Door Jeroen Horlings

Redacteur

Arjen Hiemstra over zijn Itho-module:

‘Zonder medetweakers was dit niet gelukt'

21-09-2023 • 06:00

127

Interview met Arjen Hiemstra

Het huis van tweaker Arjen Hiemstra is de laatste drie jaar bij wijze van spreken veranderd in een klein elektronicalab. Hier ontwikkelde hij zijn add-onmodule waarmee Itho Daalderop-ventilators slim kunnen worden aangestuurd via Home Assistant. Het resultaat is een printplaatje op basis van de ESP32-chip. Dat leidt tot een verbeterd binnenklimaat en een efficiënter energiegebruik. Het project is mede mogelijk gemaakt door waardevolle feedback van en interactie met de community, waar zijn product en support zeer worden gewaardeerd.

Je bent al een enige tijd actief op Tweakers. Hoe is het tweaken ooit begonnen?

“Ik was een jaar of negen denk ik. In tegenstelling tot vrienden hadden wij nog geen computer thuis, maar mijn vader nam af en toe een laptop mee van zijn werk. Daar mocht ik weleens op werken, maar beperkt, dus geen nieuwe software installeren. Dat veranderde toen ik een defecte Zenith 386 op een rommelmarkt vond, die ik voor weinig kon kopen. Ik weet niet meer exact wat ik gedaan heb, maar op een gegeven moment werkte hij weer. Toen had ik dus een eigen computer en kon ik daarmee tweaken. In dezelfde tijd las ik de Elektuur in de bibliotheek en leerde ik over het zelf maken van allerlei producten, zoals een stroboscoop of eigen printplaten etsen. Maar ik miste basiskennis, bijvoorbeeld hoe een transistor werkt. Daarnaast ging ik steeds vaker zelf pc’s bouwen, ook voor anderen. Op mijn veertiende ben ik begonnen met een eigen bedrijf. Daarmee heb ik zelfs een pc-privéproject verzorgd voor de docenten van mijn middelbare school, overigens zonder dat ze wisten dat ik het was die hun pc’s bouwde.”

Arjen aan het werk

Arjen Hiemstra

Nickname
arjenhiemstra

Hobby's
- Domotica uiteraard :)
- Maken in brede zin (het oplossen van lastige puzzels eigenlijk)
- Skydiven

Leeftijd
41

Op Tweakers sinds
Ik denk kort na 2000, huidige username is van 2003

Favoriete Tweakers-onderdelen
Frontpage, Pricewatch en uiteraard het forum, waar ik de meeste tijd doorbreng

Studie
Bachelors ict informatica en informatiekunde & bedrijfskunde

Beroep
Productowner cloud & platform engineering

Smartphone
IPhone 13

Computer
M1 MacBook Pro 14 inch

Gameconsole
Geen, ik kan niet wennen aan gamen met een controller

Tablet
Naast een iPad ingepikt door de kids ligt hier nog een goedkope Android-tablet die nog een keer aan de muur moet

Domotica
Voornamelijk Node-RED en Home Assistant, alles aan elkaar gekoppeld via MQTT, maar daarnaast om te testen ook Domoticz, OpenHAB, VeraLite, Google Home en Apple HomeKit

Website
https://nrgwatch.nl

Wat vind je het leukste aan Tweakers?

“Ik begin ‘s ochtends vroeg met de frontpage om op de hoogte te blijven van al het nieuws. Vervolgens gebruik ik de Pricewatch vrij vaak, duik ik in het forum en lees ik reviews, om aan het eind van de dag weer af te sluiten met het nieuws. Maar het leukste aan Tweakers vind ik het hele communityidee erachter. Dat is het gaafste wat er is; op het forum helpt iedereen elkaar en je komt daar echt verder mee.”

Je bent vrij actief op het forum, vooral in de smarthomefora. Hoe is dat ontstaan?

“Op een gegeven moment kwam ik in aanraking met Arduino, waarmee je van alles kunt aansturen, en toen ging er een nieuwe wereld voor me open. Ik kon eigenlijk niet programmeren, maar wat ledjes aansturen, zoals een looplichtje van vijf leds op een rij, dat lukte me nog wel. In die tijd kocht ik ook zonnepanelen en las ik in Elektuur een verhaal over het uitlezen van de interface via infrarood door middel van een simpel printplaatje. Toen ik een slimme meter met P1-poort kreeg, heb ik een printplaatje met een Wiznet-chipje gemaakt, waardoor niet alleen de zonnepanelen konden worden uitgelezen, maar ook het verbruik van het huis. Dat werkte niet probleemloos, dus ben ik toen heel veel gaan lezen en proberen, en heb ik me aangesloten bij een makerspace in Groningen: De Maakplek. Daar liepen zoveel mensen met kennis rond dat iemand een blik op mijn printplaatje wierp en direct zag dat ik een verkeerd weerstandje had gebruikt, door een typfout stond er 49K9 in plaats van 49Ω9, een factor duizend verschil. Twee jaar op eigen houtje debuggen in een paar seconden opgelost door hulp van een medemaker.”

Je hebt hbo informatica en vervolgens bedrijfskunde gestudeerd. Waarom koos je daarvoor?

“Na mijn middelbare school wilde ik eigenlijk helemaal geen studie meer doen, want ik had immers al jaren een eigen bedrijf, maar mijn decaan adviseerde me een duale ict-opleiding in Den Haag. Eerst circa een halfjaar fulltime-hbo en daarna een dag in de week school en vier dagen werken bij ING, dat was toen een opleidingsvorm die ING aanbood. Op een gegeven moment werkte ik nog in Amsterdam, maar ben ik naar Groningen verhuisd en omdat dat echt een studentenstad was, lonkte het studeren alsnog. Tijdens mijn hbo-opleiding hadden we ook een aantal bedrijfskundige vakken waar ik vrij slecht in was, dus besloot ik juist daarom bedrijfskunde te gaan studeren. Dat was een uitdaging, want ik werkte dus ook nog fulltime, al heb ik dat toen wat afgeschaald. Ik probeerde van een universitaire opleiding een parttimestudie te maken en dat was niet makkelijk. Thuiswerken was nog niet echt gebruikelijk, maar ik deed dat een dag in de week, werkte in de trein en overnachtte tussendoor vaak in de Randstad. Bedrijfskunde is nog steeds niet mijn passie, maar ik heb er nog altijd profijt van.”

