Apple MacBook Pro 15" 2.40GHz (Unibody - Eind 2008)

De review is nog onder constructie...

edit 12-12-2008 - Xbench, superPi, wifi
edit 27-03-2010 - Photo update, start extra ervaringsonderwerp

Ik heb gekozen voor de basisconfiguratie van de Macbook pro. 2,4 Ghz Intel Core2Duo, 2 GB DDR3 geheugen en een harde schijf van 250 GB op 5400 rpm. Waarom? Omdat dit meer dan voldoende is om OSX en de wat zwaardere software soepel te draaien en ik altijd nog zelf de boel kan updaten m.b.v. goedkopere opties. Het vervangen van harddisk en accu is zeer eenvoudig gemaakt in deze versie van de pro. Waar dit in het voorgaande model nogal wat geschroef vergde, is het nu een kwestie van het openen van een klep aan de onderzijde. Vervanging van het geheugen vergt nog wel gepriegel, als de prijzen beter zijn wil ik deze zelf upgraden met DDR3 geheugen van minimaal 4 GB.



Uitpakken maar
Wat verpakking betreft houdt Apple ongeveer dezelfde indeling aan voor al haar producten. Meteen na het openen van de doos ligt het apparaat je aan te staren en kan je het geheel via een lipje uit de verpakking tillen. Meteen valt het ontwerp van de Macbook op; strak en clean. Het leek wel of men de laptop in een koelkast had bewaart zo koud voelde het metaal aan. Eenmaal uit de doos valt ook de stevigheid van de constructie op, geen enkele plek kraakt of buigt door onder druk, hetgeen ik toch anders heb ervaren op mijn voorgaande laptops van voornamelijk plastic. Dit was toen nooit zo'n probleem overigens, maar als je eenmaal zoiets solide in handen hebt gehad als deze Macbook, dan voelen zijn voorgangers toch wel erg goedkoop en kwetsbaar aan. De nieuwe wijze van fabriceren van de body is wat mij betreft bijzonder goed geslaagd. Of het de tand des tijds goed weet te doorstaan zullen we over een jaartje kunnen zeggen. Hoe deze unibody gemaakt wordt is door Apple al tot in den treure getoond. Maar waar het op neer komt is dat men de laptop nu uit 1 stuk aluminium boort en lasered wat een betere constructie oplevert dan het gebruik van allerlei frame-elementen in de behuizing. Deze techniek is overigens niet nieuw, het werd in het begin van de vorige eeuw al gebruikt voor het maken van o.a. vliegtuigen.



Het scherm
Het scherm van de Macbook pro is glossy. Dit schijnt tegenwoordig helemaal in te zijn, maar het heeft niet mijn voorkeur. De mate van spiegeling is dusdanig dat het met name buiten toch net iets teveel kan afleiden. Binnen valt het mee en is het vooral even wennen, de helderheid van dit scherm is namelijk wel weer een groot pluspunt en ook dat gaat de spiegeling tegen. Ik heb er uiteindelijk toch voor gekozen aangezien ik foto's en video's gewoon via mijn externe monitor bewerk die gecalibreerd en al klaar staat en de rest van de werkzaamheden op de laptop hebben die vereisten niet nodig. Het voordeel is dan dat het glossy scherm zorgt voor mooier in het oog springende kleuren en een betere weergave van zwart waardoor films e.d. mooier overkomen. Ander pluspunt is het feit dat het scherm van glas is, dit maakt het geheel extra stevig.



Glas-glijen
Het touchpad is nu een stuk groter en gemaakt van glas. Waarschijnlijk heeft dit laatste vooral te maken met de techniek van het registreren van aanraking, deze werkt net als op de iPhone aan de hand van het registreren van spanning over je vinger. Het glas is overigens bewerkt om het glijden te verbeteren, gewoon glas zou nogal stroef zijn. Om het touchpad zo groot mogelijk te maken, altijd fijn, is de button niet meer aanwezig. Al deze ruimte kan nu ook voor tracking gebruikt worden en de pad zelf is de button geworden. Mijn ervaring is zeker positief, eigenlijk merk je niet eens dat de gewone button weg is, nu is het mogelijk om tijdens het tracken meteen te kunnen klikken, zonder op zoek te gaan naar de button. Het touchpad heeft hiervoor 2 scharnieren aan de bovenkant en een contact aan de onderkant (intern uiteraard). Punt hierbij is dan wel dat het bovenste 1/5 gedeelte moeilijk meegeeft en dus niet echt bruikbaar is, echter is mijn verwachting dat dit gedeelte hiervoor nauwelijks gebruikt gaat worden.

