Grand Theft Auto-games zijn erg populair, en op het moment van schrijven wachten veel mensen met smart op deel zes. In 2008 keken ook veel gamers uit naar een nieuwe Grand Theft Auto-game, namelijk deel vier. Niet iedereen was te spreken over die game, vooral omdat de stad en de setting erg duister waren. De vraag is natuurlijk: was die game echt zo duister? En hoe speelt deze game anno 2025? In deze review vertel ik je daar graag wat over.
Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: ik vond deel vier erg tof en voor mij persoonlijk is dit nog altijd mijn favoriete GTA-game. Ik heb van elke Grand Theft Auto-game wel genoten, van de een wat meer dan van de ander, maar deel vier blijft voor mij de favoriet. Vooral op het gebied van het verhaal vond ik het een hele leuke game, en ik kan wel zeggen dat ik deze game zo vaak heb uitgespeeld dat ik de tel kwijt ben. Ik heb de game gespeeld bij de release op de Xbox 360, daarna ook op de PlayStation 3, en nu recent op de Steam Deck.
Mijn review is daarom gebaseerd op de pc-versie, omdat de Steam Deck tenslotte een pc-handheld is. De game voelt meteen vertrouwd aan, en ik kan niet zeggen dat ik op het gebied van de gameplay verschil heb gemerkt. De game was toen zeker niet perfect, en dat is deze pc-versie ook niet. Dit is natuurlijk deels achteraf gepraat, want de game voelt op bepaalde punten anno 2025 gewoon verouderd aan. Dat gezegd hebbende, laat ik nu wat vertellen over het spel zelf. Wat ik nog wel even wil noemen: deze review is gebaseerd op de hoofdgame; de twee uitbreidingen heb ik niet meegenomen in deze review.
Het verhaal draait om Niko Bellic, een Oost-Europese veteraan die naar Liberty City verhuist om te ontsnappen aan zijn criminele verleden en de 'American Dream' te vinden. Hij wordt uitgenodigd door zijn neef Roman, die hem in e-mails heeft voorgespiegeld dat hij rijk en succesvol is. Niko geloofde dit en wilde ook zo'n leven, en daarom besloot hij naar Amerika te verhuizen. Bij aankomst ontdekt Niko echter dat de realiteit er heel anders uitziet. Roman zit namelijk diep in de schulden en heeft een slechtlopend taxibedrijf. Niko wordt al snel meegesleept in de criminele onderwereld om zijn neef te beschermen en te helpen met zijn schulden. Onderweg leert hij mensen kennen, zoals Little Jacob. Little Jacob is een Jamaicaanse wapen- en drugshandelaar, die uiteindelijk een goede vriend van je wordt en je later in het spel ook te hulp schiet.
De belangrijkste verhaallijn concentreert zich op twee doelen van Niko: het opbouwen van een criminele carrière en Roman proberen uit de problemen te houden. Verder speelt de jacht op de verrader, die verantwoordelijk is voor de moord op zijn militaire eenheid tien jaar eerder, een grote rol. Niko werkt voor verschillende bendes en figuren in Liberty City, van de Russische maffia tot Italiaanse criminelen. Dit leidt tot een reeks gewelddadige missies en conflicten, waarbij je soms een keuze moet maken. Hoewel bepaalde keuzes die je moet maken geen groot effect hebben op het verhaal, zorgt je laatste keuze er wel voor welk einde je krijgt. Er zijn namelijk twee eindes, waarbij het in beide gevallen geen goede of slechte keuze is. Ongeacht de keuze die je maakt, Niko leert aan het einde dat de 'American Dream' die hem werd beloofd, niet bestaat. Hij slaagt er wel in om de man te vinden die zijn eenheid verraadde, maar zijn reis laat een spoor van geweld en verlies achter, wat de sombere en volwassen toon van de game benadrukt.
Als je de game voor het eerst speelt, of deze vlak na Grand Theft Auto 5 speelt, merk je wel dat hij verouderd is. Niet alleen de besturing, maar ook de manier om een missie opnieuw te doen voelt anno 2025 echt verouderd aan. Nu is mij dit niet vaak overkomen, maar er is niets vervelender dan, wanneer je doodgaat in een missie, een flink stuk opnieuw te moeten spelen. Je denkt dan misschien: kom op, gewoon de checkpoint opnieuw starten en klaar, maar helaas is dit hier niet het geval. Je begint vaak gewoon weer aan het begin van de missie. Denk hierbij aan opnieuw naar een autogesprek luisteren, iets opnieuw uitvoeren en dan opnieuw beginnen met schieten. Op de allerlaatste missie na, daar is wel een soort van checkpoint, maar ook deze laat je veel opnieuw doen als je doodgaat.
Als je doodgaat, begin je bij een ziekenhuis. Je krijgt een sms om de missie opnieuw te starten, maar je bent altijd de ziekenhuiskosten kwijt. Ook krijg je niet je verbruikte kogels of kogelvrije vest terug. Het beste wat je dan meestal kunt doen, is je laatste savegame laden en dan maar een klein stukje extra overdoen. Ja, dat is extra werk, maar je hebt ten minste nog wel je geld en kogels.
Weet je wat soms ook extra werk is? Het onderhouden van je vrienden. Regelmatig word je gebeld of je zin hebt om wat leuks te doen. Als je dan ja zegt, moet je zo snel mogelijk bij hem zien te komen. Zeg je nee, of kom je te laat, dan vinden ze je minder leuk. Ook als je lang niets meer van je laat horen, krijg je soms een boos berichtje. Je kunt met je vrienden gaan uiteten, een spelletje doen of naar een show gaan. Het is een leuke toevoeging en weer eens iets anders. Er zijn ook races aanwezig, dus als je dat leuk vindt, kun je dat ook gaan doen.
