar wat je zelf het handigste vindt.

Houd er wel rekening mee dat je beeldscherm ‘schoon’ moet zijn. Met een touchscreen is het mogelijk dat er vingerafdrukken achterblijven op het scherm. Hierdoor is het contact met het beeld minder en voel je ook dat de pen wat stroever ‘schrijft’. Nu weet ik dat de meeste professionals gebruik maken van Wacom tablets, maar ik heb daar geen ervaring mee en kan het dus niet 1-op-1 vergelijken.

De pen is dus nieuw voor mij, maar ik vind het een fijne toevoeging. Nu gebruik ik zelf het vaakst Photoshop en daarbij merkte ik toch dat ik af en toe terug ging naar mijn muis. Old habits.

Toetsenbord

Het toetsenbord heeft een aantal extra functies op de F1 tot aan de F12 toetsen. Je hebt dan de standaard knoppen voor; volume, helderheid van scherm en het muten van je microfoon. Het mooie, en slim over nagedacht, zijn de Skype keys. Je kunt met deze knoppen een gesprek accepteren en eindigen. Deze functie is vooral handig als je bijvoorbeeld in tablet mode zit en het werkt gewoon prima. Nu is de microfoon niet goed genoeg, maar hierover later meer.

De verlichting van het toetsenbord kan aangepast worden naar drie verschillende standen: uit, mid en max. Daarnaast is het toetsenbord zelf stevig en is de ‘travel afstand’ fijn. Het grootste pluspunt vind ik dat er geen ‘flex’ in zit! Echte verbeterpunten heb ik niet voor het toetsenbord. Well done!

Geluid/Speakers

De laptop heeft een grote speaker die zich boven het toetsenbord bevindt en nog 2 kleinere speakers aan de zijkanten. De speakers zijn een van de betere speakers en met de software van Bang en Olufsen kun je bijvoorbeeld het geluid van de speakers en je headphones afzonderlijk afstellen. Als je het geluid niet goed genoeg vindt, dan kun je altijd nog gebruik maken van een Bluetoothspeaker of je kunt ook gebruik maken van de audiojack.

Webcam en microfoon

Heb de twee grootste minpunten, qua features, bij elkaar gezet. Het gaat hier om een laptop van ruim 2600 euro en de webcam en microfoon zijn om te huilen. De webcam is 720p en de kwaliteit van de microfoon is verre van professioneel te noemen. Dit kan, en moet veel beter.

IO

De IO vind ik bijna perfect. Deze laptop heeft het volgende in de aanbieding:
- SIM kaart poort
- 2 USB 3.0 poorten
- 2 Thunderbolt 3 poorten
- HDMI poort
- Audio jack
- SD kaart reader


Waarom is het niet perfect? Ik mis toch nog een extra USB 3.0 poort. Ik heb de laptop het meest gebruikt zoals in deze foto hierboven. Voordeel is dat het beter koelt en dat ik niet steeds de warmte tegen mijn hand voel (hierover later meer). Hierdoor kan ik geen gebruik maken van het toetsenbord en moet ik een externe toetsenbord gebruiken. Zoals eerder vermeld, maak ik ook nog gebruik van een muis. Dat betekent dus dat de twee USB 3.0 poorten allebei al gebruikt zijn. Ik ben iemand die altijd meerdere back-ups maakt en bij heeft, dus ik heb nu geen poort meer voor een USB stick. Er is hier wel een ‘dure’ oplossing voor en dat is het dockingsysteem van HP. Nu heb ik dat niet uitgeprobeerd, maar dit zou voor mij de perfecte toevoeging zijn. Of ik vervang mijn huidige toetsenbord en muis met een Bluetooth opvolger, maar dit vind ik teveel moeite voor een laptop van deze prijs.

Daarnaast zou het mooi zijn geweest als er nog een poort zou zijn voor een nog een extra scherm, dus; 2 grotere monitoren en de laptop gebruiken als tablet voor editing.

O ja, de aan- en uitknop zit ook aan de zijkant. In het begin was het even zoeken, maar je raakt er wel gewend aan.

Ergonomie

Ik kan hier weinig slechte dingen over zeggen. De laptop kun je gebruiken op welke manier dan ook en het is daarnaast mogelijk om gebruik te maken van het dockingssysteem van HP, dus dat maakt het alleen maar ‘ergonomischer’. Ik heb het zelf het meeste gebruikt zoals de setup in de bovenstaande afbeelding. Je kunt hierdoor makkelijk het scherm gebruiken voor tekenen, films en gamen.

