Sandisk Extreme USB 3.0 Flash Drive 32GB Zwart

Aankoopproces

Aangezien mijn huidige USB stick van OCZ sinds kort regelmatig niet herkend wordt, heb ik besloten alvast een vervangend exemplaar uit te zoeken. Overigens zat er levenslang garantie op die stick van OCZ echter is de serie EOL en daarnaast heeft Toshiba de boel opgekocht en afstand gedaan van de garantieverplichtingen op alle producten van OCZ behalve de SSD's, dus vandaar een nieuwe.
Ook zijn de prijzen van USB 3.0 sticks inmiddels best schappelijk met een gemiddelde prijs/GB van 1 euro.

Ik hou ervan om eerst alles grondig uit te zoeken om vervolgens een keuze te maken, waarbij de prijs/kwaliteit verhouding het beste is. Ik heb daarvoor gekeken naar het aanbod van merken als Kingston, Patriot, SanDisk, Mach Xtreme, Corsair, Lexar en LaCie (waarvan Patriot, Mach Xtreme en Lexar onbekenden waren voor mij).
Wat mij opviel was dat er een groot verschil zit tussen de snelheden van verscheidene USB 3.0 sticks, waarbij de echt goedkope varianten ongeveer gelijk presteren aan USB 2.0 sticks. Over het algemeen is de prijs een goede indicator hiervoor, hoe lager de prijs hoe langzamer de stick.
Ik had van te voren al een aantal eisen in mijn hoofd, als belangrijkste snelheid in combinatie met USB 3.0, een systeem waardoor je het dopje niet kwijtraakt (zoals bij bijv de OCZ) of een uitschuifsysteem, goede bescherming en niet te duur (als bonus een opvallend design zoals de OCZ). Qua opslagcapaciteit kwam ik soms in de problemen met de huidige 16GB, echter 64GB leek mij toch wat overdreven, dus het zou 32GB worden. De stick zal voornamelijk gebruikt worden om een paar films op te zetten om mee te nemen naar een andere locatie.

Van de genoemde merken waren er al snel een aantal afgevallen: LaCie biedt leuke exclusieve robuuste designs aan, echter betaal je daar wel de hoofdprijs voor; Corsair heeft bij hun topmodellen geen mogelijkheid om het dopje ergens vast te maken en de Survivor modellen zijn niet praktisch in gebruik; de topmodellen van Lexar zijn momenteel amper leverbaar en daardoor is de prijs ook nog eens erg hoog; Mach Xtreme zou erg snel zijn maar wordt net als Lexar niet veel verkocht in Nederland en is ook aan de prijs.

Blijven over Kingston, Patriot en SanDisk:

• Bij Kingston had ik 2 modellen op het oog namelijk de DataTraveler R3.0 en de DataTraveler HyperX echter is deze laatste niet verkrijgbaar in 32GB en oogt vrij lomp.
• Van Patriot 3 modellen, de Supersonic Boost XT, de Supersonic Rage XT en de Supersonic Magnum. Echter laatst genoemde is helaas ook niet verkrijgbaar in 32GB.
• Van SanDisk 1 model de Extreme.

Aangezien ik de prijs van de 64GB modellen toch teveel vind en ik zoveel ruimte toch niet denk te gaan gebruiken, bleven er 4 opties over:

• De Kingston DataTraveler R3.0 is de goedkoopste maar ook de langzaamste (lees 70MB/s / schrijf 30MB/s), wel voorzien van een opvallend rubber design.
• Net als de Kingston zijn zowel de Patriot Supersonic Boost XT, als de Patriot Supersonic Rage XT uitgevoerd in een robuust rubber design met leessnelheden van respectievelijk 150 en 180MB/s en schrijfsnelheden van 30 en 50MB/s. Al las ik van de Boost klachten dat het rubber los zou laten en van de Rage dat je altijd 2 handen nodig hebt voor het schuifmechanisme, wat tevens de neiging heeft om in je broekzak uitgeschoven te worden.
• Als laatste dus de SanDisk Extreme deze wordt alom geprezen voor zijn prestaties (lees 245MB/s / schrijf 100MB/s).

SanDisk Extreme

Deze is het dan ook geworden voor 40 euro bij MyCom, er is namelijk geen betere keus als je naar prijs/kwaliteit kijkt. Het schuifmechanisme werkt erg degelijk en is makkelijk met 1 hand te bedienen. De stick is volledig van plastic en daardoor erg licht, wat wel als gevolg heeft dat het wat goedkoop aanvoelt.



