Linksys EA8500 Max-Stream AC2600 MU-MIMO Smart Wi-Fi-router

Review: MU-MIMO & Linksys EA8500

- Inleiding
- Wat is MU-MIMO?
- Specificaties
- Uitpakken
- Software
- In de Praktijk
- Conclusie

Productpagina @ Linksys



We hebben de laatste jaren de snelheid van wifi verbindingen gestaag zien stijgen. Veelal stukje bij beetje, met af en toe een kleine sprong. Zo werd het thuis-netwerk pas echt volwassen bij de introductie van de wireless-n standaard, en zagen we ons internet nog sneller worden met de introductie van 5GHz netwerken en wireless-ac. Inmiddels staat de volgende grote sprong voor de deur: MU-MIMO. We gaan vandaag kijken wat MU-MIMO inhoudt, zowel op papier als in de praktijk, en dat uiteraard tezamen met (al was het maar dat ik de review ergens aan kon koppelen,) een product: De Linksys EA8500 AC2600 MU-MIMO router, het huidige topmodel van Linksys (althans, naast hun WRT reeks). Het zal een relatief zachte inleiding worden in MU-MIMO, dus als je weinig kaas hebt gegeten van routers: don’t panic.

Topmodellen krijg je uiteraard niet zo maar, daar zal je aardig voor in de buidel moeten tasten. De Linksys EA8500 is verkrijgbaar vanaf 249 euro, al hebben ze ook een mid-range MU-MIMO router aangekondigd uitgebracht in de vorm van de 179 euro kostende EA7500.



MU-MIMO staat voor Multi-User Multi-Input Multi-Output, technisch gezien is het zelfs onderdeel van de 802.11ac standaard, maar we zouden het niet te technisch maken. In de basis heeft een routers een x aantal antennes, in het geval van de EA8500 zijn dat er vier, maar een aangesloten apparaat (bijvoorbeeld je laptop, telefoon, of tablet, heeft in de regel maar één antenne. Een traditionele (pre MU-MIMO) router communiceert vervolgens op de capaciteit die dat apparaat toestaat, maar kan toch echt maar met één apparaat tegelijk communiceren, oftewel de andere drie antennes zitten dan even te niksen. Nu vraag je je waarschijnlijk af hoe het komt dat je toch eenvoudig een dozijn apparaten op je wifi netwerk kan aansluiten, maar uiteraard gaat het om-en-om communiceren razendsnel en is het niet zo dat elk aangesloten apparaat elke nano seconde moet worden bediend. Het zal Opa Piet die enkel de krant digitaal leest op z’n tablet een worst wezen, maar als je draadloze prestaties je lief zijn wordt je in feite beperkt door het traagste apparaat dat actief is op je netwerk, en zeker wanneer je nog wireless-b of –g apparatuur rond hebt slingeren kan dat best pittige gevolgen hebben. Maar een router met 10 externe antennes zegt dus in feite niet direct iets over de daadwerkelijke prestaties, al lijkt het effect op de consument nog altijd flink.

MU-MIMO zorgt er simpelweg voor dat elke antenne individueel aangestuurd kan worden. Dus in plaats van dat jouw dikke game laptop een fractie (van een fractie) van een seconde op het pakketje wacht terwijl Opa Piet de krant ververst, krijgt je nu gewoon je eigen antenne (bij wijze van…) waardoor je dus niet alleen een snellere response hebt, maar ook gebruik kan maken van de volle snelheid die jouw apparaat aan kan. Maar MU-MIMO is toch complex en ingewikkeld etcetera? Technisch uiteraard wel, en er zijn nog wat wat andere zaken die MU-MIMO meer of minder interessant kunnen maken, maar in de basis komt het daarop neer. In dat voorbeeld wordt overigens wel duidelijk dat de grote winst van MU-MIMO zit in een situatie waarin meerdere apparaten actief gebruik willen maken van een verbinding, en dus niet direct iets is om naar de winkel voor te rennen als je voornaamste WiFi activiteit is ‘met je kat op de bank zitten en Netflix kijken terwijl je op je telefoon de lengte van alle acteurs op zit te zoeken’.


