Jura Z10 (EA) Aluminium White

Aanleiding tot aanschaf.

Van een product dat twee- tot vijfmaal zoveel kost als een doorsnee concurrerende volautomaat lagen mijn verwachtingen hoog. De Z10 is bij ons in huis gekomen om een ENA 5 te vervangen, die bijna tien jaar betrouwbaar onze bakkies troost heeft bereid. Qua functionaliteiten en eigenschappen waren de volautomatische melkrecepten, flexibiliteit van de recepten en voorkeuzes, en de witte zijkanten (veel andere machines zijn alleen van de voorkant mooi) doorslaggevende factoren om de ENA in te ruilen voor dit specifieke model. Omdat de Z10 toentertijd gloednieuw was, hopen we met deze aankoop ook weer ruim een decennium vooruit te kunnen.

Koffie.

Over de kwaliteit van de koffie kan ik kort zijn, die is erg goed. De “gewone koffie” vind ik net wat minder dan van onze oude ENA, maar het lijkt heel erg op elkaar. Voor zover ik weet kan elke Jura-machine zo’n standaardkoffie zetten en verschilt de smaak hiervan nauwelijks tussen de modellen. De kracht zit ’m meer in de recepten die deze machine wel kan maken, maar eenvoudigere machines niet. Zo vind ik de “caffè barista”, eigenlijk een sterke lungo met een scheut heet water erin, bijzonder lekker. Je krijgt een zacht en doordrinkbaar bakkie zonder dat het slap wordt. Ook de espresso is erg geslaagd doordat de machine hiervoor minder snel het water door de zetgroep pompt, wat bevorderlijk is voor de extractie. Zoiets kon de ENA bijvoorbeeld niet.
Een optie voor ristretto zit niet standaard in de Z10, maar als je een espresso als basis neemt en de sterkte op maximaal en het volume op minimaal instelt, is het praktisch gelijk. Ook deze smaakt heerlijk.
De melkspecialiteiten vergen wat finetuning om het helemaal naar smaak te krijgen (veel porties waren mij te groot, bijvoorbeeld). Ook vonden mijn gezinsleden de temperatuur voor veel van de voorinstellingen te laag. Vooral het melkschuim was vaak te koud ingesteld. Na veel experimenteren (er zijn een hoop instellingen om uit te proberen, en het is vanuit de handleiding niet altijd duidelijk wat nou het effect op het eindproduct is) is alles naar smaak. Wat fijn is, is dat de meeste parameters on-the-fly op het scherm aan te passen zijn, waarna je ook de optie hebt de gebruikte voorkeuze meteen bij te werken met de aangepaste instellingen.
De opties voor dubbele portie zijn niet echt bruikbaar. De machine maakt dan twee losse zetbewegingen achter elkaar, wat dus nagenoeg geen tijdswinst oplevert. Veel andere volautomaten vermenigvuldigen gewoon de ingestelde porties met twee, maar bij de Z10 gaat het als malen - zetten - koffiepuck uitwerpen - malen - zetten - klaar ... en dat duurt een eeuwigheid. We hebben uiteindelijk maar handmatig voorkeuzes gemaakt met dubbele hoeveelheden en die “2 Koffie” genoemd.
Voor een cappuccino of latte macchiato werkt dit systeem ook totaal niet, trouwens.

Gebruikservaring.

De Z10 beschikt over een riant capacitief aanraakscherm, waarop met één tik een koffie bereid kan worden. De koffies staan met vijf tegelijk op een pagina, met een maximum van vier pagina’s. Je verandert van pagina door op de bolletjes onderin het scherm te tikken; hij gaat dan altijd naar de volgende pagina. Je kunt dus niet op een specifiek bolletje tikken om snel naar die pagina te gaan: als je één pagina terug wilt zou je dus drie keer op die bolletjes moeten tikken. Helaas is de machine niet slim genoeg om dit alles met een veegbeweging te doen zoals we gewend zijn van onze smartphones. Zo voelt de interface een beetje ouderwets. En er zijn meer punten van frictie: zo zijn de touch targets van de overige knoppen op het startscherm (midden boven: menuutje om koud/dubbel/extra shot/voorgemalen koffie te selecteren, en rechtsonder: sterkte en maalgraad aanpassen) dusdanig klein dat het nog wel eens voorkomt dat je onbedoeld de naastgelegen koffiespecialiteit gaat bereiden. En of je dan wel of niet snel op ‘annuleren’ tikt, een portie kostbare bonen ben je kwijt.

