Het Living Tomorrow concept
Terwijl velen terugblikken op de gebeurtenissen van het afgelopen jaar, kijkt Tweakers.net alvast vooruit naar de komende vijf jaar, tot en met het jaar 2008. Dat is namelijk de tijdspanne die het project Living Tomorrow Amsterdam omvat. Living Tomorrow Amsterdam is een tentoonstelling in de vorm van een vijfjarige expositie die mensen en bedrijven wil laten zien, ondervinden en nadenken over hoe technische ontwikkelingen en producten een rol kunnen spelen in ons dagelijks leven. En dan met name ten aanzien van onze woon- en werkomgeving. Tweakers.net nam een kijkje bij de opening van Living Tomorrow Amsterdam, om verslag te doen van wat daar binnen zoal te bewonderen viel.
Living Tomorrow: mensgerichte innovatie
"Living Tomorrow is een project dat innovatieve ondernemingen een platform wil bieden om geïnteresseerde bezoekers kennis te laten maken met producten en diensten die de kwaliteit van wonen, leven en werken kunnen verbeteren", aldus de initiatiefnemers Peter Bongers en Frank Beliën. In een futuristisch gebouw - ontworpen door Ben van Berkel van Un Studio - worden woon- en werkomgevingen gepresenteerd waarin nieuwe technieken en producten zijn verwerkt. Het is geen science fiction wat men binnen te zien krijgt, want ongeveer tachtig procent van de getoonde oplossingen zijn al marktrijp; de overige bezienswaardigheden bestaan uit concepten en studies voor de zeer nabije toekomst. Gedurende de vijf jaar dat dit project loopt zal er nog het een en ander worden toegevoegd of vernieuwd, zo is de bedoeling.

Het doel van het project en haar participanten is daarnaast een discussie op gang te brengen met consumenten en bedrijven over wat men in Living Tomorrow aantreft en wat men belangrijk vindt in hun toekomstige leven. Feedback krijgen dus. Een uitgangspunt is dat techniek bovenal de mens moet dienen in plaats van andersom, en dat liefst onopvallend, bijna onzichtbaar. Techniek voor het huis noemt men domotica. Participant Patrimonium legt in dit filmpje uit wat het huis in de toekomst te bieden kan hebben. Omdat de techniek zoveel kan en er keuzes gemaakt moeten worden, is het voor bedrijven belangrijk van de consument te weten waarop men wèl of niet zit te wachten als het gaat om gebruiksvriendelijkheid van nieuwe oplossingen. Techniek, ontwikkeling en de man/vrouw op straat staan vaak ver uit elkaar. Maar ook marketing is een wereld op zich, al was het alleen al vanwege het jargon. Na de diverse bedrijfspresentaties in het Auditorium van het gebouw was er gelegenheid voor de aanwezige pers en andere genodigden wat vragen te stellen, waarop een bezorgd klinkende dame aan de marketingmensen vroeg: "Waarom willen bedrijven in vredesnaam toch allemaal dat iedereen straks met een wapen over straat loopt?" Het begrip 'killer-application' en het herhaaldelijk enthousiast verkondigde streven ernaar werden kennelijk anders opgevat dan bedoeld.
Living Tomorrow is een concept dat in België is bedacht en in 1991 is opgezet. Op 16 maart 1995 werd de eerste Living Tomorrow-tentoonstelling geopend in het Belgische Vilvoorde. In 2000 werd deze opgevolgd door Living Tomorrow 2. Men heeft ook de ambitie internationaal te gaan en Living Tomorrow Amsterdam is daarvan het eerste resultaat. In de toekomst wil men soortgelijke projecten van de grond tillen in andere Europese landen, maar ook Azië en de VS zijn targets. In het Chinese Sjanghai zal in 2004 de eerste steen worden gelegd voor een futuristische kijkdoos.
Participanten in soorten en maten
Natuurlijk is discussie stimuleren niet de enige drijfveer. Ook is het van belang voor de bedrijven dat de consument went aan nieuwe producten en ontwikkelingen; acceptatie en herkenning spelen daarbij een rol. Deelnemende bedrijven betalen voor de participatie en de exposure, omdat het project een promotionele waarde heeft. Participanten kunnen zich profileren als toekomstgerichte innovatieve bedrijven aan een - hopelijk - groot publiek. Voor de organisators zelf is het natuurlijk de bedoeling dat het een winstgevend project is. Voor niets gaat alleen de zon op, ook morgen. Aan de ene kant betalen bedrijven voor deelname, aan de andere kant moeten bezoekers die komen 'future-shoppen' entree betalen.

