ASRock Rack X470D4U

Inleiding

De X470D4U is het eerste publiek verkrijgbare bord dat Ryzen combineert met de mogelijkheid om deze op afstand te managen middels IPMI. Er is ook de Tyan EX S8015, welke vorig jaar in het nieuws verscheen, maar dat bord was nergens te koop. Groot was dan ook mijn opwinding toen ik eind februari dit bord aangekondigd zag. Een fuckup zou niet langer betekenen dat ik mijn kast uit de stapel servers hoefde te peuteren. Iets waar ik geen fan van ben, maar wat helaas zo nu en dan wel voorkomt.
Ik heb hier 2 van gekocht. Ze vervangen een B450M Pro4 en een X470 Taichi, welke eerder dienst deden in mijn servers. Ik heb in een andere server ook de 2011-3 tegenhanger van dit bord, de EPC612D4U.

Layout

Het bord is een µATX bord van 9.6'' x 9.6''. Het bord is daarmee ook in de net iets kleinere cases en rackmounts in te bouwen. Qua layout vallen vooral de positie van de RAM-sloten op. Een handigheidje dat ik wel even wil vermelden is dat de silkscreen heel duidelijk aangeeft waar de schroefgaten zijn, waardoor je die snel kan vinden.

Koeler

De oriëntatie van de gaten voor de koeler is, in tegenstelling tot 99% van de desktop borden met een AM4 slot, in de breedte gericht. Hierdoor zal van sommige koelers het pad dat de lucht aflegt niet optimaal zijn. De koelvinnen van een Wraith MAX zouden bijvoorbeeld niet parallel staan met de luchtstroom in je kast. Je bent dus aangewezen op speciale koelers of op een mount die hier mee kan omgaan, zoals bijv. bij de Nocutua koelers het geval is middels SecuFirm2. In mijn servers heb ik ervoor gekozen om de borden in 4U kasten te bouwen zodat ik er torenkoelers op kon installeren.
Er zijn ook kleinere koelers die je in rackmountkasten van 1U of 2U kan gebruiken. Ik ken eigenlijk alleen de Dynatron koelers (De A18 voor 1U opstellingen - alleen verkrijgbaar in het buitenland, en de A24 voor 2U opstellingen - via handelshuis Inter-Tech ook in NL te koop) hoewel je in een 2U kast wellicht ook de allerkleinste consumenten AM4 koelers kwijt zal kunnen. Helaas kan ik uit eigen ervaring vertellen dat een NH-L9x65 toch niet zo lekker werkt in een 2U kast. Dat zal alleen gaan werken als je je eigen luchtkoker in elkaar gaat cheffen. (bijv. met een 3D-printer)

RAM sloten

De opstelling van de RAM-sloten is optimaal voor een 1U of 2U systeem. De luchtstroom wordt niet geblokkeerd door de DIMMs. Helaas is het wel zo dat de afstand tussen de RAM sloten en CPU-socket erg klein is. (zie ook plaatje onderaan de review) Je moet dus wel even goed kijken welke koeloplossing je gaat gebruiken en of dat gaat passen. Ook bij het inbouwen moet je hier rekening mee houden. Achteraf nog even je RAM erin proppen gaat niet werken als je alle RAM-sloten gaat gebruiken. De door mij gebruikte U9S had slechts een paar mm speling en overhangt deze het RAM enigszins, maar werkt verder prima.

Featureset

De featureset is gericht op low end servers, hoewel het door ASRock in de workstation categorie wordt geplaatst. Er is qua aansluitingen weinig dat je zal missen als je een servertje in elkaar wil zetten. Er is geen aansluiting voor Audio, dus voor een workstation moet je een USB-audiokaart o.i.d. aansluiten. De grote verassing is toch wel dat USB2 compleet de deur is uitgedaan. Zoals ik eerder al vermeldde heb ik ook de 2011-3 variant van dit bord, de EPC612D4U. Ik zal hier en daar de vergelijking trekken met dat bord. Het bord lijkt dezelfde doelstellingen te bereiken met een andere CPU. Er zijn relatief veel aansluitingen voor storage. Het aantal PCI-e sloten is beperkt, hoewel het natuurlijk om een µATX bord gaat.

