Gaminglaptop ROG Zephyrus M16 geeft héél veel scherm in een klein formaat

Met een unieke vormfactor (een 16-inch-display in een 15-inchbehuizing), de nieuwste Intel-chiptechnologie, een krachtige gpu (Nvidia RTX 3070) en genoeg accuduur om tien uur lang non-stop video's af te spelen, is de ROG Zephyrus een gaminglaptop die het in veel omstandigheden goed doet. Vanwege het cleane design neem je 'm ook rustig mee naar kantoor. Hoe krijgt de fabrikant al deze power in een apparaat dat slechts 19,9mm dun is en maar 1,9kg weegt?

Onder het submerk Republic of Gamers (ROG) brengt ASUS sinds jaar en dag gaminglaptops uit die verschillende typen gamers bedienen: van de casual gamer die tussen de bedrijven door een potje League of Legends wil spelen, tot de hardcore e-sporter die ook het laatste beetje lag uit zijn systeem wil elimineren. Met de keuze voor een wqhd-scherm, dat een wat lagere refresh rate heeft dan een full hd-scherm, lijkt de ROG M16 iets meer op de eerste groep gericht. Het ontbreken van uitgesproken rgb-verlichting in de behuizing (behalve op het toetsenbord) versterkt dit beeld. Mensen die een krachtig maar ook niet te opvallend apparaat zoeken, zitten dus goed met de nieuwste toevoeging aan de ROG-line-up, die vanaf juli te koop is.

Tiger Lake H-processor

Zoals alle gaminglaptops van ROG met een 'M'-aanduiding heeft de M16 een Intel-processor (ter vergelijking: ROG hanteert de 'G'-naamgeving voor modellen met een AMD-chip). Het betreft een elfde generatie Tiger Lake H-processor, om precies te zijn een i9-11900H. Buiten de Benelux is de M16 overigens ook verkrijgbaar met een i7-11800H. "Beide zijn zeer vergelijkbare cpu's met acht cores en zestien threads, en daarmee zeer geschikt voor gaming", zegt André Goncalves, gaminglaptop-expert bij ROG.

Behalve de genoemde Intel-processor bevat de M16 een Geforce RTX 3070-videokaart met 16GB ram (uit te breiden tot 48GB), acht cores en een maximale overklokfrequentie van 2,5GHz tot 4,9GHz. Opvallend is dat al dit vuurwerk in een vrij kleine behuizing zit. Voor het eerst heeft ROG een 16:10-paneel in een 15-inchbehuizing voor een gamingnotebook gezet. Dit is gebeurt door de randen een stuk dunner te maken dan bij de voorganger. "De M16 laat zien dat het mogelijk is om een notebook te maken met dunne randen, een 165Hz wqhd-paneel en Full-DCI P3 gambit. Dus een volledig kleurbereik met een hoge resolutie. Met het 16:10 scherm halen we het maximale uit de vormfactor, waardoor we zo min mogelijk concessies hoeven te doen, zoals het weghalen van shortcut keys."

Effectieve hittebestrijding

Hoe kan een krachtige laptop die zo dun is, goed koel blijven? Met andere woorden: hoe zorgt ROG ervoor dat je geen kookplaat als laptop krijgt? De vormfactor is inderdaad een uitdaging geweest, bevestigt André. Met zes heat pipes blijft de luchtstroom door het apparaat zodanig dat ROG de hitte van de videokaart, cpu's en voeding weet weg te voeren. Daarbij heeft ROG als strategie dat koperen buisjes direct contact maken met dies in het midden van de cpu en gpu. De (talrijke) vinnen van de heat pipes zijn gemaakt van aluminium. Om de lucht goed af te voeren, is er veel aandacht besteed aan de twee ventilatoren, die 83 blades bevatten. "Een uitdaging bij een laptop is natuurlijk de grootte van de ventilator. Je kunt geen grotere maken, maar je kunt wel het aantal blades vergroten. Om zeer dunne blades te produceren, maken wij gebruik van lcp, een versterkt plastic." Nog iets dat ROG doet om beter te koelen, is het afvoeren van hitte in verschillende richtingen. "De heat dissipation van elke vin is verschillend, wat voorkomt dat er single points of pressure ontstaan. Het resultaat is een betere luchtstroom en ook minder geluid." Tot slot combineert ROG het afvoeren van hitte uit de gpu en cpu. Wanneer de ventilator voor de cpu op volle toeren draait en die van de gpu niet, kan de M16 het gebruik van de gpu-ventilator juist opvoeren om te compenseren.

