Google Chrome

Beste tweakers,

Dit is mijn tweede productreview. Ik heb al een keer eerder een productreview geschreven en dat was over de kast Cooler Master Elite 341. Hierop was wat kritiek dus deze review wordt beter. Hierin zullen meer plaatjes zitten en minder tekst! Ik hoop dat hij hiermee toegankelijker wordt voor de lezer.

Het product dat ik bespreek is Google's Chrome versie 5.0.375.55 beta. Dit is op moment van schrijven (woensdag 26 mei om 1:47 in de ochtend) de allerlaatste versie van Chrome beschikbaar voor Linux. Ik draai de browser in Ubuntu 10.04, ook de allernieuwste versie!


Inleiding
De standaardbrowser van Ubuntu is Firefox. Ik ben altijd wel fan geweest van firefox, maar omdat Google een tijdje lang heeft geadverteerd met Chrome op borden langs de weg en op het internet voelde ik me verplicht deze ook eens te proberen. Ik gebruik de browser nu ongeveer 3 maanden. Ik zal in deze productreview zo beknopt mogelijk vertellen wat ik er goed aan vind, maar ik zal ook vertellen wat ik vind dat niet goed is, of wat beter zou kunnen in mijn mening.

Beschrijving Chrome
Chrome is een relatief jonge browser van de zoekmagnaat Google. Deze zag voor het eerst het levenslicht in september van 2008, toen de eerste beta uitkwam voor Windows. Het is, net als Safari, gebaseerd op Webkit en gebruikt de V8 javascript engine. Deze laatste is door Google zelf ontwikkeld en vrijgegeven onder de BSD licentie. Dit betekent dat andere ontwikkelaars de code mogen inzien en wijzigen. Chrome is inmiddels beschikbaar voor Microsoft Windows, Apple OSX en Linux.

Algemene ervaring
Het browsen in Chrome bevalt heel erg goed. De tabs worden bijgehouden in de window-header zelf. Dit vind ik een van de allerbeste designkeuzes in Chrome. Die grote titelbar is anders maar verspild. Is nou echt al die ruimte nodig voor drie kleine knopjes en de naam van de browser? Verder is de userinterface precies goed: zeer compact en zonder onnodig veel features. Zo zijn er enkel 6 knoppen: back, forward, refresh, home en twee knoppen voor instellingen. Precies de knoppen die je nodig hebt. Ook is er niet een statusbar onderin het scherm zoals bij 'traditionele' browsers zoals IE en Firefox. Gevolg van dit alles is lekker veel open ruimte en weinig clutter. Om dit alles te bewerkstelligen was het niet mogelijk om met een standaard windowmanager te werken. Risico bestaat dan wel dat de browser niet meer goed mengt met de rest van de desktop. Hier is wel enigzins sprake van. De vorm van browserwindow is niet helemaal gelijk aan de rest van de windows en ook de controls zijn net even anders. Dit wordt extra uitvergroot in Ubuntu 10.04, waar standaard de windowcontrols linksbovenin zitten. In Chrome is dit nog altijd rechtsboven. Niet een ramp, maar dit verhinderde me toch om de nieuwe standaardinstellingen te proberen.

Daarnaast is er net als in Firefox een soort Awesome Bar (tm). Tekst die je in de lokatiebalk typt, wordt slim geinterpreteerd. Als je een webadres intypt, dan wordt je uiteraard naar die pagina gevoerd. Maar als je een woord of zin invoert zal hij dit interpreteren als een zoekopdracht en je nemen naar de resultaten van een zoekmachine. Ook kan je een titel invoeren van een pagina die je vaak bezoekt, bijvoorbeeld 'Pricewatch' en dan geeft hij je een aantal suggesties waar je gemakkelijk uit kan kiezen. Ook delen van URLs worden goed geinterpreteerd. Over het algemeen werkt deze functionaliteit extreem goed en geeft hij eigenlijk altijd wel wat ik bedoel. Dit is echt de kracht van Google en is een zeer goede toevoeging aan de browser.
Het browsen in Chrome is gewoon plezierig. Hij is retesnel, responsief en gemakkelijk in de omgang. Je hebt niet gevoel alsof je met een browser bezig bent, maar het internet aan het surfen bent.

