Waarom deze?
Na vele jaren leesplezier was m’n trouwe Sony PRS-T1 aan vervanging toe. Op zich doet hij het nog wel gewoon, maar ik kreeg steeds vaker last van rare software-glitches of knoppen die niet meer reageerden als gebruikelijk. Daarnaast werd ik steeds meer jaloers op de Pocketbook Touch Lux 3 van m’n partner. Zo’n E-ink Carta scherm is toch wel een stuk helderder dan een E-ink Pearl, en de ingebouwde verlichting en veel scherper beeld doen de rest. Over menu-opties, instellingen en sorterings-opties in de bibliotheek hebben we het dan nog niet eens.
Na een korte zoektocht ben ik bij deze uitgekomen. Kobo viel af wegens slechte ervaringen qua betrouwbaarheid: mijn partner heeft er twee gehad die beide veel te snel stuk gingen. De eerste had na anderhalf jaar een kapot scherm, de tweede hield het amper twee jaar vol en liep toen volledig vast. Haar Touch Lux 3 houdt het inmiddels ruim een jaar vol, afkloppen…

. Ik wilde wel graag fysieke bladerknoppen, waardoor er ook heel wat e-readers afvallen. Niet dat ik ze heel vaak gebruik, maar ik wil gewoon de optie hebben.
Ik heb gekozen voor de Touch HD ipv de Touch Lux 3 vanwege het nét iets scherpere scherm, en het feit dat de verlichting in z’n laagste stand minder fel kan dan de Touch Lux 3. Dit mede op aanraden van mijn partner die vindt dat de Touch Lux 3 in de minimale stand nog steeds te veel licht geeft, vooral als je in het bijna-donker leest (bijvoorbeeld op de camping…). Daarnaast heeft de Touch HD meer geheugen (8GB vs 4GB) en een muziekspeler met koptelefoonaansluiting die je ook kunt gebruiken om boeken voor te laten lezen. En als laatste: de aanraakbediening van de Touch HD werkt met een IR-systeem in de bezels, en niet met een aanraakgevoelige laag over het scherm dat de Touch Lux 3 heeft. Daardoor is het scherm een heel klein beetje lichter. Je moet ze echt naast elkaar leggen om het verschil te zien, maar het is er wel.
Hoe bevalt de Touch HD in de praktijk?
Uiteraard is de leeservaring (contrast, scherpte) van het scherm een grote sprong voorwaarts t.o.v. de PRS-T1. Maar dat is niet zo’n verrassing. Wat ik ook erg prettig vindt is de statusbalk bovenin waarin o.a. de acculading kan worden getoond. Die miste ik op de Sony. Die statusbalk geeft ook de tijd aan, de wifi-status, een verlichtings-symbooltje en berichtenstatus. De tijdweergave is overigens vrij grof, die verandert namelijk alleen bij iedere volledige pagina-refresh (instelbaar, maar standaard iedere 5 pagina’s). De verlichtings-indicator verandert pas na een blader-actie. Dus als je halverwege de pagina de verlichting aan- of uitschakelt, zie je het peertje in de statusbar pas verschijnen of verdwijnen als je naar de volgende of vorige bladzijde bladert.
Aan de onderkant van het leesscherm zie je de pagina-nummering. Sinds de laatste firmware-update kun je hier kiezen voor de oorspronkelijke paginanummer vanuit de epub, of een paginanummering zoals de e-reader ze toont; dat laatste is dus afhankelijk van gekozen font en lettergrootte, en in- of uitgeschakelde statusbalken. Want de boven- en onderbalk kun je onafhankelijk van elkaar in- en uitschakelen.
De Touch HD is bij mijn weten één van de eerste e-readers die scrollen en pinch-to-zoom met een E-ink scherm ondersteunt. Dit werkt niet met bladeren (daarvoor moet je tikken of vegen op het scherm), maar je kunt wel pinch-to-zoom gebruiken om de lettergrootte te veranderen. Door de E-ink-techniek werkt dat niet zo vloeiend en secuur als op een smartphone of tablet, en je moet meestal wel een paar keer pinchen om de gewenste lettergrootte te krijgen. En als je loslaat wordt het scherm geheel ververst en wordt het ongeveer een seconde blanco om de pagina’s opnieuw door te rekenen. In de bibliotheek kun je wel door je boeken scrollen; dit gaat redelijk vloeiend maar ook hier ververst het scherm zodra je loslaat.
Over de bibliotheek gesproken, daarin kun je boeken sorteren op auteur, serie, genre, en daarbinnen nog eens alfabetisch of op datum. Ook het volgnummer van boeken in een serie is nu zichtbaar, iets wat ik heel erg miste in m’n Sony.
In de standaardmodus licht de aan-uitknop aan de onderkant groen op bij iedere actie op het touchscreen. Dus bij iedere keer dat je bladzijde omslaat, gaat dat groene lampje een seconde aan. Gelukkig is dat in het menu uit te schakelen, zodat dat lampje alleen even oplicht als je de reader inschakelt, of als hij wordt opgeladen.
Zijn er ook dingen die minder goed zijn?