Producten toevoegen aan het startscherm is, na eenmalig de handleiding geraadpleegd te hebben, vrij eenvoudig. Alleen aan de producten die op je startscherm staan, kun je aanpassingen doen. Via de draaiknop bovenop het apparaat, die eigenlijk nooit gebruikt wordt, zijn enkel de standaardversies van de specialiteiten te bestellen. Stom, me dunkt, want die zijn dan niet aangepast op je smaak of op de grootte van je kopjes ... en daarmee dus eigenlijk nutteloos.
Een product van een startscherm verwijderen is ook niet mogelijk; je kunt alleen kiezen om hem te vervangen door een ander. Al met al werkt het lang niet zo goed als de interfaces die je van bijv. een smartphone gewend bent.

De rest van de bediening is ook matig. Vooral de achterlijke afvalbak en restwaterbak zijn niet te legen zonder te morsen. De afvalbak (zie bijgevoegde foto) heeft een lang plat uitsteeksel waar altijd een paar druppels en koffiekruimels vanaf vallen en de restwaterbak zit altijd tot de rand toe vol, doordat de machine voor allerhande spoel- en opwarmoperaties water door het systeem in die lade pompt. Het bonenreservoir loopt niet goed door, dus halverwege moet je de bonen handmatig een zetje geven.

Bouwkwaliteit.

De behuizing is opgetrokken uit goede kwaliteit plastics, die netjes op elkaar passen en ook qua afwerking goed in orde zijn. De watertank is van een wat stijver plastic (PC of PMMA?) dat toch net het gevoel geeft te kunnen barsten bij een rake klap met de gootsteen. De voorkant van het apparaat is bekleed met een dikke plak aluminium, waar Jura in hun marketing (“Convex-concaaf 3 mm aluminium-front“) ook erg fier op is. Des te jammer is het dan dat álle chroom ogende onderdelen, waaronder koffie-uitloop, deksel van het bonenreservoir en ook het kopjesplateau, vervaardigd zijn van een zilver geverfd plastic. Dit is erg gevoelig voor vlekken en krassen en is lichtjes statisch (dus het trekt stof aan), en voelt daardoor incongruent goedkoop aan – vooral omdat het plateau bij de ENA nog gewoon van verchroomd staal was gemaakt.

Mocht er iets misgaan aan het apparaat is het voor de eindgebruiker onmogelijk de machine te openen (Jura gebruikt speciale ovale schroefkoppen). Er is geen reparatiehandleiding beschikbaar. Ook al doet onze Z10 het nog perfect na al flink wat jaren, zou ik het prettig vinden als ik ’m eens in de zoveel tijd open kan schroeven en alles vanbinnen grondig kan schoonmaken. Toevallig weet ik dat concurrenten, o.a. DeLonghi en Philips (Versuni), achter de schermen al veel met repareerbaarheid bezig zijn. Hun machines zijn nu al prima demonteerbaar en door de handige harrie (m/v/o) of het lokale repaircafé te repareren en te reinigen. Jura moet hier echt beter doen.

Wat verder aan het exterieur opvalt zijn de felle blauwe LEDs die de watertank en de draaiknop bovenop een goedkope uitstraling geven. Ook de afwisselend koel- en warmwitte kopjesverlichting draagt niet bepaald bij aan een gezellig aanzicht (en de koffie ziet er ook niet echt appetijtelijk uit in dat schijnsel). Gelukkig gaan de leds uit na een paar minuten zonder actie, maar de mogelijkheid om de verlichting volledig uit te schakelen ontbreekt.

Conclusie.

Al met al heb ik een hechte haat-liefderelatie met deze machine. Op de LEDs na is het een sieraad voor onze keuken, en over de smaak van de koffie valt weinig te klagen. Enkel de gebruikservaring is een en al frustratie, niet alleen bij het instellen van de machine, maar ook in het dagelijks gebruik door de onhandige lades en reservoirs. Ik geloof best dat velen heel blij zouden zijn met deze machine, maar voor de hoofdprijs verwacht ik persoonlijk wel wat meer.
NB. Ik krijg van Tweakers maar een beperkte ruimte voor kritiekpunten, maar voor de volledigheid wil ik deze punten u ook niet onthouden:

• Heet water voor thee komt uit aparte uitloop, maar smaakt alsnog naar koffie
• Koude koffiespecialiteiten zijn lekker, maar eerder lauw
• De wat meer betaalbare Jura-machines zetten eigenlijk bijna net zo goede koffie