Je bent op het forum erg actief in verschillende topics over smarthome, het aansturen van elektrische apparaten als ventilators en warmtepompen, en het uitlezen van de P1-meter van een slimme meter. Kun je vertellen hoe je eigen smarthome eruitziet en wat je de laatste tijd allemaal gedaan hebt?

“Ik gebruik met name Zigbee- en Z-Wave-devices die ook nog lokaal te bedienen zijn. Voor de rest nog een klein beetje 433MHz-klik-aan-klik-uitspul en uiteraard zelfgebouwde modules. Wat software betreft is de hoofdmoot Home Assistant met Node-RED. Hiermee regel ik de verlichting, de verwarming en uiteraard de ventilatie. Daarnaast gebruik ik andere pakketten om te testen, zoals Domoticz en Homey. In de toekomst wil ik nog wat zaken toevoegen, zoals een module waarmee de warmtepomp, die ik nog moet installeren, straks uit te lezen en te besturen is. Er is nog geen eenvoudige hardwaremodule die gebruikers makkelijk kunnen aansluiten. Verder ben ik mij aan het oriënteren op een accusysteem waar het hele huis op kan draaien als voorbereiding op het uitfaseren van de salderingsregeling en om zoveel mogelijk van de opgewekte energie zelf te gebruiken.”

Je hebt een wifiadd-onmodule ontwikkeld om ventilators voor mechanische ventilatie geautomatiseerd aan te sturen. Kun je, voordat we daar dieper op ingaan, even schetsen wat daar de voordelen van zijn? Veel huizen hebben een schakelaar met drie standen, die in de praktijk vrijwel het hele jaar op standje 1 staat. Hoe kan dat beter?

“De meeste ventilatieboxen zijn slecht afgesteld; ze ventileren altijd te veel of juist te weinig. Daardoor is het binnenklimaat niet optimaal en komt het ook vaak voor dat het systeem staat te ventileren terwijl dat niet nodig is, bijvoorbeeld omdat je op vakantie bent. Als het buiten warm is en je overdag niet thuis bent, wil je misschien juist niet ventileren en de warme lucht buiten houden, en in de winter precies andersom. Dat kan allemaal handmatig, maar ik ben een tweaker en ik hou van automatisering, dus dat kan dan slimmer, dacht ik.”

Met jouw add-onmodule voor Itho Daalderop-apparatuur kun je deze monitoren en aansturen via een domoticasysteem. Kun je uitleggen wat voor module dit is en waarvoor je hem zoal kunt gebruiken?

“Hiermee kun je dus apparaten van Itho Daalderop, zoals een ventilator, maar tegenwoordig ook warmtepompen en andere apparaten, zelf aansturen en opnemen in een smarthomeplatform als Home Assistant. Je kunt dan de ventilatie automatiseren en bijvoorbeeld gebruikmaken van sensors voor CO₂, vochtigheid en temperatuur om de ventilatie dynamisch aan te passen. Als het CO₂-niveau bijvoorbeeld hoog wordt omdat er veel mensen binnen zijn, gaat de ventilator harder draaien. Ik heb zelf verschillende systemen naast elkaar in gebruik. Als bij mij in de badkamer een sensor vocht detecteert, gaat de spiegelverwarming automatisch aan en gaat de ventilator draaien, net zolang tot het vochtniveau weer normaal is. Als er niemand thuis is, gaat de ventilatie uit of naar een laag niveau. Een medetweaker heeft het systeem gekoppeld aan de knop voor de grote boodschap in de wc. Zodra je die indrukt, gaat de ventilator tijdelijk ook harder draaien. Dit alles leidt tot een betere luchtkwaliteit en is ook energie-efficiënter.”

Je hebt de module dus helemaal zelf ontwikkeld. Bestond zoiets nog niet of had je specifieke wensen?

“Een module voor eindgebruikers bestond nog niet. Er is een servicetool van Itho beschikbaar, maar die is bedoeld voor installateurs, is prijzig en kan niet geïntegreerd worden met domotica. Bovendien moet je dan zelf nog een pwm- en ESP-module aansluiten én een voeding regelen waardoor er een draadje uit de box steekt. Ik heb nu alles wat ik nodig heb op één printje en kan bovendien alles zelf aansturen. Geen draadjes, geen gaatjes en geen gedoe met garantie: gewoon een printje erop klikken en klaar. Ik weet nu hoe het protocol aan de achterkant werkt en daarmee is nog veel meer mogelijk.”

Hoe kom je erachter hoe je dit soort producten kunt aansturen? Dat is geen publieke code toch?

“Nee, helaas niet. Het is mogelijk via reverse engineering, waardoor je erachter komt wat voor signalen er verstuurd worden. Ik hou me strikt aan de richtlijnen, dus reverse engineeren mag, maar het decompilen van code, dus de firmware uit zo’n chip halen en de functionaliteit terugbrengen naar code, mag niet. Het begon met pinnen van de chip uitlezen, de I2C-aansluiting. Dat staat voor Inter-Integrated Circuit en is een protocol dat bedoeld is om verschillende digitale, geïntegreerde schakelingen in staat te stellen te communiceren met een of meer controllerchips. Ik gebruik bijvoorbeeld een Logic Analyzer om erachter te komen hoe het protocol ongeveer werkt. Dit bleek vrij eenvoudig te achterhalen met een 0 tot 255pwm-signaal en een originele Itho-add-on die dit pwm-signaal omzet in I2C-communicatie. Als je kunt uitlezen wat voor signalen daar doorheen gaan en vervolgens nabootst wat het product zelf al doet, kun je dat verder naar je hand zetten: bijvoorbeeld een stukje code toevoegen voor meer functionaliteit.”