ROG geeft gebruiker controle

Zoals we gewend zijn van ROG bundelt het ook de M16 met de eigen Armoury Crate-software. Deze geeft de gebruiker de controle over de prestaties van de laptop met verschillende presets, waaronder 'silent', 'durable' en 'performance'. Voor wie echt alles zelf wil bepalen is er de 'manual' mode. André: "Als je hoge prestaties wil, kies je voor performance. Daarbij houd je nog steeds rekening met het gegeven dat het Windows-besturingssysteem de prestaties van de gpu en cpu probeert te controleren. Je kunt ook kiezen voor 'turbo', een overclocked-modus waarmee je de gpu en cpu naar de limiet pusht. Het is getest op stabiliteit en het is veilig. Je kunt nog verder gaan met de manual mode en voor jezelf blijven testen wat je nog verantwoord vindt." In de praktijk blijft echter batterijduur voor een laptop ook een issue. "Als je League of Legends speelt of Hearthstone heb je waarschijnlijk geen 180 frames per seconde nodig. Je neemt dan je laptop mee en blijft met bijvoorbeeld de silent-modus onderweg heel lang doorspelen."

Gereedschap voor werk en ontspanning

André verwacht dat met name het opvallende scherm voor veel interesse in de M16 zal zorgen. "Het is een wat ongebruikelijk scherm, een wqhd-scherm met een resolutie van 2560x1600 en een refresh rate van 165Hz. Elk device hebben we in de fabriek getest en het kalibratieprofiel opgeslagen op een aparte partitie. Dus zelfs als je je systeem opnieuw installeert, kun je weer beschikken over je perfecte opgeslagen kalibratie." Twee doelgroepen zullen vooral geïnteresseerd zijn in de ROG Zephyrus M16, denkt André. "Ten eerste mensen die zoeken naar een device dat misschien niet het allerkleinste is, maar wel heel klein voor wat je ermee in huis krijgt. De andere groep zal het beeldscherm van de notebook willen gebruiken als hun primaire beeldscherm. Niet alleen voor gamen, maar ook voor het creëren van content. Je kunt er bijvoorbeeld heel goed video's of foto's mee bewerken. En dan heb je met de M16 een heel mooi stuk gereedschap voor werk én ontspanning."

Dit artikel is geen redactioneel artikel, maar een advertorial en tot stand gekomen dankzij ASUS en Tweakers Partners. Dit is de afdeling binnen Tweakers die verantwoordelijk is voor commerciële samenwerkingen, winacties en Tweakers-events zoals Meet-ups, Developers Summit, Testfest en meer. Kijk hier voor een overzicht van alle acties en events. Mocht je ideeën met ons willen delen over deze vorm van adverteren, dan horen wij dat graag. Hierover kun je met ons in gesprek via [Discussie] Reclame algemeen].

Reacties (27)

[rutgergron]

Geen woord over het geluid van de fans op volle belasting. Is het zoals gewoonlijk het geval dus ook bij deze, het gevoel dat er een vliegtuig opstijgt?

[Argantonis]

Ik heb een oudere versie van deze laptop, de G15 met een 2060 kaart. Ik vind de geluidsproductie enorm meevallen. Weet natuurlijk niet hoe dat met dit model zit, maar mijn oude pc was een stuk luidruchtiger zelfs met grotere fans.

Ik gebruik ‘m als software development bak en dan merk ik sowieso niks van het geluid, en ook voor gaming, met headset hoor ik dan sowieso niks maar ook zonder is het echt goed te doen.

[Reactie gewijzigd door Argantonis op 24 juli 2024 05:41]

[Knijpoog]

De Nvidia’s 3000 series draait een stuk warmer dan jouw GPU.

[Xm0ur3r]

Waarschijnlijk wel, zie mijn reactie hierboven.

[JurGor]

Dat zoeken ze in een advertorial natuurlijk niet uit, tenzij ze er goed mee kunnen scoren.

