Snelheid vs veiligheid
Deze Thunderbolt 2 RAID PCIe SSD-schijfstation van LaCie is sneller dan de meeste SSD’s van concurrerende merken. Dat komt omdat de LaCie Little Big Disk schijfstation voorzien is van twee snelle PCi-Express SSD’s van het merk Samsung uit de "XP941" serie die in RAID 0 geconfigureerd zijn. Omdat de SSD’s 512GB groot zijn geeft dat in deze configuratie een totale schijfomvang van 1TB. Met de meegeleverde software kun je de SSD’s ook in RAID 1 afstellen waarmee je de opslagveiligheid vergroot. Bij uitval van 1 SSD behoud je dan nog gewoon je data. Wel lever je enorm in op schijfomvang en snelheid. Omdat de meeste merken kiezen voor de relatief goedkope SATA 3 bus blijft de snelheid van zulke SSD’s steken rond de 500 MB/s. Wel zijn die SSD’s ruim een factor twee goedkoper. Kennelijk is de techniek van PCIe door allerlei patenten nog peperduur. Daar zal denk ik in de (nabije) toekomst wel verandering in komen als de SATA-bussen bij flash-opslag langzaam uitgefaseerd raken.
Performance
Met het programma "Disk Speed Test" heb ik schijfsnelheden van rond de 1140 MB/s en leessnelheden van rond de 1280 MB/s opgemeten. Dat is ruim tien keer sneller dan een conventionele 3,5 inch hardeschijf. Hierdoor is deze externe schijf ideaal om je Windows 10 Bootcamp-partitie te booten op je Mac. Je Windows start in minder dan 15 seconden (!) op en het systeem reageert pijlsnel. Dat is heel wat sneller dan de meeste Windows 10 computers die nog voorzien zijn van een ouderwetse trage 3,5 inch hardeschijf. Daar duurt het rebooten gewoon een factor tien (!) langer en ben je al gauw twee tot drie minuten verder!
Ik heb deze externe schijf aangeschaft omdat mijn Mac Pro voorzien is van een kleine hardeschijf van slechts 1TB. Hierdoor bleef er voor mij te weinig ruimte over om een goede Windows- Bootcamppartitie te maken. Met dit schijfstation van LaCie heb ik er ineens 1TB aan bloedsnelle opslag bij, mede omdat dit station met Thunderbolt 2 aan mijn Macintosh aangesloten kan worden. Een groot nadeel van deze externe schijf is en blijft toch wel de aanschafprijs. Helaas kon ik het geduld niet opbrengen om een jaartje of twee te wachten. Tegen die tijd is de nieuwigheid eraf en kun je de 1 TB PCIe SSD’s voor ruim de helft en misschien zelfs wel een kwart van de oorspronkelijke introductieprijs aanschaffen. Daarnaast heeft deze externe SSD-schijf een losse voedingsaddapter nodig die bijna net zo groot en zwaar is als het schijfstation zelf. Hierdoor is het apparaat niet zo portable als LaCie ons wil voorspiegelen omdat hij bij gebruik altijd een stopcontakt in de buurt moet hebben. Kennelijk is de 10W die thunderbolt 2 kan leveren niet voldoende voor het betreffende schijfstation. Desalniettemin heb ik geen spijt van mijn aankoop en beleef ik er veel plezier aan. Mede omdat het rebooten van Macintosh OSX naar Windows en visa versa nu zeer snel gaat en daar was het mij met deze aankoop om te doen.
Mijn ervaring na 6 jaar
Na wij inmiddels zes jaar verder zijn en in het jaar tweeduizendeenentwintig aanbeland zijn, functioneert de LaCie Little Big Diskt Thunderbolt 2 nog steeds perfect. Sterker nog, in de loop der jaren heb ik nog drie van die Little Big Disks er bij gekocht via tweedehandsites zoals Markplaats en E-Bay. Dat kon omdat de oude Thunderbolt 2 schijven langzaam gedumpt worden tegen weggeefprijzen.
Die vier LaCie Little Big Disks heb ik via een softwarematige RAID 0 setup aan elkaar geknoopt waardoor er een hele snelle "super" SSD ontstond met een omvang van maarliefst 4TB met lees- en schrijfsnelheden van 2GB per seconde! Dat is tevens de grens van de Thunderbolt 2 standaard. Eerder had ik zelfs vijf van die LaCie Little Big Disks met elkander verbonden, maar dat bleek in MacOS 11 Big Sur niet stabiel genoeg te werken. Acht PCIe SSD's (iedere Little Big Disk heeft twee SSD's aan boord) via een softwarematige RAID aan elkaar koppelen bleek het maximum te zijn wat het besturingssysteem goed aan kan. Wil je verder dan moet je denken aan een hardwarematige RAID oplossing.