Arjen Hiemstra met zijn zelfgemaakte modules
Arjen Hiemstra met zijn zelfgemaakte modules

Moet je ook een tweaker zijn om zo’n printplaat te installeren of kan bij wijze van spreken je moeder dat ook?

“Het is nog steeds een tweakersproduct, dus je moet een beetje verstand hebben van huisautomatisering en dingen als MQTT, maar het wordt steeds makkelijker om het te installeren. Home Assistant ontwikkelt zich enorm snel. In principe is het een kwestie van inprikken, je wifinetwerk instellen en dankzij autodetectie ben je dan al bijna in business. Ik verwacht wel dat niet-tweakers dit soort dingen in de nabije toekomst ook gaan gebruiken. Dat is overigens ook weer een beetje eng, want dan krijg je heel andere supportvragen, vermoed ik. Een tweaker heeft voldoende basiskennis, maar voor minder onderlegde gebruikers zal de handleiding iets uitgebreider moeten worden, bijvoorbeeld met een stappenplan met voorbeeldplaatjes en een faq. Het is dus de vraag of je als hobbyist de ruimte hebt om die kant op te gaan.”

Hoe begon de ontwikkeling van je eigen module?

“Mijn eerste variant van de printplaat was in de basis een wemos-module met een dc-to-dc-converter en een paar weerstandjes. Dat begon met tien printplaten als proof-of-concept. Toen anderen daar ook interesse in hadden, ben ik gaan nadenken hoe je dat dan makkelijker zou kunnen produceren. Handmatig een wemos met een headertje solderen is dan best veel werk, dus heb ik een smd-variant ontworpen. Ik kwam één pin tekort op een ESP8266 lowcostwifichip om het goed werkend te krijgen, waardoor ik geswitcht ben naar de ESP32, die bovendien meer geheugen had. Daardoor was er ineens veel meer mogelijk. Vanaf daar is het van kwaad tot erger gegaan.”

Je hebt al in een vroeg stadium je bevindingen gedeeld op het forum. Wat voor impact had dat?

“Zonder medetweakers was dit project heel klein gebleven. Het werkt fantastisch als anderen met je meekijken en -denken. Dat is echt de kracht van een community. Dankzij feedback van gebruikers van het bordje zijn er veel bugs verholpen. En dan helpt het natuurlijk enorm als het techneuten zijn die zelf ook goed in de techniek zitten en met waardevolle suggesties komen. In het begin zat er bijvoorbeeld een bug in het sturen van een initialisatiestring naar de firmware van Itho die tot problemen leidde. Ik dacht eerst dat de ESP niet snel genoeg was, maar dankzij een tip bleek er een methode te zijn om dat eenvoudig op te lossen. Daardoor kon het ontwerp vereenvoudigd worden: een chip ervanaf en wat onnodige regels code weg. Een ander voorbeeld is dat een gebruiker zei: ‘Je handleiding is echt ruk, mag ik een andere maken?’. Uiteraard, graag zelfs. En weer iemand anders heeft een hele wiki gebouwd omdat het topic op Tweakers wat onoverzichtelijk werd. Dat is ook het succes van dit hele project: je plant het zaadje en de rest gebeurt om je heen. Daar ben ik heel blij mee en daar kan ik enorm van genieten!”

Een HRU250/300 adapter, een add-on voor o.a. warmtepomp en wtw en een add-on voor ventilator
Een HRU250/300-adapter, een add-on voor onder andere warmtepompen en wtw's en een add-on voor ventilators

Is het ook daarom dat je zoveel waarde hecht aan open source?

“Jazeker. Ik kan dit allemaal doen doordat andere mensen dingen gedeeld hebben. Dat blijft alleen maar bestaan als anderen ook kunnen leren en daarvoor moeten we projecten blijven delen. Daarom staan alle code en het hardwareontwerp ook op GitHub. Open source is fantastisch, omdat iedereen alles met elkaar deelt en code verbetert. Sommige developers hebben een veertigurige werkweek, maar zijn daarnaast met allerlei opensourceprojecten bezig. Bij een makerspace wissel je fysiek kennis uit, maar op een forum als Tweakers of op GitHub gaat dat online. Langzaamaan bouw je zo ook zelf een community op rondom je eigen projecten. Dat alles is heel waardevol.”

Waar ben je nu vooral mee bezig?

“Ik ben nu steeds meer aan het professionaliseren, zorgen dat alles klopt, een administratie bijhouden en handleidingen bijwerken. Ook heb ik de productie steeds verder uitgebouwd. Aanvankelijk zat ik alles zelf te solderen, maar dat kost ontzettend veel tijd, soms wel veertig ESP32’s achter elkaar. Dat is echt geen feest. Door dat uit te besteden kun je veel beter opschalen en hou je tijd over voor andere dingen. Dat is overigens ook weer een vak apart, want ik heb geen productieachtergrond en wist in het begin dus niet waar ik allemaal rekening mee moest houden om de failrates laag te houden. Die waren soms wel vijftig procent.”

Overweeg je ook weleens om hier meer mee te doen dan alleen als hobby?