Performance
Dit is vandaag de dag een van de belangrijkste eigenschappen van een browser: hoe snel is hij!? Het is erg fijn als je browser dingen lekker vlot doet, dit heeft een grote invloed op je gebruikservaring. Hoe snel een pagina gerendert wordt, maar misschien zelfs belangrijker: hoe snel hij de javascript op de pagina kan uitvoeren. Ik zal vooral over de javascript performance het een ander zeggen en deze vergelijken met andere browser die beschikbaar zijn op Ubuntu. Ik heb nog geprobeerd Internet Explorer te draaien onder Wine, maar dit laat Microsoft niet toe. Het is wel mogelijk met hacks oude versies (6 en lager) te draaien, maar dit heb ik niet meer geprobeerd.

Om de behaalde benchmarkresultaten in perspectief te stellen, hier is de testsetup:
- AMD Phenom II X3 720 Black Edition @ 2.8 gigaHertz
- 2 gigabyte DDR3 @ 1600 megaHertz 8-8-8-28
- 785G chipset @ 500 megaHertz
- Ubuntu 10.04 64-bit
- Firefox 3.6.3
- Opera 10.10
- Chrome 5.0.375.55 beta

Sunspider benchmark:
Oke. Voor deze benchmark stop ik al mijn voorgrondprocessen. Dit om de uitkomsten te kunnen vergelijken. Ik heb uitgevonden dat, wanneer je test uitvoert terwijl je de computer ook gebruikt (muziekje draaien, browsen), de score een stuk lager uitvalt. Ik start de browser op met als enigste tab de sunspider benchmark. Ik druk op 'starten!' en daarna haal ik zo snel mogelijk mijn handen van muis en toetsenbord en kijk ik toe vanaf de bank. Oke, ik heb ook een file geopend met gedit om de scores bij te houden.

Firefox Opera Chrome 3d access bitops controlflow crypto date math regexp string 278.2 372.2 261.8 32.4 143.4 129.4 264.0 174.0 421.6 451.4 631.6 667.4 61.4 247.4 230.8 393.4 80.4 924.6 68.6 35.0 28.8 2.0 17.0 50.4 50.4 10.8 97.6 total 2077.0 3688.4 360.6 * Lager is beter (Firefox 3.6.3 | Opera 10.10 | Chrome 5.0.375.55 bèta)

Zoals je kunt zien, is Chrome 5 in de regel tien maal zo snel in deze javascriptbenchmark dan Opera 10.10 en vijf tot zes keer sneller dan Firefox 3.6.3. Je merkt ook dat Chrome een stuk sneller door de hele benchmark heel loopt dan de andere twee browsers. Dit komt niet alleen door het sneller uitvoeren van de javascript (dit neemt immers maar maximaal drie seconden in beslag), maar vooral door het heel erg snel laden van de pagina. Deze benchmark refresht namelijk voor elk onderdeel van benchmark. Dit in totaal zo'n 130 keer. Merk op dat getest is met Opera 10.10 en niet met de allernieuwste versie: 10.60. Deze is namelijk nog niet native beschikbaar voor Linux systemen. Van wat Windows heeft laten zien, is de versie 10.60 een heel stuk sneller in deze benchmark, zo ongeveer gelijk aan Chrome!

Peacekeeper benchmark:
Van dezelfde makers als de bekende 3Dmark benchmark, draaien we op de drie browsers een ronde van de Peacekeeper benchmark. Deze neemt alle performance-aspecten van een webbrowser mee in de eindscore: van javascript tot DOM aanpassingen en canvassnelheid tot encryptie.

