LEDGER NANO S REVIEW
Wat is het? En wat moet je er mee?
De Ledger Nano S is een hardware cryptocurrency wallet. Eh, wat? Cryptocurrencies is de categorie digitale valuta waarvan Bitcoin de voorloper en nog steeds het bekendste voorbeeld is. Een wallet is hetgeen waarin je de sleutels tot je digitale valuta bewaard en hoewel de meeste wallets in de vorm van software of een webdienst zijn, gaat het hier om een hardware wallet.
Het grote voordeel van een hardware wallet is veiligheid. De privesleutels die je de toegang geven tot je cryptocurrencies zijn op een speciale chip in de wallet opgeslagen en verlaten deze chip nooit. Het is voor hackers niet mogelijk om deze privesleutels te stelen en ook het versturen van frauduleuze transacties is niet mogelijk, gezien de Ledger Nano S de details van een transactie weergeeft op het display en je met de fysieke knoppen op het apparaat de transactie moet bevestigen.
Een hardware wallet is daarom bij uitstek geschikt voor mensen die een redelijke hoeveelheid aan digitale valuta bezitten en deze veilig willen bewaren, maar toch eenvoudig toegang willen hebben om transacties uit te voeren.
De Ledger Nano S ondersteunt de meeste bekende cryptocurrencies, inclusief Bitcoin, Ethereum en Ripple (
Volledige lijst in de FAQ). Verdere ondersteuning voor nieuwe cryptocurrencies kan achteraf worden toegevoegd, door producent Ledger zelf of door derden, gezien de relevante stukken code open source zijn.
De Nano S koop je direct in de webshop van Ledger of via een reseller.
Unboxing & Setup
De Ledger Nano S wordt geleverd in een eenvoudig, klein doosje ter grootte van een moderne smartphone. Voorop staat een plaatje van het apparaat en achterop een zeer beknopte beschrijving.
In de doos zit de Ledger Nano S, een USB-A / micro-USB kabel, een paar attributen om de Nano S als sleutelhanger of als ketting te gebruiken en 3 kaartjes. Het eerste legt uit waarom er geen "anti-tamper" zegel op het doosje zit, de tweede is de "quick start guide" die niet meer informatie biedt dan een webadres waar je vindt wat je zoekt. Tenslotte is er een leeg kaartje met daarop 24 velden om je recovery seed op te schrijven. Hierover later meer.

Hoe werkt het?
De Nano S heeft geen batterij en werkt daarom alleen als deze via de micro-USB poort is aangesloten. Bij het voor de eerste keer opstarten, geeft het schermpje een korte introductie en uitleg over de interface. Die is zeer simpel, het apparaat heeft een klein display en 2 knoppen. Deze interface is zeer beperkt, wat handelingen op het apparaat uitvoeren soms wat omslachtig maakt.
Tijdens het configuratieproces krijg je de mogelijkheid om een pincode te kiezen, van 4 tot 8 cijfers. Bij later gebruik wordt het apparaat bij 3 foute pogingen om de pin in te voeren gewist. De laatste stap is het genereren van de seed waarmee de privesleutels worden gegenereerd. Dit gebeurt aan de hand van 24 woorden, die een voor een op het scherm worden getoond.
Deze woorden moet je opschrijven, waarna je gevraagd wordt om enkele woorden uit de lijst te herhalen ter controle. Later meer over de rol van deze woorden.
Op zichzelf is de Nano S niet veel meer dan een kluis voor de privesleutels. Om het apparaat te gebruiken moet deze communiceren met specifieke software op de computer. Op dit moment is de officiele software van Ledger beschikbaar in de vorm van een Chrome app. Dit is wat mij betreft een nadeel, want het dwingt de gebruiker tot het installeren van Chrome. Een stand-alone applicatie zou prettiger zijn. Volgens Ledger wordt daar aan gewerkt.
Na het aansluiten van de Nano S, het starten van de Bitcoin app op het apparaat (of een app voor een andere cryptocurrency) en de wallet app op de computer zie je de status van je account in de Chrome app. De app werkt verder hetzelfde als de meeste andere cryptocurrency apps, je hebt een transactieoverzicht, je kunt adressen maken om aan anderen te geven en nieuwe transacties versturen.
Zodra je dat laatste doet, krijg je op de Nano S de informatie over de transactie te zien: Een deel van het adres van de ontvanger, het te verzenden bedrag en de te gebruiken fee. Je moet de transactie vervolgens op de Nano S bevestigen door beide knoppen tegelijk in te drukken.
