WD Blue 3,5" (SMR, 256MB cache, 5400rpm), 6TB

Schijf zonder reviews

Laat ik allereerst stellen dat ik geen ervaren/professioneel reviewer ben en ook niet echt verstand van harde schijven heb. Wel bouw ik al sinds iets na het begin van deze eeuw m'n eigen computers dus ik ben niet helemaal achterlijk

Aangezien m'n huidige systeem voornamelijk stamt uit 2013 is het tijd voor een upgrade, ik wacht alleen nog op het verschijnen van de nieuwe Ryzens. Wel ben ik alvast begonnen met het verzamelen van "ingredienten" en zo kwam ik o.a. bij deze WD Blue 6TB schijf. Ik woon momenteel in de VS en wilde daar bij Newegg een harde schijf bestellen. Aangezien ik goede ervaringen heb met Western Digital keek ik daar eerst naar en viel mijn oog op de Blue 6TB met 64mb cache. Deze was echter niet op voorraad maar ik zag dat er ook een 256mb cache versie was. Deze was normaal ongeveer 30 dollar duurder maar er zat een promo code op voor 15 dollar korting waardoor het verschil erg klein werd.

Het frappante was alleen dat er voor die versie geen 1 review te vinden was. Ook niet op Amazon, niet op PCPartspicker.com (kent de variant niet eens), niet hier op Tweakers en ook niet bij de buren. Normaal koop ik eigenlijk geen onderdelen zonder review, maar vanwege resultaten in het verleden en de aanbieding besloot ik er toch voor te gaan. Ook zag ik dat deze versie pas sinds begin dit jaar verkrijgbaar is en de andere Blues al sinds 2015. Ik heb geen idee of er enige wijzigingen zijn anders dan de cache grootte. Wat me wel opvalt is dat CrystalDiskInfo bij "features" ook "Trim" aangeeft, wat niet het geval is bij de 4TB Blue. Als ik google geeft men aan dat Trim vooraal een SSD functie is dus ik weet niet wat hiervan de significantie is. De firmware versie wordt voor beide schijven als gelijk aangegeven. Overigens kan ik ook niet eens een persbericht of iets vinden over het feit dat dit model uitgebracht is (ik houd me aanbevolen voor meer info over deze relatief nieuwe schijf).

Zoals gezegd heb ik al eerdere ervaringen met WD. Dat begon volgens mij ooit met een 500gb schijf of iets maar werd in ieder geval later uitgebreid met een 300 GB Velociraptor (10.000 RPM! Who needs an SSD? ), meerdere 1TB WD Blacks, een jaar of anderhalf geleden nog een Blue 4TB en verder een varieteit aan externe drives. Een van de genoemde Black 1TBs heb ik nog steeds in mijn huidige systeem draaien en om hopelijk wat meer waarde aan deze review toe te voegen heb ik een aantal benchmarks gedraaid op niet alleen de 6TB WD Blue, maar ook de iets oudere 4 TB versie (met 64mb cache), de 1TB WD Black uit 2009 en een 4TB HGST schijf die er ook nog tussenhangt

WD60EZAZ

Terug naar het hoofdonderwerp van deze bespreking: de Western Digital Blue 6TB met 256mb Cache: in het kort de WD60EZAZ (de 64mb versie is de WD60EZRZ). Ik heb geen idee hoe hij in Nederland verscheept wordt maar Newegg had het wat mij betreft prima voor elkaar, met een doos in een doos. Geen spannende retail doos maar de schijf zit er prima in. Ik heb wel eens erger gezien.









Installatie is een fluitje van een cent, uiteraard een beetje afhankelijk van hoe je kast werkt. Kwestie van in de drive cage hangen, power cable erin en SATA cable in de schijf en in het moederbord en starten maar. In Windows een quick format erover en vervolgens heb ik er weer een schijf bij. Zoals je kunt zien levert de 6TB schijf pak 'm beet 5,45 "echte" terabytes op of, zoals mijn vrouw zou zeggen: 5588,9 gigabots.

Prestaties

Bijna tijd om eens te kijken wat ie kan, maar eerst nog even kennismaken met de andere kandidaten.

De nieuwste en meest vergelijkbare schijf is de WD40EZRZ. Ook een Blue serie dus, alleen wat kleiner, met 64mb cache en geproduceerd in maart 2017. CrystalDiskInfo geeft aan dat hij inmiddels 729 keer ingeschakeld is en 2602 uur gedraaid heeft.