HP, LogicaCMG en Unilever zijn mede-initiatiefnemers van Living Tomorrow Amsterdam. HP-computersystemen en IT-services zijn betrokken bij veel transacties van sms-bericht tot pinnen uit een geldautomaat. HP kent iedereen natuurlijk ook van pc's en printers; één van de doelen van HP is zich te manifesteren als merknaam voor consumentenproducten. LogicaCMG is werkzaam op het gebied van spraakgestuurde applicaties, gezichtsherkenning en interactieve televisie met mobile ticketing. Unilever is het moederconcern van talloze merken gebruiksgoederen en levensmiddelen, van soep tot ijs, van douchegel tot wasmiddel. Unilever is met producten aanwezig in keuken, badkamer en op kantoor. Participanten worden verder onderverdeeld in AA, A, B en C-participanten. AA-participanten zijn op dit moment 3M, ATAG, Dommelsch, Rochdale en Philips. Philips is naar eigen zeggen vertegenwoordigd met al haar productdivisies, zoals ondermeer verlichting, huishoudelijke apparatuur en consumentenelektronica.
Wonen en het huis van morgen
Een compleet netwerk van computers en andere 'slimme' apparaten moeten het wonen in de toekomst een stuk aangenamer maken. De interface bestaat veelal uit een LCD-touchscreen, eventueel draadloos en draagbaar. In Living Tomorrow zijn er geen aparte kamers ingericht, maar lopen de ruimtes in elkaar over. Het klimaat wordt centraal geregeld. Om het woongedeelte in Living Tomorrow aan te sturen zijn racks met computers aanwezig; wel even iets anders dan de traditionele meterkast.
Entree
De vernieuwingen in het huis beginnen al bij de voordeur. Virtuele portier Fempke controleert met een chip wie er het huis binnenkomt of verlaat. Op het scherm kun je eventueel berichten achterlaten voor personen die niet thuis zijn.

Fempke controleert wie en wat er binnen komt
In de toekomst zullen meer en meer boodschappen aan huis bezorgd worden. Elk pakket zal worden uitgerust met een RFID-tag. De postbode krijgt een PDA mee die kan communiceren met Fempke. Als zij een pakketje verwacht, zal ze de postbode toegang verschaffen tot de doorgeefluikjes (zie foto). In de compartimenten zit een chiplezer die checkt of het correcte pakketje geplaatst is. Is dat het geval, dan gaat Fempke over tot de elektronische betaling.
Een kind kan de was doen
Robijntje de beer neemt de was voor z’n rekening. Net zoals de bezorgpakketten zullen alle kledingstukken worden voorzien van een RFID-tag. In deze chip zitten de wasvoorschriften en karakteristieken van de kleding opgeslagen. Een uitleesapparaat in de Bosch-wasmachine detecteert welke kledingstukken in de trommel belanden. De gegevens worden doorgegeven aan de computer, die waarschuwt voor conflicterende kleding. Dit betekent dat je zelf niet meer hoeft na te denken of je een knalroze t-shirt bij een stel witte lakens in de was doet. Robijn waarschuwt je toch wel.

Robijntje de beer loodst je door de wasinstellingen

De wasmachine en droogautomaat
Als de trommel eenmaal dicht zit, wordt er automatisch een optimaal wasprogramma samengesteld. Via een touchscreen kun je wijzigingen aan het programma maken, alvorens op Start te drukken. De computer stelt het ideale wasmiddel samen uit een aantal verschillende cartridges, die bijvoorbeeld basismiddel, wasverzachter of parfum bevatten.

Cartridges met wasmiddel
Na het wassen kan de was in de wasdroger gestopt worden. Buiten een rekje om wollen truien omheen te wikkelen zodat die ook gedroogd kunnen worden was er niet veel vernieuwends te vinden aan deze machine. Net als de wasmachine was de droger op een verhoging geplaatst om gemakkelijker kleding te laden en te lossen.
Overhemden strijken een lastig klusje? Als het business-shirt eenmaal gedroogd is, verzorgt een nieuw apparaat van Bosch dit karwei. De ShirtMaster blaast enkele minuten hete lucht door het overhemd heen, waarna het shirt kreukvrij van het apparaat losgemaakt kan worden.