“Ja, toen ik hiermee begon, had ik absoluut niet gedacht dat ik nu in een ruimte zou zitten met een soldeerstation, desoldeerstation, oscilloscoop, labvoeding, 3d-printer enzovoort. Bijna een soort van elektronicalab. Ik vind dit ontzettend leuk om te doen en denk er inderdaad weleens aan of ik dit zou willen uitbouwen. Maar dan niet alleen, want ik vind het fijn om interactie met anderen te hebben, dus ik ben er nog niet over uit. Er is nog veel te doen voor dit project en ik heb nog allerlei andere producten die ik zou willen maken rondom huisautomatisering en energieoptimalisatie. Waar dit gaat eindigen, weet ik nog niet, maar ik hoop dat het nog heel lang blijft doorgaan.”

Reacties (127)

Sorteer op:

Weergave:

Het zou tof zijn als dit ook voor Homey beschikbaar komt
Volgens mij kan je een mqtt server draaien op homey endan kan je alle info uit de modules toch ontvangen.
Top gedaan!!
Vraag me alleen wel een ding af, waar ik nu handmatig al tegen aanloop en in de tekst zie ik een stuk dat hetzelfde probleem creëert.

Men schrijft bij vocht in de badkamer gaat de ventilator harder lopen, prima. Alleen met het vochtige Nederlandse klimaat trek ik dan regelmatig zoveel vochtige lucht naar binnen dat de andere sensoren dan alsnog op hol slaan en je in een vicieuze cirkel terecht komt.. (heb in de belangrijkste ruimte vocht + co2 sensoren)

Vocht binnen = harder draaien, vocht % buiten is nog hoger, dus het systeem blijft op max snelheid proberen dit vocht eruit te krijgen.... Wat dan uiteraard niet lukt.
Het gaat erop dat je het signaal kunt herkennen. Niet zozeer het gemeten vochtpercentage.
Ik meet het verschil in percentage over de afgelopen 2 minuten, als het verschil binnen 2 minuten bijv. 10% is gaat de ventilatie aan. Als daar weer de helft vanaf is gaat de ventilatie weer uit. Dan maakt het niet uit hoe vochtig het buiten is.
Precies dit, zo heb ik het hier ook opgelost en dat werkt al jaren. Dus zowel in de zomer als in de winter. Luchtvochtigheid meet ik hier met een Xiaomi sensor in de badkamer, als het verschil tussen twee meet punten hoger is dan 8% en de badkamer verlichting staat aan dan gaat de ventilatie op de hoogste stand.
Als daar weer de helft vanaf is en de verslichting is uitgeschakeld dan gaat de ventilatie weer op de laagste stand. Verlichting word dus ook automatisch in en uit geschakeld.
kan je een ventilator aanraden? wil ook zo een systeem bouwen
Het hang er van af, een antwoord waar je niets aan hebt, maar ik probeer het toe te lichten.

In een modern, goed geisoleerd huis: heeft vaak al een WTW ventilatie systeem. Zuigt lucht binnen af en verwarmte de koude lucht van buiten met de binnenlucht. Minder warmteverlies, maar als je het zelf aanlegt ingewikkeld en veel werk. Als je jezelf er in verdiept prima te doen.

In een wat ouder huis: centrale mechanische afzuiging met of natuurlijke toevoer of toevoer via ventilatieroosters. Redelijk eenvoudig, recht toe rechtaan.
Gebruik een ventilatiebox (zoalseen Itho CVE-S, waar deze module van Arjan voor geschikt is) of van een andere leverancier. Ze zijn stil, en met een ingebouwde vochtsensor ook effectief
Buisventilatoren of wandventilatoren in de WC of andere aparte ruimte zijn matig, veel herrie, vaak alleen een naloop timer.

Met zo een ventilatiebox kan je echt goede resultaten halen, maar je blaast in de winter wel warme lucht het huis uit en trekt koude buitenlucht naar binnen.
In je algoritme in HA de vochtigheid van buiten meenemen. Dan kan je zorgen dat dat niet gebeurt.
De manier waarop je daar mee wil omgaan kan je zelf kiezen (niet ventileren, een bepaalde tijd ventileren, etc)

[Reactie gewijzigd door Zynth op 22 juli 2024 18:29]

Het nadeel hiervan wel weer is. Als jij gaat douchen en het regent buiten slaat je ventilator nooit aan. Terwijl de gemiddelde luchtvochtigheid in je huis veel lager is dan buiten en in de badkamer.

Zou een plek in je huis geen betere optie zijn? Bijvoorbeeld een kantoortje of iets dergelijks?
Kan je dan iets met absolute en relatieve luchtvochtigheid? Want als je bij 10 graden en regen lucht van buiten aanzuigt en verwarmt naar 20 dan is de relatieve luchtvochtigheid geen 100% meer.
In de douche is het vaak warm en vochtig, dat geeft de condensatie op koudere oppervlakten.
Dat is absoluut hoe het goed kan werken. Ik bereken een basis humidity op basis van absolute vochtigheid buiten vertaald naar relatieve vochtigheid binnen, de lucht komt daar immers vandaan.

Een verandering in vochtigheid binnen tov die basis triggert de fan
Ik heb de sensor in de ITHO box geplaatst. In het uitblazende kanaal. Zodra de douche aangaat pikt hij het extreem snel op. Daarnaast heb ik een 24 uurs gemiddelde genomen. Als de huidige luchtvochtigheid daar 5% boven komt dan gaat hij aan. Als het weer onder het 24 uurs gemiddelde + 2 % komt dan gaat hij weer uit.
Dit probleem had ik ook. Ik probeerde meerdere luchtvochtigheidssensoren aan elkaar te koppelen in de logica, maar dat werkte niet goed.

Daarna heb ik dit in HomeAssistant opgelost met een statistics sensor, die de verandering in luchtvochtigheid in de badkamer over de laatste 30 minuten weergeeft. Als dan de luchtvochtigheid hoger is dan 60 en de verandering hoger dan 6 dan gaat de ventilator aan. Daarna wacht hij tot ofwel de luchtvochtigheid weer lager is dan 60 (minimaal 3 minuten lang), ofwel de verandering tussen -4 en 4 is (voor 10 minuten lang). En dit alles met een time-out van 2 uur, voor als er iets mis gaat met de sensoren, dan gaat de ventilator i.i.g. weer uit.

