Een blauw scherm, het is weer eens zover. Na wat tekst voor een werkstuk te hebben getypt en op save te hebben geklikt, loopt Word vast. Onderhand is de blauwe kleur al wat ingebrand in het scherm, en is er zelfs als er geen probleem is nog vaag iets over een vxd-error te lezen. Eens, maar nooit weer. Op deze manier werken, dat wil absoluut niet. Dan moet de boel maar thuis gebeuren.
De hard- en software die in het lager en middelbaar onderwijs gebruikt wordt is in praktisch alle gevallen onder de maat. En dat, terwijl ICT tegenwoordig toch echt de basis van onze samenleving is. Computers zouden dus in het onderwijs als logisch gevolg een grote plaats moeten innemen, en dat geldt juist is dit lagere en middelbare onderwijs. Dit is namelijk de educatie die door iedereen gevolgd wordt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het beroepsonderwijs (waar de situatie overigens wel beter is). Met 'een grote plaats innemen', heb ik het over twee soorten computergebruik in het onderwijs: het zogenaamde 'computer-based onderwijs' en de echte informatica-lessen.
Een werkgroep van de Faculteit der Toegepaste Onderwijskunde aan de universiteit van Twente doet onder de naam ICT-Monitor jaarlijks onderzoek naar het computergebruik in het onderwijs. Uit het onderzoek bleek onder andere dat het overgrote deel van de lagere en middelbare scholen een klein aantal computers in verhouding tot het aantal leerlingen heeft. Zo moet op de gemiddelde middelbare school één computer gedeeld worden door 13 leerlingen:
![]() |
Ik ben van mening dat dit een veel te hoog ratio is. Als de computer echt gebruikt wil worden bij bijvoorbeeld de wiskundeles om bepaalde zaken beter te laten begrijpen of bij de taalles om woordjes te leren, zal er toch minstens één computer voor rond de 5 leerlingen beschikbaar moeten zijn. Op deze manier zal het onderwijsniveau verhoogd kunnen worden, en bovendien is het voor de meeste leerlingen motiverend om via een interactief lesprogramma te werken dan om de informatie uit een saai boek te halen. Zo'n 74% van de door ICT-Monitor ondervraagde leerlingen gaven namelijk aan de omgang met computers leuk te vinden.
Wat betreft het informatica-onderwijs is de situatie al weinig anders. Een onderzoek van PMVO wees uit dat slechts 50% van de scholen informatica als keuzevak in het vrije deel van de vernieuwde Tweede Fase aanbiedt, en bovendien dat het op die 50% ook nog eens door slechts zo'n 10% van de leerlingen gekozen wordt. Bij ons op school wordt het vak zelfs nog alleen maar in de eerste klas gegeven, waarbij in 'mijn tijd' (4 jaar geleden dus) het onderwijsniveau zat rond het wisselen van de directory in DOS. Wie 'CD\WINDOWS' kon intypen was zo ongeveer al verzekerd van een goed cijfer.
De oorzaken? Ik denk dat het ligt aan de slechte hardware die de scholen ter beschikking hebben. Volgens ICT-Monitor bestaat het computerarsenaal op de basisscholen nog grotendeels uit 486'ers of zelfs nog lager, en ook in het middelbaar onderwijs hebben de computers vaak slechts een pentium met lage kloksnelheid ter beschikking. Zoals me wel duidelijk lijkt is een dergelijke PC praktisch niet te gebruiken voor de wat geavanceerdere taken, zoals bijvoorbeeld het werken met 3D Studio Max, of het compilen van een groot programma met Visual Studio. Bovendien draait Windows 2000 amper, met als gevolg dat oudere versies met alle onstabielheden van dien noodzakelijkerwijs gebruikt moeten worden.
Kortom: het computeronderwijs moet volgens mij behoorlijk verbeterd worden. In de huidige maatschappij is de computer praktisch niet meer weg te denken, waar wij als Tweakers natuurlijk allemaal van op de hoogte zijn. Ontwikkelingen zoals de koelkast, magnetron de wasmachine met internetaansluiting geven wel aan dat alles tegenwoordig met het wereldwijde web geassocieerd wil worden. Er moet dus indien mogelijk meer geld vrijgemaakt worden voor nieuwe hardware, maar ook voor bijscholing van docenten. Zie dit nou eens in combinatie met bijvoorbeeld de Victory Boogie Woogie, die voor 80 miljoen gulden door de overheid gekocht werd! Het is al weer een paar jaar geleden, maar ik kan me er nog over opwinden. Voor dat geld had men ook 20.000 goede computers kunnen kopen. Oké, cultuur is ook belangrijk maar 80 miljoen gulden vind ik wel erg veel voor een schilderijtje dat ik persoonlijk trouwens niet eens mooi vind. Besteed zulke hoeveelheden geld liever aan iets beters. Wie weet zal de doorsnee Nederlander dan binnenkort wat meer weten over de basis van het apparaat genaamd computer. De tijd zal het leren, zoals altijd.
Overigens ben ik nog wel eens behoorlijk kritisch over de wat onbelangrijkere dingen in het leven, maar het computergebruik in het onderwijs is iets wat ik echt heel belangrijk vind. De computer speelt tegenwoordig zo'n grote rol in onze maatschappij, dat je zonder computerkennis al bijna niet eens meer een goede baan kan krijgen. Onderwijs in dit fenomeen is dus van levensbelang, wat het des te vreemder maakt dat dit nog zo onderontwikkeld is.