Sociaal netwerk 0. richt zich op lezen en delen overheidsdocumenten

Een aantal Nederlanders zijn bezig met het opzetten van een sociaal netwerk, dat als doel heeft overheidsdocumenten makkelijker te kunnen opvragen en te delen. Het initiatief moet leiden tot een transparantere overheid.

Voorlopig staat het sociale netwerk 0. (nulpunt) nog lang niet live; een eerste testversie wordt pas eind volgend jaar verwacht, zo vertellen de initiatiefnemers aan Tweakers.net. Vervolgens moet er een bèta komen, waarna de eerste echte versie pas volgt. "Wanneer dat precies zal zijn is nog niet te zeggen. Wij willen eind 2013 drie 'proofs of concept' gereed hebben."

Het opvragen van overheidsdocumenten is nu nog vaak lastig. Veel documenten die niet openbaar online staan kunnen worden opgevraagd via de Wet Openbaarheid van Bestuur, maar dat kost over het algemeen veel tijd en levert niet altijd wat op; veel documenten blijven verborgen. Documenten die wel online op te vragen zijn, staan verspreid over diverse sites en zijn bovendien niet altijd even makkelijk te vinden voor mensen die niet weten hoe die sites werken.

Het netwerk 0. moet gaan werken via lijsten met interesses, zo blijkt uit een filmpje op de website; nieuwe documenten die verband houden met interesses die de gebruiker heeft ingevuld, verschijnen automatisch in een lijst. Gebruikers kunnen die documenten zien, notities maken met een markeerstift en notities van andere gebruikers zien. Vervolgens kunnen de documenten en notities worden gedeeld via sociale netwerken.

Een van de grote problemen lijkt te worden hoe documenten worden verzameld en voorzien kunnen worden van een 'tag' op onderwerp: documenten moeten van veel verschillende overheden en instanties komen: "De oplossing zal er van afhangen hoe de database er uit gaat zien, hoe de verschillende ambtenaren hun documenten op zullen slaan, en hoe en door wie deze vervolgens zullen worden geïndexeerd door het systeem." Daarom werken de inititiefnemers samen met de instanties. "In expertmeetings rond de nieuwe Wet Openbaarheid van Bestuur waar wij aan deelnamen is de nadruk gelegd op het gebruik van open data. Het helpt al enorm als de data op tekst te doorzoeken is."

De initiatiefnemers, die zich mede hebben laten inspireren door sites als Wikileaks, zijn twee mensen van designcollectief Metahaven uit Amsterdam en een beeldend kunstenaar, Jonas Staal. Ook freelance-journalist Brenno de Winter, die vaak gebruikmaakt van de Wet Openbaarheid van Bestuur om documenten op te vragen, is als adviseur betrokken bij het initiatief.

Reacties (54)

[5trife]

WOW !!! Dit is echt een prachtig initiatief !
Als Belg ben ik hier echt jaloers op !

Dit brengt het volk korter bij de regering. Je kijkt als het ware over de schouders mee !
Ik zou dit als een eerste stap naar een kristal heldere overheid. Eentje die je als burger en leek in de politiek kunt begrijpen en volgen.

Stap twee zou het filmen zijn van alle publieke samenkomsten van politici. Live streamen en de creatie van een online videotheek van deze beelden. Je hebt het recht om te weten wie wat heeft gezegd om bij de volgende verkiezingen een doordachtere keuze te kunnen maken.

Ik zie dit als echt een voorbeeld voor de wereld. Meer controle voor de bevolking op de overheid i.p.v. dat de overheid de de bevolking controleert. Dit is waar de Occupy bewegingen voor strijden !

Als de overheid het recht heeft om te weten wat jij thuis privé doet achter jouw computer (ISP's verplichten hun data te bewaren), dan wordt het tijd dat wij dat spelletje omdraaien en een camera op hen richten en onder hun tafel plaatsen.

[Glodenox]

Goh. We hebben in België ook wel enkele initiatieven hoor. Zo heb je bijvoorbeeld http://data.gov.be/nl (Tweakers artikel) waar je allerlei databronnen kan raadplegen die meestal vrij goed up to date worden gehouden.

Hoe het echter bij ons zit op vlak van opvraging van informatie die niet gewoon op de website van de instelling staat weet ik niet, aangezien ik daar geen ervaring mee heb.

Over de notulen van de ministerraad: men heeft OCR toegepast op alle notulen van 1918 tot 1979 en die kan je raadplegen op http://www.arch.be/ministerraad Jammer genoeg mogen notulen van de ministerraad pas na 30 jaar wettelijk worden vrijgegeven. Bij de Vlaamse regering wordt er blijkbaar elk woord geregistreerd en online gezet op deze pagina's. Dus zeer open, me dunkt. Voor de rest is het precies allemaal vrij gesloten inderdaad.