Het was een beetje spelen met de waarden en timings om het goed te krijgen, maar dit werkt goed voor mij. En dit heeft dus alleen de luchtvochtigheidssensor in de badkamer nodig.
Mag ik vragen welke sensor je gebruikt?
Natuurlijk. Ik heb het huis volhangen met Aqara sensoren.

Ik weet alleen niet of ik ze nog eens zou kopen. Ze doen het op zich prima (en zijn niet duur), maar zo nu en dan valt er een van het netwerk. Die krijg ik dan niet terug. Ook niet door op het knopje te drukken. De enige manier is opnieuw pairen.
Verder ben ik ook niet tevreden over het batterijklepje. Dit is een stuk plastic met een ronde gleuf erin om hem open te draaien. Dit kan dus het best met een muntje. Het probleem is alleen dat er een paar zo strak dicht zitten, dat ze moeilijk open te krijgen zijn. Bij het kracht zetten gaat de rand van die gleuf stuk, waardoor je minder grip krijgt en het dus nog lastiger open te maken is.

[Reactie gewijzigd door ErikvO op 22 juli 2024 18:29]

De tip die ik je daarbij kan geven is een sticky rubber plaatje ergens op plakken, net kleiner dan het batterijvakje. Dan de sensor er dus bovenop drukken en draaien. Dus de sensor van het plaatje draaien, ipv het plaatje zelf proberen te draaien.
Klinkt handig. Ik zal het de volgende keer eens proberen.
Waar heb jij de vochtmeter hangen in de badkamer? Boven de douchte of juist in een hoek aan de andere kant van de douche?

Rondom de douche krijg je een foutieve meting doordat deze direct veel vocht meet en nog heel lang blijft doen nadat je klaar bent. Elders in de badkamer krijg je een rustigere meting, dan werkt alles goed.
Aan de andere kant idd. Dat gaat prima.
Ik heb em juist bij de ventilatie opgehangen, dan zorgt je afzuiging ervoor dat de sensor actuele lucht te zien krijgt.
Ja bij mij zit de afzuiging er een kleine meter vandaan idd
Ik gebruik een combinatie van sensoren/inputs om te bepalen of en hoe hoog de Zehnder Stork KPMe aan moet; badkamer:
- aeon multi sensor 6: bij deur badkamer voor licht, temp en vochtigheid (stijging t.o.v. de sensoren in andere ruimten)
- qubino flush dimmer: licht
- opentherm: voor warmwatervraag
- zelfbouw watermeter voor watervraag.

Toiletten:
- qubino flush dimmer: licht
- zelfbouw watermeter voor watervraag.

Verder ook nog extra afzuiging geregeld boven de werkbank met 3d printer en Ersa, via stroomverbruik op qubino relais.

[Reactie gewijzigd door MDKlapwijk op 22 juli 2024 18:29]

Heb het hier zo geregeld:

vochtigheidssensor in badkamer vlak bij de douche. Schiet die omhoog? Dan kijken of de waarde 20 seconden hoger is dan de gemiddelde luchtvochtigheid van de werkkamer en een slaapkamer. zo ja, dan ventilatie aan.
Je moet je vochtmeter juist in de andere kant van de badkamer tov de douche plaatsen, dan heb je een mooie rustige meting en werkt het al goed.
maar dan duurt het juist langer om te zien of de luchtvochtigheid omhoog gaat. Hij ligt nu op het muurtje naast de douche (damp trekt eroverheen), en hij reageert dus vrijwel direct zodra het water warm is. Douche aan -> 30 sec later afzuiging aan ongeveer. Ideaal.
Nehoor, binnen 1minuut gaat hij trapgewijs harder draaien. Gaat heel snel afhankelijk hoeveel drempels je instelt.
Zijn er sensors die op batterijen werken (en lang meegaan)? Want even een WCD realiseren zit er niet in.
Zeker, een aantal leveranciers maken zigbee gekoppelde sensoren die hier in huis meerderer jaren meegaan op een knoopcel. Heb zelf op twee plekken wat Xiaomi in gebruik.

Natuurlijk heb je dan wel een Zigbee hub nodig, ben begonnen met een Xiaomi ding centraal in huis met net genoeg dekking. Nu vervangen door een Conbee stickje in m'n Home Assistant machine en twee Ikea tradfri extenders.
Had hier hetzelfde probleem. Heb dit eenvoudig opgelost door een rooster in de badkamerdeur te plaatsen. De lucht die nu aangezogen wordt, is de warmere lucht uit het huis. Vocht wordt nu opgenomen en de badkamer droogt snel op.

Pas als het buiten warmer is dan binnen, gaat er een raampje open in de badkamer, zodat de aangezogen lucht altijd het vocht kan opnemen.
Bij een wtw systeem blaas je ontvochtigde lucht het huis in. Het is dus een gesloten systeem. Als je alleen afzuiging met natuurlijke ventilatie hebt is de meerwaarde wat beperkt als het buiten vochtig is.
Een andere mogelijkheid zou kunnen zijn om te zorgen dat je hoofdzakelijk binnenlucht de badkamer in zuigt. Wanneer je een ventilatierooster o.i.d. in de badkamer hebt maar tegelijkertijd staat ook de deur open. Dan zal je grotendeels binnenlucht naar binnen zuigen, waarop de vochtsensor beter reageert.

Ah! Ik zie dat ik niet de enige ben met dat idee.