• Firefox 3.6.3:
2277

• Opera 10.01:
1930

• Chrome 5.0.375.55 beta:
7328



Ook deze benchmark wint Chrome met glans. De nieuwste versie van Chrome's browser zet drie tot vier keer zo hoge scores neer als Opera of Firefox. Let wel, we runnen hier weer niet de nieuwste versie van Opera. Opera 10.60 is ook in deze benchmark een stuk sneller geworden, en houdt zelfs het record in de Peacekeeper benchmark!

Nontroppo benchmark:
Deze benchmark meet hoelang het duurt om DOM elementen op te zoeken en toe te voegen. Daarnaast wordt ook de totale paginalaadtijd bijgehouden.

• Firefox 3.6.3:
start: 95
end: 96
total: 819

• Opera 10.01:
start: 20
end: 140
total: 928

• Chrome 5.0.375.55 beta:
start: 45
end: 57
total: 387

Deze benchmark toont een iets genuanceerder plaatje. Chrome wint opnieuw met grote voorsprong als het gaat om het laden van de pagina, maar doet toch langer over het bouwen van de tabel dan Firefox. Vraag is, of dit van enig invloed is op werkelijke performance. Zelfs bij absurd veel DOM operaties (21k cellen), kan Chrome binnen 8 milliseconde voldoen. Dat Firefox hier 1 milliseconde over doet valt in het niet bij het feit dat de totale laadtijd van Firefox meer dan twee keer zo lang is als die van Chrome. Opera presteert hier weer het slechtst.

Het moge duidelijk zijn dat Chrome op Linux absolute koning is op het gebied van performance. De V8 javascript engine van Google is veelvouden sneller dan de competitie. Ook wat betreft laadtijden en algemene performance kan niemand nog tippen aan Chrome. Dit kan echter snel veranderen zodra Opera 10.60 gereleaset wordt voor Linux. Deze browser heeft op Windows al laten zien dat deze in een keer vergelijkbare, al dan niet betere, performance dan Chrome kan neerzetten. Tot die tijd is Chrome 5 de onbetwiste nummer 1.

Compatibiliteit
Wat compatibiliteit betreft kan ik erg kort zijn. Deze is simpelweg uitstekend. Chrome houdt zich netjes aan alle standaarden zoals HTML4, CSS3 en javascript. Ik ben zelf nog geen pagina tegengekomen die incorrect rendert in Chrome. Deze zullen vast bestaan, maar dan zijn dit zulke kleine dingetjes dat het mij niet is opgevallen. Ik heb zelf ook wat webpagina's gebouwd de laatste tijd en deze tonen in Chrome altijd zoals het hoort. Er hebben zich nog geen glitches of rare dingen voorgedaan.
Alleen in javascript zijn er soms dingen die in Chrome net iets anders werken dan in bijvoorbeeld Firefox. De keyEvents zijn hier een voorbeeld van. Het opvangen en uitlezen van keypresses werkt hier net even anders. Dit is echter niet te verwijten: dit is helemaal niet opgenomen in de javascript standaard! Elke browser gaat hierdoor hier net iets anders mee om. Lastig, maarja, dat had dus in de standaard moeten zitten. Ik gebruik nu een plugin die dit mooi afvangt en uniforme werking garandeert op alle populaire browsers.
Uiteraard heb ik ook de acid3 test gedaan en deze geeft ook op Ubuntu 10.04 gewoon een 100/100 score.

