Corsair Hydro Series H90

Systeem

• Behuizing: Corsair Carbide 200R Closed met 2 stock fans;
• Processor: Intel Core i5-4670K;
• Moederbord: Gigabyte GA-Z87-HD3;
• Geheugen: Crucial Ballistix Tactical BLT2C4G3D1608ET3LX0CEU;
• Videokaart: MSI R9 280X GAMING 3G;
• Voeding: Cooler Master VS V550S;
• Opslag: Samsung 840 EVO 250GB.

Inleiding

Ik heb tot nu toe altijd de boxed koeler op de processor gebruikt, maar ik was van mening dat de temperatuur te hoog werd tijdens games als Battlefield 4. De Best Buy Guides van Tweakers adviseren blijkbaar niet voor niets een aftermarket koeler. Hierna ben ik de zoektocht naar een CPU-koeler begonnen. Bijna vanzelfsprekend kwam ik als eerste uit bij de luchtkoelers, maar na het lezen van meerdere tests kwam ik ook uit bij de waterkoelers. Een aantal tests wezen uit dat single-fan waterkoelers vaak prima kunnen meedraaien op het niveau van high-end, dual-fan luchtkoelers. Ik was op zoek naar een goede balans tussen geluid en performance. Een vergelijkingstest van Anandtech overtuigde me er vervolgens van dat de Corsair H90 een erg goede allrounder is met een prima geluidsproductie: de single-fan configuratie in combinatie met de 140mm fan zou moeten zorgen voor goede prestaties en weinig lawaai. Een 140mm fan heeft namelijk ruim 36% meer koeloppervlakte ten opzichte van een 120mm fan. Bovendien is het leuk om eens een niet-luchtkoeler te proberen!

Het Youtube-kanaal LinusTechTips behaalde goede resultaten door waterkoelers te combineren met Noctua fans. Het Internet is het er zo ongeveer over eens dat het niet beter wordt dan Noctua fans. Ik besloot er een Noctua NF-A14 PWM bij te nemen en te testen of dit inderdaad betere resultaten oplevert. Ik had hiervoor ook nog geen enkele ervaring met Noctua.

Ik wil er bij vermelden dat ik nog geen ervaring heb met het testen van hardware, laat staan het schrijven van een review erover. Het kan zijn dat sommige tests simpelweg verkeerd uitgevoerd zijn. Feedback is dan ook absoluut welkom.

Installatie
Het installeren van de koeler is echt heel simpel, dat kan in principe bijna iedereen doen. Als je weet welke socket je hebt, dan is het volgen van de installatiegids eigenlijk wel een peulenschil. Opmerking hierbij is wel dat de 1150-socket niet specifiek vermeld wordt ergens, waardoor het voor de leek verwarrend kan zijn dat je gewoon de 1155-socket installatiehandleiding moet nemen.

Wat echter heel belangrijk is om te vermelden, is dat de H90 grappig genoeg heel slecht compatibel is met mijn systeem. Zie ook dit topic. Componten (geheugen, moederbordvoeding) op mijn moederbord zaten zodanig in de weg dat ik de radiator/fan-combinatie niet boven in de behuizing kon monteren. In het topic kreeg ik de tip om de boel aan het zijpaneel te monteren en dit is prima gelukt. Het is echter wel lastig met het open- en dichtmaken van de behuizing. Bekijk dus eerst goed of het allemaal gaat passen!

Maar als het gewoon in je behuizing past (wat ik van te voren dus niet goed bekeken heb), dan is het vervolgens wel heel makkelijk te installeren. Het is echt bijna een plug-and-play koeler, zelfs de koelpasta hebben ze er alvast voor je op gesmeerd. De slangen zijn heel soepel. Er hoeven maar een paar dingen in elkaar geklikt en gemonteerd te worden en dit staat goed uitgelegd in de handleiding. Houd er wel rekening mee dat de vloeistofpomp een system fan header nodig heeft. Heb je geen fan header meer beschikbaar, vergeet dan niet een pricewatch: Sharkoon 3-pin Y-kabel mee te bestellen; Corsair levert deze niet mee.

Testmethode

Ik ga de volgende drie opstellingen testen:

• CPU met boxed koeler;
• CPU met Corsair H90 en standaard Corsair fan, pull-configuratie;
• CPU met Corsair H90 en Noctua fan, pull-configuratie.

Van de Corsair fan kon ik helaas geen specificaties vinden, volgens mij wordt deze namelijk niet los verkocht. De handleiding van de H90 adviseert een push-configuratie, maar o.a. LinusTechTips beweert dat er geen verschillen in prestatie zijn tussen push- en pull-configuraties. Een push-pull-configuratie kan wel helpen, maar daarvoor heb je dus een extra fan nodig. Ik heb besloten om voor een pull-configuratie te gaan.

