Hoi! Leuk dat je deze review gaat lezen. Ik heb op dit moment de Surface Go nog in mijn bezit in het kader van het Tweakers testpanel en mocht je vragen hebben of wat dingen willen weten, laat dan even een reactie achter zodat ik de review waar nodig is aan kan vullen en je vragen kan beantwoorden!Introductie
Een donderdag middag gevuld met rondrennen door Amsterdam om boek bladzijden over te typen, Space Invaders na te tekenen en als een verstrooide toerist foto's te maken met een tablet (of is het een laptop?) zorgde voor een passende introductie met de Surface Go. Via Tweakers en hun ludieke activiteiten organiserende Concepts team heb ik de eer om de Surface Go twee weken aan de tand te voelen. Deze review bevat bevindingen die zowel positief als negatief zijn, Microsoft heeft geen invloed gehad op deze review. De gehele review is geschreven op de Surface Go met de bijbehorende Type Cover.
:strip_exif()/m/273368/1FUHNj3Pg0Lt4I3cPNzJqfaXTYf2E0sgsNHL9cG6vwoDR0gJVl?f=620xauto)
Eerste kennismaking
Ondanks dat Microsoft een beetje een stoffig imago heeft van weleer weten ze inmiddels donders goed hoe ze een product moeten verpakken zodat het consumenten aanspreekt. De doos is "Applesque" te noemen, al doe je daar Microsoft misschien mee te kort omdat ze op dit moment innovatievere hardware uitbrengen dan het fruitmerk. De doos opent net te stroef maar daar is de Surface dan.
Wanneer je de Surface Go voor het eerst in de hand houd vallen een aantal dingen op, het apparaat is goed gebouwd en voelt stevig maar verrassend licht aan. Een aluminium behuizing met geïntegreerde kickstand, daarover later meer, die prettig in de hand ligt. Het ziet er aan de voorkant als een wat gedateerde tablet uit, de schermranden, of bezels, zijn vrij fors te noemen rond het scherm. Waarschijnlijk neemt de Windows Hello camera aan de bovenkant de nodige ruimte in en moet de Type Cover aan de onderkant ook in een lichte hoek passen. In deze tijd van waarbij steeds dunnere schermranden de mode is ziet het er echter een beetje ouderwets uit.
:strip_exif()/m/273368/1FUHNjexM3ajGA54Cz931N5AEsD4ayOlkksbUNux8mu3qXQDee?f=620xauto)
Kicking it back
Die kickstand die in de Surface Go geïntegreerd is, is misschien een van de grootste troeven. Je zet de Surface werkelijk overal neer en geen hoek is hem te gek. Op de mechanische engineering die gestoken is in de scharnierpunten is niet bezuinigt, het mechanisme is stroef genoeg om niet van plaats te veranderen wanneer je met je vingers het scherm bedient maar ook soepel genoeg dat iedere gewenste hoek gemakkelijk te kiezen is. Ook voelt het degelijk genoeg aan om het vertrouwen te wekken dat waarschijnlijk al het andere aan de Surface Go eerder kapot gaat dan de kickstand en behuizing. Als ik de vertegenwoordiger van Microsoft mag geloven hebben ze er zelf genoeg vertrouwen in om ook coulant te zijn qua garantie mits er niet overduidelijk spraken is van molest.
:strip_exif()/m/273368/1FUHNj3UytseV3ZdRPiOuDBTFLhy09eFjsssFVsqrJoELq5obF?f=620xauto)
Type Cover
v
Een prijzige accessoire voor bij de Surface Go en in mijn ogen een die standaard meegeleverd zou moeten worden is de Type Cover. Deze accessoire, een toetsenbord, track pad en beschermende cover voor de Surface Go maakt het verschil tussen een wat kreupele tablet en een volledig laptop alternatief. Zonder de Type Cover kan je met het on-screen toetsenbord redelijk uit de voeten, maar het is duidelijk dat Windows 10 nog altijd geen echt tablet OS is want dit toetsenbord is soms slecht te vinden, verschijnt niet vanzelf en doet onder voor de sublieme on screen toetsenborden van zowel iOS als Android. De Type Cover is echter een fysiek toetsenbord dat verrassend goed werkt en degelijk aan voelt.
Zoals in de inleiding al gezegd is deze gehele review op de Surface Go zelf geschreven. Het toetsenbord is heel even wennen omdat vooral de uiterste toetsen net op een andere plek zitten dan je zou verwachten (en de control en FN hadden wat mij betreft omgewisseld mogen worden) maar typt verrassend vlot voor een dergelijk klein toetsenbordje. Op geen enkel moment heb ik het gevoel mijn handen in een rare houding te moeten houden. De functietoetsen bovenaan zijn met mijn dikke vingers niet altijd even handig, omdat dan vaak ook het scherm aangetikt wordt en daarmee de cursor of muis verplaats.
