Waarom 7ns?
Een paar weken geleden voordat ik het originele, Engelstalige artikel schreef, zocht ik alleen maar onderdelen voor mijn nieuwe computer. Geheugen was geheugen voor mij. Je had, zover ik toen wist, Simms (72pin) en Dimms (168). Ik hoor sommigen al schreeuwen: "Ja HALLO! D'r bestaat ook nog 30 pins hoor!?". Tuurlijk, dat is zo, maar wees eens eerlijk, daar heeft toch niemand nog wat aan? Sinds de late 486'ers zijn ze niet meer gebruikt.
De laatste soort (de 168 pin's bedoel ik dan) bestaat uit 2 hoofd groepen: PC66 (tot nu toe gewoon bekend als DIMM, en de nieuwe PC100 standaard.
Over die PC100 standaard wil ik het hebben: PC100 is zoals je misschien al begreep een hoofdgroep, je hebt verschillende soorten. PC100 is er in de soorten 10ns, 8 ns en 7 ns, afhankelijk van de chips die er op zitten.
Ok, nu we dat weten, wat dan nog?? Ze zijn allemaal ontworpen voor een 100MHz FrontSideBus(FSB) toch, dus wat maakt het dan nog uit? En gelijk heb je. Maar dan moet het wel bij die 100MHz blijven, hoewel het ook bij 112 meestal nog wel werkt. 10ns geheugen is echter ontworpen met specificaties van maximaal een 100MHz bus. 8 ns is voor 125MHz maximaal en 7ns is maximaal 143MHz. Je kunt dit evt. zelf ook nagaan door 1000 te delen door de betreffende snelheid in ns of in MHz, de andere waarde komt er dan (bij benadering) uit. Let wel, 8ns geheugen draait bij een bus van 100 MHz dus nog altijd wel op 10ns.
Voor eenieder die braaf doet wat iNTEL je vertelt, en dus voor een hogere snelheid een nieuwe chip koopt, en die netjes gebruikt zoals in de handleiding staat, zal het dan ook weinig tot helemaal niks uitmaken of hij 7, 8 of 10 ns geheugen heeft. Vraag is dan, waarom lees je dit dan nog? Juist! Je blijft helemaal niet braaf. Je wil gewoon het maximale uit je cpu persen dat je kan! En daar ben je niet de enige mee. Een sneller systeem, en nauwelijks extra kosten (hooguit iets meer geld voor een betere koeling), en wat meer herrie vanwege de extra fans.
Eenvoudig begonnen voer je de bus op tot 112 MHz. Volgens mij is er geen 100 MHz CPU die het niet kan, dus dat is mooi. En omdat er ook bij geheugenmodules enige ruimte is zullen de 10ns ramchips het ook wel redden. Maar als je hoger wil, dan bestaat er een grote kans dat het niet meer gaat lukken. 124MHz is veelal te hoog gegrepen voor 10ns geheugen. Op zo'n moment is 8ns zeer aan te bevelen. 124MHz is een optie die vooralsnog alleen door Abit wordt geboden op het BH6 moederbord, maar op internet-fora in de hele wereld is dit met veel enthousiasme ontvangen, en het zou toch vreemd zijn als andere fabrikanten geen slaatje willen slaan uit dit succes. Veel borden ondersteunen wel weer 133 MHz, en dan zal ook 8ns geheugen soms wat problemen gaan vertonen. En dan is 7ns wel ideaal te noemen.
Je zou nu kunnen zeggen dat 133 toch al veel te hoog is gegrepen, aangezien op de meeste borden de PCI en AGP-deviders niet zijn aangepast. Met als resultaat dat deze kaarten een ruwe 33% buiten hun specificaties draaien, en dat is voor de meeste kaarten teveel van het goede. (Ook hier heeft ABIT weer een duidelijk voordeel: i.p.v. de FSB door 3 te delen voor de PCI bus, wordt ie op dit bord door 4 gedeeld. Terug op de 33MHz dus. Een vergelijkbare aanpassing is ook voor de AGP Poort gemaakt, zodat die ook braaf op zijn ontwerp snelheid draait)
Maar - hoewel het een beetje op de glazen bol gaat lijken - moet je ook naar de toekomst kijken: Met de Katmai versies van de PII wordt ook de 133MHz bussnelheid tot een standaard verheven. Op dit moment zal 7ns geheugen ook nog zeeg goed te gebruiken zijn. Dus zelfs als je liever niet het risico loopt om echt op het randje te gaan overklokken bied 7ns Ram nog altijd goede perspectieven. Een noot hierbij is dat bij de invoering van de 133MHz FSB er ook waarschijnlijk weer een nieuwe standaard in het leven zal worden geroepen m.b.t. het geheugen: de PC133.
