Yamaha NS-SW300 (Pianozwart)

Inhoudsopgave

Uitpakken

Uiterlijk

Techniek

Situatie

Setup

Gebruik

Luisteren (film)

Luisteren (muziek)

Conclusie

De subwoofer wordt in een stevige kartonnen doos geleverd, inclusief handleiding en Yamaha systeemkabel. Die kabel is handig in samenwerking met andere Yamaha apparatuur, maar ik had liever een subwoofer kabel (RCA) in de doos gezien. Er wordt natuurlijk ook een standaard stroomkabel meegeleverd.
Verder is de subwoofer met plak plastic en foam, beschermd ingepakt.
_{naar begin}



Het uiterlijk van subwoofer is mooi compact en de pianolak finish geeft een chique uitstraling. Voorop de kast zit een stand-by knop en een volumeknop. De woofer zit voorin, achter nette stof. Dit paneel is niet te verwijderen, dus je kan de unit zelf niet aan het werk zien. De slimme baspoort zit aan de rechterkant. Achterop zitten knoppen voor het instellen van het frequentie kantelpunt, stand-by gevoeligheid, film/muziek keuze, fase en nog een power knop. Verder zijn er RCA aansluitingen voor L-R-LFE kanalen. Daarnaast zijn er ook nog de standaard speaker terminal aansluitingen. Het enige wat er niet op zit zijn XLR aansluitingen, maar die kom je ook alleen tegen in duurdere producten.
De WAF is behoorlijk hoog voor een subwoofer. Door het compacte formaat kan de subwoofer makkelijk in kleinere ruimtes geplaatst worden en de nette uitstraling helpt hier natuurlijk ook aan mee. Het enige minder praktische punt van deze subwoofer, is dat de poort aan de rechterkant zit. Als de poort aan de voorkant had gezet, was de sub nog makkelijk te plaatsen geweest. De foto's zijn toegevoegd om een beter inschatting te kunnen maken van de grootte van de subwoofer(s).
_{naar begin}






Deze subwoofer heeft enkele opmerkelijke technologieën aan boord, waardoor het formaat en tegelijk het bereik van de lage tonen, indrukwekkend genoemd mag worden.
Advanced YST, is extra elektronica die er voor zorgt dat de impedantie (wisselstroom weerstand) van de woofer unit, voor de klasse D versterker gelijk lijkt te blijven. Hierdoor wordt het rendement van de unit sterk verbeterd, waardoor het formaat van de kast relatief klein kan blijven. En tegelijk een diep laag bereik kan worden. Deze subwoofer begint pas bij 20 Hz serieus af te vallen, een goede score voor een subwoofer van dit formaat en in deze prijsklasse. (In de praktijk begin ik pas bij 22 Hz geluid waar te nemen, behoorlijk dicht in de buurt)
De tweede technologie die toegepast wordt is TFP. Dit is feitelijk een aerodynamische uitmonding van de baspoort, wat er voor zorgt dat er geen bijgeluiden ontstaan wanneer de subwoofer grote hoeveelheden lucht verplaatsts. (op hoge volumes)
Verder heeft de subwoofer een 250 watt klasse D versterker aan boord, een bescheiden vermogen voor een subwoofer.
Deze technologieën zijn niet uniek, andere merken hebben soortgelijke oplossingen. Maar in deze prijsklasse levert het naar mijn mening wel een uniek aanbod op.
_{naar begin}



Mijn huidige setup bestaat uit een Anthem surround versterker, een Lyngdorf Stereo versterker met Elac speakers. Als Source gebruik ik een gemodificeerde Raspberry Pi 3.
Het geheel voldoet prima, maar kan in het laag nog verbeterd worden. Vooral voor muziek die luid gespeeld wordt, kan deze setup wat hulp gebruiken in de lage regionen. Ook bij het kijken van films, kan het gevoel opgenomen te worden in het geheel, vergroot worden.
Omdat muziek mijn primaire prioriteit heeft, ben ik op zoek gegaan naar kwaliteit over kwantiteit. Na onderzoek op Internet ben ik op de volgende uitgangspunten uitgekomen:

• Meerdere subwoofers zorgt voor een betere laagweergave in meerdere luisterposities binnen één ruimte

• Meerdere kleinere subwoofers geven een combinatie van kracht en snelheid (t.o.v. één grote)

• Veel van de duurdere subwoofers hebben DSP, wat ik in mijn setup niet nodig heb

• Grote subwoofers zijn vooral beter in zeer lage frequenties (onder 20Hz) en geven in het algemeen meer output. Beide eigenschappen zijn vooral nodig voor films en daar ligt niet mijn prioriteit

_{naar begin}



Ik heb twee van deze relatief kleine subwoofers gekocht voor een kamer van ongeveer 125 m3. Ze zijn aangesloten op een LYNGDORF TDAI 2170 versterker, die verder ook twee Elac FS 247 speakers aanstuurt. Dit geheel staat voor surround sound aangesloten op een Anthem RX 500 receiver.
Omdat de TDAI 2170 beschikt over RoomPerfect room correction, is het inregelen van de subwoofers zeer gemakkelijk. Nadat ze geplaatst en aangesloten waren, was het een kwestie van de metingen verrichten en de versterker doet de rest.
Ik heb nog wel een korte 'subwoofer crawl' gedaan, op zoek naar het beste geluid. In het kort wil dit zeggen dat de subwoofer wordt aangesloten en geplaatst op de luisterpositie, waarna men in de kamer rondkruipt, totdat de locatie gevonden is waar de bas goed klinkt. Op die locatie wordt dan de subwoofer aangesloten voor het beste geluid.
Uiteindelijk heb ik er nog wel voor gekozen om de subwoofers iets harder te zetten, ik vond de standaard inregeling van de Lyngdorf DSP net iets te vlak. Wat hierbij opvalt is dat een zeer kleinen correctie, al grote invloed heeft. Ik heb de subwoofers minder dan een tiende harder gezet.
_{naar begin}



In het gebruik verschilt deze subwoofer niet veel van andere. Enkel zaken om rekening mee te houden en die globaal als richtlijn gelden:

• Wanneer de lage tonen eerder verzwakt worden dan versterkt na het aansluiten van de subwoofer, is de kans groot dat de fase verkeerd staat. Zet achterop de knop om (0->188 of 180->0) en het probleem is waarschijnlijk verholpen.

• Gebruik de kantelfrequentie knop om de subwoofer af te stemmen op je normale stereo luidsprekers. Raadpleeg het -3db punt van je speaker en stel de subwoofer hier ongeveer 10 Hz boven op in. Mijn Elac speakers hebben een -3db punt van 30 hz, in dat geval zou ik de knop op 40 instellen.

• Met de volumeknop op de voorkant stel je in hoe hard de subwoofer moet meespelen met de hoofdluidsprekers, Dit kan je op het gehoor instellen, of met een microfoon gemeten instellen.

• Sluit de subwoofer alleen op het LFE kanaal aan, als je receiver/versterker hier een aansluiting voor heeft

• Als je deze subwoofers goed wilt integreren met de hoofd speakers, en je versterker heeft geen room correction, kan je het beste gebruik maken van een DSP oplossing.

• Zorg dat je altijd en waar mogelijk Base management gebruikt voor de lage tonen

_{naar begin}



Voor het bepalen van het geluid van films heb ik de volgende media afgespeeld:
- Fury (2014, DTS ES)
- Man on fire (2004, DTS)
- Blade Runner (1984, DD5.1)
- X-Men: Apocalypse (2016, DTS ES)