In de kleine form factor heeft Microsoft zelfs backlight weten te stoppen onder de toetsen, die voor mijn gevoel een verrassende hoeveelheid travel hebben. Ook software technisch is het handig dat wanneer de cover omgeklapt wordt en je de tablet dus met je vingers aan het bedienen bent en de cover alleen een cover is dat deze totaal genegeerd wordt waardoor je geen toetsaanslagen per ongeluk aan het produceren bent.
Naast toetsen is er ook een verrassend ruim track pad aanwezig, iets wat de iPad toetsenbord covers niet hebben. Dit track pad werkt prima en heeft ook multi touch ondersteuning. Klikken kan door tappen of daadwerkelijk de fysieke knoppen die aanwezig zijn onder het track pad in te drukken en ook hierbij is de feedback goed te noemen. Een klein kritiek puntje is dat bij mij voor mijn gevoel de track pad te los lag, waardoor deze tik geluidjes maakt en meegeeft wanneer er alleen op getikt wordt. Dat doet een beetje afbreuk aan de verder uitstekende bouwkwaliteit.
Windows Hello
Zelf had ik tot deze Surface geen ervaringen met Windows Hello, maar omdat de Surface toch een beetje de etalage van Microsoft is qua wat er allemaal mogelijk is mag op de Surface Go Windows Hello login support niet ontbreken. Waar ik de FaceID / gezichtsherkenning die inmiddels mogelijk is op telefoons onhandig vind omdat er toch vaak een bepaalde hoek nodig is t.o.v. het gezicht is het "herkennen" en daarmee inloggen van de gebruiker op de Surface Go veel natuurlijker, mede omdat deze vaak toch al in een houding ten opzichte van de gebruiker staat waarbij het ook gewoon kan.
Overigens is Windows Hello veel meer dan een simpele image recognition die Android fabrikanten vaak op telefoons herkennen (en die onveilig is want ieder plaatje van de gebruiker zou werken), er zijn een legio hulpsensoren voor IR licht en herkenning van een gezicht (meer informatie:
https://docs.microsoft.co...llo-face-authentication). Volgens de Microsoft vertegenwoordiger die aanwezig was bij het Tweakers event worden zelfs tweelingen uit elkaar gehouden (vast alleen twee-eiige)... Hoe dan ook werkt het in het dagelijks gebruik in ieder geval erg overtuigend en snel. De herkenning kost weinig tijd en ik heb tijdens het evalueren van de Surface Go na het instellen van Windows Hello eigenlijk geen een keer mijn wachtwoord meer in hoeven geven.
Tablet experience
Is de Surface Go nou een tablet of een laptop is een vraag die ik mezelf, maar ook iedereen aan wie ik het apparaat liet zien, afvraag. Als tablet is het niet zo'n heel goede tablet; Windows 10 kan niet meekomen nog met het tablet gevoel van de OS'en die initieel voor telefoons en later voor tablets gebruikt zijn en heeft een hoop nadelen als het gaat over besturing met enkel dikke vingers, zeker op de resolutie van het Surface Go scherm. Animaties zoals het draaien van het scherm zijn niet erg soepel en voelen vaak sloom. De camera achterop zit niet echt op een handige plek en wordt vaak bedekt door mijn handen kwam ik achter tijdens opdrachten in Amsterdam (misschien deze camera überhaupt maar niet gebruiken is het verstandigste al is de kwaliteit niet heel slecht). Wat opvallend is, is dat voor Android er echt een hele goede launcher beschikbaar is gemaakt door Microsoft (
https://www.microsoft.com/en-us/launcher) maar dat ze dat toch niet helemaal kunnen vertalen naar hun eigen ecosysteem voor mijn gevoel.
Ook het ecosysteem ligt ver achter op Android en iOS, waar deze goed gevulde app stores hebben met genoeg applicaties specifiek gericht op de tablet experience is de Microsoft Store eerder een soort Sahara met hier en daar een applicatie. Eerlijk is eerlijk, veel van de belangrijke tablet applicaties zijn wel aanwezig zoals Spotify, Netflix, Ziggo Go (toepasselijk voor op je Surface Go), NPO, Nu en andere grote spelers maar het mist vooral de kleine applicaties die soms maar een dingetje doen dat net in jouw niche ligt. Ook GPS is niet aanwezig in de Surface Go dus voor bijvoorbeeld navigatie of offline kaarten op vakantie is het niet perse een goed tablet. Er zijn wel complete versies van de Office suite beschikbaar die precies werken zoals iedereen gewend is maar die zijn inmiddels eigenlijk ook voor andere platformen beschikbaar en de Type Cover die deze echt nuttig maakt kost 100~120 euro bovenop de aanschaf van de Surface Go.
