ASUS ROG Maximus XI Formula

Voorwoord

Even een disclaimer van te voren: dit is géén pc-linde/Foritain stijl review van een moederbord, dus ik heb geen grafiekjes en vergelijkingen met andere moederborden. Ik vertel hier puur over mijn ervaringen met het moederbord en ik ga ook geen specs opnoemen. Die zijn prima te vinden op de website van Asus, of in de link van dit product in de pricewatch

Referentiekader

Sinds pubertijd ben ik een gamer in hart en nieren. De laatste 10 jaar is daar fotografie bij gekomen als grote passie. Mijn vorige PC stamt van 2011 en bevat een Gigabyte Z68XP-UD5 met core i7 2600K en 16GB Kingston HyperX geheugen. Ik ben begonnen met een GTX570 en dat is een GTX970 geworden. Ik werk op 2560x1440, 144Hz (Asus MG279Q monitor) wat voor zowel gaming als fotografie een verademing is.

Ik kom echter niet meer goed uit de voeten met mijn PC wat betreft fotobewerking; Lightroom en Photoshop zijn traag en vreten veel van mijn CPU. Ik gebruik 20Mpixel RAW foto's die geëdit moeten worden en ondanks Lightroom e.d. op mijn SSD (Crucial MX200) staat, staan de echte RAW foto's op de HDD (WD2002FAEX).
Cloning en brushes vergen veel van de PC en het duurt soms echt lang voordat ik verder kan met brushen.

Vandaar tijd voor een nieuwe PC. Normaliter ben ik een persoon die nooit het beste van het beste neemt maar altijd een paar stapjes eronder. Ik bezuinig waar ik op bezuinigen kan, maar dit keer wilde ik gewoon eens wat ik écht graag wilde hebben, waaronder dit moederbord.
Ik bouw mijn PC's altijd zelf en ik wist van te voren dat dit een van de duurste moederborden waren die ik zou kopen, maar zoals ik al zei wilde ik gewoon eens wat extra's. Ik wilde sowieso niet achteruit gaan op het aantal USB aansluitingen achteraan. Mijn Gigabyte had dit goed voor elkaar. Mijn Corsair K95 Platinum tobo neemt al 2 usb poorten in beslag, Logitech G403 Prodigy muis en ook de Roccat Kave 5.1 XTD headset. Dus ik ben al 4 poorten default kwijt. Ik heb nog een mediaspeler en 3 USB-sticks en een cardreader voor mijn foto's. Dus ik wilde gewoon genoeg hebben. Daarnaast wilde ik wat meer verlichting, RGB was voor mij een pre, en omdat ik sinds de overstap van Logitech G15 -> Corsair K95 Platinum mijn LCDtje met temps, frequencies, fanspeeds e.d. enorm mis, vond ik het OLED schermpje op dit XI Formula moederbord ook aantrekkelijk.


Ik wilde sowieso 2 M.2 sticks hebben voor mijn foto's en games en een voor mij logische plaatsing van headers.

De doos

Er zitten 4 SATA kabels bij waarvan 2 gesleeved
Wat ROG sticker materiaal, een handleiding, SLI bridge en driver/manual CD

Het moederbord heb ik meteen voorzien van de nieuwste BIOS: versie 0602.

Overige gebruikte componenten

- Core i7 9700K
- Lian Li PC-O11 Air
- Crucial MX500 1TB M.2 SATA
- Samsung 970 EVO 1TB M.2 NVME
- WD2002FAEX BLACK 2TB HDD
- WD4001EARS GREEN 4TB HDD
- Kraken X62 280mm AIO CPU koeler
- EVGA GTX 970 FTW+
- G.Skill Trident Z RGB 2x8GB DDR4-3200 CL14-14-14-34
- Seasonic 750W PRIME ULTRA Platinum

Pluspunten

+ OLED status schermpje waardevolle toevoeging om POST- en systeeminformatie uit te lezen










+ mooi uiterlijk

+ meer USB aansluitingen dan andere moederborden (10 in totaal)


+ genoeg (a)RGB headers

+ 1 grote armorplate aan de achterkant die op de plekken waar de VRM's zitten ook thermalpads bevat voor extra koeling






+ genoeg interne headers (USB3, USB3.1, USB2.0, waterpomp/flow, high amp fans, 3x casefan) ook op logische plekken gepositioneerd


+ VRM's worden niet extreem warm (rond de 75-80c), ondanks ik er geen waterkoeling op gebruik




+ Gebruikersvriendelijkheid BIOS en vindbaarheid items. Dit is een grote verademing t.o.v. mijn huidige Gigabyte mobo+bios. Zoveel gebruikersvriendelijker en je kunt bijna niks verkeerd doen.


