Tado Slimme Radiatorknop (losse knop)

introductie

In eerste instantie heb ik een wat rommelige review geschreven, waar ik met name mijn negatieve bevindingen uitte. Dit kwam niet altijd goed over en was eigenlijk ook niet de kwaliteit die men op Tweakers van mijn reviews gewend is. Daarom heb ik besloten de review volledig te herschrijven. Reacties t/m 17 januari 2017 21:00 uur zijn dus gebaseerd op de oude review.
Update 29-3-18: Inmiddels is dit review v3.0. Nadat het hele Tado pakket teruggestuurd is, heb ik in oktober 2017 na wat meer uitzoekwerk en meer tijdsinvestering besloten nog een poging te wagen. Dit keer met groot succes, mede dankzij een meedenkende installateur en Tado support.

situatieschets

Sinds begin 2016 wonen wij in een woning uit 2011 die bestaat uit 3 verdiepingen. Daarbij ligt er op de begane grond vloerverwarming en de 6 kamers op de 1e en 2e verdieping hebben elk 1 radiator. In de woonkamer hangt een eenvoudige Honeywell Round aan/uit thermostaat. De meterkast bevat een ITW stadswarmteset met op de woningaanvoer een Danfos AMZ112 hoofdklep (afsluiter).

probleemschets

In de winter (zoals nu) stoken wij de woning tot 20,0 graden middels de kamerthermostaat. Dat werkt perfect voor de begane grond, is heerlijk behaaglijk. Het probleem zit hem echter in de slaapkamers: deze zijn nauwelijks boven de 18 graden te krijgen. Dit wordt veroorzaakt doordat de vloerverwarming efficiënt werkt en dus de begane grond steeds met kleine beetjes warmte op temperatuur kan houden. Die kleine beetjes warmte wordt weliswaar naar de radiatoren gestuurd, maar de combinatie van warmteafname door de af te leggen afstand in de leidingen en het feit dat het ten opzichte van de vloerverwarming maar een klein oppervlak is wat verwarmt, komen de kamers dus niet op temperatuur.

Dit is een veelvoorkomend probleem bij woningen die slechts in de hoofdruimte vloerverwarming als hoofdverwarming hebben en elders niet. Idealiter zou ik op alle verdiepingen vloerverwarming hebben, maar dat is een te ingrijpende en dure klus die ik de komende 5-10 jaar niet zie gebeuren.

gewenste situatie

Het belangrijkste is simpel: de kamers op temperatuur krijgen (19 graden met slapen), zonder dat de woonkamer tot 21 graden of hoger opgestookt hoeft te worden.

Optioneel zat ik al te denken aan smart home integratie, waarbij ik zelf denk aan zaken als: geofencing, leren van je gedrag (zoals Nest), Homekit en/of IFTTT integratie en meer in dit rijtje. Eis voor deze functionaliteiten was wel dat het niet (veel) duurder uit moest vallen dan een regulier systeem.

gekozen oplossing

Na veel inlezen (ik wist vrijwel niks van verwarming, stadswarmte, zonekleppen, zoneregeling, aanvoer/retour, etc.) ben ik erachter gekomen dat ik de vloerverwarming zou moeten afscheiden van de rest.

En dan zou ik twee keuzes hebben:

1. eenvoudige scheiding van vloerverwarming en de rest
2. complete zoneregeling per verdieping/ruimte/radiator

In de eerste situatie zou ik totaal 2 kamerthermostaten nodig hebben en een zoneklep die in de aftakking van de vloerverwarming geïnstalleerd wordt. Daarbij zou 1 thermostaat de zoneklep van de vloerverwarming aansturen en de andere thermostaat de hoofdklep in de meterkast, die zou dan bijv. op de 1e verdieping komen te hangen waarbij de temperatuur aldaar bepaalde of de hoofdklep open of dicht zou staan.

De oplettende lezer raadt het al: niet ideaal voor de vloerverwarming, want die zou dan alleen warmte krijgen wanneer de hoofdklep openstaat. En daarnaast zou ik met het vraagstuk komen te zitten waar de thermostaat op te hangen (als meetpunt). Op de overloop is het warmer dan de kamers, omdat die de warmte van beneden via het trapgat krijgt en er geen ramen in de buurt zijn, dus niet ideaal voor het meten van de temperatuur van de slaapkamers (waarvan er 3 op deze verdieping zitten, evenals de badkamer). Op een van de slaapkamers zou ook niet ideaal zijn, want er is een zuidoosten kant en noordwesten kant, waarbij er natuurlijk temperatuursverschillen op gaan treden door zon (ook in de winter).