De Bosch ShirtMaster in actie
De keuken
Nederland kookt traditioneel veel op gas. Ook in de toekomst zal dit volgens keukenapparatuurfabrikant ATAG nog zo zijn. Alle kookspullen zijn ondergebracht in één kookeiland. Met Philips en Douwe Egberts als deelnemers aan het Living Tomorrow-project vinden we in de keuken natuurlijk ook een Senseo-apparaat. De getoonde afzuigkap heeft een telescopische constructie en kan naar beneden worden geschoven om het kookgerei en bakluchten na het koken aan het oog en de neus te ontrekken. 'Opgeruimd staat netjes'. Het keukenmeubilair is verdeeld in een actief gedeelte voor de snelle hap of ontbijt, en een passiever ingericht gedeelte voor relaxed tafelen.

Het kookeiland van de toekomst
In navolging van LG, laat ook ATAG een koelkast met ingebouwde LCD zien. De voorraad kan worden bekeken zonder ook maar een deur open te hoeven doen. Desgewenst worden via internet de opgeraakte levensmiddelen besteld bij de thuisbezorgende grootgrutter.

ATAGs koelkast
Wonen en het huis van morgen - vervolg
Kantoor aan huis
Thuiswerken wordt in de toekomst steeds belangrijker. De benodigde faciliteiten hiervoor zijn natuurlijk al lang in het huis van nu aanwezig; een bureau en een computer. Dit keer is het niet de computer, maar het bureau dat aan vernieuwingen is onderworpen. Een centraal opbergkastje verbindt het bureaublad van ouder, kind en tiener aan elkaar. Elke deur van het kastje fungeert opengeklapt tevens als privacy-scherm en magnetisch ophangbord.

Tiener pc-bureau met kastje

Close-up van het tienerbureau
De woonkamer
De woonkamer in het Living Tomorrow-huis verschilt niet zo gek veel van de huidige. Het grote plasmascherm hangt boven een brede gashaard. Via de afstandsbediening kan er dankzij Philips iTV over bepaalde items die op tv verschijnen aanvullende informatie opgevraagd worden. Zo kun je tijdens het bekijken van een videoclip de concertagenda van de betreffende artiest bekijken en meteen via de tv kaartjes bestellen.

Philips iTV met daaronder de gashaard
De badkamer
De grootste vernieuwing in de badkamer is de zogenaamde Mirror TV van Philips. Tijdens het scheren of opmaken zorgt een stemgestuurde computer ervoor dat je de meest actuele file-informatie en weerberichten op je spiegel te zien krijgt die rekening houdt met de afspraken in je agenda en ook dat kinderen een toepasselijk filmpje kunnen kijken om het tandenpoetsen leuk te maken. De Mirror TV herkent het gezicht van degene die ervoor staat, en kan in combinatie met een in de grond gebouwde weegschaal informatie over je gezondheid verschaffen.

Spiegel met Mirror TV

Mirror TV close-up
Twee andere key parts van de badkamer, de douche en het bad, zijn in het Living Tomorrow-project ook onder handen genomen. De douchecel is volledig afsluitbaar en kan zo als stoomcabine gebruikt worden. Om energie te besparen, wordt het water via de wanden omhoog geleid, en tijdens de tocht naar boven opgewarmd door het naar beneden stromende hete water.

'Slimme' douchecel
Het getoonde bad is rond en gemaakt van zachte polyurethaan schuimkunststof, die is afgesloten met een waterdichte buitenlaag. Zo kun je comfortabel tegen de zijkant van het bedrieglijk hard uitziende bad aanleunen.

Bad van zacht schuimkunststof
De slaapkamer
De tentoongestelde slaapkamer bestaat niet uit een bed in een kamertje, maar een rond slaapeiland dat visueel gescheiden kan worden van de rest van de ruimte door middel van een verdraaibaar scherm. Aan jongere Tweakers.net-bezoekers is ook gedacht; het afgebeelde tienerslaapmeubel heeft alles aan boord om de site desnoods 24 uur per dag te kunnen beleven.

Het ideale Tweakers.net-tienervertrek?
Werken en het kantoor van morgen
Het kantoorgedeelte in Living Tomorrow wordt net als het woongedeelte via een centrale geregeld, die is ondergebracht in serverkasten. De bedrading wordt weggewerkt in een zwevende vloerconstructie. De vloer is plaatselijk transparant gemaakt om een en ander zichtbaar te maken, zoals de draagsteunen.