De zoektocht naar 7ns SDRAM
Nou, Ik ben zo'n idioot die op het randje wil, en 7ns RAM is dus gewoon een... tja... een MUST. (over niet al te lange tijd hoop ik het een en ander te kunnen laten zien aan resultaten.)
Het eerste en goedkoopste bedrijf waar ik binnen liep verkocht al 7ns. Nou, da's dan dus snel geregeld. Het stond expliciet op de prijslijst. Einde verhaal.
...
Ja, DAT had je dus gedacht. Ik wil weten wat ik koop, en ik vraag dus wat voor geheugen er verkocht wordt. En het zijn LuckyGoldStar -7J chips.
"So What" zul je je misschien afvragen, maar dat is dus 100% zeker weten GEEN 7ns. Als je naar de specificaties gaat kijken van de fabrikant, dan weet je het.
Nou wist ik dit toevallig al, en in eerste instantie moet ik zeggen: het was grappig. Ik wist gewoon zeker dat het 10ns was, en de verkoper mij maar uitleggen dat die 7J betekende dat ie 7ns was. Nogmaals de informatie opgezocht, gedownload en zie daar het bewijs: zowel in de PDF file als op de Homepage van LGS staat gewoon helder vermeld dat het 10ns-specificatie SDRam is.
Als het af-en-toe voor komt geloof ik heus wel dat het een tikfout is, maar als alles, inclusief de specificatie documenten voor module fabrikanten aangeeft dat het 10ns is….. Terug naar de winkel met de informatie. (bij wijze van spreken dan, want deze internettende jongen gaat natuurlijk niet een uur in de trein zitten als het in 5 min met een mailtje kan... toch?)
Tot mijnstomme verbazing gaven ze binnen een uur toe dat ze fout zaten, en dat de documentatie mij inderdaad gelijk gaf. Maar: vervolgens riepen ze dat ze echt heel goed waren en dat is zelfs 6ns aankon. Dat hadden ze zelf getest.
Ehhhhh... 6ns??? ZES nanoseconde?? Als in nog sneller dan 7ns??? Zei ik dat echt?
Jawel, dat heb je goed gelezen, dat schreef ik, en dat is ook wat ze mij hebben geschreven. Terug naar de introductie: daar vertelde ik dat je kon uitrekenen voor welke bussnelheid de chip dan is ontworpen… Reken dat nou eens uit met 6ns: dat is een blazende snelheid van maarliefst 167 MHz!!!!! Nou hoe in's hemels naam kunnen ze dat nou testen?? Er is geen mobo die het aan kan, en de meeste randkaarten zouden terplekke affikken als je ze er in zou stoppen!!!! Afgezien nog van een multiplier locked CPU die geheel zou smelten... (ok, ietwat overdreven, maar je snapt het idee wel: het kan niet.)
Ok, daar heb ik gelijk in, ze hebben het dan ook met een speciaal testinstrument getest. Dit genoemde instrument heeft "aangetoond dat het kon. Ik heb er mijn twijfels over, maar alla.
Blijft staan: bij tests gedaan door een collega van Puterz.com (de originele site waar dit stond) bleek gewoon duidelijk dat het LGS geheugen niet boven de 112 MHz werkte (zonder onverwachte lockup's), dus vergeet die 6ns maar.
Dus hoe dit te verklaren?
Antwoord nummer 1: de winkel probeert je gewoon een oor aan te naaien.
Een goede mogelijkheid, maar laten we ze toch maar een kans geven.