On-board headers

Het bord heeft een redelijk aantal aansluitingen. Het is voor een serverbord geen superuitgebreid bord, maar het is qua headers ook zeker niet karig bedeeld. De grootste afwezige, als het om headers gaat, is de USB 2.0 header. Deze ontbreekt in zijn geheel. Op zich heb je die ook niet nodig bij de gemiddelde server, maar omdat ik een kast met enkel USB2.0 aansluitingen op het frontpanel gebruik viel het mij wel gelijk op.
Er zijn 6 fan headers aanwezig op het bord, waarvan er één voor de CPU gebruikt wordt. Er is ook een jumper om de PWM instelling voor deze headers te fixeren op 100%, voor het geval je waterkoeling wil gebruiken. Er is ook een header voor een TPM module. Verder is er een redelijke selectie aan (doorgaans ongebruikte) headers voor zaken zoals SPI, AUX (met meer aansluitingen voor leds en knopjes voor serverkasten) etc.
Er zit naast de CPU ook een raar minuscuul uitgevoerde 7-pins header die nergens beschreven staat.
Als ik naar C612 borden kijk, dan valt toch wel op dat dit bord geen SGPIO headers heeft. Hierdoor zal je kast het moeten stellen zonder een zee aan blinkenlights wanneer je de SATA poorten wil inzetten voor hotswap bays aan de voorkant. Ik vermoed dat dit het gevolg is van een gebrek aan ondersteuning door de chipset, dus dat kan je ASRock moeilijk kwalijk nemen. (en natuurlijk wil lang niet iedereen een kerstboom maken van zijn of haar computer)

Storage

Qua storage valt het op dat er meer aansluitingen zijn dan wat je op sommige X470 desktop borden tegenkomt. Daar zijn echter keuzes bij gemaakt die niet altijd even handig zijn, als je het mij vraagt. Zo zijn er 8 poorten voor SATA III connectoren. Op zich is dat een ruimte hoeveelheid. De gebruikte controller voor 2 van die poorten is een Asmedia 1061, welke dan weer voor extra latency zorgt. Dat is minder ideaal als je alle poorten volpropt met SSDs. Daarnaast valt op dat er voor de M.2 sloten is gekozen voor een opstelling met twee sloten met beperkte bandbreedte, namelijk een slot met 4 PCI-e 2.0 banen en een combi-slot met 2 PCI-e 3.0 banen dan wel M.2 SATA III. Ik vraag me af of het niet mogelijk was geweest hier een andere balans in te vinden.
Al met al zijn dit echter kleine puntjes en doen ze wat mij betreft weinig af aan dit moederbord

PCI-e sloten

Qua PCI-e sloten valt op dat er voor het 16X slot het mogelijk is deze te splitten in 8/8 of 4/4/4/4 configuratie. Daarnaast zijn er op het bord zelf nog traces te vinden voor een PCI-e 1x slot, maar dat slot is verder niet op het bord gebouwd.
De verdeling tussen sloten is wat mij beftreft redelijk goed gekozen. Je kan een eventuele storage controller en een NIC makkelijk kwijt zonder je zorgen te hoeven maken over de bandbreedte. Als je een videokaart kwijt wil op dit bord zlal je echter wel het PCI-e 3.0 4x slot moeten opofferen. Of dat nu echt nodig was valt te bezien. Er is meer ruimte op het PCB en ASRock had hier ook een andere keuze kunnen maken.

