Arctic F12 PWM PST Zwart / Wit, 120mm

Wat?

Dit is een review van de Arctic F12 PWM fan met PST. Dit is zo te zien niet de versie in de Pricewatch maar ik vind dat deze wel wat aandacht mag hebben.

Waarom heb ik dit gekocht?

Ik was eind vorig jaar op zoek naar een betere (vooral stillere) koelingsoplossing om mijn twee Cooler Master SickleFlow fans en de fan die reeds in de behuizing zat toen ik deze kocht, te vervangen. Al deze fans waren 3-pins varianten, konden dus niet aangestuurd worden door het moederbord en draaiden zo altijd op 100%. Ze koelden daardoor wel erg goed maar mijn PC staat door ruimtegebrek op mijn bureau en dan is veel geluid bijzonder onwenselijk.

Back to the drawing board... Mijn moederbord wilde ik voor zoiets kleins niet vervangen, voor een interne fan controller was geen ruimte, een externe vond ik ook maar niks. Ik had mijn zinnen gezet op een klein circuitbordje dat dienst kon doen als PWM-splitter toen ik de F12 van Arctic tegenkwam. Op het eerste gezicht is de F12 niet heel veel bijzonders, een zwart-witte 120mm fan zoals er zoveel zijn. Toen ik verder las zag ik dat deze fan een interessante functie had: PST ofwel, PWM Sharing Technology.

Hoe ziet het eruit?

In de simpele kartonnen doos met daarop wat technische informatie vinden wij naast de fan zelf een zeer korte gebruiksaanwijzing (er is bijzonder weinig wat je fout kan doen) en een zakje met schroefjes. Geen rubberen mounts, geen low noise adaptors maar voor de prijs had ik dat ook absoluut niet verwacht.

De fan zelf voelt voor mijn onervaren handen goed aan, hij weegt 91 gram volgens de doos en ik heb geen reden om daar aan te twijfelen. Hij voelt zeer stevig aan en een vrij matte finish met een beetje textuur maakt het premium gevoel bijna af.

Waarom bijna? Bijna omdat de kabels die eraan hangen teleurstellen, ze zijn bijzonder dun en hebben een zwart-geel-groene-blauwe kleurstelling die er echt niet uitzien. Al moet ik ook toegeven dat de prijs er ook naar is, ik betaalde nog geen 22 euro voor vier van deze fans, gloednieuw en gratis thuisbezorgd. Het is niet moeilijk om meer dan dat uit te geven voor een enkele Noctua of Be Quiet fan. Ik ben tevreden maar ik had zeker iets meer betaald voor iets van een sleeve zoals de stock fan uit mijn behuizing grappig genoeg wel had.

Wat doet het?

Deze fans kunnen parallel aan elkaar gehangen worden door middel van een male 4-pin connector die net zoals een female 4-pin uit de behuizing van de fan komt. De female connector om te verbinden met het moederbord of een andere F12 die al aan het moederbord hangt en de male connector om het PWM-signaal weer door te geven. Arctic raadt af of meer dan 5 fans op een enkele aansluiting op het moederbord aan te sluiten. Ik heb er op dit moment 4 aan elkaar in mijn behuizing zitten.

Ook is het handig dat aan het einde van een reeks fans gewoon een reguliere fan aangesloten kan worden, ook een 4-pin en ook een fan op een processorkoeler. Met een enkele PWM of CPU-cooler aansluiting op je moederbord kun je dus 5 casefans of 4 casefans en een processorkoeler van stroom voorzien.

Had ik niet eerst gekeken wat de beste manier was om de fans in mijn case te plaatsen, was ik er misschien niet in geslaagd om alle kabels aan elkaar te koppelen en bij het moederbord uit te komen. De Versa H15 van Thermaltake is nog maar een micro ATX-behuizing dus in een grote behuizing kan ik mij voorstellen dat het gebruik van een of enkele verlengstukjes of het trekken van kabels over het moederbord onvermijdelijk is. Mijn kabels gaan op dit moment van de twee fans in de bovenkant van mijn behuizing, achter de processorkoeler langs, over de videokaart heen en zo naar de voorkant van de behuizing waar de andere twee fans zitten. Een zeer beperkende factor bij mij is dat mijn PWM-aansluitingen direct onder de processor zitten, dit maakt het onmogelijk om de fans via de voorkant van de case met elkaar te verbinden.

