"De zedenzaak met Robert M. heeft bij de politie het besef gebracht dat we anders met grote hoeveelheden bewijsmateriaal moeten omgaan en dat datascience hiervoor heel bruikbaar is." Dominique Roest, coördinator forensische data-analyse bij het team digitale opsporing van de politie, noemt de geruchtmakende zaak uit 2010 als belangrijk ijkmoment als het gaat om de 'doorbraak' van datascience binnen de opsporing.
Bij het analyseren van bewijsmateriaal zat de politie indertijd met grote aantallen foto's. "Een opvallend detail was dat er op de achtergrond een kerktoren te zien was. Om de locatie te bepalen waar die beelden waren gemaakt, moesten we toen alle foto's van kerktorens in Nederland opzoeken en handmatig vergelijken. Deze gebeurtenis deed ons beseffen dat we onze opsporingscapaciteit veel beter konden benutten als we dit soort taken zouden automatiseren.”
IT bij oom agent
Een gesprek met Roest en haar collega René Melchers, teamchef business intelligence, geeft een interessant inkijkje in wat er inmiddels bij de politie achter de schermen gebeurt. De politie blijkt een verrassend veelzijdige organisatie te zijn als het gaat om it. Van legaal hacken en het aanpakken van cybercrime tot het ontwikkelen van realtime-intelligenceoplossingen en het beheren plus beveiligen van infrastructuur: het gebeurt allemaal bij de hermandad.
De afdeling van Roest richt zich op het veiligstellen en analyseren van forensische digitale sporen, terwijl Melchers met zijn team informatieproducten ontwikkelt waarvan de rest van de politie profijt heeft. Zo blijkt het in de praktijk vrij goed te voorspellen waar en wanneer veelvoorkomende misdrijven, zoals woninginbraken en fietsdiefstallen, plaatsvinden. Iedere aangifte verrijkt de data en maakt voorspellingen accurater.
"Datascience kan helpen criminaliteit te voorkomen in plaats van het achteraf op te lossen", legt Melchers uit. Na jarenlang als it'er werkzaam te zijn geweest in de financiële sector koos hij enkele jaren geleden voor een loopbaan bij de politie, waar hij werkt aan de 'voorspelmachine’ van de politie, oftewel het Criminaliteits Anticipatie Systeem (CAS). "Ik heb it altijd interessant gevonden, maar ik was toe aan iets nieuws. Dat vond ik in een combinatie van technologie en toegevoegde waarde kunnen hebben voor de maatschappij." Zijn vakgebied, predictive policing, omvat het ontwikkelen van voorspellingsmodellen die gebruikmaken van open data. Dat zijn bijvoorbeeld CBS-cijfers en informatie uit de politiesystemen, zoals aangiftes. Met deze data worden zelflerende algoritmen gebouwd die de politie helpen haar schaarse middelen, voornamelijk mensen en voertuigen, beter in te zetten.
Thema's
Dit artikel gaat in op hoe de politie gebruik maakt van predictive politie en datascience in de aanpak van criminaliteit. Maar ook op andere terreinen zijn IT’ers van onschatbare waarde voor de politie, denk aan legaal hacken of het ontwikkelen van realtime intelligence oplossingen.
Lees meer op it.kombijdepolitie.nl.
Bouwen op open source
Als het gaat om dataonderzoek en politie, bekruipt burgers al snel een big-brothergevoel. Een begrijpelijk sentiment, maar hier is allerminst sprake van. Roest heeft een achtergrond als criminologe, maar aan 'profiling' doet haar team niet. "Wij zijn zaakgericht bezig, opereren binnen wettelijke grenzen en moeten altijd kunnen uitleggen hoe wij aan onze data zijn gekomen." Daarbij noemt ze als voorbeeld het filteren van data uit dertig telefoons die door de recherche in beslag zijn genomen in het kader van een onderzoek naar wapenhandel. Om dit te kunnen doen, bouwt haar team tools op basis van opensourcesoftware. "Google kan bijvoorbeeld al jouw foto's filteren op huisdieren, maar doet dit niet standaard voor vuurwapens. Wij bouwen de tools die dit wél kunnen.”
Dat laatste is nog een flinke uitdaging als het gaat om de specifieke manier waarop criminelen doorgaans met elkaar communiceren. Zo is de ai-oplossing van IBM, Watson, getraind om medische artikelen te interpreteren. Berichten vol straattaal, bijnamen, afkortingen, typefouten en versluierend taalgebruik zijn wat dat betreft heel andere kost. Toch is er in de opensourcegemeenschap al veel software ontwikkeld waarmee politiewerk te automatiseren is. Melchers: "Inhoudelijk kan ik er weinig over kwijt, maar wij zijn bijvoorbeeld bezig met het ontwikkelen van een model dat op basis van text search classificatie toepast, waardoor wij in registraties kunnen herkennen of er ergens misschien sprake is van kindermishandeling." Roest maakt melding van een tool die het terugkijken van tweehonderd dagen aan videobeelden voor de recherche kan terugbrengen tot twee dagen. "Dat kan een onderzoek naar bewijsmateriaal aanzienlijk versnellen."