Systeemeisen
Tja, wat is het minimumsysteem dat je nodig hebt om Chrome te draaien? Ik weet het niet. Waarschijnlijk zal het niet veel zwaarder zijn dan de minimumeisen van het OS zelf. Omdat Chrome zo vlot is, is browsen toch goed te doen op minder snelle systemen. Zelf heb ik een redelijk up-to-date systeem, dus hier kan ik niets over zeggen.
Wel heb ik goed gekeken naar het geheugengebruik van Chrome en vergeleken met zijn grootste Linux-concurrent: Firefox. Wat belangrijk is om te beseffen is dat elke tab een proces is. Firefox is maar 1 proces, hoeveel tabs je ook opent. Dit speelt erg mee in het geheugengedrag. We bestuderen het gedrag met een van Chrome's ingebouwde tools: de geheugenanalist. Deze houdt het gebruik per tab bij, maar ook het geheugengebruik van andere browsers die geopend zijn. We zien dat als we de browsers net opgestart zijn, Firefox net iets meer geheugen nodig heeft dan Chrome. Openen we echter een aantal tabs en starten wij een youTube video, dan gaat Chrome Firefox voorbij. In geen van beide gevallen scheelt het echter veel. In het algemeen valt het geheugengebruik erg mee: van 75mb met 1 tab naar circa 200mb voor 10 open tabs.
Maar nu! Een van de redenen dat Chrome dingen zo snel kan doen is caching. Images, scripts en hele pagina's worden gecached. Dit betekent dat ze lokaal op worden geslagen in het geheugen zodat als een script of plaatje voor een tweede maal wordt gebruikt door een pagina (zoals bij een refresh), dan hoeft de browser niet deze nogmaals te downloaden. Dit bespaart veel wachttijd! Om images nog sneller te kunnen laden, heb ik de indruk dat Chrome deze als bitmaps in het geheugen plaatst. Dit betekent dat ze ongecomprimeerd zijn. Voordeel hiervan is dat ze retesnel kunnen worden gerendert en dit nauwelijks CPU kost. Dit vreet echter geheugen als een dolle! Een jpeg van 50kb groot kan al heel erg snel enkele megabytes opnemen in bitmap vorm! Ik heb zelf een soort gallery pagina draaien op mijn webserver waar je door een fotoalbum kan bladeren. Maar na 25 keer bladeren met 2 foto's per pagina, loopt het geheugengebruik al op tot 140 megabyte voor 1 simpele pagina! Blader je door 150 foto's heen, dan zit de tab op 400 megabyte! Dit terwijl firefox maar respectievelijk 92 en 106 megabyte nodig heeft! Je kan voorstellen, het geheugen loopt op deze pagina in Chrome heel erg snel vol. Het is dan ook meerdere malen voorgekomen dat het geheugen gewoon bomvol zat en de computer in 1x ondoenlijk traag werd.
Dat brengt ons echter bij een sterk punt van Chrome. Omdat elke tab een proces van zichzelf is, betekent dat het sluiten van deze tab ook meteen al het geheugen dat het gebruikte vrijgeeft. Dit staat sterk in contrast met Mozilla's browser, welke nooit al het geheugen weer vrijgeeft na het sluiten van een tab. Wanneer het geheugen volgelopen is in de Gallery, dan sluit ik de tab en er komt meteen 1,2 gigabyte geheugen vrij. Als je na een paar uur browsen met veel tabs, alles behalve 1 tab sluit dan gebruik je geen byte geheugen meer dan wanneer je net de browser opstart. Erg sterk.


Features
Op het eerste gezicht lijkt Chrome een vrij kale browser. De taakbalk heeft 6 knoppen en een URL-veld. De opties zijn niet uitgebreid. Niet erg veel features dus? Niets is minder waar! De tools die bij Chrome komen zijn ongekend uitgebreid en zeer degelijk. Een selectie:

• Private Browsing. Was Chrome niet de eerste met deze feature? Er wordt niets bijgehouden van je activiteiten. De cache wordt vernietigd zodra de browser afsluit. Men zegt dit is erg goed om sensuele video's mee te bekijken, maar ik heb het getest en deze deden het net zo goed zonder Private Browsing. Dus tsja, hoe nuttig dit is weet ik niet.
• Cookie manager. Bekijk welke sites welke informatie bijhouden op je pc, en voor hoelang. Nuttig voor mensen die privacygevoelig zijn en bepaalde webdevelopers. Ik ben er geen van twee, maar ik moet zeggen: dit is een degelijke tool.
• Task manager. Bekijk hoeveel CPU en geheugen jouw tabs gebruiken. Erg nuttig om te zien welke pagina jouw geheugen of processor doet overlopen. Werkt prima. Heeft ook een nerd mode die ik erg kon waarderen, welke ook het memory gebruik van andere open browsers toont.
• Google translate. Is een pagina niet in van je moedertalen? Dat vertaalt Google met 1 druk op de knop de hele pagina voor je naar het Engels of Nederlands. Het herkennen van de taal doet hij met redelijke grote preciesie. Een enkele keer zit hij er net naast. Als je op de commentpagina van een GeenStijl artikel komt, wil hij dit nog wel eens als Zuid-Afrikaans herkennnen. Gezien het niveau van de comments daar kan ik dit Chrome moeilijk kwalijk nemen Het vertalen verloopt zoals alle Googlediensten zeer vlot en is ook nog eens van zeer leesbare kwaliteit.
• Open recently closed tabs. Heerlijke toevoeging. Het komt iedereen wel eens voor dat je een tab closed die je al lang open hebt staan die je eigenlijk juist net wilde bekijken. Vaak moet je dan de history induiken en afhankelijk van hoe lang de tab openstond, kan dit best even zoeken zijn. Deze feature verhelpt dit. Zeer ingenieus en echt weer 1 van die dingen waar je niet meer zonder kunt.
• Developer tools. Dit is de allerbeste tool die Google bij hun browser hebben ingestopt. Ik kan je vertellen: deze shit is goed, ouwe. Ik kom zelf van Firefox en was fan van de FireBug plugin, maar de tools die Google meeleveren zijn nog een stuk uitgebreider, vind ik. Met deze tools kun je onder andere dynamisch jouw DOM bijhouden. Dit betekent dat hij de HTML toont zoals je hem nu bekijkt, dus ook nadat javascript dingen heeft gewijzigd. Dit is dus wezenlijk anders dan view source! View source toont jouw enkel de HTML zoals deze was toen je pagina laadde! Hierin kun je alle elementen selecteren, bestuderen en zelfs aanpassen. Deze aanpassingen verschijnen dan ook direct in de browser zelf. Zeer handig om je styling goed te krijgen. Daarnaast houdt deze ook AJAX requests bij, zodat je precies kan inspecteren met welke headers requests worden gedaan, en welke informatie wordt teruggezonden. Ook zeer handig voor bij het debuggen. Daarnaast is nog een zeer degelijke profiler aanwezig die bijhoudt hoeveel tijd bepaalde javascript functies kosten, hoe lang het laden van objecten duurt en hoeveel geheugen je scripts, images en HTML in beslag neemt. Uitstekende tools dus voor de geadvanceerde webdeveloper. Er is zelfs een tool aanwezig die de javascript geheugenstack voor je bijhoudt! Dit is echt het zwaardere debugwerk zoals je bij C- of Javaprogrammeurs ziet. Ik werd zelf niet veel wijzer van deze stackinformatie, maar kan me voorstellen dat de echte high performance apps hier wel mee te optimaliseren zijn.


Oke, nu wil ik nog even de extensions bespreken. Het is sinds Chrome versie 2 of 3 ook mogelijk geworden om extensions te schrijven en gebruiken. Er zijn al ruim 5000 van dit soort extensions beschikbaar! Deze worden gehost op https://chrome.google.com/extensions. Alhoewel dit veel zijn, zijn dit veelal zeer simpele extensions die niet veel toevoegen. Met extensions in Chrome is namelijk ook niet zo heel erg veel mogelijk. De extensions kunnen enkel de HTML van een pagina lezen en aanpassen. Hiermee zijn leuke dingen te doen, maar lang niet zoveel als met de plugin mogelijkheden van Firefox. Wat betreft extensibility is Firefox dan ook echt heer en meester. Zelf gebruikte ik in Firefox vooral StumbleUpon en Adblocker (niet op Tweakers.net uiteraard, don't ban pls). Deze zijn ook beschikbaar voor Chrome, maar ik vind ze eigenlijk maar niets vergeleken met de Firefox versies van de plugins.