+ 1 koelblok voor beide M.2 sloten houden de boel goed koel (Samsung 970 EVO = 43 graden, Crucial MX500 = 36 graden)

Minpunten

- RGB-verlichting op de armor van het moederbord zelf brandt vrij zwak, dit mocht een stuk feller. Het merendeel wordt bedekt door de videokaart. RGB strip aan zij-of onderkant zoals bij de Extreme was mooier geweest






- asus software/bios leest een sensor uit rond de CPU socket waardoor de CPU temperatuur op het OLED schermpje 12 graden koeler is dan de werkelijkheid (Core temp, HWiNFO)

- wanneer het moederbord niet op ooghoogte is, kunnen de LEDjes achter de interne start/resetknop irritant zijn

- maar 1x 3-pins RGB adapterkabel meegeleverd terwijl er 2 headers zijn. Hetzelfde geldt voor de 4-pins kabel

- spacing tussen CPU socket en DIMM slots kon breder om een bredere acceptatie van (dikke) CPU koelers/(AIO)waterblocks toe te laten; met de Kraken X62 wordt het eerste geheugenslot geblokkeerd

- led verlichting bij SATA poorten beetje dubieus: 1) wat is de waarde ervan, en 2) het wordt geblokkeerd door de videokaart dus je ziet bijna niks

- overbodige extra 4-pins CPU power connector; de zwaarste CPU i.c.m. de VRM's kan makkelijk overgeclocked worden zonder deze extra connector. Wil je nóg veel verder, dan kun je het Extreme bordje kopen

- asus past vrij hoge voltages toe bij alles stock/auto in het bios. CPU voltage zit idle soms wel op de 1.37V. Is niet gevaarlijk/erg, maar het is niet nodig

- AI-overclocking niet echt nuttig, ondanks enthousiaste reviews: het moederbord pakt zeer optimistische waardes (5300MHz met 1.28V) waardoor systeem constant crasht. Systeem "leert" niet echt verder, en lijkt alleen de kwaliteit van de gebruikte CPU-koeler en niet naar wat je CPU echt stabiel houdt. Handmatig OC'en blijft het beste. Zal ook wel te maken hebben met silicon-lottery van de gebruikte CPU (in mijn geval de i7 9700K)




- pure overkill. 485 euro valt eigenlijk niet echt goed te praten. Je betaalt eigenlijk te veel voor uiterlijk, wat RGB, fancy start/reset knopje en een EK VRM-waterblock; een XI Hero van 150 euro minder was functioneel prima geweest. Maar ik wilde gewoon eens wat leuks, wat meer, sue me

- in het OLED scherm kan slechts geroteerd worden tussen 5 parameters; asus moet de livedash software en uitlezing van juiste sensoren echt gaan aanpakken

Overige opmerkingen

- SATA2 poort kan niet gebruikt worden als je een SATA-M.2 stick hebt

- moederbord start pas door na 2x snel aan/uit te zijn gegaan wanneer je de PC start vanuit cold-boot (dus je pc volledig van de stroom afhaalt). Verder geen issue, maar default werking

- niet echt een minpunt maar er zijn "slechts" 3 CHA_FAN headers aanwezig. Als je veel casefans gebruikt zul je dus zelf met (4-pins) y-splitters moeten werken om zo meerdere fans op 1 header aan te sluiten

- zoals ik al zei heb ik geen grafiekjes van snelheden, USB, geluid e.d., maar met een SanDisk Cruzer Extreme 32GB USB stick haal ik 95MB/sec overdracht. Het geluid is gewoon goed, getest met Roccat Kave 5.1 XTD headset, maar ik heb geen metingen verricht.

CPU overclock

Ik heb het voltage in de bios staan op 1.35V, alle cores op 5ghz, multicore enhancement uit, cpu svid support disabled of off (weet ff niet meer), cache op 43 en een load line calibration van level 5. In cpuz zie ik onder load een voltage drop naar 1.225V maar hij blijft wel stabiel. Zodra ik de load line calibration verander naar level 4 en de rest niet aanraak, dan resulteert prime95 na 25 minuten een crash. Het voltage zakt onder load met LLC level 4 terug naar 1.189V. Dus de sweetspot van mijn 9700K ligt ergens tussen 1.189V en 1.225V onder load.
Dus ik kan nu de vcore voltage in het bios naar 1.345V zetten en kijken tot welke waarde ie dropt en of 't stabiel blijft en zo langzaam met 0.05V decreases kijken wat 't laagste voltage is waaronder ie stabiel blijft met een vaste LLC van level 5. Bij een andere LLC waarde moet ik de hele riedel opnieuw proberen, maar LLC level 5 lijkt me wel genoeg, zoals buildzoid van GamersNexus ook zegt: als je een leek bent qua voltages en hoe eea werkt blijf dan op veilige waardes ermee. Je wilt immers niet dat je LLC zorgt voor een positieve Vdroop wanneer je cpu idle is. Stel je hebt écht 1.39V nodig om 5,1 of 5,2GHz te halen onder load, dan wil je niet dat een te agressieve LLC je CPU in idle op de 1,45V zet.