Het grootste deel van de tijd ben je bezig met het verhaal en met het verdienen van geld. Op de kaart zie je welke missies beschikbaar zijn, en daar kun je dan naartoe reizen. Soms krijg je ook weleens een telefoontje waardoor een missie direct wordt geactiveerd. Dit gebeurt meestal na een bepaalde gebeurtenis, maar nooit als je al met een opdracht bezig bent. Bijna elke missie begint met een filmpje, waarin je verteld wordt wat je moet doen. Gelukkig hoef je dit niet te onthouden, want het spel laat je duidelijk zien waar je heen moet. Er zijn ook missies waarbij je moet wachten, maar dan krijg je vanzelf een reminder dat je iets kunt gaan doen.
De besturing voelt misschien wat verouderd, maar daar had ik persoonlijk in de meeste gevallen geen moeite mee. Het enige waar ik nog altijd flink veel moeite mee had, is het besturen van een helikopter. Deze voelt voor mij heel onlogisch en slecht aan, en ik heb deze momenten dan ook heel voorzichtig gespeeld. Voor de rest is het goed te doen, en mag je voor een game die zeventien jaar oud is, zeker niet klagen. Ik vond de game toen hij uitkwam een hele toffe game, en hoewel het nu wat verouderd aanvoelt, bevalt de game nog altijd heel goed. Je hebt genoeg wapens bij je, deze kun je makkelijk via de d-pad wisselen, en er zit voor mijn gevoel genoeg afwisseling in.
Ik omschreef het al in de opening, maar de game oogt behoorlijk duister en heeft een soort filter eroverheen. Als je de game bijvoorbeeld met Vice City vergelijkt, dan oogt hij misschien best saai. Desondanks zag de game er in 2008 erg goed uit, en ik heb nooit echt het idee gehad dat de game er niet mooi uitzag. De filmpjes, de omgeving en personages zagen er toen heel goed uit. Maar ik ben ook eerlijk: als je deze game nu anno 2025 voor het eerst zou gaan spelen, dan is hij wel verouderd.
Nu zou je denken dat een pc-versie er beter uit zou zien dan de consoleversie, maar om heel eerlijk te zijn, op de Steam Deck merkte ik hier niets van. Zeker als je de game op een pc naast een PlayStation 3-versie zet, dan ga je zeker verschil zien. Maar ik had niet het idee dat hij grafisch beter was dan de consoleversie. Sterker nog, bij bepaalde filmpjes ging de camera soms naar een hoek waardoor het niet meer klopte. Nu kan dit misschien aan de Steam Deck liggen, omdat die op een Linux-versie draait, maar dat was wel iets dat me direct opviel.
Als ik dan naar het totaalplaatje kijk, loopt de game vloeiend en ik heb nergens een framedrop gemerkt. Grand Theft Auto IV draait op de LCD Steam Deck op 40 FPS, maar er zijn ook verhalen dat hij op het OLED-model 60 FPS zou halen. Bij mij draaide hij altijd tussen de 30 en 40 FPS, en dat is voor deze game op 720p meer dan genoeg. Als ik de game gedockt op de tv speelde, zag ik wel dat hij wat minder scherp was, maar hier kan de game zelf weinig aan doen; dat ligt toch meer aan de Steam Deck. Als laatste wil ik nog de gesprekken benoemen: deze zijn typisch GTA en heel goed ingesproken.
Grand Theft Auto heeft een eigen soundtrack, en vooral de theme song vind ik erg leuk. Maar deze games staan ook bekend om de radiozenders, die verschillende soorten muziek hebben en vol zitten met onzinreclames. Bij GTA 4 zijn verschillende nummers aangepast, mede omdat de rechten van de nummers verlopen waren. Dit komt doordat ze bepaalde nummers van bekende artiesten, zoals Iron Maiden en Phil Collins, hebben gebruikt. Muziek is natuurlijk wel iets dat je gewoon moet horen, en daarom deel ik de theme song graag met jullie.
Dan de leukste vraag van elke review: heeft deze game voor mij een replaywaarde? Ik denk niet dat ik deze vraag nog hoef te beantwoorden, maar het antwoord is natuurlijk 'ja'. Ik heb de game bij de release gekocht voor de Xbox 360, en heb mijn versie later ingeruild voor de PS3-versie, waar ook alle DLC's op stonden. Via een medetweaker heb ik een code mogen ontvangen voor Steam, en hierdoor heb ik de game op de Steam Deck kunnen spelen. De game is misschien wat verouderd, en hierdoor voelt hij soms wat houterig aan. Maar het is nog steeds mijn meest favoriete GTA-game, en ik zou hem zo weer opstarten. Dus ja, deze game heeft voor mij een replaywaarde, en hij mag van mij gerust een goede remake krijgen.
Grand Theft Auto IV is misschien niet de meest geliefde Grand Theft Auto-game, en dat komt vooral door de wat donkere setting. Toch vind ik het nog steeds de beste GTA-game die ze gemaakt hebben. Vooral het personage Niko vind ik erg tof; vraag me niet waarom, maar ik vind hem geweldig. Het verhaal en alles eromheen vind ik erg leuk gedaan, maar vooral het idee hoe de Amerikaanse droom wordt verteld en juist een andere kant laat zien, vind ik een goed punt naar de realiteit. De game is op het moment van schrijven zeventien jaar oud, en dat merk je wel. Maar ondanks dat vind ik het nog altijd een geweldige game, met veel geweld en een typisch GTA-humorsausje eroverheen.