Gebruiksgemak
Chrome is erg gemakkelijk te gebruiken. Het browsen zelf werkt gewoon heerlijk vlot en intuitief. Het is nooit voorgekomen dat ik me stoor aan de browser, dat hij iets doet dat ik niet wil ofzo. Alle kleine dingetjes zitten erin. Mouse3 voor openen in een nieuwe tab, hotkeys (Ctrl-T, etc) en ook het rechterklik menu voor images of links is beknopt en bevat enkel de opties die je nodig hebt. Copy link URL, open in new tab/ window/ private window. Prima. Bij images geeft hij ook de mogelijkheid deze in een nieuwe tab te tonen, zodat je niet hoeft te letten op de clutter die erom heen staat (zoals flashbanners). Dit is een optie waar ik erg aan ben gaan hechten. Dus, ja. Ik ben erg tevreden.

Voor instellingen is er een zeer beperkt menu met 3 tabbladen. Misschien is dit wel erg karig, maar ik vind dat zo goed nagedacht is over de instellingen in Chrome, dat ik me haast niet kan voorstellen dat men er veel aan wil veranderen. Natuurlijk kun je je homepagina instellen en een kleurtje (of thema) instellen, maar veel anders dan dat niet. Het is ook mogelijk je browsergeschiedenis te vernietigen, maar ik woon nu alleen op kamers dus dit heb ik nooit gebruikt.

History laat hij overigens, net als je downloadhistory, zien in een erg cleane web-achtige pagina. Oogt wat kaal, maar verder duidelijk en het werkt prima.
Je downloads komen onderaan het beeld, in plaats van een extra scherm te openen zoals in Firefox. Dit vind ik opzich een prima oplossing, al vind ik het toch wat te aanwezig. Deze balk had wel iets onopvallender geplaatst mogen worden (lees: kleiner!). Ook beginnen downloads vaak gewoon, in plaats van te vragen waar je 'em wil hebben. Vaak is dit wel prima en dat is het erg makkelijk. Maar er zijn van die files die je op een speciale plek wou hebben en dan mis je deze optie wel een beetje. Wellicht een kwestie van gewennen. Wat wel heerlijk is, dat Chrome niet dat "OMG FILENAAM BESTAAT AL, WAT WIL JE DOEN!?" gezeur geeft. Hij zet er gewoon een (n) achter, met n een natuurlijk getal. Dan denk ik van: ja, zo hoort dat.

Stabiliteit
Over het algemeen is de stabiliteit zeer goed. Het komt zelden voor dat een tab crasht, en dan crasht ook echt alleen die tab, zoals geadverteerd. Flash crasht soms, maar dat is ook wel eens het geval in firefox. Dit is echt een tekortkoming van Flash in Linux. De rest van de pagina blijft dan wel draaien, meestal. In sommige gevallen moet je wel de tab opnieuw opstarten, maar dat is dus maar 1 klik verder. Een rarigheidje dat wel eens is voorgekomen is dat wanneer je alle tabs sluit de 'shell' eromheen blijft bestaan. Deze kun je dan ook niet sluiten zonder hem te killen in de procesmanager. Beetje vervelend, maar het is in 5 maanden echt maar twee of drie keer voorgekomen. Het zou goed kunnen dat het inmiddels al verholpen is. Dit was toen Peacekeeper offline ging halverwege een benchmark:


Conclusie
Google Chrome is een frisse wind in de browsermarkt. Het heeft laten zien dat het allemaal een stuk sneller kan en heeft nieuwe innovatieve features waar de concurrenten jaren lang niet opgekomen zijn. Ik vind vooral de look en feel van Chrome erg sterk. Lekker snel, clean en simpel. Zo zou browsen moeten zijn. Het is voorlopig zeker mijn nieuwe favoriet.

Zeer veel vriendelijke groeten,

OneOverPrime

Postscript: Erg veel dank aan Wiethoofd voor het hosten van plaatjes voor deze review in zijn tweakers gallery. Soms denk ik dat hij zich zou moeten laten renamen naar Roodhoofd, als je zo die avatar van hem ziet!