Er zij licht
Eén van de belangrijkste factoren die bepaalt hoe we onze (werk)omgeving waarnemen is natuurlijk licht; zonder licht zien we namelijk niet zoveel. Hoewel die laatste opmerking veel weg heeft van het intrappen van een wijd openstaande hangardeur, de invloed van dag- en kunstlicht op hoe wij een omgeving, een ruimte en objecten ervaren wordt desondanks vaak onderschat. Vaklui zoals fotografen, theatermensen en (interieur)architecten beseffen vanuit hun professie hoe belangrijk licht is voor de perceptie van dingen en maken daar dus bewust gebruik van. Al zit er de duurste verf, stucwerk of behang op de wanden en al staan er de meest exclusieve designmeubels opgesteld, een lichtplan kan een ruimte uiteindelijk visueel gezien maken of breken. De invloed van licht reikt verder dan alleen het functioneel zichtbaar maken van onze omgeving; er zijn ook biologische en psychologische factoren waar licht letterlijk en figuurlijk een verschil van dag en nacht kan maken. Waar het daglicht van de zon van invloed is op ons dagritme, stemming en prestaties, zo kan op werkplekken waar mensen bijna hele dag doorbrengen kunstlicht die rol van de zon, c.q. het daglicht overnemen.
Carpe Diem: dynamisch verlichtingsysteem

Carpe Diem (Latijn voor 'pluk de dag' - red.) is de naam van een verlichtingsysteem gemaakt door - hoe kan het bijna anders - Philips, dat dynamische regulering van kunstlicht mogelijk maakt. De kwalitatieve aspecten van het licht die gevarieerd kunnen worden zijn intensiteit, lichtkleur en de verhouding directe/indirecte verlichting. De armaturen bestaan uit een houder voor meerdere tl-buizen met warme en koude lichttemperaturen (2700K en 6500K), aangevuld met verschillende reflectors. Door het mengen van de twee zogenaamde TL5-lampen kan men kiezen voor kouder of warmer 'wit' licht. Dit kan (per afstandbediening) worden afgestemd, om bijvoorbeeld - net als met daglicht - te zorgen voor een natuurlijk belichte binnenruimte die in overeenstemming is met het tijdstip van de dag. Ook kan er per soort activiteit en te belichten plek worden gekozen voor het meest geschikte belichtingstype. Combinaties van (lichtdoorlatende) reflectors en vrij hangende dan wel plafondbevestiging leveren mogelijkheden tot een directe of direct/indirecte verlichting.
LEDline: functioneel en decoratief in een lijn
Fanatieke casemodders plaatsen vaak trots (neon)verlichting in hun computerbehuizingen. Architecten doen iets dergelijks ook graag met panden, je zou dat casa-modding kunnen noemen. Philips' LEDline is een verlichtingsconcept voor het decoratief kunnen verlichten van moderne en historische panden en wanden, met een zacht strijlicht. Dat kan in diverse (meng)kleuren. Hierbij wordt gebruikgemaakt van LED's in behuizingen van polyurethaan, die door aaneenschakeling van de modules voor een uniform licht kunnen zorgen voor het gelijmatig en schaduwloos aanstralen van wanden. Dit kan zowel buiten als binnen.


3M Digital Wall Display: interactief presentatiescherm
Living Tomorrow-participant 3M is op zeer veel terreinen actief, maar bij het publiek van oudsher ondermeer bekend van de schuurschijven, audio- en videotapes, rolletjes (Scotch) plakband en de Post-it Notes. Het bedrijf doet veel aan R&D en heeft een omzet van zestien miljard euro. In het kantoor van Living Tomorrow heeft 3M een groot presentatiemiddel neergezet dat meerdere functies in één combineert, de Digital Wall Display genaamd.