Niet iedereen is supertechnisch
De datascienceteams van de politie staan ’midden in de operatie’, zegt Melchers. "Dat is gaaf, want zo worden wij dagelijks geconfronteerd met de effecten van ons werk. We overleggen veel met rechercheurs en agenten. Die interactie is ook nodig, want als informatiespecialist bij de politie ben je constant op zoek naar de achterliggende redenen van criminaliteit."
Het team Business Intelligence & Kwaliteit, zoals het team van Melchers voluit heet, bestaat uit verschillende rollen om die verbinding naar de operatie goed te kunnen maken. "We hebben data-analisten met een statistische achtergrond, maar ook developers en it-beheerders." Ook het team van Roest is multidisciplinair. "We werken met techneuten en data-analisten, maar bijvoorbeeld ook met een rechercheur met veertig jaar ervaring die het politiewerk goed kent. Niet iedereen bij ons is supertechnisch en dat is ook niet nodig. Wel moeten we ons kunnen inleven in de operatie om de vertaalslag naar technische oplossingen te maken."
De sterke arm der wet is continu op zoek naar nieuwe programmeurs; vooral backend- en frontenddevelopers met kennis van Java en Python zijn gewild, maar bijvoorbeeld ook dataonderzoekers. Op de website it.kombijdepolitie.nl is te zien wat de politie doet op it-gebied, waaronder predictive policing, de aanpak van cybercrime en realtime-intelligence. Ook zijn hier alle it-vacatures te vinden. Daarbij zoekt de politie overigens niet alleen naar specialisten die in een vast dienstverband willen werken. Ook werken als vrijwilliger is een mogelijkheid, bijvoorbeeld voor it'ers die in het bedrijfsleven zingeving missen en zoeken naar een maatschappelijke meerwaarde.
Vacatures
Datascientists, programmeurs, developers, BI-specialiste. Duizenden IT’ers achter de schermen helpen Nederland veiliger te maken. Jij ook? Check de vacatures op it.kombijdepolitie.nl.
In de laatste jaren is de politie een stuk slimmer geworden als het gaat om het aanboren van kennis. Een voorbeeld daarvan zijn de drie PhD-studenten van de Universiteit van Amsterdam die op dit moment promotieonderzoek doen in het team van Roest. De deur staat ook wagenwijd open voor stagiairs datascience, kunstmatige intelligentie en informatica, stelt Roest. "Ben je student en op zoek naar een mooie onderzoeksopdracht, dan hebben wij er wel een paar voor je klaarliggen."
Specialist in de lead
De politie hoeft niet de innovatiefste organisatie te zijn, stelt ze, maar moet wel openstaan voor experimenteren en samenwerken. Samenwerkingen met universiteiten zijn daarvan een voorbeeld. Op het gebied van ai wordt met steeds meer universiteiten samengewerkt. Ook onderling willen de it-teams bij de politie hun krachten meer gaan bundelen. Het bij elkaar brengen van kennis en databronnen kan veel recherchewerk helpen, maar vraagt wel om een ander organisatiemodel, niet vanuit de hiërarchie, maar vanuit het netwerk. In de politieorganisatie is men van oudsher gewend dat de hoogste in rang beslist, wat bijvoorbeeld bij het organiseren van de veiligheid rondom een voetbalwedstrijd ook heel logisch is. Het ontwikkelen van informatieoplossingen vraagt om een andere benadering, waarbij de specialist in the lead is, omdat hij de meeste kennis heeft van het onderwerp.
Zij-instromers als Melchers vertegenwoordigen deze cultuuromslag bij de politie. "Er is hier veel veranderd. We zijn bijvoorbeeld overgegaan naar één landelijk korps en werken daardoor niet meer als elf verschillende regionale organisaties naast elkaar. We hebben een gezamenlijke, landelijke werkomgeving en dat is gaaf, want daardoor kun je ook codes uitwisselen. Als iemand in Limburg iets slims bedenkt en de code in Github zet, dan beschikken wij in Amsterdam daar ook meteen over."
Artikelenreeks werken bij de politie
Dit artikel is onderdeel van een artikelenreeks in samenwerking met de politie. In deze reeks behandelen we verschillende methodes die IT'ers gebruiken bij de politie om misdaad op te lossen. In het volgende artikel gaan we het hebben over Artificial Intelligence.