Kijk anders eens hier:
https://www.notebookcheck...ng-in-16-10.548332.0.html

[Folke]

Tot slot combineert ROG het afvoeren van hitte uit de gpu en cpu. Wanneer de ventilator voor de cpu op volle toeren draait en die van de gpu niet, kan de M16 het gebruik van de gpu-ventilator juist opvoeren om te compenseren.

Dit snap ik niet. Compenseren voor wat?

[mrdemc]

Als de ventilator van de cpu op volle toeren draait, zal deze ook flink heet aan het worden zijn. In dat geval zal de ventilator van de gpu ook wat proberen af te voeren om de cpu nog meer te koelen. De cpu-ventilator kan tenslotte niet nog harder, maar die van de gpu wel.

[Folke]

Dan zitten de heat-pipes dus zowel over de CPU als de GPU. Ik vraag me altijd af of dat echt de beste oplossing is. Of is het vooral de goedkoopste?

[Xm0ur3r]

Tevens zijn

De (talrijke) vinnen van de heat pipes zijn gemaakt van aluminium.

Iedereen weet dat koper beter warmte geleid, ook beetje rare kostenbesparing naar mijn opinie. Deze laptops zijn al dun en hebben het al moeilijk met warmte kwijt raken, hoe knap het ook is dat ze het ding zo dun krijgen naar mijn ervaring blijven dit altijd vliegtuigen wanneer ze beetje spel moeten draaien. Vriend van mij had 2 versies terug van dit ding en het was echt niet genieten om er naast te zitten.

[Knijpoog]

Dacht het al maar deze tekst legt het beter uit dan mijn woorden:


There is only one choice of material for a top-quality radiator today - aluminum. Not only does it have a very efficient rate of heat transfer - it also has far superior structural strength compared to an older copper core radiator. This means the radiator will be able to withstand higher system pressures. The greater strength of aluminum also means the aluminum radiator can be built with wider tubes which allow more direct contact between the coolant and the tube surface as well as more contact between the fins and tube, both of which increase the radiator’s capacity to dissipate heat. Because of these wider, more efficient tubes, an aluminum radiator with 2 rows of 1" tubes is equivalent to a copper radiator with 5 rows of 1/2" tubes! The greater structural strength of aluminum also means that radiators can be built with very wide cores without risk of collapse, which provides greater coolant capacity and greater cooling surface area.

All things considered, an aluminum radiator will be more efficient, longer lasting, stronger, and lighter than a traditional copper radiator.

[Xm0ur3r]

Interessant, weer iets geleerd. Echter is dit wel van toepassing op radiatoren, en dan voornamelijk auto radiatoren. Mijn waterkoeling radiatoren zijn wel volledig koper omdat deze niet zo gigantisch groot hoeven te zijn en is het prima mogelijk deze in dat formaat te produceren. Dan lijkt mij dat dit al helemaal mogelijk moet zijn voor een kleine heatsink als die in een laptop...

If you could build a copper radiator the exact same way we make the aluminum ones, it would work better than the aluminum. It would also weigh about 90 pounds.

[wearebob]

zie ook de resultaten van de Cryorig C7 Cu vs non-cu (copper vs aluminium)

Dit zijn twee identieke coolers, maar de een is gemaakt van aluminium en de ander van koper.

het performance verschil is 0 - 4% in het voordeel van koper. Dat is vrij minimaal imho.

[Reactie gewijzigd door wearebob op 24 juli 2024 05:41]

[Arunia]

Zou het met gewicht te maken kunnen hebben en hoeveel beter koper dan zou geleiden dan aluminium.
Dus gewicht tegenover minder goed geleiden van warmte.

Maar dat is gewoon een gok van mijn kant uiteraard. Dan nog zou ik liever wat meer gewicht hebben dan minder goed geleiden van warmte.

[Mastofun]

Als het effectief de hitte kan wegvoeren heb ik liever wat meer lawaai dan de DELL XPS laptops die gaan power throttlen en waar je geen reet meer mee kunt werken/gamen.