Wederom een blik op de fabrikant-homepage:
-7J device meets PC100,322 specifications:
(tCK=10ns,tAC=6ns,CL=3,tRCD=2,tRP=2)
De laatste 3 waarden even buiten beschouwing gelaten, kijken we nu naa de rode nummers: De snelheid van het geheugen is hier 10 ns, maar…. Er is nog een snelheids specificatie: en stom toevallig precies 6ns (ik weet niet precies wat dit doet, maar het is de tijd die ie nodig heeft om de data intern te verwerken of zoiets). De reactie van de winkel: Goh!, dat zou best eens kunnen, laten we de leverancier van de testapparatuur eens vragen wat dat ding nou eigenlijk test!
Nou breekt mijn klomp: "We" kopen een test apparaat - en geloof me, die dingen zijn gewoon DUUR - we testen er alles mee wat we er maar in kunnen proppen, maar we weten niet wat er nou eigenlijk getest wordt? Is dit een grapje? (Nou ja, denk wat je maar denken wil, je hebt vast gelijk. 
)
Ze zouden me nog vertellen wat hun leverancier zou zeggen. En ik wacht. . . . .
Nog meer winkels
De eerste winkel was dat, maar zeker niet de laatste. Ik heb hier en daar berichten gepost met de vraag of men wilde uitkijken naar winkels die 7ns geheugen verkochten (binnen Nederland), en ik heb er vrij veel reacties op gekregen. Speciaal nog eens een woord van dank aan Jan-Kees, die mij echt overspoelde met "foute" winkels.
Elk van deze winkels heb ik een e-mail geschreven, waarin ik het merk vroeg, en met het antwoord van de eerste winkel had ik ook meteen het antwoord van de laatste en alle tussenliggende winkels: LGS-7J geheugen (ook wel Goldstar geheugen). De tip dat het eigenlijk 10ns is leverde mij eigenlijk alleen nog stilte. Laat ik mij er toe beperken te zeggen dat ik dat niet erg beleefd vind (mijn werkelijke mening zou niet door censuur komen denk ik...)
Een van de winkels was bij mij in de buurt, en ik kende iemand die al zijn spullen daar kocht. Toen ik hem over de winkel vroeg en hem vertelde over het geheugen had ik onmiddellijk zijn aandacht: zijn vader had daar net 7ns geheugen gekocht…Jammer voor de verkoper zullen we maar zeggen: als je iets verkoopt, verkoop het dan wel voor wat het echt is, want straks komt er nog eens iemand langs die dan ook echt geleverd wil zien wat ie gekocht heeft. Zover bekent is er op dit moment maar 1 type 7ns geheugen te koop, en die is in Nederland (vrijwel) niet te koop. (SEC G7 geheugen van Samsung)
Ik ben blij dat een van mijn favoriete winkels van dit feit op de hoogte was, en daarom geen LGS verkocht, maar Samsung G8 en Hyundai-8I. Tuurlijk, het is geen 7ns, maar ze wisten het toch maar... Klasse Chicon!
The Never Ending Story
Net als de Never-Ending Story, blijft mijn zoektocht naar 7ns geheugen doorgaan, maar voorlopig zie ik geen einde in zicht. Tot nu toe waren het alleen maar winkels die met 7ns LGS geheugen adverteerden. Onwetendheid is zeker een oorzaak, maar veel vervelender vind ik het dat de meeste winkels het lef niet hebben om toe te geven dat ze fout zitten en de advertentie aanpassen. Ondanks de waarschuwing bijven ze gewoon door gaan mer de verkoop van dit "7ns" geheugen.
Op zijn minst is dit onbehoorlijk te noemen aangezien je je klanten besodemietert. Ik heb ze netjes gewaarschuwd, en ze hebben het bewijs gezien.
Maar ook de fabrikant gaat niet vrijuit in deze: Hoewel er geen internationale regels zijn m.b.t. het nummeren van inderdelen, heeft LGS hier duidelijk (en zeer geslaagd) ingespeeld op een in de computerwereld stevig doorgedrongen vuistregel: staat er een 10, dan is het 10ns! Ook dit is klanten vernachelarij die m.i. niet goedgepraat kan worden.