Van de tanks in de film Fury komen het zware motor geluid en explosies goed over. Af en toe krijg je het idee dat je letterlijk in de tank zelf zit.
In Man on Fire zit mooie sfeermuziek die in sommige scènes door extra lage tonen ondersteund worden. Dit was me eerder niet opgevallen, maar was nu duidelijk hoorbaar met deze subwoofers. Ook explosies kwamen hier goed over, zelfs op het niveau dat de trillingen gevoeld konden worden..
Blade Runner is natuurlijk inmiddels 35 jaar oud, maar het geluid is nog steeds erg goed. De sfeer in de film is leidend in deze klassieker en de karakteristieke muziek draagt hieraan bij. Met de subwoofers aangesloten komen de lage ondertonen veel beter over en klinkt de muziek 'voller'.
De X-Men (en andere superheldenfilms), zijn ideale actiefilms om lage tonen mee te testen. In deze film stort in het begin een grote piramide in. Dit is bijzonder goed hoorbaar en als het volume hoog genoeg staat, zit je te trillen in je stoel. Door de indrukwekkende muur van geluid, wordt je nog meer opgenomen in het moment. Een vergelijking met een bioscoopzaal komt al snel naar boven.
Als test heb ik ook nog even kort het begin van de film Edge of tomorrow opgezet. Na 20 seconden zit er een reeks van bijzonder late tonen in het geluid, alsof men het publiek direct bij de film wilde betrekken. Dit zijn tonen van rond de 20 Hz en die worden zacht afgespeeld door deze subwoofers. Je hebt dus geen gigantische 15" drivers nodig om dit soort frequenties weer te geven.
_{naar begin}



Voor het beoordelen van de muzikale kwaliteiten heb ik naar de volgende media geluisterd:
- The Guide (Wommat) 1994, Artist: Youssou N' Dour, flac
- The Dream of the Blue Turtles 1985, Artist: Sting, flac
- Atmos 1993, Artist: Miroslav Vitous & Jan Garbarek, flac
- Gevarieerd

De muziek van Youssou N' Dour is niet perfect opgenomen, maar heeft wel een eerlijk evenwicht tussen de instrumenten en de stemmen. Het gebruik van trommels en elektrische basgitaar geeft een uitstekende kans voor de subwoofers om het geluid naar een hoger niveau te tillen.
En dat gebeurd, het resultaat na het inregelen van de subwoofers mag er zijn. Door het contrast van de hoge stem van Youssou N' Dour begeleid door de zwaardere trommels en basgitaar, ontstaat een lekker vol en swingend geluid. Ik moest zelf terugdenken aan live optredens van deze artiest, omdat de lage tonen lekker druk opbouwen in de muziek.
De muziek van Sting is altijd goed opgenomen en dat hoor je direct. In het nummer Moon over Bourbon street zit een contrabas die lekker vol klinkt en de ruimte opvult met muziek. In het verleden klonk zo een bas prima, maar altijd een beetje op de achtergrond. Met de aangesloten subwoofers komt het instrument meer naar voren, zoals bijvoorbeeld een gitaar zou doen.
Atmos is naar mijn mening niet het beste wat Jan Garbarek te bieden heeft, maar is wel goed opgenomen en in de meeste nummers zit een contrabas. Net als bij de muziek van Sting, klinkt ook hier de bas weer lekker strak, vol en overtuigend. Door de kracht in de bas, krijgt de muziek een extra dimensie, meer fundament. En met de snelheid of verloop naar de midden tonen is niets aan te merken, het klinkt natuurlijk voller dan voorheen.
Als laatste heb ik nog wat losse nummers van Massive Attack, Awolnation en the Prodigy gedraaid. Dit keer wel op een hoog volume, soms moeten we even niet aan de buren hoeven denken.
En hier komen de subwoofers nog meer naar voren. De ritmische bassen klinken hard en strak. En omdat de hoofdluidsprekers geen bas meer weer hoeven geven, kan het geheel harder gezet worden dan zonder de subwoofers, omdat er minder vervorming is. Nu merk je dan ook dat er meer geluid de kamer in gepompt wordt, met de subwoofers kan er serieus hard gespeeld worden. De trillingen komen duidelijk over in het meubilair, er wordt serieus druk opgebouwd.
_{naar begin}



Deze combinatie van twee kleinere subwoofers voldoet prima aan mijn verwachting. Ik denk dat je niet snel één grote subwoofer van 700 euro vindt, die beter en vooral homogener de ruimte vol zal spelen. Ik heb geen zwakke punten kunnen vinden bij deze subwoofer, er waren geen nadelige effecten na het toevoegen van de subwoofers aan de rest van de installatie. Door het compacte formaat kun je de subwoofers niet zien staan achter de bank, ik hou wel van die 'stealth' eigenschap.
_{naar begin}