Ik heb besloten om 't hierbij te laten; 5GHz, 1.35v wat resulteert in 1.225V onder load met LLC=level 5 en een cache van 43 blijft stabiel met max 71c op de warmste core en de rest van de cores max 66c. Ja, er zit nog zeker een dikke 10 graden "ruimte" maar die 100 of 200mhz is 't me niet waard.

BIOS settings

XMP I profile enabled (pressed YES after selecting this option)
CPU speed: 5.0ghz (sync all cores)
CPU core voltage in BIOS: 1.35V
Load line calibration: level 5
Multicore enhancement: disabled
Min. CPU Cache Ratio: 43
Max. CPU Cache Ratio: 43
CPU Current Capability: 170% (max)
Long Duration Package Power Limit: 4095 (max)
Package Power Time Window: 127 (max)
Short Duration Package Power Limit: 4095 (max)

KLIK VOOR GROTER:


Hier had ik nog een hoger voltage waardoor temps richting de 70c gaan, maar hij draait prima op 1.225V.

Conclusie

Ondanks dit moederbord flinke overkill is, is het wel een stabiel moederbord, waarbij overklokken gemakkelijk gaat. Postionering van headers, de M2-koeling, het grote armor-koelblok achterop, het OLED-scherm en de vele USB-poorten achterop maken dit moederbord wel echt compleet. De RGB-verlichting brandt zwakjes en wordt grotendeels geblokkeerd door de videokaart, dus het RGB mocht wat feller. Waterkoeling voor de VRM's is absoluut niet nodig. Ik ben in ieder geval erg tevreden.

Edit 31-08-2019

Ruim 9 maanden ná datum wilde ik toch nog even een korte update geven. Kort, omdat er gewoon verder niks slechts te vertellen is over de werking van dit moederbord.

1) De Aura en LiveDash software
Wat mij is opgevallen over de tijd is dat de Asus Aura software en ook de LiveDash software soms lijkt te blijven hangen. De GSkill memory RGB modules blijven dan ineens vasthangen op 1 of 2 kleurtjes en het LiveDash oled schermpje laat dan alleen de default dingen zien. Ik heb intussen zeker een stuk of 5x de software moeten uninstallen en opnieuw installen, en op de een of andere manier is de aura software en de livedash software los slecht te vinden op de asus website.

2) Audio software
Waar ik ook vaker last van heb gehad is dat ik ineens een popup van windows of van de asus mobo software krijg dat ik moet rebooten omdat de audio software geinstalleerd is. Nee, niet geupdated, want alle auto-updates staan uit.
Ik had eerst het vermoeden dat dit kwam, omdat ik wel eens een 2e koptelefoon insteek op de front I/O panel, maar het is zeker een stuk of 10x voorgekomen dat het ineens uit het niks komt zonder dat ik iets doe. Dan lijkt ie gewoon audiosoftware te hebben geinstalleerd en om te "completen" zou ik dan moeten rebooten.
Tijdens het spelen van BF5 is dit 1x gebeurd en toen klikte ik met mijn muis erop terwijl ik aan het schieten was. Boem, ineens de PC in een reboot natuurlijk. Vreselijk vervelend. Ik heb er overigens geen oplossing voor kunnen vinden. Ook de nieuwste audiodrivers en software installeren zet geen zoden aan de dijk.

3) Q-Fan control in BIOS
Het 3e en laaste "ongemakje" wat ik nu pas 4x in al die maanden heb meegemaakt is dat mijn casefans, die ik op de CHA_FAN headers heb aangesloten ineens flink gaan lopen draaien terwijl ik gewoon in de desktop zit en bijna geen CPU load heb. Het gaat dan een tijdje op en neer, van max terug naar default en weer terug naar max. Dit duurt een minuut of 5 en daarna stabiliseert het zich en is het gewoon zoals normaal.
Ik heb alles vrij stil ingesteld in de bios en het is pas enkele keren voorgekomen ná een gamesessie, terwijl alle temps gewoon ruim binnen de door mij ingestelde marges blijft. Ik heb tot op heden nog geen oorzaak gevonden waarom het moederbord ineens besluit dat die fans op maximale snelheid moeten gaan draaien.
Vermoedelijk zit dit in de Q-Fan control in de bios. Ik moet ook eerlijk erbij zeggen dat ik nog geen BIOS update heb gedaan -> lui
Dus dit zou het misschien kunnen oplossen, maar zoals ik al zei, zo erg vind ik het niet, dus don't fix it if it ain't broken