En dan komen we bij voor mij het vreemdste aan de Surface Go, Windows Home S. Dit is Windows Home, maar met een extra strikte beveiliging waarbij alleen applicaties uit de Microsoft Store geïnstalleerd mogen worden. Voor mij zou een van de unique selling points zijn dat iedere Windows applicatie op de Surface Go kan draaien (vooral dankzij de opvallende keus om ook in deze Surface een Intel processor te stopen, geruchten gaan dat Intel daar flink voor gesmeekt heeft) maar juist dit wordt out of the box onmogelijk gemaakt door Windows Home S. Je kan wel gratis "upgraden" naar Windows Home, iets wat overigens niet meer ongedaan te maken is ook niet met het terugzetten van fabrieksinstellingen, maar het voelt omslachtig en had net zo goed een bolletje in instellingen kunnen zijn of een dialoogje met "weet je zeker dat je dit wil?". Het maakt Chrome installeren, een Nextcloud client, een spelletje of Lightroom bijvoorbeeld onmogelijk zonder eerst naar Windows Home te switchen.
Op de bank
Het klinkt alsof de Surface Go als tablet weinig goed doet maar dat is ook weer niet waar. Het scherm is prachtig en de kleuren zijn natuurgetrouw, de zwartwaarden prima in order en de PPI meer dan voldoende. Ook in de buitenlucht is het scherm goed te gebruiken en kan verrassend fel worden. Beelden komen goed tot hun recht en om even te YouTuben, Netflixen of Kodi'en (dat staat wel in de Microsoft Store!) is het een fijn apparaat. De accu gaat lang mee zeker bij dit soort lichtere dingen en er is genoeg storage beschikbaar om wat dingen mee te nemen zonder internet nodig te hebben. De opslag kan zonder problemen verder uitgebreid worden met een MicroSD kaartje.
Aan weerszijde van het scherm wanneer deze in horizontale stand staat zitten ook speakers, waardoor er gewoon stereo geluid mogelijk is. Deze kunnen verrassend hard en zijn helemaal niet verkeerd voor het formaat. De Surface Go beschikt ook nog gewoon over een koptelefoon jack wat tegenwoordig toch bijzonder is. Geen lastige adapters nodig dus. Dankzij de kickstand kan je de Surface ook echt overal neerzetten en dat is fijn wanneer Spotify wat afspeelt of wanneer je even een filmpje wil kijken in de trein of vliegtuig.
Uiteraard wordt er op de bank ook geïnternet, vaak op mijn telefoon maar nu de Surface naast de bank ligt ben ik geneigd deze ook vaker te pakken om even wat op te zoeken, nieuws te lezen of reviews te schrijven op Tweakers.net. Edge op de Surface doet het goed en snel, maar ik ben eigenlijk een Chrome gebruiker en heb ook die browser geïnstalleerd. Misschien moeten er nog wat optimalisaties overheen of iets dergelijks maar de performance in Chrome is voor mijn gevoel veel slechter en met meer haperingen dan in Edge. Tuurlijk, Chrome houd van RAM maar die 8GB die aanwezig zijn in de Surface Go die ik te testen heb zou toch meer dan genoeg moeten zijn.
Mini laptop
Als een mini laptop is de Surface Go best capabel. De SSD in het model dat ik mocht testen is snel en er is meer dan genoeg geheugen beschikbaar. Ik vraag me af of het instap model ook een prettige ervaring is aangezien deze het met veel minder en tragere eMMC opslag en de helft van het geheugen moet doen, maar Microsoft wil graag de Surface Go als directe concurrent van de iPad in de markt zetten en moet daarom deze budget versie in het arsenaal hebben.
De CPU, een Pentium Gold (waarom geen i1 als naam door Intel gebruikt wordt is wat mij betreft een misser) zit ergens tussen de Atoms en Celerons en de i3 processoren in. Best een prestatie om een CPU als deze in deze form factor te krijgen en helemaal passief te koelen maar daardoor is het ook gelijk geen echte hoogvlieger. Traag voelt het niet, maar uiteindelijk is de CPU (mogelijk met de GPU) toch vaak de bottleneck wanneer er intensievere dingen gedaan worden.