Ik heb voor deze optie gekozen omdat ik geen zin meer had om weer ruim duizend euro uit te geven voor een nieuwe snelle externe SSD-schijf. Omdat de nieuwere Thunderbolt 3 en 4 standaard langzaam de oudere Thunderbolt 1 en 2 gaan vervangen is het voormij gunstig geworden qua prijs en kwaliteitsverhouding om voorlopig nog bij die oude schijven te blijven. Dit omdat ik niet zo veel zal gaan merken van de nieuwere NVMe schijven omdat mijn Mac Pro niet met de nieuwere thunderbolt 3 poorten is uitgerust. Omdat de Little Big Disk van LaCie heel erg klein is, misstaat het niet in mijn set-up als ze met z'n viertjes naast elkaar staan.
Een PCIe SSD RAID setup van 4TB is vandaag de dag nog steeds ruim bemeten. Door oude relatief kleine maar snelle externe SSD's aan elkaar te knopen kun je toch aan een leuke schijfomvang komen.
Zo'n grote RAID 0 is best wel een beetje tricky. Vandaar dat ik deze acht SSD's automatisch wekelijks backup op een RAID HDD station van LaCie. Die 6Big heeft een omvang van maarliefst 80TB in het veilige RAID 5, dus ik kan wel even vooruit. Dit doe ik om dataverlies op te vangen indien 1 van de SSD's stuk mochten gaan of de raidsetup vast mocht lopen.
Omdat je Thunderbolt apparaten in serie kunt schakelen heb ik twee van mijn LaCie Little Big Disk schijfstation via één enkele Thunderbolt kabel op poort 1 doorgelust. De andere twee heb ik doorgelust aangesloten op poort 2. Omdat mijn Mac Pro uit 2013 over maarliefst zes Thunderbolt 2 poorten beschikt kon ik eenvoudig deze setup uitvoeren. Om optimaal van de bandbreedte van mijn Mac Pro te profiteren, heb ik besloten om bij eventuele uitbreidingen voor Thunderbolt devices te gaan. Dit omdat mijn vier USB 3.0 poorten op mijn Mac Pro aangewezen zijn op een enkele PCI Express 2 baan van 500MB/s op en neer. Dat is bij lange na niet genoeg bandbreedte om vier USB 3 poorten te voeden. Sterker nog zo'n poort vergt die bandbreedte al per stuk! De zes Thunderbolt poorten op mijn Mac Pro hebben toegang tot veel meer bandbreedte, namelijk 6 PCIe 3 banen wat goed is voor 6GB/s! Het zit zo: De processor in mijn Mac Pro (Xeon E5-2697 v2) beschikt over 40 PCI Express 3 banen wat goed is voor 40GB/s. Daarvan gaan er 32 naar de beide AMD FirePro D700 videokaarten en 2 (wat 4 PCIe 2 banen geeft) naar de interne SSD die de bandbreedte moet delen met de HDMI 1.4 poort, Gigabitnetwerkpoort, AC-WiFikaart en de vier USB poorten. Tot slot blijven er 6 PCIe 3 banen over voor de zes Thunderbolt 2 poorten die weer verdeeld zijn onder drie Thunderboltcontrollers. Vandaar dat je bij de Mac Pro uit 2013 bandbreedte-intensieve randapparatuur zoals externe SSD's via Thunderbolt en niet via USB moet aansluiten.
Ondanks dat die LaCie Little Big disk schijfstations klein zijn en je ze makkelijk kunt doorlussen moest ik wel oppassen voor een dradenchaos. Die dradenchaos kan ontstaan omdat iedere Little Big Disk schijfstation van stroom voorzien moet worden door een voedingsadapter die bijna net zo groot is als het schijfstation zelf! De Thunderbolt 2 standaard is peperkt tot 10 watt stroomtoevoer wat wel een groot nadeel is. De nieuwere Thunderbolt standaarden kunnen aanzienlijk meer stroomtoevoer aan waardoor een groot deel van de Thunderbolt 3 en 4 apparaten vanuit hun Thunderboltbus van stroom voorzien kunnen worden.
Omdat mijn stokoude Mac Pro uit 2013 vandaag de dag nog steeds zijn mannetje slaat heb ik besloten dat mijn geliefde "tonnetje" met gemak nog een paar jaartjes mee kan. Dat kan immers nog prima, mede doordat de Macintosh goed en stabiel op MacOS 11 Big Sur draait. In combinatie met die LaCie SSD schijven kan ik weer een hele tijd vooruit. Hoewel ik het nog niet uitgetest heb, ondersteund MacOS Big Sur ook een software RAID JBOD naast 0 en 1. Helaas ondersteund het schijfhulpprogramma (nog) geen RAID 5 waardoor je aangewezen bent op een externe raidcontroller als je een RAID 5 setup wilt maken.