IO-panel

Het IO-panel is voorzien van de minimale hoeveelheid aansluitingen die je mag verwachten van een bord in deze klasse. Er is een 9-pins seriële aansluiting, een 15-pins VGA aansluiting, 2 USB 3.0 aansluitingen, 2 GbE RJ45 netwerkaansluitingen en een dedicated GbE RJ45 netwerkaansluiting voor de IPMI, en last, but not least is er nog een UID lampje en knopje. (welke in een datacenter wellicht nog van pas zou kunnen komen, maar thuis nagenoeg nutteloos is). Wellicht had een extra paar USB 2.0 aansluitingen wel gepast. Het totale aantal USB-aansluitingen is met deze configuratie wel aan de lage kant.

IPMI

AM4 met IPMI, dat is toch wel de reden van het bestaansrecht van dit bord. Gelukkig is dat redelijk goed geregeld. De IPMI omgeving is redelijk mooi vormgegeven en is van vele gemakken voorzien. De menu's zijn overzichtelijk en de responstijden zijn in orde.
Voor de remote console viewer kan je kiezen uit een HTML5-oplossing of een op Java gebaseerde oplossing. Ik heb de Java oplossing maar even gelaten voor wat het was. Over de HTML5 oplossing ben ik redelijk positief. Het grootste euvel is denk ik dat de zoom niet automatisch de schaling van het doorgegeven beeld aanpast aan de venstergrootte van je browser. Voor een indruk van de stijl kan je de screengrab onderaan bekijken.
Wat ik wel als positief heb ervaren is de manier waarop je een image over IPMI kan mounten als CD. Dit gaat geheel via de browser. Ter vergelijking: bij de X10DRL-i van concurrent SuperMicro moet dit middels het aanbieden van een windows share. Bij ASRock kan dit gewoon door naar de image file te browsen en deze wordt vervolgens over de lijn gedeeld. Helaas is er niet de mogelijkheid om óók via een share de image aan te bieden. De maner van image delen was overigens ook al zo geregeld op de EPC612D4U, dus het lijkt meer een designkeuze te zijn dan dat het een technische beperking is. Het ligt natuurlijk een beetje van je use case af wat beter is qua snelheid, maar qua gebruiksgemak wint de oplossing van ASRock het hier. Wat wel opvalt is dat bij de ASRock implementatie voor de X470D4U je geen toegang hebt tot de lokale USB poorten. Het lijkt er op dat deze niet op afstand beschikbaar lijken te zijn wanneer je via IPMI wil booten vanaf een stick, maar ik moet eerlijk bekennen dat ik misschien een foutje heb gemaakt toen ik dat probeerde en ik daarom niet kan uitsluiten dat het toch wel mogelijk is.
Qua toegangscontrole kan je kiezen uit een lokaal account, waarvan je er 10 in kan regelen, en externe diensten zoals: RADIUS, een LDAP groep of een Active Directory rol. Omdat ik (nog) geen RADIUS, LDAP of AD heb draaien, kan ik de werking ervan niet inhoudelijk beoordelen. Het lijkt me echter dat ze waarschijnlijk zullen werken en dat je meerdere access levels in kan regelen, hoewel ik dat laatste niet kan garanderen omdat je voor het inregelen ervan eerst een server moet opgeven.
Qua snelheid denk ik dat de AST2500 net iets rapper is dan de AST2400 die op mijn 2011-3 borden zitten, waardoor alles net wat rapper geserveerd wordt. Dit komt de gebruikservaring ten goede. Qua verbruik heb ik zelf geen tests gedaan. Het verbruik van de IPMI module wel oké en bedraagt ca 3W als de machine uit staat. (zie reacties @rlKookie en @Tim Lamein onder deze review, dat is waar ik dat op baseer)
Verder moet worden opgemerkt dat bij de IPMI firmware bij een upgrade naar een Zen 3 CPU je de mogelijkheid verliest om de hardware informatie uit te lezen. Dit is volgens de support van ASRock Rack omdat Zen 3 CPU's redfish vereisen, en dit wordt niet ondersteund door de firmware, ook niet bij de laatste versie. Dit is wel mogelijk bij de X570 versie van dit moederbord.