De 2e oplossing klonk mij het beste en ben dus op onderzoek uitgegaan wat dit zou gaan kosten en welke producten hierbij aansluiten. Omdat hier radiatorthermostaten een vereiste waren (zonder complexe leidingaanpassingen) kwam ik bij twee producten uit: Honeywell Evohome en Tado slimme thermostaat met radiatorthermostaten.

Honeywell klonk gelijk goed, dat is immers een bekend merk en het Evohome systeem werd behoorlijk vaak genoemd als oplossing op vergelijkbare problemen die ik op diverse fora aantrof. Ik was er bijna uit en hoewel ik de geraamde kosten van € 1.300 (zonder installatie van zoneklep nog) fors vond, was het te overzien gezien het grote gemak wat je ermee kreeg. Ik had echter een tunnelvisie gekregen die zich alleen focuste op zoneregeling en de werking daarvan en daardoor had ik totaal niet meer door dat de Honeywell Evohome totaal geen slim systeem is. Het enige wat het biedt, is een app en internettoegang, meer niet. Geen geofencing, geen zelflerend programma, geen Homekit/IFTTT integratie (ooit wel beloofd, maar een stille dood gestorven) en zeer beperkt in tijdschema's.

Toen verder gedoken in Tado en die bleek alle genoemde opties wel te bieden. Echter bood Tado geen aparte aansturing voor de vloerverwarming (direct gezien, zoals Honeywell wel) en heb ik dus een supportticket ingeschoten. Na een paar keer heen en weer mailen, bleek dat ik het volgende nodig zou hebben:

• 1x slimme thermostaat startpakket met internet bridge
• 4x radiatorthermostaat
• 1x zoneklep voor vloerverwarming

installatie

Over tot installatie: de zoneklep heb ik aan laten leggen door een loodgieter en deze heeft de benodigde bedrading voorzien zodat er een willekeurige kamerthermostaat op aangesloten kon worden. Tevens heeft hij de Danfoss bij de stadsverwarming verwijderd zodat de radiatoren altijd warmte zouden krijgen, tenzij je ze dichtdraait of radiatorthermostaten gaat gebruiken. Precies mijn bedoeling dus.

De installatie van de Tado slimme thermostaat was een eitje. De Honeywell Round openen, bedrading labellen, losschroeven en vervolgens de omgekeerde volgorde voor de Tado uitvoeren. De installatie via de webapplicatie was eenvoudig en goed begeleid met uitleg en afbeeldingen. Iedereen die met een schroevendraaier overweg kan en weet hoe je de groepen in je meterkast uitschakelt, kan dit installeren, punt.

De radiatorthermostaat leek mij eenvoudiger, maar dat bleek een uitdaging. Het schroefdraad bleek namelijk net een tikkeltje anders dan de radiatorknop die ik eraf haalde. Het daadwerkelijk eraf halen en erop zetten van de Tado is eigenlijk kinderspel. Tado geeft ook aan dat er geen water kan lekken, je opent de leiding immers niet fysiek. Wel zet je de klep van de radiator continu open op het moment dat je geen radiatorknop/-thermostaat erop hebt, maar dat is altijd tijdelijk en alsnog afhankelijk van je hoofdklep.

Wederom een support ticket (na gebeld te hebben) en er werden verloopstukken gestuurd die op mijn schroefdraad zouden moeten passen. Overigens is het goed om erbij te vermelden dat er standaard 3 verloopstukken meegeleverd worden, waarmee naar mijn weten met name Danfoss systemen geschikt te maken zijn, niet het type dat ik in mijn redelijk nieuwe woning heb zitten.

Het duurde anderhalve week, helaas, voordat ik ze binnen had. Ik had na een week nog contact opgenomen om te vragen hoe lang het zou duren en op welke manier het verstuurd zou worden. Daaruit bleek dat het uit Duitsland kwam (hoofdkantoor) en er geen tracking code was omdat het door de brievenbus kon. Dit bleek echter niet helemaal waar, want ik mocht 2 dagen later alsnog naar de buren lopen om een 'pakketje' op te halen. Weliswaar een envelop, maar te dik voor de brievenbus. Had dan een pakket met tracking gedaan, maar goed, het was gratis en dus houd ik op met zeuren. Al had ik er wel voor willen betalen, maar dat terzijde.