Mooi kort visueel voorbeeld, wel wat simplistisch.

Toch zijn er nog wat praktische overwegingen waar je rekening mee moet houden. Een vervelende is het feit dat de eerste ‘generatie’ MU-MIMO routers die waren gebaseerd op een Quantenna MU-MIMO chip in feite helemaal geen MU-MIMO ondersteunen. De Qualcomm MU-MIMO chip in de Linksys EA8500 is gelukkig wel een ‘echte’ MU-MIMO chip, dus dat probleem is hier niet meer aan de orde. Ter informatie: Op moment van schrijven zijn er twee andere modellen op de markt met deze chip: De TP-Link Archer C2600, en de Sitecom Greyhound.

De belangrijkste praktische overweging is er één welke de MU-MIMO router bouwers niet te hardop willen roepen: Om echt te profiteren zal je een MU-MIMO ‘compatible’ apparaat willen aansluiten. Hoewel onderdeel van de wireless-ac standaard heeft het gros van de in 2015 uitgekomen hardware er simpelweg geen ondersteuning voor. Andere apparatuur werkt natuurlijk wel zoals op andere routers, maar we willen natuurlijk voor de dikke winst gaan. Inmiddels zijn er een handje vol apparaten beschikbaar op de markt, waaronder sommige gaming laptops van MSI (zoek voor modellen met de Killer 1535 netwerk chip) en een aantal modellen van Acer (zoek voor Qualcomm VIVE 2x2 802.11ac Wi-Fi of Qualcomm MU | EFX MU-MIMO), maar je profiteert dus niet ‘zo maar even’.

Om te profiteren van MU-MIMO routers hoef je overigens niet al je apparatuur MU-MIMO compatible te hebben. Zelfs een enkele MU-MIMO compatible client, zeg je dikke nieuwe game laptop, kan al profiteren van de ‘ongebruikte’ antennes op het moment dat de rest van de familie lekker om de beurt op hun WiFi pakketjes zitten te wachten, en dat is precies wat we ook in deze review gaan doen. Dat gecombineerd met het daadwerkelijk verschijnen van wat MU-MIMO compatible clients maakt dat we nu voor het eerst kunnen stellen dat deze Qualcomm gebaseerde MU-MIMO routers een overweging worden voor ‘redelijke’ early adopters.




Terug naar het product: de specificaties en features van de Linksys website:





Het grote kenmerk van Linksys EA8500 is uiteraard de Qualcomm MU-MIMO ondersteuning en de 4x4 prestaties. Uiteraard is het als middenpunt van je thuis-WiFi ook in staat te communiceren met andere wireless-a –b –g –n en –ac apparatuur. Daarvoor zendt de EA8500 zowel een 2.4GHz als een 5 GHz netwerk uit. Beamforming, het (automatisch) richten van het draadloze signaal richting het aangesloten apparaat is ook aanwezig.

Aansluitingen komen er in de vorm van een WAN poort, vier LAN poorten, een USB 3.0 en een gecombineerde USB 2.0/eSATA poort. Linksys heeft verder gekozen voor een traditionele ‘knoppen’ setup, dus geen opvallende touch-screens of andere wizardry.



De verpakking van de Linksys EA8500 is vrij bescheiden, wellicht zelfs iets te bescheiden met de letters MU-MIMO in de underdog positie vergeleken met “MAX-STREAM”. Intern is hij keurig verpakt tussen netjes gevouwen stukken karton. Daar treffen we een handleiding aan, een driver-cd, een simpel netwerkkabeltje van een meter, en een ac-adapter.