Met vrienden speel ik af en toe wel eens een potje League of Legends en dat draaide verrassend goed op de Surface Go, in de native resolutie van 1800x1200 op medium/high wist de Surface een acceptabele 30fps te produceren. Voor op de bank of voor kinderen op vakantie is het dus best een geschikt tablet om zo nu en dan een spelletje op te spelen, met als voordeel dat Steam ook gewoon te installeren is. Verwacht niet te veel maar ik vermoed dat de wat minder veeleisende spelletjes allemaal wel acceptabel zullen draaien.
Een unieke usecase waar ik zelf erg benieuwd naar was is Lightroom op de Surface Go. Ik ben zelf regelmatig met mijn camera onderweg en back-uppen en selecties of zelfs kleine bewerkingen doen onderweg is iets waar ik voorheen toch altijd mijn laptop voor mee nam. De Surface Go is verrassend capabel in Lightroom en behalve de echt intensieve dingen zoals het genereren van panorama's gaan eigenlijk allemaal verrassend goed. Omdat ook het scherm in de Surface Go goede kleurechtheid heeft is dit dan misschien eindelijk de usecase waarvoor ik hem misschien wel aan zou schaffen. Zeker omdat er ook een USB C poort aanwezig is waardoor thetered shooting mogelijk is.
Linux
Kan je er Linux op draaien? Ja hoor, zonder problemen! Ik heb tijdens de tijd dat ik de Surface Go mocht uit proberen er even Linux Mint op gehad en eigenlijk werkte de meeste hardware out of the box. Het enige wat even wat aandacht nodig had was de wifi welke niet direct werkte, maar zelfs de type cover werkt gewoon zonder problemen onder Linux. Voor alle niet direct evidente dingen is er een verrassend actieve sub Reddit over Linux te vinden (
https://www.reddit.com/r/SurfaceLinux/) waar de meeste issues wel ter sprake komt. Een leuke verrassing om te zien dat dit niet allemaal helemaal dicht getimmerd is. Helaas heb ik niet echt metingen gedaan wat Linux zou doen met de accuduur, maar met wat tweaken zou dit best acceptabel kunnen zijn. Misschien met AnBox dat het mogelijk maakt Android applicaties te draaien onder Linux dat het nog best een leuke tablet ervaring zou kunnen zijn ook. Hoe dan ook, het kan allemaal in ieder geval.
:strip_exif()/m/273368/1FUHNj2EdDo9U6HuMrDEm2H8U9nMGsZB8Azjhday6llZuhHjVX?f=620xauto)
Prijs
De prijs maakt de Surface Go een lastig apparaat, voor de prijs (grofweg 700 euro voor de 128gb versie met type cover) zijn er betere tablets en betere laptops te koop maar geen een apparaat dat beide combineert en geen een laptop die zo klein en handzaam is als de Surface Go. Is de maat belangrijk voor je en hecht je niet teveel waarde aan het hele tablet gebeuren dan is dit de oplossing, maar zoek je een laptop of alleen een tablet dan kan je voor minder geld een betere deal vinden. Ook is de Surface Pro inmiddels regelmatig ergens in de aanbieding (de Surface Go gaat dat natuurlijk ook zijn), waarbij het verschil tussen de Surface Pro en Surface Go nog maar zo'n 150 euro is.
Er is natuurlijk ook nog de goedkopere versie, namelijk de 64gb, welke door Microsoft voor een aantrekkelijke 449 in de markt gezet wordt. Dit lijkt me echter meer een stunt in de trend van "je kan het al kopen voor 449" dan echt een goede optie. Ik denk dat de limitatie in geheugen en opslag de instap Surface Go een hele andere ervaring maken dan de versie die ik nu mag testen en ook bij deze moet er eigenlijk de type cover van 100 euro nog bijgeteld worden.
Hopelijk kunnen we in Nederland binnenkort ook aanbiedingen verwachten van de Surface Go zoals in de US waar inmiddels al kortingen van 15% gespot zijn (
https://www.windowscentra...0-surface-go-type-cover). En als je veel met de trein of vliegtuig reist kan ik me goed voorstellen dat het formaat van de Surface Go absoluut het geld waard is.
Conclusie
Over het nut van de Surface Go had ik bij aanvang mijn twijfels. Er zijn immers simpelweg betere tablets (waarbij de Surface Go vooral last heeft van Windows dat geen tablet OS is) en betere laptops te koop. Maar een laptop in de maat van een tablet of een tablet die ook kan dienen als laptop, dat is de niche die de Surface Go met succes weet te bedienen. Het is geen goedkoop apparaat maar dat straalt het ook uit, het is een degelijk apparaat dat zich overal thuis voelt. Dat is dan ook de grote verdienste van de Surface Go, ook in mijn dagelijks leven had de jack of all trades / master of none zo een plekje verovert en blinkt de kleine alleskunner uit in zijn veelzijdigheid.