Inhoudsopgave
Inleiding
Unboxing en uiterlijk
Bediening en geluid
Specificaties en accuduur
Firmware update & betrokkenheid FiiO
Conclusie
Inleiding
In
mijn blogpost over mijn audio achtergrond heb ik al aangegeven dat ik jaren geleden de overstap heb gemaakt van troep (want dat was het) naar semi-fatsoenlijke spullen. Concreet was dit de SanDisk Sansa Clip+ in combinatie met de Sennheiser HD555 en later de Sennheiser HD439. Nog steeds een goedkope set maar wel een die mij een paar jaar veel luisterplezier heeft gebracht.
De afgelopen tijd heb ik een aantal hoofdtelefoons getest in de prijscategorie € 250 – € 300 en gebruikte hierbij de SanDisk Sansa Clip+. Hierbij liep ik tegen een aantal beperkingen van de MP3-speler aan, namelijk dat de MP3-speler geen audiobestanden met hele hoge bitrate kan afspelen en het interne versterkertje bij sommige “full size” hoofdtelefoons tekort schiet wat betreft vermogen.
FiiO is een Chinees merk dat in een korte tijd heeft bewezen een goede maker van versterkers te zijn. Ik ben voor het eerst op FiiO gestuit toen ik op zoek ging naar een goedkoop versterkertje voor onderweg, om mijn Sansa Clip+ een handje te helpen. Op het forum van Head-Fi werd FiiO al snel naar voren geschoven door diverse audiofielen. Bij verder onderzoek kom je meestal uit op verschillende aanbieders van vergelijkbare producten waar je uit kan kiezen, maar in dit geval bleek de vraag meer te zijn meer de vraag te zijn welk model van FiiO ik wilde. Het is wel belangrijk om te vermelden dat ik aan het zoeken was in het budget – midrange segment, maar desalniettemin geeft het wel aan hoe goed FiiO wordt ontvangen door de markt.
FiiO beperkt zich niet alleen tot versterkers, maar is sinds ongeveer een jaar ook in de markt van audiospelers gestapt. Een opvallende keuze, want de markt van audiospelers is niet bepaald rooskleurig meer dankzij de komst van smartphones.
In mijn review van de SanDisk Sansa Clip Sport heb ik het al geschreven, maar de markt van audiospelers heeft zeker een bestaansrecht. Hierbij is het wel belangrijk dat de fabrikant een focus heeft: een afzonderlijke audiospeler kan namelijk veel kleiner en lichter zijn, of uitblinken in kwaliteit van geluidsweergave.
Dit brengt mij bij het onderwerp van deze review: de FiiO X1. De FiiO X1 is het instapmodel van de X-serie DAPs (Digital Audio Players) van FiiO. Deze audiospeler is ten tijde van dit schrijven te koop voor ongeveer € 100.
Unboxing en uiterlijk
De FiiO X1 komt in een bescheiden doos:
Ik heb direct de associatie met een vinyl plaat door de zwarte rand, maar dit is eigenlijk het scrollwiel van de X1. Misschien ligt het aan mij, maar ik vind het een retro uiterlijk hebben.
Na wat gepriegel met de verpakking krijg je eindelijk de X1 te zien:
Eerlijk gezegd vind ik het hoesje afbreuk doen aan het uiterlijk en daarmee is de ‘wauw’-factor bij de eerste aanblik iets minder groot. Zodra je het siliconen hoesje echter weghaalt krijg je deze alsnog. Ik moet mijzelf ook direct op de vingers tikken, want het is een pluim waard dat FiiO een dergelijk hoesje levert. Het had alleen niet om het apparaat heen moeten zitten in de verpakking.