Prestaties

Gaming

Met de Zbook x360 is het ‘mogelijk’ om verschillende games te spelen. Voor deze review heb ik gebruik gemaakt van de volgende games:
- Age of Empires II
- League of Legends
- The Witcher 3

Voor gaming eis ik minimaal 60FPS om een game ‘speelbaar’ te noemen. Verder heb ik de presets ook de hoogste optie gepakt (4K resolutie). Van de 3 games zijn er 2 speelbaar (inclusief met stream aan). The Witcher 3 was alleen te spelen op 720p (rond de 60-70FPS). Hieronder nog een uitgebreidere uitleg:

Age of Empires II

Een old-skool RTS game die prima loopt op deze machine. Het enige nadeel is dat de game niet de optie heeft om 4K resolutie te downscalen naar bijvoorbeeld 2k of 1080p. De UI was dan heel erg klein en is niet aan te passen. Het is wel mogelijk met allerlei gesleutel, maar daar ben ik zelf geen fan van. Je speelt/ziet alles in het klein. Dit merkte ik overigens ook bij een aantal andere applicaties, dat terzijde. Verder draait AOEII wel makkelijk met een mooie 100 FPS (highest preset).

League of Legends

League of Legends is een MOBA (Multiplayer Online Battle Arena) die de afgelopen jaren veel bekendheid naar zich toe heeft getrokken. Ook deze game werkt prima bij een resolutie tussen de 4k en 1080p. Op 4K draait de game boven de 130 FPS en op 1080p loopt het boven de 180 FPS. Ik heb ook de nieuwe Teamfight Tactics mode uitgeprobeerd met de touchscreen en pen! Aanrader!

The Witcher 3

Hier komt het gebrek van een echte gaming GPU tevoorschijn. Op 4K draait deze game gewoon ‘niet’ (10FPS). Om het speelbaar te maken moet je de resolutie verlagen tot 720p, dus in andere woorden; niet te doen.

Editing

Op dit moment gebruik ik grotendeels Photoshop en ben ik aan het experimenteren met After Effects. Om een goed, en eerlijk, beeld te krijgen heb ik gebruik gemaakt van de Photoshop- en After Effects benchmarks van Puget Systems. Voor de benchmarks heb ik de batterij op max performance gezet en 4K resolutie op 100% scaling. Hieronder de resultaten:


Afbeelding : resultaten Photoshop benchmark

Gemiddeld genomen scoort de ZBook dus een ruim voldoende voor Photoshop werkzaamheden. Tijdens de benchmark was de temperatuur van de laptop tussen de 45 en 99 graden Celsius.


Afbeelding: temperatuur tijdens Photoshop Benchmark


Afbeelding: resultaten After Effect benchmark

Deze score valt stukken lager uit dan de Photoshop benchmark. Het gaat hier dan ook werkelijk om zwaardere taken en daarbij valt het toch door de mand. Dus een magere voldoende voor werkzaamheden op het gebied van effecten voor video effects en motion graphics. Ook hier lag de temperatuur van de laptop tussen de 45 en 99 graden Celsius.

Edit: Uit de review van kevsie blijkt dat Adobe After Effects wel beter kan presteren. Ik heb later nogmaals de benchmark gedraaid. Echter blijf ik de zelfde resultaten krijgen. Mogelijk iets mis met mijn exemplaar, hoogstwaarschijnlijk iets met warmte en thermal throttling.

ps. Als je nog goede tutorials hebt om After Effects te leren, please tell me!

Naast AE ben ik ook geïnteresseerd in 3D modeling en daarvoor heb ik een benchmark gedraaid met Blender. Met deze benchmark zijn er 6 verschillende projecten gerenderd. In deze test wordt er gekeken naar de rendertijd per project en worden de tijden bij elkaar opgeteld. Aan het einde heb je ook de mogelijkheid om je resultaten te vergelijken met het gemiddelde van alle resultaten van deze benchmark. De benchmark heb ik 2x gedraaid, wegens extreme factoren van ons, o, zo mooie, Nederlands weer in juni (30+ graden Celsius).