[Reactie gewijzigd door koperb op 22 juli 2024 18:29]

Ramen dichthouden en deur op een kier of voldoende roosters aan de onderzijde deur.. dat is de beste methode
Wat ik hier mis is dat volgens mij het hele ITHO RF reverse engineering verhaal uit 2014 stamt en dat de code van @arjenhiemstra hier wel op gebouwd is maar niets zegt over de pioniers van 2014-2016.
Goed dat je dit noemt. Het zijn twee losse verhalen.
Ik ben ooit begonnen met de CC1101 lib, origineel door een medetweaker(s) gemaakt geloof ik (supersjimmie en Klusjesman worden genoemd). Deze lib werkte echter niet in mijn situatie (IDs aanpassen was lastig en mijn fan reageerde op andere remotes in de buurt)

Daarna ben ik een andere weg ingeslagen, het reverse enigneeren van het I2C protocol op de printplaat van de fan zelf. Daar is deze add-on uit ontstaan.

Later ben ik weer aan de slag gegaan met de CC1101 lib (zie ook mijn post in het "DIY: Itho ventilatie aansturen via 868Mhz transmitter" topic: https://gathering.tweaker...message/66017482#66017482).
Het bleek dat de reverse engineering die eerder was gedaan op de ruwe RF encoded data was zeg maar, ik heb proberen uit te pluizen wat het onderliggen protocol was. Deze extra inzichten heb ik weer in de originele CC1101 lib verwerkt, eerst geprobeerd deze te laten mergen maar toen er vanuit de devs geen reacite kwam heb ik de fork op mijn eigen github gezet: https://github.com/arjenhiemstra/IthoEcoFanRFT

[Reactie gewijzigd door arjenhiemstra op 22 juli 2024 18:29]

:D ik ben supersjimmie en mijn bron is inderdaad Klusjesman.
https://github.com/supersjimmie/IthoEcoFanRFT
Zelf ben ik gewend om de bron te vermelden, vandaar dat ik dat in jouw verhaal miste.

Ik weet dat jouw aanpak anders is en dat zowel klusjesman als ikzelf na de opzet van de basis verder niet veel werk erin hebben gestoken. Ook ben ik blij dat jij het verder hebt uitgewerkt hoor, begrijp me niet verkeerd. (ik vind het hooguit weleens jammer dat er inmiddels tig mensen roepen dat ze een geweldige oplossing hebben gebouwd zonder te zeggen waar de basis vandaan komt)
:D ik ben supersjimmie en mijn bron is inderdaad Klusjesman.
https://github.com/supersjimmie/IthoEcoFanRFT
Ah nice! Dan ben ik verder nog benieuwd wie Rogier is, is dat dan Klusjesman?
Zie ook hier: https://www.progz.nl/blog...-itho-cve-eco-rft-part-6/
Ik heb daar in 2021 nog eens gereageerd meer geen reactie meer gehad helaas.
Zelf ben ik gewend om de bron te vermelden, vandaar dat ik dat in jouw verhaal miste.
Zoals gezegd, dit project is in de basis een reverse enigeering van het I2C protocol, dat was er nog niet in 2020 en had/heeft geen relatie met de originele CC1101 lib. Vandaar dat er hier in het artikel geen verwijzing naar staat,
In versie 2 van de add-on ben ik de (aangepaste) CC1101 lib wel gaan gebruiken om zo naast I2C communicatie ook de RF signalen op te kunnen vangen. In de code van het project, op de github repo e.d. staat uiteraard netjes vermeld waar de originele code vandaan komt en heb ik alleen vermeld welke aanpassingen ik gedaan heb. Credits where credits are due!

[Reactie gewijzigd door arjenhiemstra op 22 juli 2024 18:29]

Ja, Rogier is echt de grondlegger volgens mij. Nee, dat is niet klusjesman. Rogier is toen begonnen en klusjesman en ik zijn gaan meehelpen om de bitjes te ontrafelen. Elk op een eigen manier zodat we via meerdere wegen tot een resultaat kwamen. Voor zover ik destijds heb begrepen heeft Rogier het losgelaten toen het conceptueel werkte en heeft hij geen (bekend) tweakers account. We werkten toen nog via mail, heel old-school...

[Reactie gewijzigd door sjimmie op 22 juli 2024 18:29]

Haha! Rogier hier!
Super gaaf om te lezen dat mijn oorspronkelijke idee/code inspiratie is geweest voor dit project!
Ik ben een jaar na dat project verhuisd naar een ander huis, waar geen Itho-box meer in het huis zat. Dus toen hield het project voor mij wel even op.
Momenteel zit ik in een huis met een WTW-unit van Zehnder, maar die is wel aan vervanging toe. Misschien dan toch eindelijk weer een Itho.

Bedankt @sjimmie voor alle input destijds! En heel veel succes met jouw huidige product @arjenhiemstra!
Hail to the chief! :)
Leuk dat je hier reageert! Nu is het cirkeltje helemaal rond. En inderdaad, als de lib die jullie gemaakt hebben goed gewerkt had met mijn itho was dit project nooit van de grond gekomen, dus bedankt daarvoor! ;)

Voor wat betreft de Zehnder; collega knutselaar en skydiver Eelco heeft dat protocol ge-reverse engineered, misschien heb je er iets aan:
https://github.com/eelcohn/ZehnderComfoair
Nice, echt leuk om te horen! Ik was altijd al benieuwd hoe dat is gegaan destijds
De Zehnder wtw die hier hangt heeft een simpele 0-10v aansluiting waarmee die eenvoudig te regelen is. Die poort stel je een keer in dat ie van 0 tot 85% draait, en dan kun je met 0 tot 10 volt de aansturing regelen. Heeft een Itho Daalderop dit niet?
Wat gebruik je om de 0-10v te regelen?