Ik kan alleen maar hopen dat de kennis hierover zich verspreid. Wanneer bijna elke klant kritisch vraag of het wel echt 7ns (of voor mijn part 8ns) is, pas dan zullen winkels weer beter gaan opletten wat ze nou eigenlijk verkopen. Zorg ervoor dat je krijgt wat je bestelt…
Bron en Disclaimer:
Bovenstaand verhaal is een vertaling van een artikel dat ooit is geschreven voor Puterz.com. De rechten van het stuk zijn desondanks voorbehouden aan de schrijver. Ikke dus, dus webmagix ook blij.
In het voorgaande stuk is tevens het onderwerp overklokken aanbod gekomen. Het mag duidelijk zijn dat de gebruik van boven staande gegevens geheel voor eigen rekening is: Webmagix noch de schrijver is verantwoordelijk voor enige schade aan data of hardware die geleden wordt.
Follow up
Ok, nu dan het vervolg op dit verhaal. Nadat het artikel (op moment van schrijven ruim twee maanden geleden) voor het eerst op Puterz.com werd gepost, is er het een en ander veranderd. LGS heeft inmiddels onder dezelfde type aanduiding een verbeterde versie uitgebracht: hij is nog altijd volgens de specs. een 10ns chip, maar er is nu al meermalen aangetoond dat de chip in staat is om 133MHz te draaien. Applausje voor LGS. (duh...)
Veel winkels hebben in de tussentijd toch maar iets van zich laten horen. Verklaring voor het eerder uitblijven van een reactie was dat men eerst een reactie van LGS wilde afwachten. Uiteindelijk hebben velen (uitgezonderd een enkele hardnekkige verkoper) na uitblijven van een reactie van LGS (kennelijk zijn ze daar niet echt gesteld op oplettende mensen) besloten de 7ns niet langer als advertentie lokketje te gebruiken, of zelfs helemaal geen LGS te verkopen.
De enkeling die zijn advertentie niet aangepast heeft, gebruikt als argument dat de chip nu een stuk beter is en op 133 kan lopen. Hier kan ik heel kort over zijn. Absolute flauwekul en bedriegerij.
Een celeron 300A kan vrijwel zonder uitzondering op 450 MHz draaien. Die worden toch zeker ook niet als zodanig verkocht?? Nou dan.
Niemand accepteert het als blijkt dat ie i.p.v. een PII 350 een 300 heeft gekocht ook al kan ie prima op de verkochte snelheiddraaien. Waarom dan is het nu plotseling geoorloofd om geheugen wel te verkopen op wat het kan, ipv. Voor wat het is. Als het geheugen zo goed is, dan halen de fijnproevers hem er toch wel tussen uit en zijn ze er ook nog bereid iets meer voor te betalen.
Laten we wel wezen: je runt dat ding buiten zijn specificaties, op advies van de winkel (ze zeggen toch dat het kan?!), maar zodra we dat met een CPU doen, dan breekt de hel los! Dan vervalt alle garantie, enz. enz.enz.
Als er een leverancier is die dit leest, laat ie er dan eens over gaan nadenken: als je een bepaald beleid voert, handhaaf ie dan, en wijk daar dan niet vanaf. Zeker niet als het in het nadeel is van je klant.
7ns chips worden tegenwoordig verkocht, maar alleen direct door samsung zelf. Ook nu nog zijn er dus geen echte 7ns modules op de algemene markt.
Reinder.
Post Scriptum:
Gezien de eerdere ervaringen met vragen over de specs van een bepaalde chip wil ik een kleine database gaan opzetten, waar ik alle chips die ik tot dan toe heb toegestuurd gekregen zal opnemen. Op deze manier zal het een stuk eenvoudiger worden om na te gaan wat voor chip je hebt.
Hoewel ik mij al enige tijd bezig hou met de geheugenchips, zijn er natuurlijk hiaten in mijn kennis. Als je iets tegen bent gekomen dat onvolledig of zelfs onjuist is, laat het mij dan vooral even weten. Via forum of via mail
Recenter nieuws
Als er een leverancier is die dit leest, laat ie er dan eens over gaan nadenken: .... je hebt het eeder kunnen lezen, en tot mijn stomme verbazing doen ze het ook nog.