[5trife]

Bedankt voor de info Glodenox !
Ik heb hiermee iets bijgeleerd.

[field33P]

Klinkt als een goed concept, zoiets als WhatDoTheyKnow (voor de Britse overheid), maar dan geintegreerd met functies als bepaalde onderwerpen in de gaten houden.

[DingieM]

Crowdfunding zou hierbij helpen, en daar wil ik wel voor betalen. Ik denk dat we een enorme beerput gaan opentrekken.

[Verwijderd]

Ik zie niet wat beerputten er mee te maken hebben. Dit systeem is volledig afhankelijk van verscheidene zaken:

- de mate van corruptie van de ambtenaar die gegevens na opvraag beschikbaar maakt
- de manier waarop informatie door de overheid überhaupt werd opgeslagen
- de toegankelijkheid van die documenten door ambtenaren
- de kennis van ambtenaren om op de juiste en volledige wijze aan het verzoek te voldoen (stagiair/nieuwe werknemer maakt fouten)
- het begrip van de ambtenaar wat betreft de aanvraag: bias over wat men nu eigenlijk wil weten en zelf bepalend welke informatie relevant is enw elke niet gegeven hoeft te worden.
- het toegangsniveau van de ambtenaar tot stukken en gegevens
- red tape, dus geheime informatie die men uitsluit van de wet (AIVD etc)

Wie de illusie heeft dat dit platform tot de kern kan doordringen maakt zichzelf iets wijs. Zij zijn slechts een weergave van een papieren en digitale werkelijkheid van de overheid, verdeeld over vele systemen, archiefkasten en dossier kasten en wie wat wat voor opslagsystemen nog meer.

Zelfs als dit platform alle informatie kan weergeven die de ambtenaren voor je kunnen vinden wil dat niet zeggen dat ze alles ook werkelijk vonden. Soms zijn mensen liever lui dan moe. Toegankelijkheid van informatie is wat anders dan het opslaan van informatie. Zelfs een ambtenaar zal dingen over het hoofd kunnen zien.

Enige tijd geleden was op tv nog iets over een cold case meen ik, waar de advocaten dan later ineens nog informatie vinden bij het OM die een client kan vrijpleiten. Of dat met opzet over het hoofd wordt gezien door het OM zal niet altijd duidelijk zijn, of ze wisten zelf niet dat er gegevens waren.

[joo5ty]

Ik vraag me af hoe je die database zsm gaat vullen. Als het 2 jaar duurt voordat je hardcopy docs van de overheid ontvangt en kan scannen, dan is het een aardige delay.

[Glodenox]

Voordeel blijft natuurlijk wel dat die wachttijd dan maar eenmalig is. Eenmaal het beschikbaar wordt op 0., moet niemand anders nog wachten om dat document/die informatie te kunnen raadplegen. Mogelijk kunnen andere mensen ook documenten die ze hebben gekregen submitten, maar hoe men de authenticiteit gaat vaststellen weet ik niet (digitale handtekening? Verificatiemail naar de dienst? ...). Die vertraging is waarschijnlijk niet oplosbaar.

[Risce]

Ik wil het eigenlijk wel zien als het daadwerkelijk er is. Nu zijn het een handje vrijwilligers met een mooi idee en een meerjarenplan.

[To_Tall]

Ik vind 2 jaar voor zo'n tool best wel lang!! dat moet toch sneller kunnen?? Of zijn het ambtenaren die dit toch hebben verzonnen tijdens de lunch?

Anyway. Veel documenten zoals rechtsspraak, kadaster, belastingdienst, ministeries enz hebben allemaal hun eigen portal wat het lastig maakt om juist het document te vinden die je nodig hebt. en dan nog niet te spreken over de wijze hoe deze worden getoond of hoe sterk ze verborgen zitten..

[johnkeates]

Niemand zegt dat je niet mee mag helpen als je het te lang vind duren ;-)
Voor een project als dit is 2 jaar helemaal niet gek denk ik hoor...

[5trife]

Misschien is de bekendmaking van die lange termijn "2 jaar" wel bedoeld om het volk te stimuleren !

[Verwijderd]

Je houdt de aandacht van de grote groep niet langer dan 1 a 2 weken. Dan vergaat het weer. Zoiets moet je met enige regelmaat herhalen, wat ook vervelend gaat worden om dat 2 jaar lang aangekondigd te zien en dan nog maar afwachten.

[_Rope]

Volgens mij hoeft het helemaal niet zolang te duren . Gewoon de source van Diaspora* aanpassen en je bent binnen een jaar klaar.

[Verwijderd]

Jij bent zeker geen software-ontwikkelaar? Hoe kun je dat nou zeggen? Heb jij de source al bekeken?

