Na al een tijdje enorm gefrustreerd te zijn door de beperkte bruikbaarheid bij hogere ISO waarden op de Nikon D80, wat bij daglicht overigens gewoon een prima camera is, ben ik eens gaan rondkijken naar een nieuwe camera die wat beter presteert bij weinig licht. Na de D700 te hebben overwogen toch besloten voor de professionele D3s te gaan. Heb ik spijt van die keuze? Absoluut niet!
Eerste indruk
Het eerste dat opvalt bij het ter hand nemen van de D3s is hoe stabiel deze camera in de hand ligt. Vanwege de ingebouwde grip is de camera zowel in horizontale als verticale positie nagenoeg perfect stabiel. Het toestel ligt erg prettig in de hand en voelt enorm solide aan. Het forse gewicht kan bij lange shoots wellicht vervelend worden, maar ik ervaar het vooral als een groot voordeel. De camera voelt steviger aan, wat het gevoel versterkt dat je met een beest van een camera staat te fotograferen.
Beeldkwaliteit
Over de beeldkwaliteit kan ik erg kort zijn. Die is fenomenaal. De 12,1 megapixel fullframe sensor levert schitterende foto's met een uitstekend dynamisch bereik en een prettige contrast/verzadigingsbalans. Jpeg's kunnen in principe rechtstreeks uit de camera worden gepubliceerd, maar de echte kracht zit 'm in de raw opnamen in de vorm van NEF bestanden.
De D3s beschikt over een 14 bit kleurensensor. De processor verwerkt de beelden daarna in 16 bit kleur. En dat levert een hoog dynamisch bereik op. Zowel in de schaduwen als in de hooglichten kan nog veel detail worden teruggewonnen en dat kan - zeker in shoots met sterk contrasterende belichting - een flink pluspunt zijn. De in-camera RAW bewerkingen zijn niet zo uitgebreid als die in Adobe Camera Raw of Nikon captureNX, maar de meest belangrijke taken kunnen ermee worden uitgevoerd. Het 3 inch grote 900.000 pixels scherpe scherm is prima voor previewdoeleinden, haarscherp en ook bij direct zonlicht nog prima af te lezen.
Beeldruis
De D3s beschikt over een gecalibreerde ISO-range van 200 - 12800. Deze kan worden uitgebreid tot een range van 100 - 102400.
Na een aantal testshots blijkt de D3s nog absoluut prima plaatjes te leveren bij ISO 12800. Met post-processing noise reduction met bijvoorbeeld Dfine is zelfs ISO 25600 nog bruikbaar. Daarboven neemt de ruis flink toe, maar met iso 102400 kun je wel in zo goed als complete duisternis nog foto's schieten met een ruisniveau vergelijkbaar met die van iso 3200 op m'n oude D80. En dat is een prestatie van formaat.
De camera heeft overigens geen ingebouwde flitser. Ook voor de invulflits ben je dus aangewezen op externe flitsers.
Bij ISO 12800 leverde eenvoudigweg klikken op een donkere lucht (vanuit een verlichtte straat)
een prima plaatje van de sterrenhemel op.
Snelheid
Over de snelheid kan ik kort zijn; wow. Even licht de exposureknop beroeren en voor je het weet ben je 9 foto's verder. Van enige shutter-lag is nauwelijks sprake. De D80 vond ik al snel, maar bij de D3s is toch een behoorlijke WOW-factor als je in fullspeed continu een reeks foto's schiet.
Het bladeren door foto's, in -en uitzoomen en zelfs bewerken van foto's verloopt soepel en snel.
Het 51-punts AF-systeem doet wat het moet doen en doet het snel en secuur. Uiteraard is een en ander ook afhankelijk van de gebruikte lens. Voor de review heb ik gebruik gemaakt van de Nikkor 50mm f/1.4D.
DX-crop mode
Omdat ik een DX camera gewend ben en derhalve nog een stapel DX-lenzen heb was ik benieuwd naar de prestaties met een DX lens. Bij gebruik van de Nikkor 16-85mm f3.5/5.6G ED VR blijkt ook met deze lens de camera prima plaatjes te schieten. Het croppen gebeurt automatisch zodat je gewoon een volledig plaatje overhoudt. Deze is niet bruikbaar voor professionele prints op grootformaat, omdat vanwege de noodzakelijke crop het plaatje nog maar 5MP bedraagt. Voor thuisafdrukken en gebruik op internet is dat trouwens nog steeds meer dan voldoende, maar het moge duidelijk zijn dat je het meeste uit deze camera haalt met een FX fullframe lens.
Accuduur
Na opladen van de accu heb ik inmiddels een kleine 1000 foto's geschoten. De accu is nog voor 70% vol. Het moet zonder meer mogelijk zijn 3000-4000 foto's te schieten voor de accu opnieuw moet worden opgeladen.
Video
De D3s beschikt zoals de meeste recente dSLR's over live-view en de mogelijkheid tot het maken van videoopnamen. Deze is beperkt tot een resolutie van 720p, wat als nadeel gezien zou kunnen worden zou je de camera voor videodoeleinden willen gebruiken. Groot voordeel is wel dat je vanwege de enorm bruikbare hoge iso-waarden kunt filmen in situaties waarbij dat voorheen in kleur onmogelijk was en je was aangewezen op monochrome nightshotbeelden.
Een prachtvoorbeeld hiervan kun je vinden
op youtube.
Conclusie
De D3s is een camera die vanaf de eerste foto die je schiet je mond doet vollopen met kwijl. Zonder problemen kun je in thuissituaties of buiten in het donker de ISO waarde opschroeven naar 3200, 6400 of 12800 zonder dat er noemenswaardige of storende ruis ontstaat. Bij vol licht levert de camera heldere kleuren en mooie, contrastrijke plaatjes.
Het grootste nadeel is natuurlijk het prijskaartje. De body kost ongeveer 4500 euro en je moet het er maar net voor over hebben. Mensen hebben mij voor gek verklaard deze camera aan te schaffen, maar ik heb er geen seconde spijt van gehad. Een hobby kost geld. Of het nou gaat om een home-cinemasysteem van 15000 euro, een beamer van 5000 euro, een game-pc van 4000 euro of een camera van 4500 euro.
Is het budget echt te groot is de D700 wellicht een mooi alternatief.
Als iets beweegt, of het nou dag of nacht is, kan de D3s 'm scherp schieten.
Voor een overzicht van foto's gemaakt met de D3s kun je kijken op m'n flickr D3s set.
Afbeeldingen onderaan vlnr: ISO3200, ISO4000, ISO6400, ISO12800