Jazeker… Ten eerste valt me op dat de bladerknoppen niet altijd in één keer reageren. Soms moet ik twee of drie keer drukken voordat er wat gebeurt. En dat is soms best wel lastig, vooral ook omdat de tik-acties voor terugbladeren (korte tik in de linker- of rechter onderhoek) niet altijd werken. Gelukkig werkt vegen naar rechts ook om terug te bladeren.
De Sony PRS-T1 schakelde over in een ‘snooze’-stand na 10-15 minuten inactiviteit, en ging pas helemaal uit na 3 dagen. Uit de snooze-stand startte die snel weer op, vanuit de uit-stand duurde dat wat langer. Bij de Touch HD kun je kiezen hoe snel de snooze-stand ingeschakeld kan worden (off, 5 of 10 minuten) en je kunt ook instellen na hoeveel tijd het toestel helemaal uit gaat. Afgezien van de uit-stand, waarin het toestel nooit helemaal uit gaat, is het maximum hier 1 uur. Aangezien het toch al snel een minuut duurt om het toestel in te schakelen, vind ik dat uur aan de korte kant. Een max van een dag had ik nog wel acceptabel gevonden.
Ter compensatie kun je ervoor kiezen om tijdens het opstarten alvast de laatstgelezen pagina te tonen, echter sinds de laatste firmware-update (5.16.479) zorgt die optie ervoor dat het toestel altijd teruggaat naar pagina 1 van het laatstgelezen boek. Deze bug heb ik ook doorgegeven aan de support desk van Pocketbook, dus hopelijk wordt die bij een volgende firmware-update geplet.
In de vorige firmware kreeg ik af en toe de situatie dat na inschakeling de bovenste statusbalk ineens verdwenen was, en het leesveld een stuk omhoog geschoven was. Hoe dit ontstond weet ik niet helemaal zeker, waarschijnlijk door het indrukken van een paar knoppen tijdens het opstarten. Overigens was dit vrij makkelijk op te lossen door de statusbalken even uit- en dan weer in te schakelen. Na de firmware update heb ik hier geen last meer van gehad, maar kwamen er dus een ander probleem voor in de plaats.
Over firmware-updates gesproken: er zijn er inmiddels drie geweest. De oorspronkelijke firmware was behoorlijk basic, bijvoorbeeld geen mogelijkheid om de bovenste statusbalk te tonen, en ook geen mogelijkheid om de boekomslag te tonen als de reader uit staat. In november 2016, al vrij snel na het uitbrengen van de reader kwam firmware-versie 5.16.321 uit waar die opties wel in zaten, en nog veel meer. In januari 2017 kwam versie 5.16.371 uit die o.a. WPA2 Enterprise authenticatie op de wifi-verbinding mogelijk maakte. Versie 5.16.479 van maart 2017 bracht de genoemde alternatieve paginanummering. Zeker die eerste firmware-update gaf de indruk dat het toestel werd uitgebracht terwijl het eigenlijk nog niet helemaal af was. De reader die ik in februari kocht had nog steeds de oorspronkelijke firmware, ik mag hopen dat toestellen die nu de fabriekspoort verlaten een recentere versie hebben zodat de gebruikers meteen een complete gebruikerservaring hebben. De snelheid van firmware-updates wekt voorlopig de indruk dat de software-ondersteuning in orde is.
Het toestel weigert te zoeken naar firmware-updates indien de batterij niet volledig gevuld is. Dat er een minimum acculading is voor firmware-updates lijkt me logisch, maar dit is wel heel kort door de bocht. Als ik, met wifi uit (!) en een batterijvermogen van 63% naar software-updates ga zoeken, krijg ik niet eerst de suggestie om wifi aan te zetten, maar meteen de waarschuwing dat dit alleen mogelijk is met volledig gevulde accu. Het lijkt me toch best mogelijk om te zoeken naar nieuwe firmware met een relatief lage acculading, en deze zelfs te downloaden. Natuurlijk heeft dit niks te maken met de dagelijkse leeservaring met de ereader, maar ik vind het gewoon een beetje raar.
Extra’s in de e-reader
Laat ik voorop stellen dat ik de e-reader gebruik om boeken te lezen, dus niet voor andere zaken. Er zitten spelletjes op (sudoku, patience, schaken), een browser, een rekenmachine, een RSS-client en een foto-viewer die ik zeer waarschijnlijk nooit zal gebruiken. Daarnaast is er Dropbox-integratie en een PocketBook Sync functie waarmee je je cloudgebaseerde boekenverzameling kunt raadplegen en boekenlees-status kunt synchroniseren tussen verschillende apparaten. Beide gebruik ik momenteel niet, maar dat zou heel misschien in de toekomst nog kunnen veranderen.
Conclusie
Gewoon een prima reader, en ik heb tot nu toe zeker geen spijt van mijn keuze. Er zijn wel wat verbeterpuntjes maar die hebben (op het bugje na, maar daar valt omheen te werken) niet heel veel met de leeservaring zelf te maken - en daar koop je een apparaat als dit toch primair om.