Dat is een beetje als zeggen: oh, google dupliceer je toch zo? Je pakt gewoon "wget" om een beetje te spideren, en dan gebruik je "grep" om te zoeken.

Het maken van zo'n tool, en het goed krijgen van alle aspecten (inclusief functionele specificaties, security, schaalbaarheid in aantal gebruikers, schaalbaarheid in aantal documenten, etc.) kan best twee jaar duren hoor, als het niet langer is.

[CH4OS]

Ik vind 2 jaar voor zo'n tool best wel lang!! dat moet toch sneller kunnen?? Of zijn het ambtenaren die dit toch hebben verzonnen tijdens de lunch?

Anyway. Veel documenten zoals rechtsspraak, kadaster, belastingdienst, ministeries enz hebben allemaal hun eigen portal wat het lastig maakt om juist het document te vinden die je nodig hebt. en dan nog niet te spreken over de wijze hoe deze worden getoond of hoe sterk ze verborgen zitten..

Je geeft het antwoord op je vraag eigenlijk dus zelf al. Die complexiteit + waarborging van de privacy (dat is meer dan HTTPS gebruiken alleen) maken het een stuk lastiger om het in 1 sociaal netwerk te zetten.

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 23 juli 2024 13:33]

[Verwijderd]

Ik wil het eigenlijk wel zien als het daadwerkelijk er is. Nu zijn het een handje vrijwilligers met een mooi idee en een meerjarenplan.

Duurt veel te lang. In die tussentijd zijn er al een hoop documenten niet meer aktueel of "weg"
Nu legt men het idee klaar voor anderen om sneller zo'n website van de grond te hebben. Niet handig.

Ik vroeg me eigelijk af waarom dat filmpje nu weer in het Engels moet?
Het gaat toch over een initiatief met betrekking tot Nederland

[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 23 juli 2024 13:33]

[5trife]

Voorbeeld voor de rest van de wereld ?

[Verwijderd]

Ik vindt het een prachtig initiatief, meer openheid is zeker nodig

[eddie4nl]

Jammer, Ik dacht dat het een overheidsinitiatief was maar uit de tekst lijkt dat het niet zo is. Had het erg vooruitstrevend gevonden als de overheid hier mee was gekomen. Ik erger me wel vaker aan de overheid/grote bedrijven die vergeten dat ze er zijn om ons te dienen.

[Brunniepoo]

Lekker populistische reactie (en hoezo zijn grote bedrijven er dan om jou te dienen?)...

Blijkens de tekst werken 'de instanties' eraan mee en sowieso zijn overheden al steeds meer bezig met met open data-verzamelingen en ontsluitingstoepassingen (bijv. via gis). Daarnaast worden al steeds meer documenten ontsloten via de eigen websites, maar dan gaat het vooral om publicabele documenten.

Wat dit initiatief poogt te bewerkstelligen is me dan ook niet helemaal duidelijk. Als ze bestaande verzamelingen gaan combineren dan blijf je dus bij dat soort documenten en wordt de overheid niet transparanter (en is de vraag voor een deel wat je ermee opschiet, de waternota van Delft zal ik eerder via de website van die gemeente zoeken dan via een facebook, maar goed...).

Als ze echter meer willen, en dus echt een verdiepingsslag willen maken, dan zullen ze aan moeten sluiten bij een breed scala aan interne informatiesystemen, die daar vaak nog niet voor ingericht zijn. Als ze een algemeen geaccepteerde basisinfrastructuur tot stand kunnen brengen waar instanties op aan kunnen sluiten dan zou dat in ieder geval mooi zijn, maar geen idee of dat de ambitie is...

[5trife]

Grote bedrijven zijn er om winst te maken.
Maar de overheid is er inderdaad om de bevolking te dienen.

Wat 0. zal doen is vooral personen, die interesse hebben in hetgeen de overheid doet, samen brengen. Eens je die mensen samen brengt kun je gemakkelijker als organisatie de overheid via de rechtbank verplichten bepaalde informatie te delen.

Laat ze maar eerst beginnen met een forum en het centraliseren van wat er beschikbaar is. Als bepaalde mensen zich op deze manier kunnen vinden, dan zal de rest wel volgen. Als bedrijfstakken samenwerken om de overheid te beïnvloeden, waarom zou de bevolking dat niet doen ?

[Verwijderd]

We hebben als overheid nog niet eens een goed werkend intranet, dus dat het extern nog niet goed werkt verbaast me niets.
Maar als dagelijks gebruiker van overheid.nl moet ik zeggen dat dat stuk in ieder geval goed in elkaar zit, al is de site vaak aan de trage kant.

0. Ik vraag me af hoe ze dat domein gaan aanvragen....

[5trife]

Lijkt me best dat het geen overheidsinitiatief is. Ik hoop zelfs dat het geen subsidies zal krijgen !