Het was even uitzoeken welk van de 4 afstandsgeleiders ik moest gebruiken, maar toen dat duidelijk was na de nodige errors dat de thermostaatknop geen start-/eindpunt kon vinden, was het eindelijk geïnstalleerd. Ter test begonnen met één en dat bleek een goed idee, want het werkte niet zoals verteld en verwacht.

Zo bleek dat wanneer de radiatorthermostaat om warmte vroeg, de zoneklep van de vloerverwarming ook open ging. De oorzaak bleek te zitten in het feit dat alle zones via de kamerthermostaat liepen.

Het bleek zo te zijn dat ondanks dat Tado aangaf dat de radiatorthermostaten volledig onafhankelijk/gescheiden zouden kunnen werken, dat de praktijk anders was. De warmtevraag werd via de kamerthermostaat geregeld en laat die nu net de vloerverwarming regelen.

Het resultaat: het werd 19 graden op de slaapkamer waar ik de radiatorthermostaat geplaatst heb, maar het werd tevens 21,6 graden op de begane grond. Niet bepaald de bedoeling dus.

Het was ook met geen mogelijkheid los te koppelen en als ik de radiator naar een andere zone verplaatste, sprong de kamerthermostaat mee. Hoezo zones?

Update 29-3-18:
In oktober 2017 heb ik nogmaals een poging gewaagd en daarbij heeft Tado na installatie van alle slimme radiatorknoppen de zones kunnen scheiden. Alles zit nu in een eigen zone en is dus ook écht volledig gescheiden te regelen. Zo kunnen de slaapkamers hun eigen tijdschema aanhouden en dus overdag naar 17 graden dalen, terwijl ze rond slaaptijd naar 19 zullen verwarmen. Uiteraard alleen als er iemand thuis is. En dit beïnvloedt beneden niet.

Sterker nog: ik kan voor mijn werk af en toe thuiswerken en dat doe ik dan in de 'study' op de bovenste verdieping. Aangezien ik dan 8/9 uur daar doorbreng en alleen naar beneden ga om eten of drinken te halen of naar de wc te gaan, zet ik handmatig de benedenverdieping op 17 graden. Wanneer je handmatig een temperatuur instelt, heb je meerdere keuzes over het (laten) eindigen van de handmatige instelling:

• Until next automatic change
• Timer (in te stellen)
• Until ended by user

Ik kies daarbij voor Until next automatic change. Daarbij wordt met name op de Home of Away mode bedoelt die door geofencing ingeschakeld wordt. Kortom: vergeet ik dat ik handmatig een zone heb ingesteld en ga ik de deur uit? Dan schakelt heel het Tado systeem in Away Mode en zodra iemand thuiskomt slaat Home Mode weer aan en is in beide gevallen het handmatig ingestelde schema weer naar automatisch omgezet.

Tevens heb ik via IFTTT een trigger ingesteld die het volgende doet:
- If Tado switches to Away Mode, Then set All zones to Automatic Mode
Dit zorgt ervoor dat wanneer iemand toch een van de andere opties gekozen zou hebben, deze niet actief blijven als er niemand thuis is.

Zo'n zelfde IFTTT trigger gebruik ik om al mijn Hue lampen uit te schakelen zodra ik de deur uit ga. Ik zet dan ook 's ochtends op de benedenverdieping geen enkele lamp meer uit voordat ik de deur uit ga. Omdat geofencing altijd een kleine vertraging heeft (logisch, real-time zou je batterij van je smartphone leegtrekken) is na pakweg 10 minuten Away Mode ingeschakeld, zijn alle zones terug naar automatisch én schakelen alle Hue lampen pas uit.

[h3]vervolgstappen[/h3]
Omdat ik akelig dicht tegen de 14 dagen retourrecht zat, heb ik helaas de producten allemaal terug moeten sturen. Ook heb ik wederom een support ticket ingeschoten en daar werd na drie dagen (nadat de 14 dagen waren verstreken) dan ook op gereageerd dat Tado het anders begrepen had en dat ze uit moeten gaan van standaardinstallaties.

