Mensen zitten soms vreemd in elkaar, zeker als het aankomt op vernieuwingen. Vaak veranderen bepaalde dingen zo snel, dat het grootste gedeelte van de mensheid eigenlijk nog geen tijd heeft gehad zich erop voor te bereiden. Zo ook bij een recent voorbeeld. Nieuw werd oud en verouderd werd hierdoor vernieuwd, maar voor dit gebeurde werd oud alweer nieuwer zodat vernieuwd alweer verouderde.
Ik heb het over Napster. Een aantal jaren geleden begon Shawn Fanning met het opzetten van een programma dat het mogelijk maakte MP3-bestanden uit te wisselen met andere gebruikers. Het werd een groot succes en steeds meer mensen begonnen de nieuwste muziek gratis te downloaden van overal ter wereld. Iets meer dan een jaar geleden werd Napster zo populair, dat er zelfs televisieprogramma’s gewijd werden aan het fenomeen. Ondertussen was het nieuwe er al een beetje af, en werd er door de platenbazen begrepen dat het geen tijdelijke hype was. Het filesharing-systeem was definitief gesetteld en niemand leek het te kunnen stoppen.
Vanzelfsprekend kon dit niet zo blijven. Napster werd aangeklaagd door belangenorganisatie RIAA met het doel een totale afsluiting te veroorzaken. Ook werd er gekeken naar uitbreiding van de verouderde wetgeving op het gebied van digitale copyrightschending. Het ‘definitieve’ verbod dat door het hooggerechtshof werd uitgesproken leek een einde te zijn voor Napster.
Toch is het einde van de illegale muziekuitwisseling nog lang niet in zicht, en zal waarschijnlijk zelfs nooit in zicht komen. Uitvluchten van de slimme advocaten van Napster, zorgden voor uitstel van executie. Onbrandbare bestanden, vergoedingen en filters werden beloofd en het lijkt erop dat het filter-voorstel succes heeft. Weken na het doodsvonnis zijn de servers nog steeds in de lucht. En verder: zelfs al zou Napster verboden worden (wat ik nog niet echt zie gebeuren), is er nog geen einde gekomen aan de muziekuitwisseling. Nieuwe technologieën zoals peer-to-peer zorgen ervoor dat de al grijs geworden haren van de copyrightbeschermers helemaal van hun hoofd afvallen. Bij deze techniek wordt er geen gebruik meer gemaakt van centrale servers, maar zijn alle computers samen in principe de server. Het nadeel hiervan is dat het zoeken wat langzamer werkt dan het napster-protocol, maar voor de RIAA levert het hele andere problemen op. Het ontbreken van een algemene boosdoener zorgt er namelijk voor dat er absoluut niets meer tegen te beginnen is.
Dat is naar mijn mening niet goed. De mogelijkheid dat iets wat zo illegaal is toch gedoogd wordt, zou gewoon niet moeten bestaan. Het feit dat het zo lang heeft geduurd voordat er een (slecht werkend) filter op Napster kwam getuigt ervan dat de rechtspraak vreemd in elkaar zit en niet toegespitst is op de werkelijkheid. Ik begrijp ook wel dat bijvoorbeeld het mes niet verboden kan worden omdat er ook verkeerde dingen mee gedaan kunnen worden, maar het geval van Napster ligt iets anders. Het is namelijk algemeen bekend dat door praktisch iedereen die Napster gebruikt copyrights geschonden wordt. Hetzelfde geldt voor concurrenten, zoals iMesh en Bearshare (Gnutella).
Een oplossing? Verreweg de meeste mensen zullen dit in verband met de RIAA's visie op Napster niet graag zien gebeuren, maar door logisch te redeneren zou deze er toch wel moeten komen. Artiesten en platenmaatschappijen werken hard om aan hun geld te komen, en in feite is het kopiëren van dit soort bestanden gewoon diefstal.
De wetgeving moet dus aangepast worden. Compleet. Snel. Wereldwijd. We moeten af van de rechtscultuur waarin alles via mooie overdreven argumenten bewezen moet worden. Deze muziek-zaak vind ik wel iets vergelijkbaar met het aloude voorbeeld van de inbreker die neergeslagen werd. Een man deed dit, nadat hij iemand met een mes in zijn hand door het huis zag lopen. De inbreker had echter nog geen bedreigende handelingen verricht, zodat niet hij maar de man strafbaar gesteld werd. Inbreker vergoeding, man gevangenisstraf.
De overeenkomst? Rechtspraak zou iets minder statisch moeten zijn, en dingen die echt verkeerd zijn niet goedpraten door één of andere loos regeltje in het wetboek. Justitie is er volgens mij voor om de burgers tegen zichzelf en elkaar te beschermen, maar op de huidige manier is daar lang niet altijd sprake van. Veranderingen zijn lastig, maar naar mijn verwachting niet onmogelijk.