De in veel kantoren aanwezige whiteboard, flipchart, beamer, projectiescherm en luidsprekers worden hier verenigd in één product. De 3M Wall Display bestaat uit een projectiescherm met touchscreen-functionaliteit en ingebouwde videobeamer en luidsprekers. Het projectiescherm kan bijvoorbeeld worden beschenen met een presentatie vanaf een pc of laptop, terwijl de bediening direct kan plaatsvinden op het scherm. Ondertussen kan men op het scherm digitaal tekenen en schrijven en ook weer wissen.
Werken en het kantoor van morgen - vervolg
Gispen is een grote naam als het gaat om kantoormeubilair en het bedrijf toonde dan ook veel ontwikkelingen voor het kantoor van morgen. Sommige productconcepten zijn voortgekomen uit OfficeLab, een samenwerkingsproject tussen het Gispen Design Team en de faculteit industrieel ontwerpen van de TU Delft. De studies uit deze denktank dienen voor verdere evaluatie, maar misschien dat op basis van reacties sommige ideeën - al dan niet in gewijzigde vorm - ooit als serieproduct het levenslicht kunnen aanschouwen; wie weet. Een greep uit het door Gispen gebodene:
De Reflex: confronterende conferentietafel
Moderne communicatietechnieken nemen een enorme vlucht. Heel vroeger verliep communicatie-overdracht nog façe-en-façe en mondeling, of per tamtam, rooksignalen, vlaggen, koerier of na de uitvinding van het schrift per brief. Na de ontdekking en toepassing van elektriciteit en elektromagnetisme veranderde dat snel. Eerst kwam de telegraaf, daarna volgden radio en telefoon, aangevuld met facsimile (fax). Inmiddels bestoken we elkaar met draad- en zinloze gesprekken, sms-jes, mms-jes, en e-mails. Tegelijkertijd counteren we deze aanval met voicemails en spamfilters. Ondertussen probeert men ook nog beeldtelefonie en videoconferencing van de grond te krijgen. De wereld wordt kleiner, contacten frequenter maar ook vluchtiger. De moderne middelen hebben niet alleen maar voordelen als het gaat om de intermenselijke communicatie. Het gemis aan direct contact, emoties en non-verbale communicatie kunnen ware bedoelingen en intenties van boodschappers verhullen of vertekend weergeven. De kunst van het debatteren, welsprekendheid en verbale overtuigingskracht zoals we die bijvoorbeeld in het Britse Lagerhuis nog kunnen zien, raakt naar de achtergrond en maakt plaats voor vingervlugheid en afko's.

De bedenkers van de Reflex, een ronde sta-vergadertafel, wilden die ontwikkeling ombuigen door met intelligente techniek de mens een extra non-verbaal communicatiemiddel te geven bij een mondeling gesprek. Het tafelblad van de Reflex registreert de toonhoogte en variatie in de stem van de spreker en maakt die zichtbaar met een in kleur en vorm variërende lichtvlek. Zo worden verpakte emoties voor iedereen zichtbaar gemaakt, die anders misschien over het hoofd zouden worden gezien. Dit geldt ook voor de spreker zelf, die zo een spiegel voorgehouden wordt en geconfronteerd wordt met de emotie die hij/zij - letterlijk - over de tafel gooit. Deze visuele feedback kan sprekers helpen de ander en zichzelf beter te begrijpen en de kwaliteit van de communicatie ten goede komen. Daarnaast is het zo dat staand vergaderen een meer actieve betrokkenheid van de deelnemers bevordert, terwijl tevens de extra inspanning de duur van een vergadering verkorten kan. Dat kan tijdwinst opleveren ten opzichte van onderuitgezakt keuvelen in een vergaderstoel, iets wat niet verkeerd lijkt in een land als het onze met zijn roemruchte vergadercultuur.
Scoot: de mobiele werkplek
De Scoot is ontwikkeld door het Gispen Design Team en ontwerpbureau KvD uit Amsterdam. Naast de Scoot zijn er nog de Step, de Seat en de Sofa waarmee ook mobiel kan worden gewerkt. Door te loopfietsen is de Scoot verplaatsbaar. De kantoorwerker van de toekomst zal zijn activiteiten op verschillende locaties verrichten. Tegelijkertijd kan dit werkstation in de behoefte iets voor jezelf te hebben voorzien door de mogelijkheid je eigen spullen er in op te bergen. Bovendien biedt dit werkstation voorzieningen om ICT-apparatuur op aan te sluiten, zoals een Tablet PC. De Scoot is tevens eenvoudig om te vormen tot stoel voor bij een bureau. De Scoot heeft een actieradius van enkele tientallen meters. Het werkgebied van de Step is enkele honderden meters, van de Seat enkele meters en van de Sofa een tot twee meter. De Scoot moet veel stof tot discussie leveren. Op basis daarvan zal Gispen dit productconcept verder vormgeven.
SideCart: mobiele clubfauteuil met workspace
Een andere oplossing die bedacht is voor toekomstige flexwerkers en mobiele werkplekken is de SideCart. De SideCart maakt het mogelijk dat je je eigen fauteuil meeneemt naar de plek waar jij wilt werken. De verrijdbare, draaibare en in hoogte instelbare fauteuil is gepaard aan een cilindrische bergruimte voor je spullen, zoals laptop of Tablet PC, met daarboven een wegdraaibaar en in hoogte verstelbaar werkblad. Onderstaande afbeeldingen tonen verschillende gebruiksituaties.