[kevinvogels]

Ik heb ergens opgevangen dat de geleiding van Koper inderdaad beter is, maar bij aluminium de afvoer naar de omgeving beter werkt. dit is de reden dat de meeste koelers wel van aluminium gemaakt worden.
hoe dat hier invloed heeft durf ik niet te zeggen, maar wel interessant

[trueKAMi]

Ik wou het volgende stukje posten, maar bij nader onderzoek kom ik geen sluitend bewijs tegen die mijn bewering onderbouwt, alleen heel veel discussies over het onderwerp. Misschien heeft iemand met kennis van zaken een echt antwoord. Maar, voor de volledigheid mijn originele tekst, voor zover ik het altijd had begrepen:

-------
Dit is volgens mij niet helemaal juist, waar koper inderdaad veel beter is in het geleiden van warmte, is aluminium veel beter in het afgeven van warmte aan de lucht. Daarom zie je veel hybride ontwerpen, waarbij de basis en/of heatpipes van koper zijn om de warmte snel af te voeren en de vinnen van aluminium om de warmte beter aan de lucht af te geven.
-------

[Nutral]

Koper heeft 70% betere geleiding en is 3x zo zwaar als aluminium. Dus in een laptop is aluminium effectiever als het om vinnen gaat.

(bij vinnen wil je meer oppervlak wat in contact is met lucht gezien daar het grootste probleem in zit, de warmte afgeven aan de lucht)

[LeDutchShepherd]

NEEEE, beter hè

[vlaaing peerd]

Het is ook een beetje inherent aan compacte gaming laptops natuurlijk. Als je stillere hittegeleiding wil moet je een grotere formfactor nemen, wil je toch compact én maximaal gamen, dan heb je onvermijdelijk de gevolgen van minder airflow, dunnere fans en heatsinks. Al helemaal als je die nog 's wilt overklokken en throttlen wil vermijden.

In zekere zin is de compacte gaming laptop ook een soort race naar de afgrond, het ene kan niet anders als ten koste gaan van het ander.

De verschillende fabrikanten kijken hier ook anders tegenaan, enkele kiezen om te gaan throttlen, andere kiezen weer om het lawaai op te voeren. Aan jou uiteraard de keuze voor welk noodzakelijk kwaad je wilt gaan.

[j005t]

Vergeet niet dat dit geen nieuwsitem is maar een advertentie. De tekst is dus vooral voor dat doel opgesteld.

[Folke]

Gelukkig heeft notebookcheck.net een goede test gedaan, zie @JurGor zijn reactie.

[Pianist1985]

Ik zou wel eens willen weten hoeveel potentie van de GPU je misloopt met dit soort koeling. De prestaties zijn prima, maar je haalt natuurlijk nooit alles eruit dat erin zit omdat de warmte-afvoer beperkt is. Zulke dunne laptops zijn knappe staaltjes engineering maar zijn per definitie een compromis.

[WillySis]

Een (dunne) laptop heeft het voordeel dat de behuizing veel gemakkelijker mee kan helpen als koelelement. Wanneer de warmte goed verdeeld wordt, hoeft dat echt niet te leiden tot een behuizing waar je al snel je vingers aan brandt. Juist het gebrek aan ruimte maakt het bovendien gemakkelijker om de luchtstromen goed te sturen. Er zit natuurlijk wel een limiet aan de mogelijkheden die door de behuizing wordt veroorzaakt, maar mensen onderschatten toch vaak de mogelijkheden van luchtkoeling.

Asus lijkt zowel de luchtstromen als de verdeling van de warmte goed onder controle te hebben, waardoor de prestaties al goed zijn zonder dat de ventilator op de GPU op vol vermogen moet draaien.

[Nelis13]

Enig idee wat de prestaties van deze 3070 zijn? Hoeveel tdp mag die hebben met deze koeling?

[V3g3ta]

Het is zeker weten een Max-Q variant.

[Willlempie]

Ik begrijp deze zin niet goed:
Behalve de genoemde Intel-processor bevat de M16 een Geforce RTX 3070-videokaart met 16GB ram (uit te breiden tot 48GB), acht cores en een maximale overklokfrequentie van 2,5GHz tot 4,9GHz.
De 16GB uit breiden naar 48GB?

[LeDutchShepherd]

Advertorial.

Daarbij kan je beter een Lenovo 5 pro of 7 halen, als de 16:10 formactor je aanspreekt.