Dat is natuurlijk onzin, want als ik een specifieke vraag stel met de complete situatie uitgelegd en zij stellen vervolgens "ja, dat kan, en dit heb je nodig..." dan mag je ervan uitgaan dat ze je situatie hebben bekeken, beoordeeld en geschikt bevonden hebben. Niks bleek minder waar.

Maar goed, nu geven ze aan dat ze ook mijn Tweakers review gelezen hebben. En omdat ik toch al van plan was een en ander wat te nuanceren en de review uit te breiden, heb ik besloten om dat maar direct te doen. Zo zal ik hun ook hiernaar verwijzen en hopelijk snappen ze de situatie nu wel, incl. schema. Op basis van mijn retour en de informatie over het gedrag wat ik ervaar, geven ze wederom dat het wél mogelijk is en dat "het met één telefoontje opgelost had geweest". Dat betwijfel ik op dit moment nog, maar eerlijk is eerlijk: hun support is in ieder geval actief, probeert mee te denken en de producten zien er erg gelikt uit.

Ik ga het dus een tweede kans geven, maar ga uiteraard wel eerst goed uitvragen of e.e.a. écht mogelijk is, voordat ik weer de hele set koop en installeer.

[h3]voorlopige conclusie[/h3]
Op basis van mijn ervaring kan ik het gecombineerde pakket van een slimme kamerthermostaat en radiatorthermostaten niet aanraden. Het werkt niet zoals beloofd werd en het gebrek aan technische handleidingen/informatie en mogelijkheid om zelf devices te verwijderen/ontkoppelen geeft je als gebruiker totaal geen bewegingsruimte om e.e.a. te testen of werkend te krijgen.

Voor nu blijf ik bij mijn eerdere conclusie dat volledig gescheiden zoneregeling niet mogelijk is en dat de radiatorthermostaten niks toevoegen i.c.m. vloerverwarming. Als je een woning hebt met alleen maar radiatoren, dan is deze oplossing wel geschikt zoals ik hem nu ervaren heb.

Verder onthoud ik me nog even van conclusies omtrent de smart home functionaliteiten, maar de eerste indruk van geofencing is prima. Ik had zelfs al een IFTTT applet aangemaakt waarbij ik op basis van de Away Mode van Tado (wanneer zowel mijn vrouw als ik weg zijn en dus niet slechts 1 van beiden) de Hue lampen uit laat schakelen. Iets wat Hue zelf niet kan.

Het smart home deel ziet er echter veelbelovend uit, alleen jammer dat Homekit integratie er nog niet in zit en via een losse upgrade van de internet bridge (gratis) op (korte?) termijn te verwezenlijken is.

nieuwe conclusie 29-3-18

Zoals gezegd draait het systeem nu sinds oktober en maak ik gebruik van de volgende features:

• volledig gescheiden zoneregeling voor 5 zones
• tijdzones en bijbehorende temperaturen per (type) kamer
• geofencing via smartphone app
• IFTTT integratie voor Away Mode i.c.m. automatische modes en Philips Hue
• mogelijkheid tot handmatig instellen zones wanneer gewenst
• energy savings report

Wat ik nog mis, is het volgende:

• IFTTT integratie met luchtvochtigheidssensor als trigger
• rapporteren per 0,1 graad van radiatorthermostaten (intern werken ze al zo volgens Tado)

extra's

In een reactie hieronder gaf ik al aan dat mijn verbruik een stuk minder is geworden. Dit komt neer op het volgende:
- 2016: 25,76 GJ over 349 dagen (volledig zonder Tado)
- 2017: 21,79 GJ over 367 dagen (sinds oktober 2017 volledig Tado)

Als ik dit naar een vol jaar omreken, komen we uit op:
- 2016: 26,94 GJ
- 2017: 21,67 GJ

Dat is een besparing van 19,56%.

De besparingsrapporten geven weliswaar meer aan, maar dat zijn voor mij enkel nog de wintermaanden geweest. Ik verwacht in de zomer sowieso weinig tot niks te besparen. Ter info wat het besparingsrapport tot nu toe aangegeven heeft:
- november 2017: 15,2% besparing
- december 2017: 25,9% besparing
- januari 2018: 22,7 % besparing
- februari 2018: 23,2 besparing

Bijgevoegd een voorbeeld van hoe een besparingsrapport eruit ziet, in dit geval die van januari van mij.