Iets ouder is de HGST schijf. Het is een Deskstar 4TB met 64mb cache die draait op 7200 RPM en geproduceerd is in april 2013. CrystalDiskInfo geeft aan dat hij inmiddels 2564 keer ingeschakeld is en 10.367 uur gedraaid heeft.



Echt old school is de Western Digital Caviar Black 1TB ofwel de WD1001FALS. Ooit had ik er drie, inmiddels is alleen deze nog over. Hij spint met 7200 RPM (tegenover 5400 voor de nieuwere Blues) maar heeft wel slechts 32mb cache en is geproduceerd in November 2009. CrystalDiskInfo geeft aan dat hij inmiddels 3883 keer ingeschakeld is en 20.383 uur gedraaid heeft! Er zullen vast mensen zijn met indrukwekkendere getallen maar ik vind het niet slecht voor dit beestje. Voorlopig gaat ie nog niet met pensioen want hij blijft in dit (2e) systeem als de rest straks naar de nieuwe machine verhuist.



Allereerst heb ik een zeer wetenschappelijk onverantwoorde test gedaan voor alleen de twee Blue schijven, namelijk het kopieren van 2 vergelijkbare tv serie bestanden vanaf een Samsung 860 Evo 500GB SSD naar zowel de 4TB als de 6TB Blue. Hierbij kopieerde ik eerst bestand 1 (van 4,36 gig) naar de 6TB en daarna bestand 2 (4,46 gig) naar de 4TB. Vervolgens draaide ik het nog een keer om zodat elke schijf beide bestanden had. De tijdsmeting was met de stopwatch van mijn telefoon en werd ingezet op het moment dat ik "ctrl-v" indrukte en gestopt op het moment dat ik in windows het kopieren plakken venster zag verdwijnen en het bestand gearriveerd was. Nogmaals: super onwetenschappelijk maar wel mijn idee van een semi-relevante meting voor waar men deze schijf waarschijnlijk voor gebruikt.

De 6TB schijf deed in mijn meting 15,66 sec over het 4,36 gig bestand (285 mb/sec gemiddeld) en 14,73 seconden over het 4,46 gig bestand (310 mb/sec). De 4TB schijf deed 16,8 sec over het 4,46 gig bestand (271 mb/sec) en 16,2 sec over het 4,36 gig bestand (275 mb/sec). Dat lijkt dus op een kleine marge voor de 6TB schijf maar kan ook deels liggen aan de onnauwkeurigheid van mijn meetmethode. In ieder geval is het zeker geen schokkend groot verschil!

Voor de programma gebaseerde benchmarks voor alle vier de schijven heb ik een aantal runs gedaan van CrystalDiskMark 6 en ATTO Disk Benchmark 4.0, beide met standaard instellingen. Ik kan je persoonlijk, bij gebrek aan kennis, niet heel veel noemenswaardige inzichten verschaffen over wat je precies uit de cijfers kan halen maar ik zet ze in ieder geval neer zodat als jij die kennis wel hebt je er misschien iets mee kan. Voel je vooral aangemoedigd om die kennis te delen in de Reacties zou ik zeggen







Wat kunnen we uit deze resultaten halen? Wat gelijk opvalt is dat de bijna tien jaar oude Black ondanks zijn naam toch echt wel wat achterstand heeft op de rest. Of dat komt door de kleinere cache, SATA 300 protocol, kleinere grootte, pure ouderdom of een combinatie van dit alles durf ik niet te zeggen want daar heb ik de expertise niet voor. De HGST komt in ATTO goed mee met de Blues maar geeft in CrystalDiskMark wat mindere waardes.

Verder gaf de nieuwe/lege 6TB Blue initieel behoorlijk hogere schrijf waardes dan de 4TB maar vielen deze terug toen ik er een vergelijkbare hoeveelheid data op had gezet (puur om te kijken naar de impact hiervan). Ook de Black liet betere cijfers zien toen ik hem geformatteerd had en leeg de test liet doen.

Ga je in de praktijk veel merken van het prestatieverschil tussen een lege en een volle harde schijf? Moeilijk te zeggen, maar mijn onwetenschappelijke test van hierboven werd gedraaid met gevulde Blues en vervolgens heb ik hem nog een keer herhaald met een weer leeggemaakte 6TB Blue. De uitkomst toen: 347 mb/sec en 318 mb/sec oftewel, marginaal verschil. Ja: een vrijwel lege schijf presteert beter, maar ik zou ze toch lekker vullen (daar zijn ze immers voor! ).