Het touchpad maakt ook gebruik van multitouch, zo is het mogelijk om met meerdere vingers een bepaalde actie te bewerkstelligen. Standaard is het klikken met 2 vingers de rechtermuis-klik, met 2 vingers omhoog/omlaag bewegen staat gelijk aan scrollen, naar rechts/links bewegen met 3 vingers in sommige applicaties als Safari is bladeren in de history, met 4 vingers omhoog/omlaag het tonen/verbergen van alle aanwezige windows in 1 overview (en het switchen daartussen) en met 4 vingers naar rechts/links het makkelijk switchen tussen actieve applicaties. Applicaties als preview kunnen ook nog gebruik maken van bekende bewegingen van de iPhone, als pinching, roteren, e.d. Zelf gebruik ik voornamelijk het scrollen en de 4-vinger bewegingen, die lijken mij nog het meest practisch. Al met al zorgt dit touchpad ervoor dat ik minder de neiging heb om een aparte muis te gebruiken, al is dat nog steeds iets comfortabeler. Zeer geslaagd, ook als ik kijk naar mijn nieuwe werk-laptop (Dell Latitude E6500) is het daarop echt een ongevoelig gepriegel in vergelijking met dit touchpad).

Van problemen met het mogelijk niet registreren van indrukken van de touchpad heb ik geen last gehad. Maar mocht dit al het geval zijn geweest, dan heeft Apple inmiddels een softwarematige oplossing uitgebracht welke dit oplost.

Kloppen
Het toetsenbord typed heerlijk, de toetsen lijken wat zachter te zijn dan die van bijvoorbeeld het aluminium toetsenbord wat bij de iMac geleverd wordt. Als het donker wordt gaat de verlichting onder de toetsen aan, welke op helderheid is aan te passen. Over het nut van verlichting wordt nogal eens gediscussieerd, persoonlijk vind ik het erg prettig. Het scherm zelf verlicht het toetsenbord natuurlijk ook enigzins, maar directe verlichting zorgt toch voor rustigere ogen. Je hoeft totaal geen moeite te doen om de toetsen te zien en dat scheelt in schemering toch behoorlijk.




Grafisch geweld
Deze instap-Macbook Pro bevat 2 grafische processoren, in tegenstelling tot hetgeen in de pricewatch van Tweakers staat. Zowel de NVIDIA GeForce 9400M en 9600M GT zijn aanwezig met 256 MB geheugen (512 in de hogere modellen). In OSX 10.5.5 kan op dit moment alleen gewisseld worden tussen de twee, middels het veranderen van de energie-settings en in-/uitloggen. Ietwat omslachtig, maar Apple werkt aan een betere oplossing. Het aanwezig zijn van deze processoren was een reden voor mij om deze Macbook aan te schaffen. Bekend is dat de opvolger van OSX 10.5, 10.6, intensief gebruik gaat maken van de gpu als motor voor alle grafische zaken die zich in het OS afspelen. Hierdoor wordt de Core2Duo processor ontlast en blijven ook onder zware grafische omstandigheden, andere zaken vloeiend lopen. Ook zou het kunnen zijn dat Apple de twee grafische processoren gaat laten samenwerken, waardoor nog meer voordeel uit het geheel gehaald kan worden. Dit zou allemaal heerlijk zijn voor mensen die zich bezighouden met foto- en videobewerking, waar ik nogal mee bezig ben. Tegen die tijd verwacht ik bijvoorbeeld ook een Photoshop met volledige gpu ondersteuning. Uiteraard, HD filmpjes afspelen en spelletjes hebben er ook profijt van, maar daarvoor moeten jullie toch even een andere review bekijken.