De Linksys EA8500 lijkt in eerste instantie nog aardig op de Linksys modellen van de afgelopen jaren en valt eigenlijk niet heel erg op met zijn grotendeels zwarte uitstraling. Het geheel is wel aardig geventileerd, en overigens wel passief gekoeld.









Wat aansluitingen betreft zien we weinig grote verrassingen, maar toch een aardige featureset met o.a. de USB 3.0 aansluiting. De losse knoppen voor de WiFi verbinding, reset, en WPS zijn wel een prettige toevoeging boven de gebruikelijke “hou die ene knop zoveel seconden in voor feature A”.



Het zijn de flinke antennes die de Linksys EA8500 veranderen van een bescheiden zwart doosje in een echte dikke router, al houdt Linksys het (gelukkig) nog redelijk bescheiden als we even naar de Asus RT-AC5300 of de D-Link DIR-890L/R kijken. Smaken verschillen, en niet alle dames zijn even vergevingsgezind, maar zelfs mannen die zwaar onder de plak zitten moeten met de EA8500 toch weg kunnen komen in huis. Wat bouwkwaliteit en afwerking betreft zit het allemaal lekker degelijk in elkaar; niet een kastje wat even weg schuift, of even instort als je er wat fysieke druk op zet; gewoon een hele degelijke router voor het oog en in de hand.
















De EA8500 naast de meer main-stream EA6900



Omdat het ook de eerste keer is dat we een Linksys router uitgebreid aan het testen zijn pakken we ook even de Linksys software ervaring mee. De Linksys software geeft mooi contrast met de AVM Fritz!OS software die ik een tijd geleden van top tot teen bekeek. De droge Duitse diepgang maakt plaats voor een visueel ingestelde applicatie die zich primair op eenvoudige gebruikers richt. Een menu links wordt gecombineert met een aantal hokjes die je zelf kan schuiven, weg kan klikken, of waar je andere aan toe kan voegen om zo je eigen Router-Home-Screen te maken. Wil je zelf alleen maar zien wie verbinding heeft op je netwerk en zorgen dat de kids niet tot diep in de nacht op internet zitten? Dan haal je de andere zaken gewoon weg.







De visuele instelling zien we eigenlijk overal terug. Zagen we bij de Duitse vrienden nog een recht-toe-recht-aan lijst waarbij voor alle apparaten MAC adressen, IP adressen en andere zaken tot in technisch correct detail worden weergegeven, bij Linksys krijg je in je netwerk overzicht in eerste instantie gewoon een plaatje met icoontjes van computers, telefoons, tablets, etcetera. Instellingen worden veelal bedient met sliders, kleuren worden veelvuldig gebruikt als indicaties, bijvoorbeeld een rood uitroepteken als de internetverbinding niet werkt. Het helpt absoluut om vlot een idee te krijgen hoe alles er voor staat.



Toch lijkt aan diepgang ook weinig gebrek, want ga je wat dieper in de menu’s kom je snel genoeg tal van bekende instellingen tegen. Gastnetwerken zijn van de partij, en ook de populaire ‘parental controls’ ontbreken niet, wederom met een mooie visuele oplossing. Wil je een specifieke computer om een bepaalde tijd offline hebben? Of voor de computer van de kleinste specifieke websites blokkeren? Het wijst zichzelf praktisch.







‘Media Prioritization’ Is aanwezig om specifieke apparaten voorrang te geven. Tal van opties met betrekking tot aangesloten USB of eSATA opslag ontbreken niet, en vooral ook prettig: tal van instellingen waarmee je de Linksys EA8500 vertelt welke rol deze moet vervullen. Zet de EA8500 in access point mode en alle instellingen die niet van toepassing zijn op access points zijn geheel verdwenen. Wat gebruiksvriendelijkheid betreft lijkt er dus weinig klagen.











Een aantal geavanceerde opties zoals VLAN, Firewall, DMZ en port forwarding laat ik aan de screenshots zelf over.