LGS, jawel dezelfde als eerst, is kennelijk een publiciteits actie begonnen: Hun Technisch Marketing Directeur is opzoek geweest maar sites waar LGS genoemd wordt, en ook Webmagix dook op tussen de resultaten van Altavista. Hoewel het Nederlands een enorme drempel is voor hem - hij spreekt het niet - wilde hij weldegelijk meer informatie verschaffen over deze chip, en ook over toekomstige producten van LGS zal World of Tweaking zeker op de hoogte gehouden worden.
Het -7J product is met een '7' aangeduid omdat het ontwerp gericht is op een tCK=7ns. Dit is dus de parameter die aanduid op welke snelheid de chip kan werken. Hier heel duidelijk 7ns, MAAR wanneer dit in een RAM module wordt gestopt zijn er module-fabrikanten die een hogere operating-speed verhinderen - Tsjeezz... het lijkt wel intel... maakt je supplier een rete snelle chip, vernaggel je hem meteen weer... . LGS, zo kreeg ik te horen verkoopt de chips als
'-75' tCK=7.5ns spec for use in embedded applications (bijv. een videokaart.)
en naar verluid is er zelfs een klant van hen (een fabrikant dus) die deze chip op 156MHz in hun productie product draait. (let wel... hun productie applikatie, kun je nagaan wat die dingen wel niet doen in het lab....)
Echter, omdat LGS echt enorme bergen van die krengen maakt, en bij lange na niet voldoende apparatuur heeft om echt alle chips ook werkelijk te testen op deze snelheid. Omdat er echter in veel landen een datasheet een wettelijke grond heeft hebben ze, om problemen met mindere elementen in de productie te voorkomen een andere aanduiding erbij bedacht: de 7J.
Zoals zij zeggen: als wij de chip niet hebben kunnen testen boven de 100MHz, dan kunnen we hem ook geen specs boven de 100MHz meegeven.
Op mijn vraag wat dan de oorzaak van mijn eerder beschreven ervaringen kon zijn kwam het volgende:
"Ik ben verbaasd dat u er niet in geslaagd bent om onze chips boven de 112MHz te draaien. Mogelijk komt dit omdat de chips zijn gebruikt op niet PC100-compatible modules? Ik heb samples gestuurt naar verschillende verscheidene mensen, en geen van hen had enige problemen om op 133MHz te draaien. Ook zou het ontwerp van het moederbord een oorzaak vormen."
Mijn mening over voorgaande
Ik weet niet helemaal wat ik hiervan moet denken. Ik vind dit een zeer plausibele verklaring, en gezien de geluiden over de LGS -7J die ik na het schrijven van de artikelen heb gelezen in Nieuwsgroepen, messagebords en andere bronnen, denk ik dan ook dat het wel zo eerlijk is te concluderen dat LGS haar zaken nu een stuk beter heeft. De verbeteringen van LGS zelf enerzijds en de enorme verbetering van moederborden anderzijds laten mij vermoeden dat de tests zoals die vroeger bij Puterz (waar het originele artikel voor was geschreven weet je nog) niet lager meer op gaan.
Voorbeelden van lovendheid over deze reepjes zijn bijv. op Sharky Extreme te vinden in hun review van de ABIT-BH6
"We highly recommend The SDRAM to buyers that we tested the BH6 with, it operated flawlessly at all FSB speeds up to 133MHz. The Goldstar part number of the DIMMs we used is listed below, ask for it from your PC vendor if overclocking is your ultimate goal."
ook Tom heeft gebruik gemaakt van de reepjes, en ook hij heeft geen opmerkelijke problemen gevonden. Hem kennende had hij dat zeker laten weten als ie ook maar enig makement had gevonden.
Hoge frequenties op moederborden zijn een enorm probleem. Interferenties spelen fabrikanten zeer zwaar op. Om een stabiel en hoog frequent bord te maken dat bovendien ook nog efficient is ingedeeld is lastig. Ik verwacht dan ook in de toekomst met de komst van de 133MHz bus nog wel een stapel beginners problemen.
Zoals je merkt, geen onderwerp dat je met rust laat. Ik verwacht hier binnenkort meer van te laten weten.
:strip_icc():strip_exif()/u/4356/image001.jpg?f=community){kind=small}