Benchmarking
In hoeverre benchmarking nu echt wat zegt over de prestaties is nog steeds voer voor discussie. Ieder benchmark programma laat net even wat anders zien, meerdere runs van hetzelfde programma ook en het geeft vaak een matig beeld van hoe het systeem vervolgens "in real life" werkt. Toch wil ik de resultaten van een vrij bekend programma onder OSX laten zien, je kan dan in ieder geval zelf kijken of hetzelfde programma op jouw Mac vergelijkbaar is. Voor mij maakt het weinig uit, de Macbook Pro draait heerlijk soepel. De benchmarks zijn overigens gegenereerd op de energy-save modus.

De review over de XPS laptop van I.degroot01 gaf mij nog het idee om superPI te gebruiken en deze te vergelijken. Ik ken echter geen OSX variant, dus ik heb deze via VMWare Fusion (oftewel een emulatie van Windows in OSX zelf) de berekening uitgevoerd. Deze valt mij erg mee moet ik zeggen, de 32M berekening ligt slechts 3 minuten achter op de XPS laptop en dat in een geemuleerde omgeving (XPS=15% of 0,3x sneller, waarbij de XPS cpu 0,1 Ghz hoger is geklokt). Het geeft voor mij in ieder geval aan dat het emuleren van Windows software binnen OSX prima te doen is.

Game benchmarks zijn o.a. hier te vinden: link.

Bootcamp
Bootcamp is een utility in OSX wat het mogelijk maakt om Windows op een aparte partitie te installeren. Ik moet zeggen, Apple heeft dit niet echt intuitief gemaakt. Waar ik normaal gesproken geen handleiding nodig heb, is het hier wel verstandig. Zo is het vereist geen gepartitioneerde harddisk te hebben alvorens Bootcamp te installeren, start Windows automatisch op na installatie (in plaats van OSX wat je uiteraard liever hebt en waarvoor je extra handelingen in OSX moet uitvoeren) en moet je nog even weten om de Leopard cd te gebruiken voor het installeren van drivers onder Windows. Maar goed, als dat allemaal in orde is loopt alles in ieder geval als een zonnetje. Ik heb nu ervaring met Windows XP en kan zeggen dat het ontzettend soepel en snel draait, sneller nog dan op mijn desktop, hoewel dat te maken kan hebben met het feit dat dit een verse Windows installatie betreft. Nadeel is dat Windows alleen de 9600M GT grafische chip kan gebruiken, waardoor je accu onder Windows XP (Vista lijkt dit wel te ondersteunen) wat snel achteruit gaat, ik neem aan dat Apple hier een oplossing voor aanbiedt in de toekomst. Intussen lijken er wel wat berichten in de fora te verschijnen, dat er een probleem zou kunnen zijn met langdurig gamen en het op zwart gaan van het scherm. Apple lijkt dit te onderkennen en zou werken aan een software matige update. Zelf heb ik dit fenomeen nog niet gezien (maar het lijkt soms wel alsof ik nooit iets heb met door mij gekochte producten).

Warmte
Bij intensief gebruik had het voorgaande Pro model nogal last van een behoorlijke verhitting. Het aluminium van dit exemplaar wordt zeker ook warm, maar van oververhitting en het niet op schoot kunnen houden heb ik nog geen last gehad. Bij langdurig gebruik van de 9600M GT grafische chip wordt het wel beduidend warmer, maar nog steeds binnen normale grenzen.

Wifi
Ook het vermelden waard is de ondersteuning voor 802.11N Wifi. Het gaat nog om een zogenaamde "draft" wat inhoudt dat de toekomstige standaard iets kan afwijken, maar deze draft versie zal daar in ieder geval compatible mee zijn. Ik heb net voor de aanschaf mijn 802.11B/G thuisnetwerk met extender op de bovenverdieping, vervangen voor de 802.11N router van Apple. Dit omdat het B/G netwerk lang niet altijd stabiel danwel snel genoeg was om echt lekker mee te werken. De aanschaf van de nieuwe router heeft ervoor gezorgd dat ik nu een super-stabiel en ontzettend snel netwerk heb, waarbij er zelfs geen extender nodig is. Ideaal! En dat mag ook wel, na jaren van gehannes. De computers in huis hebben nu ook een N-kaart en samen met deze Macbook Pro is het een genot om media heen en weer te streamen. Nu nog een film-verhuur-service waar we wat aan hebben.