In plaats van de apps van Ledger, kun je ook kiezen uit enkele andere wallet applicaties om de Nano S mee te beheren. Bijvoorbeeld Mycellium (Bitcoin) of MyEtherWallet (Ethereum).
Naast de basisfunctionaliteit als wallet voor diverse cryptocurrencies heeft de Nano S ook nog de mogelijkheid om dienst te doen als password manager of als apparaat voor twee-factor-authenticatie volgens de FIDO U2F standaard.
Maar wat als hij kapot gaat?
Een van de eerste dingen die veel mensen zich afvragen als het gaat om hardware-wallets is: "Wat als het apparaatje kapot gaat?" Eventuele garantie is leuk en aardig, maar je gebruikt zo'n ding om er geld veilig in op te slaan en dat wordt niet gedekt door garantie.
De Ledger Nano S, evenals andere hardware-wallets, zijn zogenaamde "Hierarchial Deterministic" wallets (HD wallets). Dit type wallets leidt alle privesleutels af van een seed-waarde. Zolang je deze seed kent, kun je de wallet volledig herstellen. Om de seed makkelijk en foutloos kopieerbaar te maken voor mensen wordt deze meestal omgezet in een serie woorden.
Dit zijn de woorden die je tijdens het configuratieproces moest opschrijven. Deze 24 woorden zijn alles wat je nodig hebt om de wallet volledig te herstellen. Dit kan op een andere Ledger Nano S, maar het systeem volgt een open standaard en is daarom ook beschikbaar voor andere wallets. Zo heb ik met succes de seed van mijn Nano S hersteld in de software wallet Multibit HD.
Dit systeem geeft je als gebruiker zekerheid. Niet alleen kun je een nieuwe Ledger Nano S ter vervanging kopen, maar je kunt ook een andere wallet gebruiken, bijvoorbeeld als Ledger ophoudt met bestaan of als je niet kunt wachten op de verzending van een nieuwe Nano S.
Het is aan te raden om dit herstel-proces eerst te testen, voordat je je hele pensioenpotje op de Nano S zet. Maak een kleine hoeveelheid over naar het adres dat de Nano S heeft gegenereerd en herstel de seed dan met een andere wallet (of reset je Nano S en herstel het daar). Zo krijg je wat gevoel voor het proces en kun je zien dat de herstelde wallet toegang geeft tot de coins die je als test had overgemaakt.
Let op dat, in tegenstelling tot de Nano S, de woorden-reeks op papier niet met een pincode beschermd is. Zorg dus dat je deze zeer veilig opbergt, want iemand die de reeks in handen krijgt, kan volledige toegang krijgen tot je cryptocurrencies.
Ervaringen en Conclusie
De Nano S is makkelijk in gebruik. Zowel de eerste configuratie als het gebruik. Het feit dat de installatie zo duidelijk en goed gedocumenteerd is geeft de gebruiker vertrouwen in het proces. De software die je in combinatie met de Nano S gebruikt ziet er goed uit, maar is erg minimalistisch. En het is jammer dat de officiele wallet-software alleen als Chrome app verkrijgbaar is en niet als stand-alone applicatie.
Het apparaat zelf ziet er degelijk uit. Het metalen kapje dat je over de Nano S klapt, lijkt een goede bescherming te bieden. Het display en de knoppen werken goed. Voor sommige acties zoals het invoeren een pincode is het wat jammer dat er maar twee knoppen zijn, want dat maakt het gebruik een beetje langzaam, maar dit is een logisch gevolg van de kleine formfactor van het apparaat.
Dan is er de prijs. Afhankelijk van waar je het precies koopt (direct van Ledger of via een reseller), moet je rekenen op zo'n €75-€85 inclusief verzendkosten. Als je slechts een beperkte hoeveelheid cryptocurrency hebt, dan maakt een dergelijke prijs het product direct minder interessant. Al is het wel goedkoper dan de directe concurrent Trezor. Overigens maakt Ledger ook een simpelere versie, de Ledger Nano, die een stuk goedkoper is, maar wel het display mist (wat betekent dat je de transactie niet op het apparaat zelf kunt controleren).
Maar voor iedereen die serieus met cryptocurrencies bezig is, is een hardware-wallet zeker aan te raden. En de Ledger Nano S is dan een goede keuze. Het apparaat laat je op een eenvoudige wijze je digitale valuta veilig beheren en de beperkingen die het apparaat heeft zijn niet erg significant.
Vond je deze review nuttig? Nomineer hem dan voor
Gebruikersreview van de maand