exFAT

De 32GB stick wordt geleverd geformatteerd als FAT32, een bestandssysteem uit 1996 met de beperking dat je er geen bestanden groter dan 4GB naar toe kan schrijven.
Eigenlijk is het best een kwalijke zaak dat alle grote formaten USB sticks nog steeds van FAT32 worden voorzien. Er zijn wel alternatieven zoals NTFS een bestandssysteem wat ivm journaling geen ideale keus is voor USB sticks, aangezien er hierdoor meer schrijfacties plaatsvinden wat dus een negatieve impact heeft op de levensduur van je USB stick. Tevens kan je er zonder 3rd party tools niet naar toe schrijven als je de stick icm OS X gebruikt.
Een beter alternatief is exFAT net als FAT32 door Microsoft ontwikkelt, reeds in 2006. Zowel Windows als OS X kunnen met exFAT omgaan. Het bestandssysteem geniet alle voordelen van FAT32, ontbeert het journaling van NTFS (positief voor removable media), maar bovenal er is geen bestandsgrootte limiet van 4GB meer zoals bij z'n voorganger.
Er is alleen wel een kanttekening, iedere fabrikant die van exFAT gebruik wil maken dient hiervoor een licentie af te nemen van Microsoft. Met als gevolg dat apparaten zoals mediaspelers over het algemeen geen ondersteuning bieden voor dit bestandssysteem.
Het is jammer dat Microsoft vast blijft houden aan hun huidige licentiemodel voor exFAT.

Fixed disk

Dan is er nog een andere kwestie, namelijk dat de Extreme niet als removable media wordt gezien maar als local disk. Het heeft me even wat uitzoekwerk gekost wat hier de reden van is, maar blijkbaar is er een periode in 2013 geweest dat SanDisk hun USB sticks voorzag van een fixed disk configuratie ipv een removable disk configuratie (het zogenaamde Removable Media Bit). Dit hebben ze gedaan om de Windows 8 certificatie te krijgen, ze waren overtuigd dat fixed disk de nieuwe standaard zou gaan worden door Windows 8. De enige reden dat je een fixed disk USB stick nodig hebt bij Windows 8 is om gebruik te kunnen maken van Windows To Go (wat overigens alleen beschikbaar is in de Enterprise editie van Windows 8).
Nu zou je misschien denken wat maakt het uit, echter als je de USB stick wilt gaan gebruiken voor boot/recovery of de USB tool om een Windows 7 installatie te maken, dan gaat dat niet werken met een USB stick die geconfigureerd is als fixed disk. Tevens kan het zijn dat sommige apparaten de stick niet kunnen lezen, zoals bepaalde autoradio's.
Ik heb hierover contact gehad met SanDisk en zij hebben dus eind 2013 besloten om hun USB sticks weer te configuren als removable disk. Echter kan je met geen mogelijkheid aan de verpakking of stick zien of het een fixed disk of removable disk model betreft. Daarnaast heeft SanDisk ook geen tool beschikbaar waarmee je de RMB zelf kunt aanpassen.
Mijn model komt dus blijkbaar uit een oude batch en aangezien ik niets heb met Windows 8 en dus ook niet met Windows To Go, geef ik de voorkeur aan de removable disk configuratie. Om te voorkomen dat ik ooit tegen compatibiliteitsproblemen aanloop.
Het zal echter nog lastig worden om zo'n model te bemachtigen.

Benchmarks

Ik heb de tests uitgevoerd met zowel FAT32, exFAT als NTFS, maar het bestandssysteem blijkt niet of nauwelijks invloed te hebben op de snelheid.

Het overzetten van een bestand van +/- 4,5GB ging in 55 seconden (+/- 80MB/s) en het overzetten van een bestand van 8GB ging in 84 seconden (+/- 95MB/s).

Hier de resultaten van CrystalDiskMark op zowel een USB 3.0 als USB 2.0 poort:


USB 3.0


USB 2.0

Ter vergelijking de OCZ stick (uit 2008) met NTFS als bestandssysteem:



Conclusie

De 100MB/s schrijfsnelheid zoals vermeldt op de verpakking klopt, de 245MB/s leessnelheid wordt bij mij niet gehaald (zie aanvulling), maar buiten dat is het gewoonweg een extreem snelle USB stick. Voor dit geld is dit verreweg de snelste USB stick die je momenteel kan kopen.

P.S. de stabiliteit & betrouwbaarheid zal ik pas na enkele maanden gebruik beoordelen.

Aanvulling (17-03-2014)

Mijn OCZ USB stick heeft het inmiddels begeven. Ik heb nog een aantal pogingen gedaan om de "removable disk" variant te bemachtigen, echter beschikken alle winkels alleen nog over oude voorraden. Aangezien ik er nu echt één nodig heb besloten om genoegen te nemen met de "fixed disk" variant. Ditmaal geformatteerd als exFAT ipv NTFS met het oog op levensduur.

Daarnaast nog een kanttekening bij het niet behalen van de snelheid die op de verpakking wordt vermeld. Dit is vermoedelijk te wijten aan de gebruikte USB 3.0 PCI Express kaart. In het geval van native USB 3.0 poorten zou de beloofde leessnelheid wel gehaald moeten worden.

Tevens nog een linkje waar de stick uit elkaar wordt gehaald.