Balancer: flexibele werkstoel voor het juiste evenwicht
Slechte werk- en zithoudingen zorgen op den duur voor klachten. Al stel je een stoel ook nog zo goed in op je lichaam, langdurig (stil)zitten in dezelfde houding is ergonomisch gezien per definitie ongezond. Je ziet zittende mensen dan ook vaak onderuitzakken, op de tafel leunen, of op de achterste stoelpoten heen en weer wippen (met alle hilariteit en risico’s van dien als die stoelpoten er plots de brui aan geven). De Balancer is een stoel die afwisseling van de zithouding mogelijk maakt. Het werken met een Tablet PC, palmtop of elektronische agenda maakt een andere manier van werken mogelijk; men is niet meer gebonden aan het bureau, de kantoorstoel en de standaard zitpositie. De Balancer beweegt flexibel mee van actief rechtop zittend werken naar een meer liggende houding om naar het scherm te kijken, na te denken of afstand te nemen van je taak. Gispen heeft het over taak- en houdinggerelateerd werken. Het schommelstoelachtige onderstel zorgt voor een naadloos verschuivend evenwicht tijdens het veranderen van de zithouding. Ondertussen wordt het lichaam daarbij ondersteund door scharnierende steunvlakken. De Balancer is uitgerust met een uitklapbaar werkblad. Door zijn onderstel doet het concept ondermeer denken aan de Gravity balansstoel van Stokke.

De T-desk: de persoonlijke wisselwerkplek
De T-desk, oftewel TechnoDesk, is gebaseerd op een bestaande serie hoogteverstelbaar kantoormeubilair, die in de gepresenteerde versie gebruikmaakt van RFID-technologie. Een werknemer legt bijvoorbeeld zijn mobiele telefoon met RFID-chip op het werkblad, waarna de tafel reageert door qua hoogte naar de ingestelde voorkeursinstelling te gaan. Dit bureau kan zowel voor zittend als staand werken worden gebruikt. Naast deze persoonlijke reactie van het bureau, kan tegelijkertijd de werknemer worden verwelkomd door bepaalde beelden op het plasmascherm wat aan de tafel is gemonteerd. Ook kan er standaard op datzelfde scherm een afbeelding te zien zijn van bijvoorbeeld de crèche of de plek van een collega waar mee samengewerkt wordt. Door middel van LCD-techniek is deze projectie door glas heen simpelweg aan of uit te zetten. De T-desk zal zich in de loop van de tijd aanpassen aan de stand der techniek, zo is de bedoeling.