De benchmark ziet er als volgt uit:

Afbeelding: Benchmark Blender

Met als resultaat:


Afbeelding: Benchmark resultaat

De rode balk geeft de rendertijd aan van de HP ZBook x360 en de oranje balk laat de gemiddelde rendertijd zien van anderen. Schattend, kun je zeggen dat dit apparaat dan tussen de 6-7 scoort voor 3D modeling, animaties en het renderen daarvan.

Opslag

Nu vind ik zelf ‘512GB’ aan opslag te weinig. Nu weet ik dat opslaan in de cloud ook een mogelijkheid is, maar ik ben toch iemand die alles liever op de pc/laptop heeft staan en dat het daarnaast ook nog op de cloud gezet kan worden. Daar staat wel tegenover dat de read- en write snelheden echt top-notch zijn bij deze SSD.

Voor mij zijn de bovenstaande onderdelen het belangrijkste voor een ‘Content Creation’ apparaat. Ik stel dan altijd de vraag, wat als ik meer wil? Kan ik zelf dan de componenten upgraden of moet ik weer een nieuwe laptop aanschaffen? Hierover meer in het volgende kopje.

Upgradability

Er zijn een aantal dingen die je in deze laptop kan upgraden. Je kunt de RAM geheugen uitbreiden/vervangen en er is plaats voor een extra NVMe M.2 SSD. Nu heb ik deze laptop ontvangen als panellid, dus ik ben ‘voorzichtig’ te werk gegaan. Dus als iemand anders weet wat je nog meer ‘makkelijk’ kan upgraden. Laat het mij weten!

Tips:
Ik adviseer trouwens om voor minimaal 64GM RAM te gaan. In de meeste benchmarks zie ik dat de meeste rendermachines lopen op minimaal 64GB RAM.

Misschien is het iets voor iemand zonder ‘twee linkerhanden’ om de koelingspasta te vervangen, misschien helpt dat met de koeling.

Je kunt de iFixit kit gebruiken om de onderkant open te schroeven. Je hebt dan een TR7 daarvoor nodig.

Beeldkwaliteit

Een woord; waow. Tijdens het gamen waren de kleuren ook waanzinnig, maar het 60hz screen laat toch zijn gebreken zien. Voor professionele doeleinden is het scherm hartstikke mooi om naar te kijken. Je kunt alles zien vanuit welke hoek je ook kijkt. Dit vind ik een dikke plus! Het is bijvoorbeeld handig als je de laptop/tablet plat op tafel legt om andere mensen iets te laten zien. Daarnaast kun je met behulp van de HP Dreamcolor Assistant is het mogelijk om verschillende kleurprofielen aan te passen. Vooral handig als je iets anders nodig hebt. Helaas heb ik geen kalibratie-apparatuur, dus ik heb daar geen testjes mee kunnen doen. Je hebt dus ook de mogelijkheid om eigen profielen aan te maken met behulp van de kalibratie.

bouwkwaliteit en robuustheid

De laptop is stevig, heel stevig.
Er is een onderdeel waar ik me aan erger en dat heeft te maken met het gewicht. Bij andere laptops kun je de laptop half dichtklappen, als je bijvoorbeeld even met een college iets moet bespreken. Bij deze laptop klapt het scherm dan meteen dicht als je een beetje te ver duwt en dit geldt ook als de laptop naar achter klapt. Dit is uiteindelijk ook niet handig als je dingen op je beeldscherm wilt schrijven met behulp van de pen. Het scherm wiebelt dan heel erg.

Warmteproductie

De fan-uitgangen van deze ZBook zitten aan de linker- en rechterkant. Nu ben ik zelf geen mousepad gebruiken en maak ik dus gebruik van een externe muis. Je voelt dat de warme lucht naar je hand geblazen wordt en daar heb ik me uitermate aan geërgerd. Nu is het op te lossen als je de ZBook gebruikt als tablet, of het zo neerzet als in de foto die ik heb gebruikt bij ‘IO’.

Ook tijdens het schrijven van deze review begint deze laptop het warm te krijgen. Na een ongeveer dertig minuten op mijn schoot en de temperatuur was al opgelopen rond de 50 graden. Het is ook vooral het bovenste gedeelte, waar de fan-intake zit, dat heet wordt. Het toetsenbord wordt dan wel aangenaam warm moet ik eerlijk bekennen. Al met al: Niet fijn in de zomer, maar misschien wel fijn in de winter?