Neem als voorbeeld Wikileaks; Als dit een overheidsinitiatief was van eender welk land. Zou het dan zulke informatie hebben kunnen publiceren ?

[Brunniepoo]

Hmm, en wat zijn in dit geval dan 'overheidsdocumenten'? Met die term kun je namelijk aardig wat kanten op...

En ik neem aan dat ze hier net zo hard rekening moeten houden met de uitsluitingsgronden van de WOB?

[Reactie gewijzigd door Brunniepoo op 23 juli 2024 13:33]

[Verwijderd]

@ Brunniepoo:

uiteraard die documenten die publiekelijk zijn op te vragen, het wordt geen tweede wikileaks

[Brunniepoo]

Ja, maar da's dus geen antwoord op mijn vraag. Bijna alles is publiekelijk op te vragen via de WOB, maar willen ze hele dossiers gaan ontsluiten, inclusief concepten en aantekeningen, of alleen de definitieve versies van een nota enzo?
En een bouwvergunning is volgens mij ook een publiekelijk overheidsdocument, gaan ze dat dan bijvoorbeeld ook ontsluiten? Verkeersbesluiten? Bodemrapporten?

Als je als burger alle gegevens over de bouw van een snelweg wil dan moet je dat normaliter wel gedaan krijgen. Maar gaan ze dat hier ook aanbieden? Ik betwijfel het.

[5trife]

Zoals in het filmpje wordt uitgelegd bedoelen ze documenten van "Public bodies" + "
Private bodies with a public mandate or financed by taxpayers' money"

[Verwijderd]

Hmm, en wat zijn in dit geval dan 'overheidsdocumenten'? Met die term kun je namelijk aardig wat kanten op...

Ik mag aannemen ook documenten over jezelf die de regering heeft.Men wil de regering ook iets leren, " transparantie" Dat zal op zich al een moeilijke taak worden.
2-jarige honden kun je ook niets meer bijleren.

En ik neem aan dat ze hier net zo hard rekening moeten houden met de uitsluitingsgronden van de WOB?

Een typisch nederlandse opmerking.Houden aan? Aan de WOB waarom?
De "gein" is om je er nu eens niet aan te houden. Zodat die documenten naarboven komen die volgens de WOB niet kunnen.
Als ze als inspiratie Wikileaks hebben kun je ook niet verwachten dat ze zich enkel maar aan regeltjes gaan houden. En in mijn ogen terecht.

Laten we nu eens lekker burgelijk ongehoorzaam zijn, heh. Daar schieten we meer mee op dat de ogen gesloten te houden en/of te vragen naar de "regeltjes"

[5trife]

"When the people fear their government, there is tyranny; when the government fears the people, there is liberty. "
Thomas Jefferson

[Haas_nl]

Erg interessant, dingen als dit zijn ook de reden dat ik zo pissig kan worden als Brein weer eens zit te spelen met internet vrijheid.

[5trife]

Of nog beter ... je kunt politici die in bed liggen met Brein op de voet volgen. De volgende keer dat je gaat stemmen, weet je ook meteen op wie je niet moet stemmen

[stresstak]

Of nog beter ... je kunt politici die in bed liggen met Brein op de voet volgen.

Dan zal meteen blijken waarom Fred Teefje doet zoals hij doet..

Een voordeel is dat je documenten makkelijker kunt opzoeken en zelf bewaren. Doofpotten, verdampen, laten verdwijnen wordt dan ineens moeilijker.
Tevens zijn koppelingen binnen 1 systeem makkelijker op te zetten en te volgen

[Navi]

Dit lijkt er wel op, maar dan meer op de politiek gericht: www.ikregeer.nl , is een site van een collega (burger, geen ambtenaar) waar ook allerlei documenten te vinden zijn.

[ashemedai]

Geen idee welke van de twee je bedoelt, maar eentje is in elk geval met http://doxu.nl/ een nieuwe site begonnen. Zoals je ziet is ikregeer sinds februari niet meer geupdate en is doxu helemaal up to date en sneller doorzoekbaar.

Edit: Ik vind het trouwens raar dat deze mensen overigens nooit op ikregeer of doxu zijn uitgekomen.

[Reactie gewijzigd door ashemedai op 23 juli 2024 13:33]

[Bezer]

Meestal is tweakers er vrij snel bij... Maar dit "nieuws" is al zeker 1-2 maanden oud initiatiefnemer Metahaven, welke ook veel connecties had en een logo-onderzoek voor Wikileaks deed was hier maanden geleden al mee bezig.

[5trife]

De video is 6 weken geleden op Vimeo gepost.
Het domein is op 1 juni 2012 geregistreerd.