Heb hier een aurhaan staan met 0-10v maar hik nog eff tegen een makkelijke regeling aan🤣
Een zigbee leddimmer van robshop, en twee standaard co2 sensoren. Zitten drie poorten op. Al moet ik wel zeggen dat niet alle percentages exact goed werken, zal met pwm signaal te maken hebben. In principe draait die dus op co2, maar bij koken en douchen stuur ik hem zelf aan. Was goedkoper dan een draadloze drie standen schakelaar, en integreert beter met de afzuigkap.
Check ja ik heb helaas geen zigbee of zwave draaien. Daardoor valt die dimmer en dus ook de qubino af. Zit in een grote betonnen bunker, bijna letterlijk. Dus geen enkele draadloze oplossing werkt goed, behalve wifi, want heb ubiquti door hele huis hangen. Heb in vorige huis met zwave en zigbee gespeeld en zelfs met een hoop devices werkte de mesh matig, en dat was van binnen een houtenhuis. Hier durf ik dat echt niet aan, ook vanwege de afstanden en de hoeveelheid gewapend beton.

Moet gewoon denk ik maar met esphome aan de bak, maar hik er een beetje tegenop🤣
Je kunt op de Zehnder ook gewoon een drie standen aansturing doen met een normale drie standen schakelaar. Dat kan dus met elk relais bordje, ook eentje die je bijvoorbeeld via ethernet aansluit ipv wifi.
Frequentie van zigbee is hetzelfde als WiFi dus dat moet ook werken.
Shelly komt binnenkort met een 0-10v dimmer: https://www.youtube.com/live/JSFJSq-odcI?si=29NhED7lx0m_xQXb

Ik gebruik nu een Shelly 2.5 schakelaar om de 3 standen schakelaar van de Zehnder ventilatie aan naar hard of harder te zetten. Werkt opzich prima.
Ahhh top! Ik heb nu alles van shelly. Dus ik wacht denk ik even!
Uit mn hoofd: mid oktober
Je moet de qubino 0-10v dimmer gebruiken. Super simpel te installeren.

Dan moet je ook de Sonoff vochtmeter kopen (gewoon op Aliexpress), deze iets íetjes groter dan bv die van Xiaomi, maar geeft een bijna realtime meting en geeft ook kleine schommelingen door (de xiaomi stuurt maar af en toe een meting door en in veel grotere stappen).
Daarnaast moet je de vochtmeter niet boven de douche hangen maar in een andere hoek van de badkamer, anders gaat het niet goed werken.

Dan moet je in je zitkamer/werkplek een Awair Element luchtkwaliteitsmeter zetten (99euro op Amazon), om de ventilatie te sturen op CO2 of luchtkwaliteit. Dit kan je liniair instellen of simpelweg met een paar keer een top-down CO2 waarde in te stellen in HA of Homey.
(het zal je verbazen hoe snel de co2 omhoog schiet in de herfst/winter/voorjaar als je al 2 man uitnodigt om te komen eten. De Awair heeft overigens een uitstekende WAF en staat bij ons ook onder de TV als klokje met iets gedimde LEDjes).

Als het licht op de WC aan/uit gaat, gaat de ventilatie ook even wat harder/zachter.

Klinkt ingewikkeld, maar alles bij elkaar is ongeveer 10-15min om te installeren en in te stellen in Home Assistant of Homey.

[Reactie gewijzigd door Whiskey48 op 22 juli 2024 18:29]

Hier een ComfoAir verboden met ESP32, CAN BUS module & Home Assistant.
Werkt perfect, kan vanalles uitlezen en ook sturen.
Ik hier ook, ESPHome er op gezet en werkt perfect en een behuizing voor ge3D-print. Het officiële kastje kost tegen de 300 euro, de hobby oplossing nog geen 30 :+
Hulde voor je ontwerp en de manier hoe het tot stand is gekomen.
Ik als complete leek heb het gehele draadje doorgelezen en dan denk ik ?
Zou het niet een geweldig idee zijn om er een consumenten iets van te maken?

Iets wat je erop prikt, een app installeren en veel plezier ermee? Denk aan bedienings gemakkelijkheid ala Philips bridge oid?
Laatst contact gehad met een mede tweaker die een Zigbee variant wilde maken. Die kan wss gewoon aan een Hue Bridge gekoppeld worden, net zoals een lamp oid. Zal eens checken hoe het daarmee gaat.
Dan is het geen tweakers DIY product meer, maar een consumenten product. Ik denk zelf dat die stap heel groot is, en of het loont is nog maar de vraag. Het zal je vooral heel veel tijd kosten.
Je kan meeste afzuigmotoren ook aansturen via de standenschakelaar, komt op hetzelfde neer alleen dat je dan 3 relais moet gebruiken om de 3 verschillende standen aan te sturen.

Hier bestaan modules voor, maar je kan het ook zelf doen door een module te pakken met minimaal 3 relais erop.

Tweaker @mvnieuw had het protocol van Daalderop al gereverseerd mocht jezelf je 868MHz zender willen maken. Elke module met een 868 zender kan het aan.

forumtopic: DIY: Itho ventilatie aansturen via 868Mhz transmitter

Bij mij thuis heb ik gekozen voor het ecosysteem van Niko en die hebben een aparte ventilatie module die simpelweg via de standenschakelaar aanstuurt.

https://www.niko.eu/nl-be...30-5617-bd58-8cdfae4bc527

Voordeel van Niko is wel dat mocht alles wegvallen en je hebt geen controle meer dan kan je alles nog steeds handmatig aansturen. Niet echt ideaal maar wel goed genoeg voor een noodsituatie.

[Reactie gewijzigd door TechSupreme op 22 juli 2024 18:29]

Je kan meeste afzuigmotoren ook aansturen via de standenschakelaar, komt op hetzelfde neer alleen dat je dan 3 relais moet gebruiken om de 3 verschillende standen aan te sturen.