Bij Linksys routers kan je eventueel ook de app gebruiken. Leuk voor wat basis features zoals het bekijken van de activiteit op je netwerk of om apparaten aan je netwerk toe te voegen, maar lang niet alle features zijn aanwezig. Ik begrijp dat ze met een nieuwe app bezig zijn, maar voorlopig is dat afwachten.





Nadat alles was opgezet was het tijd om te gaan testen. Killer 1535 netwerk chipje in de laptop en…. Oh snap, dat past niet! Deze nieuwe chip is één van de eerste mogelijkheden om MU-MIMO aan je andere devices toe te voegen maar komt enkel in een m.2 variant die je niet zo maar even overal in kan pluggen, zo ook niet in mijn Asus N73 van een paar jaar terug, noch in de Dell L502X, noch in welk willekeurig apparaat dan ook. Zelfs de obscure adapters om deze netwerk chips in je desktop systeem toe te voegen (ze passen niet in de M.2 slots voor SSD’s) kwamen niet binnen vanuit China.

‘Standaard’ laptops met simpelere netwerk chipjes met PCI-e Mini cards zijn dan ook weinig uitdaging voor zo’n dikke router, maar toch even een kijkje nemen: We konden we bedraad bevestigen dat de router geen moeite had met het voltrekken van de 250Mbit verbinding, en dat ook de LAN-LAN prestaties tegen de volle gigabit verbinding aan zaten. Was te verwachten, maar toch wel even de moeite om te controleren.

Ook viel op hoe stevig de USB 3.0 prestaties waren met snelheden hoog in de 80MB/seconde van en naar de aangesloten externe USB behuizing met Crucial BX100 256GB SSD erin. Dit geeft aan dat de gebruikte processor absoluut potentie heeft, en dankzij deze USB 3.0 implementatie is het zeker mogelijk om een aangesloten externe SSD of HDD via het netwerk als een soort eenvoudige NAS te gebruiken; bijna 90MB/s zit tenslotte aardig in de buurt van wat je binnen een gigabit netwerk kan vervoeren. Hou er wel rekening mee dat wanneer je veel kleine bestandjes overzet de prestaties wat afnemen, maar bij een typische mid-range router mag je al blij zijn als je 30MB/seconde haalt.

Bij in eerste instantie een gebrek aan MU-MIMO vergelijkingsmogelijkheden heb ik eerst een andere test bedacht: de “gooi alles er tegenaan en kijk of hij het aan kan - test”, de “ik heb eigenlijk geen idee wat ik doe dus ik doe maar wat - test” en ook wel de “als mijn vrouw al deze rommel accepteert dan houdt ze toch echt heel veel van mij - test” genoemd. Via WiFi werden maar liefst zeven laptops, twee telefoons, en een tablet gelijktijdig verbonden. Bedraad werden vier vaste systemen gekoppeld. In een absoluut niet wetenschappelijke en ook verre van reproduceerbare test werden alle computers aan het torrenten (voor lekker veel verbindingen), files overzetten of streamen gezet terwijl de telefoons en tablets bestandjes van de server mochten bekijken en willekeurige (niet vieze) sites te laden. De EA8500 crashte niet en had ook geen moeite met de vele verbindingen via het bedrade net, iets wat goedkope routers soms wel een nekt, maar uiteraard kwam het niet als verrassing dat je met al die niet MU-MIMO 1x1 adapters in die mobiele apparaten (Die dus op traditionele wijze om de beurt pakketjes sturen en ontvangen) niet echt kan genieten van zeven gelijktijdige films terwijl je aan het downloaden bent. Maar goed, pluspunten voor rekenkracht en stabiliteit voor de EA8500, pluspunten voor onze relatie, en meteen een mooi momentje om te checken of al die laptops sowieso nog werkten.


Need moar laptops!