Wat wel blijft ongeacht vulling is dat de 6TB hogere schrijfwaardes laat zien in de random read/write tests. Ik kan me voorstellen dat dit komt door de grotere cache waardoor hij kleinere dingen sneller weg kan werken (zolang de cache niet gevuld is) danwel meerdere simultane taken wat beter kan behappen. Zoals ik het begrijp is het mechanische deel van de schijf natuurlijk super traag (Vergeleken met SSD/RAM etc). De cache is een soort buffer voor de schijf en is veel sneller. Als je nu iets naar de schijf wil kopieren en dat past volledig in de cache dan schrijft ie het daar snel in weg en zegt tegen windows "prima, ik ben klaar!" terwijl in de achtergrond het meer mechanische deel eigenlijk nog wat langer nodig heeft om de boel te fixen. Dat geeft dan ook risico op data verlies als je op dat moment ineens de stroom van het systeem zou halen (omdat de data in de cache zat maar nog niet op de schijf stond). Dat zou misschien ook verklaren waarom ie net iets sneller was met het kopieren van een bestand dan de 4TB Blue, omdat hij net die 192mb iets sneller weg kan werken. Nogmaals: grotendeels giswerk van mijn kant maar het lijkt erop dat er bij langdurige sequentiele lees/schrijf acties nagenoeg tot geen prestatiewinst is wat dus ook wel logisch is eigenlijk.

Geluidsproductie / Warmteproductie

Hier kunnen we eigenlijk vrij kort over zijn. In de uren die ik de schijf nu aan heb gehad heb ik geen bijzondere geluidsproductie opgemerkt. Dat was niet zo met de 1TB Black. Die is eigenlijk vrij stil maar op het moment dat de Crystal Diskmark random read test begon maakte hij zoveel geluid dat ik hem afbrak omdat ik de data erop nog niet gekopieerd had naar een andere schijf en ik me even zorgen maakte dat ik hem een nekschot aan het geven was. Voor de Blue 6TB (en 4TB trouwens) geldt: geen noemenswaardig geluid dat ik kan identificeren. Temperatuur zoals aangegeven door CrystalDiskInfo gaat ook niet echt omhoog tijdens benchmarks en lijkt geen issue te zijn. Alle schijven zaten voor deze test in een tien jaar oude Cooler Master ATCS 840 kast met meerdere casefans.

Conclusie

Al met al is dit wat mij betreft een prima harde schijf, in lijn met de rest van de WD Blue serie. Prestaties zijn OK, geluid is geen punt van zorg. Ik ga de schijf gebruiken als opslag van bestanden (films, foto's etc.) die ik niet dagelijks gebruik en daarvoor is snelheid geen megafactor en zal deze schijf goed tot zijn recht komen. Over betrouwbaarheid/support doe ik geen uitspraken want daar kan ik nog niks over zeggen.

De grote vraag was natuurlijk echter: moet ik de 256mb cache versie kopen ipv de 64mb versie? Het antwoord is wat mij betreft, met een use case als deze: eigenlijk niet. Het levert nauwelijks prestatiewinst op bij dit soort gebruik (zoals verwacht) dus daar hoef je het echt niet voor te doen. Als je je schijf op een intensievere manier gebruikt met meerdere kleinere lees en schrijf acties dan is het misschien de moeite waard en gaat de extra cache mogelijk helpen maar in mijn geval zou het advies zijn: koop lekker de WD60EZRZ met 64mb cache. Op moment van schrijven zit er in de pricewatch ongeveer 15 euro tussen de twee versies wat geen enorm verschil is maar ik zou die 15 euro aan iets anders uitgeven. Mocht je tegen een situatie aanlopen zoals ik waarbij de 64mb versie niet op voorraad is en de AZ variant nauwelijks duurder is dan kan je je er geen buil aan vallen, de schijf an sich is voor zover ik dat kan inschatten gewoon goed. Ik weet alleen niet wat precies de use case is waarvoor Western Digital deze schijf uitgebracht heeft.

Dank voor het lezen van deze review en alle commentaar is welkom, zowel op de review zelf als met info over deze schijf en de theorie van de hardeschijf in het algemeen (die ik waarschijnlijk op meerdere punten verkeerd begrepen heb! )