In de verpakking is het volgende:
– De FiiO X1 in zijn siliconen hoesje;
– Een micro-USB kabel om verbinding met een computer te maken en de X1 op te laden;
– De nodige boekjes;
– Een drietal stickervellen waarmee je de X1 kan beplakken.
Met de X1 wordt dus geen hoofdtelefoon meegeleverd en dat is maar goed ook. De X1 verdient namelijk een fatsoenlijke hoofdtelefoon.
Het hoesje is flexibel en perfect op de vorm van de X1 aangepast. Het hoesje is wel een echte stof-magneet.
Het is niet zichtbaar op de foto, maar het beeldscherm van de X1 is beschermd met folie. En daarmee bedoel ik niet een standaard folie dat vaak op nieuwe producten wordt geplakt, maar deze is specifiek bedoeld om het beeldscherm te beschermen. Zoals FiiO het levert zijn er bovendien geen enkele luchtbelletjes dus ik kan daar alleen maar blij mee zijn.

Zo ziet de Fiio X1 er uit zonder hoesje, een stuk beter toch? Met elektronica ben ik een echte liefhebber van aluminium en de afwerking van het apparaat is werkelijk fantastisch. Ook het gevoel in de hand is echt premium. Het gewicht van 160 gram is in combinatie met de afmetingen geweldig in balans. Je hebt duidelijk het gevoel iets in je hand te hebben, maar het is zeker niet zwaar.
Het scrollwiel is erg prominent aanwezig en wordt veelvuldig gebruikt met de bediening en 360 graden gedraaid kan worden. In het midden van het scrollwiel is een grote ronde knop, die je gebruikt voor het selecteren.
Om het scrollwiel heen bevinden zich vier knoppen. Links onder is de ‘terug’-knop, die ook gebruikt wordt voor terugspoelen of naar links te navigeren. Even logisch is de knop aan de rechterkant, de ‘volgende’-knop. De knop rechts boven is de ‘vorige’-knop, om een stap mee terug te gaan. De knop links boven wordt gebruikt voor een aantal snelle acties, zoals toevoegen aan afspeellijst, markeren als favoriet etc.

Had ik al gezegd dat de X1 een geweldige afwerking heeft? De cirkelvormige uitsparingen voelen erg prettig aan en het ziet er simpelweg fantastisch uit.

Aan de zijkant zit (van links naar rechts) de aan/uit/vergrendelknop, status-LED, volume omhoog en volume omlaag. Deze knoppen zijn ook op de tast goed vindbaar en kunnen prima bediend worden vanuit bijvoorbeeld je binnenzak.

Aan de onderkant is alleen de micro-USB aansluiting te vinden. Ook deze aansluiting voelt hartstikke stevig aan.

Aan de bovenkant is de 3,5mm jack aansluiting te vinden. Met name aansluitingen in een hoek van 90 graden zijn erg praktisch aangezien de speler zelf langwerpig is. Bij een rechte aansluiting wordt het redelijk lang.

Aan de rechterzijde van de audiospeler is een uitsparing voor een micro-SD kaart.
De audiospeler beschikt niet over intern geheugen. Gezien de huidige prijs van micro-SD kaartjes lijkt mij dit een prima keuze. Het zorgt er echter voor dat je beperkt bent tot maximaal 128GB opslag. Persoonlijk vind ik dit voldoende, ook al nemen hoge resolutie audiobestanden veel ruimte in beslag. Als je hier echt te weinig aan hebt zijn er weinig andere opties binnen deze prijsklasse.