Toch was het een beetje balen, want MU-MIMO in de praktijk zien was de insteek van deze review, en het feit dat ik met een mooi Killer chipje zat waar ik niets mee kon deed een beetje pijn. Het was even zoeken naar een oplossing maar gelukkig waren de dames en heren van Alternate en MSI (dank jullie wel!) zo vriendelijk om ‘even’ een ‘laptopje’ uit te lenen: een MSI GT72S 6QE Pro Dominator G. Dat bleek overigens een laptopje van dik voorbij de 2000 euro met een i7-6820HK, 16GB Ram, een Nvidia GTX980M en een 75Hz G-Sync scherm en M.2 SSD’s in Raid, dus alvorens ik verder kon met de ingebouwde Killer 1535 chip was ik eerst weer een week kwijt aan enkele PC games (thanks guys, daar ging m’n productiviteit). Die laptop met die nieuwe Killer chip standaard ingebouwd wist vervolgens boven de 70MB/s uit te komen via de WiFi verbinding, ruim voorbij wat mijn glasvezelverbinding normaliter aan kan, en dusdanig dicht in de buurt bij een bedrade verbinding dat ik voor het eerst niet geneigd was om er een kabel ik te prikken om de foto’s vanaf de server door te spitten. Oftewel die Killer 1535 is een verdomd snelle chip, en de EA8500 lijkt er geen moeite mee te hebben.






Dat kleine groene chipje aan de rechterkant is de Killer 1535 MU-MIMO netwerk chip

Toch moeten we eerlijk zijn en stellen dat die snelheid ook bij andere stevige –ac routers gehaald moet kunnen worden. De echte feature is natuurlijk de MU-MIMO in de EA8500 en de Killer 1535. Inmiddels met alle andere hardware opgeborgen resteerde enkel nog de EA8500, de MSI laptop met de Killer 1535, en een Dell Inspiron 15 L502X inmiddels voorzien van een nieuwere Intel AC 7260 waarbij de laatste zo rond de 300Mbit uitkwam icm de EA8500. Schakel je de MU-MIMO feature uit en laat je elke vorm van QoS buiten beschouwing dan merk je wat velen bekend in de oren zal klinken: zodra één apparaat je WiFi netwerk zwaar belast dan blijft er bar weinig over voor de rest. Terwijl die Dell op volle toeren bestanden over staat te zetten op die ~300Mbps lukt het met de MSI zelden om noemenswaardige snelheden neer te zetten (sub 100Mbps) terwijl de snelheid van de Dell ook iets terug zakt waardoor je gemiddeld rond de 350Mbps uitkomt voor de twee laptops tezamen (interessant detail, inmiddels is de EA8500 ook door Hardware.info getest waar ze een gemiddelde meting van 358Mbps neerzetten voor 3 laptops, dat lijkt dus in lijn der verwachtingen). Uiteraard kan je daar nog wel een beetje aan sleutelen, maar in de basis is het een soort van first-come-first-serve situatie waarbij de andere machine feitelijk wacht tot wat vrije bandbreedte.

Met MU-MIMO aan in de EA8500 zien we echter een ander beeld ontstaan, en dat is dat wanneer beide laptops gelijktijdig worden gebruikt de belasting aanzienlijk beter wordt gedeeld. Niet alleen zien we de gemiddelde snelheid over twee laptops toenemen naar nipt boven de 400Mbps (een kleine 15%), we zagen ook duidelijk dat beide laptops bruikbare snelheden haalden en de verbinding grofweg 50-50 leken te delen. Verschillende praktijktests, bijvoorbeeld bestanden overzetten van A naar B, B naar A, A naar C etcetera kwamen veelal op vergelijkbare resultaten uit, wat vertrouwen geeft dat die onderlinge verschillen representatief zijn. Let wel op dat dit is getest met de router en de apparaten in dezelfde ruimte, de 5G band is gevoelig voor prestatieverlies door muren en plafonds.