Om temperaturen te meten heb ik RealTemp 3.70 gebruikt. Rotatiesnelheden heb ik gemeten met SpeedFan 4.49. Om de CPU flink op zijn staart te trappen heb ik besloten om Prime95 28.5 x64 te gebruiken. Hierin kan een torture test gedraaid worden die 'maximum heat' zou moeten opleveren en waarbij het RAM geheugen minimaal gebruikt wordt. Ik heb alle vier rekenkernen aan het werk gezet tijdens deze test.

Ik heb helaas geen geschikte apparatuur om geluidsproductie kwantitatief te meten, maar ik zal er wel een subjectieve omschrijving van geven. Dit betreft dus een mening en geen feit!

Resultaten

Als eerste heb ik de boxed koeler van de Intel processor getest. In een ruimte van 22 graden Celsius heb ik temperaturen 33-34 graden Celsius gemeten wanneer het systeem idle was. De geluidsproductie vind ik dan overigens nog acceptabel. Echter, toen ik Prime95 startte, kon ik deze alweer snel stoppen: de boxed koeler kon totaal niet mee en temperaturen liepen op tot ver in de 90 graden Celcius. Op een specifieke rekenkern is tot 98 graden Celcius (!) gemeten. De kleine fan moet dan op volle toeren draaien en is, zoals bekend bij boxed cpu fans, erg lawaaierig. De term torture test werd hiermee wel direct erg helder.

Vervolgens heb ik de H90 met stock fan getest. Idle heb ik temperaturen rond de 27-28 graden Celsius gemeten. De fan moest hiervoor tussen de 900 en 1000 rpm maken en de geluidsproductie is absoluut goed te noemen. Het geluid van de pomp is verwaarloosbaar. Na het starten van de torture test kon de temperatuur niet boven de 70 graden uit komen en dit bleef gedurende een half uur het geval. De fan moest hiervoor op 1500 rpm draaien, waardoor deze uiteraard meer geluid produceerde. Ik vond de geluidsproductie goed te noemen.

Daarna was de Noctua fan aan de beurt. Ik verwachtte een verbetering van zo'n 2 graden Celcius, maar het bleek dat de Noctua fan wat betreft de temperaturen even goed is als de Corsair fan: zowel idle als tijdens de torture test heb ik dezelfde temperaturen gemeten. Maar, het goede nieuws is dat de Noctua fan veel minder hard hoeft te draaien, namelijk slechts 570-630 in idle en 1200-1250 rpm tijdens de torture test. Naast het feit dat de Noctua fans uit zichzelf veel minder en bovendien een comfortabeler geluid maken, hoeft hij dus ook minder hard te draaien om hetzelfde resultaat te bereiken. Dit maakt de combinatie H90+Noctua echt een heel goede combinatie waar ik zeer tevreden over ben. Nu de desktop weer onder mijn bureau staat heb ik nog eens een torture test gedraaid, en de complete desktop is bijna niet te horen. Het geluid wat je hoort is heel comfortabel, wat te danken is aan de Noctua fan.

Het geluid van de pomp vond ik in alle gevallen heel goed te noemen.

Samenvattend:

Hardware	Idle @ 22°C ambient	Prime95 torture test @ 22°C ambient	Opmerkingen
Intel boxed koeler	33-34 °C	93-98 °C @ max rpm	Prima in idle, zeer slecht tijdens torture. Torture na een halve minuut uitgezet wegens te hoge temperaturen.
H90 + Corsair stock fan	27-28 °C @ 900-1000 rpm	67-70 °C @ 1500 rpm	Zowel in idle als tijdens torture goed. Zeer stil in idle, acceptabel tijdens torture.
H90 + Noctua NF-A14 PWM	27-28 °C @ 570-630 rpm	67-70 °C @ 1200-1250 rpm	Koelt even goed, maar is veel stiller dan de Corsair fan. Geluid is bovendien comfortabeler.

Conclusie

De H90 is een prima single-fan oplossing en ik vermoed dat hij prima concureert met high-end, dual-fan luchtkoelers. De meegeleverde Corsair fan produceert een hoeveelheid geluid die ik goed noem, maar de Noctua fan is echt een pareltje. De combinatie is wellicht een stukje duurder dan de concurrerende luchtkoelers, maar die hebben meestal wel twee fans nodig en produceren daarmee meer geluid. Mensen die op zoek zijn naar een goede trade-off tussen geluid en koelprestaties, zitten met de H90 in ieder geval goed naar mijn mening. Als je liever beter wilt koelen en wat meer geluid wilt accepteren, dan zal een H100i, H105 of H110 volstaan.

Ik wil wel vermelden dat ik de koeler pas net in gebruik heb, en dat ik dus niks kan zeggen over de levensduur.

Edit 1: Ik zou ook graag willen testen wat de Noctua doet op 100%. Echter lukt het me niet deze snelheid handmatig aan te passen en dat lukte me in het verleden ook niet.

Edit 2: Voor de geinteresseerden heb ik ook even in Battlefield 4 getest op ultra settings, 1080p resolutie en de AMD Mantle API. CPU temperaturen schommelen tussen 46 en 50 graden. Het systeem haalt rond de 70 fps.