Het beeldscherm heeft een resolutie van 320 x 240 pixels, wat niet bijzonder hoog is. Je kan de individuele pixels ook op een afstand van 15-20cm zien, maar het is voldoende om een album cover en tekst weer te geven. De helderheid is in te stellen op een schaal van 1 tot 100 en het scherm kan fel zat, zodat het ook op een zonnige (herfst/winter)dag prima af te lezen is.
Bediening en geluid
Bediening
Navigeren doe je hoofdzakelijk met het scrollwiel en selecteren doe je met de grote ronde knop in het midden van het apparaat. De iconen zijn hier ook op aangepast, bij gebruik van het scrollwiel staan die namelijk in een boog, maar bij gebruik van de volgende/vorige knoppen worden ze naast elkaar weergegeven. Samengevat is de bediening erg intuïtief.
Ook de details zijn netjes uitgewerkt: als je de 3,5mm jack uit de FiiO X1 haalt terwijl deze aan het spelen is gaat de X1 automatisch op pauze.
De geweldige bouwkwaliteit is ook in de knoppen terug te voelen. Ze wiebelen niet, de feedback is duidelijk en je moet een gepaste hoeveelheid druk uitoefenen om ze in te drukken.
Ook het scrollwiel voelt goed aan. Bij mijn review exemplaar merkte ik echter dat hij niet altijd even goed reageert. Bij een bepaalde hoeveelheid beweging hoort een bepaalde hoeveelheid beweging in de interface, maar af en toe registreert hij een deel van de beweging niet. Ik heb dit voorgelegd aan FiiO en zij hebben het probleem onderkend. Dit schijnt bij een deel van de exemplaren uit de eerste batch voor te komen. Ook heb ik het voorgelegd aan HDPHNS.com / FiiO.nl , waarvan ik het reviewexemplaar heb ontvangen. Zij zijn immers een officiële dealer van FiiO. Zij hebben geen oude voorraad meer en mochten er problemen zijn, hebben zij toegezegd de toestellen zonder problemen om te ruilen.
De volgende video geeft een beeld van de meest gangbare handelingen qua bediening en een beeld van de interface:
Absoluut onmisbaar bij een draagbare audiospeler is toetsenvergrendeling. De FiiO X1 biedt maarliefst drie verschillende mogelijkheden voor toetsvergrendeling, die elk goed bedacht zijn.
De FiiO X1 gaat automatisch op toetsvergrendeling. Als je toch een commando wilt geven, moet je eerst een keer de aan/uit knop kort indrukken.
Geluid
Ik ben een groot fan van over-ear hoofdtelefoons. Dat is dan ook het type hoofdtelefoon waarmee ik de X1 heb getest. De volgende hoofdtelefoons heb ik uitgeprobeerd om een goed beeld van de kwaliteit van de X1 te krijgen:
– Philips A5-PRO;
– Philips X2;
– AKG K845 BT;
– Bose QuietComfort25;
– Sennheiser HD439;
– Sennheiser HD555.
Als je de FiiO X1 aanzet terwijl je de hoofdtelefoon hebt aangesloten hoor je duidelijk een ‘plop’, die gelukkig niet te hard is.
Met het eerste gebruik van de FiiO X1 hoorde ik direct een groot verschil in audiokwaliteit ten opzichte van de SanDisk Sansa Clip+. Met name de lage tonen worden veel beter aangestuurd met dank aan de spierballen van de interne versterker. Het geluid is in mijn oren ook erg neutraal.
Volgens de specificaties kan de FiiO X1 hoofdtelefoons tot 100 Ohm aansturen. Helaas beschik ik niet over dergelijke hoofdtelefoons, maar vanaf 32 Ohm heb ik gemerkt dat je al tegen beperkingen van de interne versterker aanloopt. Geluid komt er absoluut uit, maar het geluidsbeeld heeft er wel onder te lijden. Ik geloof dat de X3 of X5 hier beter geschikt voor is.

In mijn oren een magische combinatie: de Philips X2 hoofdtelefoon, de Little Dot MKIII buizen hoofdtelefoonversterker en de FiiO X1. Laat de winter maar komen!
Specificaties en accuduur
In de inleiding gaf ik al aan dat audiospelers een focus moeten hebben, namelijk klein en licht, of puur gericht op kwaliteit. Als je namelijk de focus op kwaliteit legt, ontkom je er simpelweg niet aan dat het stroomverbruik omhoog gaat. En meer stroomverbruik betekent dat je een grotere accu nodig hebt, wat weer ruimte en gewicht betekent.
Bij de FiiO X1 ligt de nadruk duidelijk op kwaliteit. Om toch een accuduur van 12 uur te realiseren heeft FiiO de X1 uitgerust met een accu van maarliefst 1.700 mAh. Mijn ervaring is dat deze 12 uur ook zeker gehaald wordt.
De X1 biedt ondersteuning voor de volgende lossless audioformaten:
Om wat specifieker te zijn is de ondersteuning van audioformaten als volgt:

Een heel arsenaal aan opties dus. Het enige wat nog ontbreekt is DSD ondersteuning.
De DAC die in de FiiO X1 wordt gebruikt is de Texas Instruments PCM5142.
De gebruikte versterker buffer is de Intersil ISL28291.
De overige specificaties worden netjes door FiiO in de volgende tabellen weergegeven:
Helaas beschik ik zelf niet over professionele meetapparatuur, maar gelukkig heeft FiiO al de nodige metingen verricht en gepubliceerd op hun website:

De meetresultaten zijn kortom fantastisch. Volwassenen zijn over het algemeen in staat om frequenties tot 15KHz waar te nemen (
bron), en alle afwijkingen tot die frequentie zijn minimaal.
Firmware update & betrokkenheid FiiO
Firmware update
Toen ik de FiiO X1 binnen kreeg stond er firmware versie 1.0 op. Testen doe je natuurlijk met de nieuwste firmware en er was net een update beschikbaar naar versie 1.1 dus die heb ik er direct opgezet. Ik heb dus geen ervaringen met een eerdere versie.
Het updaten zelf is niet erg ingewikkeld, maar ook niet erg praktisch. Je moet namelijk de firmware versie downloaden en op de root-locatie van een micro-SD kaart in FAT32 formaat zetten. Vervolgens breng je de X1 in update-stand en wordt de upgrade geïnstalleerd.
Het had handiger geweest als FiiO een simpel programma beschikbaar zou stellen voor firmware upgrades, die bij het aansluiten van de X1 automatisch controleert op nieuwe versies en met een druk op de knop kan updaten.
Betrokkenheid FiiO
James van FiiO is enorm betrokken geweest bij de ontwikkeling van de FiiO X1. In dit topic op Head-Fi kan je nalezen hoe het idee voor het product is voorgelegd aan de community van Head-Fi.
Bij de X1 kan je duidelijk zien dat er verschillende ontwerpen zijn gepost met daarbij de vraag welke het beste bevalt. En er wordt ook echt geluisterd en duidelijk meegedacht. Op die manier komt uiteindelijk een product op de markt wat echt een bestaansrecht heeft. Dit is iets waar veel fabrikanten een voorbeeld aan kunnen nemen.
Conclusie
De FiiO X1 is
de nieuwe benchmark voor instap audiospelers. Voor slechts € 100 krijg je een werkelijk audiofiele audiospeler die in staat is om hoge resolutie audio af te spelen. De geluidskwaliteit is fantastisch, de bouwkwaliteit geweldig en de accuduur is prima. De concessies die zijn gedaan om de prijs te beperken, namelijk het gebrek aan intern geheugen en het beeldscherm met lage resolutie, mogen het audioplezier niet in de weg zitten en zijn daarmee slim uitgekozen.
Mijn exemplaar was van de eerste batch waarbij het scrollwiel soms niet lekker werkt. FiiO heeft dit probleem erkend en aangegeven dat dit in latere batches is verholpen. De distributeur
HDPHNS.com /
FiiO.nl heeft geen oude voorraad en belooft exemplaren om te ruilen als ze niet goed zijn.
De interne versterker is zelfs sterk genoeg om full size hoofdtelefoons aan te sturen, maar hierbij is mijn ervaring dat de impedantie niet hoger moet zijn dan 16Ω. Hoofdtelefoons met een impedantie van 32Ω worden ook zonder problemen aangestuurd, maar een krachtigere versterker laat het geluid van de hoofdtelefoon beter tot zijn recht komen. Gezien de prijs mag de X1 hier echter niet te zwaar op afgerekend worden.
De FiiO X1 is uiteindelijk een absolute aanrader voor de audioliefhebber die op zoek is naar een audiospeler met een beperkt budget.
Ik schrijf reviews omdat ik het leuk vind. Feedback door middel van een beoordeling en/of bericht kan ik waarderen. Bevalt deze review? Neem ook eens een kijkje bij mijn andere reviews.