Laten we voorop stellen, er zitten veel gaten in deze ervaring, meer gaten dan mij lief is. Dit is slechts één test met één MU-MIMO device in één ruimte, en dan tevens een praktijktest en geen iXChariot test zoals o.a. HWI of Smallnetbuilder dat doet. Het is tevens de beperking van de hardware waar ik toegang tot heb, en dat moet duidelijk zijn. Daarbij is het ook bijster lastig om zaken zoals beamforming en invloeden van buiten goed in de vergelijking mee te nemen. Uiteindelijk gaat niets boven een groter aantal ervaringen met deze techniek. Toch kunnen we de resultaten ondanks de beperkingen als positief bestempelen: Zo kunnen we stellen dat er absoluut sprake is van meetbare winst door de MU-MIMO techniek en dat die winst ongetwijfeld zal toenemen wanneer meer apparaten MU-MIMO ondersteunen. Minder in het voordeel van de techniek en de EA8500 moeten we opmerken dat die winst in eerste instantie, althans totdat je meer MU-MIMO clients hebt, niet heel groot lijkt, of vooral toch enkel van toepassing is in situaties waar meerdere WiFi devices je WiFi netwerk daadwerkelijk belasten. En nee, een 5Mbps Netflix stream van je lieftallige dame op de bank (laten we realistisch zijn, de kans dat als je dit leest je een gevalletje XY bent is toch vrij groot) is geen ‘belasting’ en hoeft zelfs zonder MU-MIMO de WiFi prestaties van één dikke game- of downloadbak niet noemenswaardig te beïnvloeden. Tevens zien we dat wat pure snelheid betreft je het beste af bent met slechts één snel device te gebruiken op je draadloze net. Een snelle chip helpt je single-device prestaties aanzienlijk, maar MU-MIMO mag die eer niet claimen. Desondanks is het positief dat we toch met die enkele MU-MIMO adapter al voordeel kunnen behalen, dus dat MU-MIMO meer de techniek van vandaag dan morgen is.





Mij wordt wel eens verweten dat ik iets te veel van de nuance ben, en ook bij MU-MIMO lijkt dat een onvermijdelijk of noodzakelijk kwaad. Niet zo zeer dat de techniek nog niet bewezen kan worden of dat het echt te ver in de toekomst ligt, in tegendeel, maar eerder vanwege de huidige meerprijs van de investeringen in je netwerk en het feit dat je lang niet voor alle gebruiksdoelen gaat profiteren. Kort door de bocht stellen dat MU-MIMO best tof is leidt dan onvermijdelijk tot een boos berichtje van iemand die baalt dat zijn wifi niet sneller is geworden. Kijken we naar de MU-MIMO oplossing van vandaag, de Linksys EA8500 router dan zien we daar in de basis een hele krachtige router met de nieuwste Qualcomm chip die zowel uitstekende LAN, WiFi als USB prestaties geeft, en tevens zelfs met een absurde praktijk ‘load’ test rustig door blijft tuffen, maar het blijft wel een router van 250 eurotjes waar je deels betaald voor een techniek die niet zo maar in alle situaties daadwerkelijk voordeel gaan geven. Dat laatste kan je een fabrikant uiteraard lastig kwalijk nemen, maar het feit dat DFS niet ondersteund wordt en slechts vier kanalen op de 5 GHz band beschikbaar zijn wel; dat zou echt niet mogen in deze prijsklasse en is dan ook de voornaamste reden van puntenaftrek. Hoewel het mogelijk is dat dit via een firmware update wordt toegevoegd, of dat je dit met alternatieve (OpenWRT) firmware kan oplossen, is het vooralsnog geen onderdeel van de updates vanuit Linksys zelf.