Sap
De accu lijkt het bij normaal gebruik en meerdere malen ont-/herladen niet veel langer vol te houden dan 4.5 uur. Een half uur minder dus dan de 5 uur die op de zuinige stand gehaald zou moeten worden volgens Apple. Hierbij heb ik het dan ook over een lagere stand van het scherm en voornamelijk Internetten. Een half uur lijkt wellicht weinig, maar op een duur van hooguit 5 is het toch significant. Dit had dus beter gekund, hoewel ik ook denk dat de dunne behuizing en de accu-techniek, simpelweg nog niet veel beter kunnen. Om verder wel eerlijk te blijven is 4.5 uur in vergelijking met andere laptops ook zeker niet slecht.

Conclusie
Mijn eerste Macintosh stelt zeker niet teleur, zaken die ik belangrijk vind in een computer zoals degelijkheid, gebruikersgemak en snelheid zijn uitstekend verzorgd. Het glossy scherm had mat mogen zijn wat mij betreft, maar het is zeker geen deal-breaker aangezien het na verloop van tijd nauwelijks meer stoort, zeker niet wanneer je de helderheid vrij hoog hebt staan. De laptop voelt en werkt zoals ik had gehoopt, professioneel, snel en gemaakt om mobiel te kunnen gebruiken. Een aanrader! 8/10

Lange termijn ervaring
Nu, inmiddels 1.5 jaar verder, is het duidelijk dat de nieuwe unibody-behuizingen een zeer goede zet zijn geweest van Apple. Deze laptop is mijn eerste laptop ooit en de degelijke behuizing was voor mij een sterk punt en dat het de goede keus was blijkt wel uit het feit dat het geheel nog steeds aanvoelt als 1 blok degelijkheid. Geen gerammel te bekennen, geen scherm wat met de tijd iets flexibeler lijkt aan te voelen, geen krasje op het scherm dankzij het glas, geen vieze plekken op de body, etc. Ook het trackpad blijft een genot om mee te werken, ik heb veel presentaties snel en zonder gehannes gegeven (ook dankzij Keynote als software) waarbij het trackpad ervoor zorgde dat ik altijd snel op de plek moest zijn waar ik wilde (Expose met 4 vingers helpt dan ook enorm). Dit vergde mij op een pc-laptop altijd veel meer geklik en een extra muis was dan ook noodzakelijk.

Het uitbreiden van het geheugen tot 4GB is iets minder verlopen. Het geheel werkt stabiel onder de 9600M grafische GPU, maar ik kan niet meer zonder risico switchen naar de langzamere 9400M GPU. Deze GPU deelt geheugen en hier gaat het ergens niet helemaal goed met de timing lijkt het, de machine kan dan vastlopen. Ik zou natuurlijk een beter ram-bankje kunnen bestellen, maar aangezien de 9600M stabiel is, vond ik dat teveel moeite. Advies is dus om danwel Apple geheugen te gebruiken, danwel sneller actie te ondernemen dan mij als het gaat om inruilen.

De snelheid is onder 10.6 Snow Leopard alleen maar beter geworden. Een groot pluspunt ook, zowel OSX zelf als software als Aperture maken nu gebruik van de GPU voor versnelling en bijv. Photoshop is hiermee bezig. Ook dit was de reden om voor de release van 10.6 alvast voor deze laptop met deze GPU's te kiezen. OSX zelf is nog steeds snel en stabiel na al deze tijd, waarbij zeer regelmatig grote bestanden heen en weer zijn gefietst.

Wifi-N; dit was nog een draft toen ik de laptop kocht, maar gezien mijn N-netwerkje al prima bruikbaar. Heerlijk kan ik zeggen, altijd stabiele connecties en voldoende snelheid om regelmatig folders tussen de laptop en m'n Windows-PC boven te synchroniseren.