Geluidsproductie

Tja, het is een beest van een machine en dit beest maakt daarbij ook geluid. Tijdens verschillende stresstesten is de temperatuur opgelopen tot 99 graden (houd er wel rekening mee dat de buitentemperatuur 30+ graden was tijdens het schrijven van deze review) en bij dat soort temperaturen hoor je ook deze machine blazen om koel te blijven. Dit is niet fijn voor jezelf, maar ook niet voor je omgeving. Moet je je even voorstellen dat je bij de klant bent en je laptop klinkt als een opstijgende jet. No thanks.

Mobiliteit en accuduur

Je kunt deze laptop overal meenemen. Het is makkelijk in gebruik, ziet er goed uit en je kunt het gebruiken als een tablet. Het enige nadeel, het gewicht. De laptop weegt ongeveer 2,3 kg en heeft een batterijduur van 5 uur (1 hele middag gebruik van gemaakt). Hierbij het volgende in het achterhoofd gehouden:
- Best performance + brightness op maximaal
- Photoshop
- Netflix
- Nieuwsberichten lezen
- Gebruik van Social Media
- Youtube
- Office

Volgens de battery report komt het gemiddelde uit op 4 uur en 39 minuten.

Je moet dus je oplader ook meenemen en dat is dan weer een minpunt voor mobiliteit. Nu laadt de laptop gelukkig wel in een rap tempo op.


Voor mij scoort de laptop enigszins wel een voldoende voor mobiliteit, maar daarbij vind ik wel de accuduur te laag. Je moet daarom weer je oplader meenemen. Gelukkig laadt de accu wel snel op. Stiekem had ik gehoopt op langere accuduur met een wat langere oplaadtijd.

ps. Laptop shutdown bij 5% batterij. Je kan dan ook niks anders doen dan behalve je oplader om hulp te vragen.

Prijs

Deze laptop is vrij prijzig en de adviesprijs ligt rond de 3500 euro (direct via HP). Als je deze workstation configureert op de website van HP, dan komen de kosten al gauw boven de 4000 dollar. Nu heeft deze versie 32GB RAM geheugen en is de 16GB versie te verkrijgen voor ‘maar’ 2600 euro via andere kanalen (Tweakers Pricewatch). Persoonlijk vind ik het alleen waard, om deze laptop aan te schaffen, als je thuis/op werk al een PC hebt staan voor ‘heavy workload’.

Conclusie

“Did I feel the love”? Ja, honeymoon fase, maar ik weet niet of ik voor langere termijn (toekomst) deze laptop zou aanschaffen.

Love:
- Mooi 4K scherm, met daarbij het touchscreen en de pen
- Goede performance voor photo-rendering en Blender
- Uitstraling van de laptop
- Kan de ‘basic’ games op spelen
- Speakers zijn prima
- Enkele upgrade mogelijkheden

Dislike:
- Webcam en microfoon
- Heethoofd
- Luidruchtig tijdens zware taken
- SSD vind ik aan de kleine kant
- Accuduur kan kort zijn bij zwaar gebruik
- Prestaties tijdens renderen met Adobe After Effects zijn mager.

TLDR; Zou ik hem zelf kopen: nee, omdat de HP ZBook ‘out of my league’ is, oftewel, mijn portemonnee. Als ik het geld wel had, dan was ik waarschijnlijk voor de HP Spectre x360 gegaan. Mindere processor, maar wel meer opslag en een betere videokaart voor gamen. Het is dus een persoonlijke afweging die je moet maken. Dus voor de content creator die ik ben; zou ik toch kiezen voor bijvoorbeeld de HP Spectre x360 en investeren in een PC voor rendering, modeling en editing.

Voor de zakelijke gebruiker met een groot budget: ja. Hierbij vind ik wel dat je als organisatie zijnde wel eerst een PC moet hebben die het zwaardere werk doet en dat je een docking system hebt voor de laptop. Je kunt deze laptop prima gebruiken om bijvoorbeeld demos te laten zien aan de klant en aanpassingen moet maken in je render/model of voor vergaderingen/notuleren. Het renderen zelf raad ik af wegens het geluid- en warmteproductie.

Eindoordeel: een ruime voldoende (3,5 ster), maar dit is niet mogelijk bij een Tweakersreview.