MU-MIMO toont dat je totale netto bandbreedte op je draadloze netwerk omhoog gaat mits je met meerdere apparaten tegelijk daadwerkelijk noemenswaardig bandbreedte gaat gebruiken, en dat de gelijktijdig gebruikte apparaten vervolgens ook praktisch bruikbare prestaties geven, zelfs met slechts één MU-MIMO client. Vooral in het ’meerdere apparaten tegelijk’ ligt de uitdaging voor de eventuele MU-MIMO router koper, maar ook in de definitie van ‘noemenswaardig bandbreedte’ zit voer om over na te denken. Wil je pure snelheid voor één draadloos apparaat, dan voegt MU-MIMO echt niets toe. Verwacht je wel met meerdere apparaten gelijktijdig noemenswaardig netwerkverkeer te genereren zal je vervolgens ook nog minimaal één MU-MIMO client moeten hebben, anders heeft het ook geen zin. De eerste clients zijn er inmiddels wel, en als je zelf zo’n dikke MSI GT72S 6QE hebt dan is een dergelijke router ook zeker een mooie toevoeging om te zorgen dat je geen last hebt van familieleden, maar MU-MIMO clients zijn vooralsnog eerder uitzondering dan regel.

Dat brengt ons ook naar de vraag of het verstandig is nu al in een router te investeren, of toch nog even te wachten? Zo heeft Linksys inmiddels een MU-MIMO AC1900 (EA7500) router uitgebracht voor een zachtere 179 euro, waar je dan een 3x3 oplossing hebt in plaats van 4x4 (oftewel drie single-antenna MU-MIMO clients tegelijk kan bedienen), maar wel voor 70 euro minder. Alsnog aardig geld voor een router, maar dan wel MU-MIMO als bonus feature bovenop een router die verder concurrerend zou moeten zijn met de huidige (niet MU-MIMO) populaire modellen zoals de R7000 van Netgear of een AC86U van Asus, al zullen ook zijn de MU-MIMO trein de komende tijd vermoedelijk niet missen met nieuwe modellen. Zoals vaker lijkt het antwoord dat als je niet direct iets nodig hebt wachten geen slecht idee is, maar als je vandaag een goede router zoekt dat je toch prima keuzes tot je beschikking hebt.

Maar MU-MIMO werkt, het is mooi, maar dus wel in de veronderstelling dat je aan de voorwaarden voldoet. Oftewel een review is leuk maar neemt niet weg dat je als koper goed moet nadenken wat zinvol voor jou is. Toch ben ik voldoende overtuigd van wat de combinatie Linksys EA8500 en Killer 1535 mij heeft laten zien en wat MU-MIMO de komende tijd zal betekenen. Ik weet zeker dat menig TU student zich al in zijn handjes zal wrijven dat de nieuwe router in het studentenhuis er voor gaat zorgen dat iedereen een beetje deftig kan downloaden/gamen/youtuben (of andere vormen van filmpjes streamen, ik weet niet precies wat studenten precies doen op hun kamer). Ook de early adopters, eigenaren van MU-MIMO clients en de echt fanatieke thuisgebruiker die daadwerkelijk met twee+ devices het wifi netwerk vol trekt zullen de meerprijs voor lief nemen, maar het blijven bescheiden niches.

Als afsluiting keren we terug naar de producten: De Killer 1535 is echt bloedje snel en als je een m.2 network chip capable machine hebt is het een leuke upgrade om te overwegen (en biedt dus de MU-MIMO ondersteuning waar we hopelijk meer van gaan zien). De EA8500 is een hele capabele en knappe router die niet buigt onder belasting en op alle fronten uitstekende prestaties neer zet en verder nog complimentjes verdient voor een vanzelfsprekendes en prettige interface, maar die net als andere 200 euro+ routers geen eenvoudige taak heeft te overtuigen van de meerwaarde voor de massa. Ik ga nu even terug naar die dikke MSI laptop om de “netwerkprestaties nog wat verder te testen” *ahem*.

Mijn dank aan Alternate en MSI om het MU-MIMO testen mogelijk te maken.




Terug naar boven