Prestaties, Overklokbaarheid, Stabiliteit & betrouwbaarheid

Qua prestaties heb ik geen echt sterke mening over dit bord. Het doet wat het moet doen. Ik heb geen tests uitgevoerd om te beoordelen of dit bord nu beter presteert dan consumenten X470 borden. Daar heb ik helaas ook de tools niet voor in huis. Wat mij wel opvalt is dat het RAM, in het geval van een Pinnacle Ridge CPU, bij gebruik van alle RAM-sloten terugschakelt naar 1866MHz. Voor de oudere Summit Ridge is de straf minder groot, namelijk 2133 MHz. Dat is wel teleurstellend langzaam te noemen. Helaas lijkt dit een beperking van de chipset, dan wel de geheugencontroller op de Ryzen 2k serie. De X470 Taichi doet hetzelfde. Echter heb je op dat bord meer overklokmogelijkheden, waardoor je nog je geluk kan beproeven. Overklokken is overigens wel in beperkte mate mogelijk met dit bord. De AMD zen opties voor PBS en CBS zijn aanwezig en lijken volledig functioneel te zijn. Ik heb nog geprobeerd om het geheugen naar 2100MHz te tillen, maar dat resulteerde in een weigering. Daarvoor moet ik, denk ik, eens gaan kijken hoe de timings precies moeten zijn en dat vond ik te veel werk. Uiteindelijk kies ik liever voor stabiliteit bij een server. Gelukkig zit er wel een recovery op de UEFI waardoor je jezelf niet al te hard in de vingers snijd als het fout gaat. Het is wel de eerste keer geweest dat ik via IPMI een machine heb proberen over te klokken
De omvang van de VRMs doet mij echter vermoeden dat het overklokpotentieel tamelijk beperkt is.

Ondersteuning door fabrikant & documentatie

In het aankoopproces heb ik gemailed met ASRock om te vragen naar levertijden. Ik heb de communicatie met ASRock als positief ervaren.
Qua documentatie zat er alleen een soort quick install papier bij het moederbord in de doos. De handleiding moet je (kennelijk) van de site plukken. Een opmerking is wel dat handleidingen niet met de TOR browser gedownload kunnen worden. De download wordt afgekapt door de server van het CDN wat de files voor ASRock host.

Prijs en Conclusie

Dit bord heeft geen concurrenten op het AM4 socket. Qua klasse kan je dit bord het beste vergelijken met borden die een desktop Xeon kunnen draaien. De prijs van €250 is in lijn met de meest vergelijkbare concurrenten in dit segment. Hier dient te worden opgemerkt dat deze klasse de laatste jaren steeds minder vertegenwoordigers lijkt te hebben. Dit zorgt ervoor dat er niet zo veel recente borden als vergelijkingsmateriaal kunnen dienen. Qua features merk je hier en daar dat de X470 chipset niet met de focus niet voor dit marktsegment gemaakt is. ASRock heeft er wat dat betreft het beste van gemaakt wat mogelijk was.
Al met al ben ik dik tevreden met dit bord. Het verlost mij van de ergernis dat je een PCI-e slot kwijt bent aan een GPU en dat je in geval van nood naast de server moet gaan zitten of de kast uit het rack moet trekken om iets gedaan te krijgen. Mocht jij voor jouw homelab daar niet zo veel aan willen besteden, dan is een B450 bord wellicht ook al genoeg voor een thuisservertje. Eigenlijk is dit een 4 sterrenbord, maar IPMI is toch wel érg fijn wat mij betreft

edits:
- Correctie van wat spellingsfouten en krom lopende zinnen
- Opmerking over documentatie toegevoegd
- Aanpassing conclusie t.a.v. opmerkingen omtrent prijs/marktsegment.
- Correctie 2U koeler. Was geen A26 maar A24
- Update IPMI n.a.v. verzoek Houtenklaas
- Update stroomverbruik IPMI n.a.v. commentaar rlKoekie en Tim Lamein
- Update n.a.v. ervaringen bij upgrade naar Zen 3 CPU's