Hier bestaan modules voor, maar je kan het ook zelf doen door een module te pakken met minimaal 3 relais erop.
Ik heb dit opgelost door 1 van de 3 signalen gewoon blind door te sturen, waardoor de afzuiging altijd in stand 1 blijft staan. Dan kun je met twee relais af, waardoor ik een standaard Fibaro dubbele schakelaar kon gebruiken. Bij mij kun je dus wel vraaggestuurd stand 2 en 3 activeren vanuit de Fibaro HC2, maar helemaal uitzetten kan niet.

Het voordeel is dat de Fibaro zelf ook twee inputs kent, waar ik de inkomende signalen vanuit de draaischakelaar op gekoppeld heb. Dus als de Fibaro HC2 uitvalt, kan ik ook vanuit de keuken nog steeds handmatig schakelen.

Maar het volledig uit kunnen schakelen is wel cool. Toch eens overwegen of ik de boel nog een keer wil openschroeven.
Ik heb gezien dat sommige het oplossen met een Shelly 2.5 inbouw module achter de standen schakelaar. Dan kan je zowel de standen schakelaar als smart. Nadeel is wel dat deze oplossing maar 2 standen heeft en meeste afzuigmotoren hebben 3 standen. Dus je zal dan afscheid moeten nemen van 1 van de standen.

Er zullen zeker andere merken zijn die 3 uitgangen hebben.
Wat een leuk artikel, en leuk om iets meer te lezen over 'de man achter de module'. Gebruik deze module nu bijna twee jaar als vervanging van mijn eigen soldeersel en ben erg blij met de kwaliteit van het product én de betrokkenheid van Arjen via het forum!
Thanks! En jij bedankt voor al je hulp!
Goh, niet geweten dat ik overeenkomsten heb, buiten de gangbare ict, met een oud collega ;)
nu is mijn nieuwsgierigheid gewekt :)
Thanks! Echt hele eer om door Tweakers gevraagd te worden en heel leuk hoe ze het gedaan hebben!
Supertof werk! Mijn plan is om over ~1 jaar een huis te kopen die flink opgeknapt moet worden, en daar ga ik vanaf het begin al rekening houden met dat er een slim ventilatiesysteem komt (met dus onder andere ventilatie op basis van CO2 & vocht, en die ook slim de temperatuur regelt per kamer). Grote kans dat ik dan naar de Itho module (of een eventuele vervolgversie) kijk en welke apparatuur er allemaal goed mee werkt.

Maargoed, eerst een huis kopen, dan de boel isoleren (waarbij ik alvast de ventilatiekanalen wil leggen), dan pas de apparatuur aanschaffen. Dan ben je alweer in eind 2025 gok ik :p
ik quote: "slim ventilatiesysteem komt (met dus onder andere ventilatie op basis van CO2 & vocht."

Je achterdeur open zetten, paar planten in je woonkamer en als t regent ook de deur even openzetten voor t nodig vocht.... T leven is zo mooi,...de natuur biedt alles. ;)
Vooral zo'n winterse kou elke winter. Stook je daar dan tegenop of loop je thuis rond als een michelin mannetje als het vriest?
Verse, zuurstofrijke lucht verwarmt makkelijker dan muffe lucht. En is daarbij ook gezonder.
Daarom dus een ventilatie systeem ;)
en daarom dus raampje open en vestje aan, nog veel gezonder dan dat minimaal ventileren met centrale stroom verslindende mechanische ventilatie ;)
gewoon gewennen aan de koude, ik loop jaarrond in een tshirt, ons huis heeft alleen in de woonkeuken een houtkachel, enkel glas en geen isolatie.

Als je vanaf kinds af aan niet beter weet raakt je lichaam hier gewoon aan gewend, ik trek gewoon een fleece vestje aan als ik achter PC in de koude ruimte zit, en anders dus gewoon in tshirt. Op me werk verklaren ze me voor gek dat ik bij 10 graden buiten temp gewoon zo naar buiten loop zonder jas :+
Ieder zijn/haar ding. Zodra ik beweeg kan ik de kou prima hebben, en loop ik ook prima in t-shirt buiten met 10 graden (ook als het vriest met een goede droge lucht). Maar als ik stil zit dan hek ik dat echt niet, dan heb ik toch wel een graad of 17-18 nodig om comfortabel te zijn, een lagere temperatuur en mijn vingers worden aardig stroef.
Een WTW unit kan daar door middel van een warmtewisselaar en bypass oplossing bieden.

Wat ik vaak tegenkom is dat filters weinig worden bijgehouden en dat de WTW unit vaak onderbemeten is.

Leuk project met ESP32, tof dat hier een artikel van gemaakt is.Ik ben van mening dat ESP32 niet in Domotica weg gelaten kan worden. Immers draaien bijna alle Shelly apparaten hiermee en zo ook Sonoff.
Zelf heb ik het tuin irrigatie systeem met ESP32 gemaakt en een 4 relais bordje. Werkt simpel, goedkoop en betrouwbaar.
...
Je achterdeur open zetten, paar planten in je woonkamer en als t regent ook de deur even openzetten voor t nodig vocht.... T leven is zo mooi,...de natuur biedt alles. ;)
Gaat kostbaar worden;
Automatische deuropener aanschaffen, elektrisch slot, regendetectie als extra sensor om e.e.a. te activeren en afdakje boven de deur met controle op inregenen om extra waterschade te voorkomen.

Een planten bewateringssysteem vergt ook de nodige inzet, op een enkele wat grotere bloembak is dit redelijk kosten effectief in te zetten. Maar op b.v. 4 losse bloempotten wil je de koppelslangen niet over de vloer of vensterbank hebben ...

Automatisering is zo mooi en biedt als tijdverdrijf alles ... :+
Dief gooit water over de sensor en de deur gaat speciaal voor hem (/haar) open }:O

Ik denk ook dat een geautomatiseerd ventilatiesysteem op meerdere vlakken een betere optie is.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.