Hoe deden ze het?

Ik heb op het moment van schrijven iets langer dan een maand een viertal Arctic F12's in mijn case zitten, als ik geen intensieve dingen aan het doen ben is de temperatuur niet merkbaar hoger dan die in de rest van de kamer.

Toen ik wat spelletjes ging spelen ging de temperatuur wel wat omhoog maar pas toen ik een voor deze review geleende HD7950 overclockte en eens flink de sporen gaf ging de temperatuur voelbaar omhoog. De temperatuur van zowel de processor als de videokaart verdubbelde naar ongeveer 65 graden Celsius volgens Afterburner. Zeer acceptabel voor een systeem wat niet onder full load stond maar wel op de proef werd gesteld. Dit alles met de fans reagerend op de temperatuur van de processor zo'n 40 centimeter van mijn hoofd.

Ik heb geen apparatuur om de exacte geluidsproductie mee te meten maar zelfs in het 65 graden scenario zou ik prima een telefoongesprek kunnen voeren met de computer zo dicht bij mijn hoofd. Fluisteren naar iemand aan het andere eind van de kamer (4 meter) is mogelijk bij 2D applicaties. Ik heb besloten om de maximale geluidsproductie niet te testen, het systeem op mijn bureau is niet gemaakt voor zulk virtueel geweld en de fans zullen ongetwijfeld een hoop meer herrie maken dan de echte high-end casefans.

Conclusie

Ik ben blij verrast door de Arctic F12 PWM PST, voor iets meer dan twintig euro heb ik een viertal mooie en stevige fans die ik vanaf 1 PWM-aansluiting kan aansturen. Bij het schrijven van deze review maar ook bij het spelen van grafisch intense spellen werd de geluidsproductie op geen moment storend, al zullen de fans bij zeer hoge toerentallen vast afleggen tegen duurdere modellen.

Het enige echte nadeel zijn de kabels, ze zijn niet mooi, niet erg lang en zien er ook vrij fragiel uit. Ik zou er zeker toe bereid zijn om twee euro meer te betalen, voor een simpele zwarte sleeve om de kabels heen. Het oog wil ook wat, zeker als je een stuk plexiglas in je behuizing hebt zitten. Maar alles in acht genomen ben ik erg onder de indruk van de prijs-kwaliteit verhouding, er van uitgaande dat ze niet volgende week er ineens mee ophouden.

Ik ben zeer tevreden met mijn aankoop en zou zonder probleem weer dezelfde fans bestellen. Zou ik ze aanraden? Ja maar niet in alle gevallen, een grote behuizing of eentje met een window kunnen snel roet in het eten gooien, een paar verlengstukjes zou ik dan ook aanraden.

Ik geef de Arctic F12 PWM met PST vier sterren als eindbeoordeling, de kabels kunnen op meerdere vlakken nog wat beter, ik zou er geen moeite mee hebben om iets meer te betalen voor iets langere, stevigere en mooiere kabels. De prijs-kwaliteit verhouding is naar mijn mening geweldig, al zal de groep mensen die dit koopt misschien niet zo groot zijn. De groep mensen die veel en goede koeling willen maar niet over de moederbordfeatures beschikken om dit simpel waar te maken of het geld of de ruimte niet hebben voor een fancontroller. Misschien een nicheproduct, maar wel een hele goede.

Specificaties

Draaisnelheid: 600 - 1350 RPM
Luchtverplaatsing: 126 m³/h
Geluidsproductie: 0.3 Sone
Stroom: 0.25A, +12V DC
Dikte: 25mm
Gewicht 109 gram


Bij grote interesse ben ik zeker bereid om wat foto's te maken, maar dat zou zonde zijn als niemand dit ooit leest. Wil je wat foto's? Laat maar weten!

* 25-01-2016, foto's toegevoegd. Sorry voor de laatste foto, wat ik ook doe, hij blijft een kwartslag gedraaid.

* 11-09-2017, fans draaien worden nog nagenoeg dagelijks gebruikt, ze doen het nog prima.

* 05-02-2019, still going strong.

Gebruikt in combinatie met:

• Cooler Master SickleFlow 120 Blue, 120mm
• Gigabyte GA-B85M-HD3
• Cooler Master Hyper 103
• Intel Core i5-4460 Boxed
• Cooler Master B700 ver.2
• Thermaltake Versa H15 Window