ClubDesk: stamtafel als werkplek
Naast flexwerken zal in de nabije toekomst zich ook een trend ontwikkelen dat de grens tussen werk en privé verschuift. Het kantoor van de toekomst is steeds meer een plaats van samenkomst en van gezamenlijke activiteiten als ontmoeten, eten en drinken. Individueel worden de activiteiten vaker bij de klant uitgevoerd of in een hotelkantoor, telekantoor of thuis. Een clubkantoor vervult dan de functie van terugkomplek en heeft zo een belangrijke sociale rol. De ClubDesk, gemaakt van hout, is gedacht voor dit clubkantoor en biedt plaats aan acht personen. Enerzijds is gezocht naar de uitstraling van een gezellige stamtafel waaraan gegeten en vergaderd kan worden. Anderzijds moest het een echte werktafel zijn, die per persoon opengeklapt kan worden en dan een meer zakelijke binnenzijde laat zien met vlak beeldscherm en een draadloos toetsenbord. De gebruiker kan zijn eigen laptop of palmtop aansluiten en aan het werk gaan. Dat kan collectief, maar ook individueel.
En dan ook nog dit...
Voor de inwendige mens werd goed gezorgd en dat zal ook morgen nog het geval zijn. Er is in Living Tomorrow een aardige lunchroom aanwezig met een nette catering en achterin een heuse Future Pub. De Future Pub maakt ook deel uit van het project en is verzorgd door biermerk Dommelsch, onderdeel van de in België gezetelde brouwer Interbrew. Ook hier is het design en LCD's wat de klok slaat, die laatsten tevens als vervanging van de traditionele lichtbakken en reclameborden. In de Future Pub staan verschillende bieren naast elkaar gepresenteerd, aangevuld met speciaal bieren. "De klant kiest het bier dat bij zijn stemming past", stelt Dommelsch. Er zijn drie tapzuilen: een voor Dommelsch bier, met een LCD waarop productfilms en commercials worden vertoond, een voor 'Hertog Jan' met een temperatuur-indicator, en tot slot een frosted tapzuil als gimmick voor Hoegaarden Witbier.
Op de bar staat een open Ice Chest met longneckflessen Dommelsch Ice. Voor ieder bier zijn er eigen merkglazen. Het stapelbare bierglas Amsterdammertje ontbreekt ook niet. Een primeur was de introductie van Dommelsch Ice in PET-flessen, als antwoord op een vraag naar dergelijke verpakkingen voor evenementen waar glas niet gebruikt mag worden. Onder het gebouw van Living Tomorrow liggen de biertanks die - volgens Dommelsch - als eersten ter wereld zijn uitgerust met een telemeetsysteem om de temperatuur en hoeveelheid op afstand bij te houden. De verlichting van de Pub kan worden aangepast aan het tijdstip van de dag, of de gewenste sfeer.


Royale opening: ZKH, HKH, CEO's en andere VIP's
De openingsdag werd natuurlijk van een feestelijk en officieel tintje voorzien. Naast kopstukken van deelnemende bedrijven, waaronder Gerard Kleisterlee van Philips, was er ook hoog bezoek vanuit België, waar Living Tomorrow zijn geboortegrond heeft. Prins Filip en zijn vrouw Mathilde zouden de opening verrichten. Behalve een paar gespannen ogende veiligheidsmensen was ook de sympathieke oud-premier van België - en burgemeester van Vilvoorde - Jean-Luc De Haene aanwezig. Ondertussen stonden een aantal VIP's onrustig te wachten op de aankomst van de koninklijke gasten.

Vlak voordat het koninklijk gezelschap naar binnen trad werden er een paar keurig aangeklede kinderen opgesteld, die later professioneel vriendelijk en aandachtsvol werden begroet door het prinselijk paar. De reden voor dit begroetingsritueel ontging ons, maar wellicht had het te maken met de symboliek en associatie van jeugd en toekomst. Later, na eerst een rondleiding te hebben genoten door het complex, zou het paar in de feestzaal vol genodigden in avondkledij de opening verrichten, met een koninklijke handbeweging door een laserstraal. Daarna kon de party enthousiast worden voortgezet. Gert-Jan 'Glamourland' Dröge had er zijn hart op kunnen halen.
Praktische informatie voor bezoekers
Individuele bezoekers en groepen die dit alles nog eens met eigen ogen willen bekijken, kunnen dat vanaf 3 januari gaan doen. Wel moet er vooraf gereserveerd worden, want Living Tomorrow is niet alle dagen van het jaar voor bezoek geopend. Reserveren kan via de website van Living Tomorrow. Of telefonisch via 0900-LIVTOM A (0900-5488662) á € 0,45 per gesprek. De openingstijden voor het publiek zijn van 9.00-17.00 uur. Entree voor volwassenen bedraagt € 11,50, voor kinderen van 10 t/m 12 kost een kaartje € 9,00, kinderen jonger dan 10 jaar mogen gratis naar binnen. Een familiekaart (twee volwassenen met maximaal drie kinderen) kost € 25,00. Living Tomorrow Amsterdam is gelegen aan De Entree in Amsterdam Zuidoost (tegenover de ArenA).

Al lieten de weergoden niet blijken zich iets van onze smeekbedes aan te trekken op de dag van ons bezoek, in het gebouw zelf heeft de mens en zijn techniek het voor het zeggen en is het klimaat in ieder geval behaaglijk te noemen. Klimaatbeheersing op Aarde is misschien een goed thema voor een project met de fictieve naam Living the day after Tomorrow.