Voorwoord
Tweakers en LG hebben mij de kans gegeven om deze 55" C8 OLED twee weken thuis te testen. Zij deden dit kosteloos onder de voorwaarde dat ik een review plaats op Tweakers.net. De TV heb ik niet mogen houden, ik ben niet betaald voor deze review en niemand heeft deze review goedgekeurd of aangepast. Wat je hier leest is mijn mening en alleen mijn mening. De review is iets langdradig, bear with me. Foto's zijn de LG stockphotos: Mijn smartphone camera doet de TV geen eer toe.
TL;DR
Een pracht van TV, het bereikbare hoogstandje in TV beeld anno 2018. HDR beeld en diepe zwart waarden zijn een lust voor het oog. Inbouwde speakers zijn prima maar combineer het met een goed speakerset en je kunt jaren vooruit.
:strip_exif()/m/70963/1Gjpmf2wQqtih7IfIcib9vgGKsUsvosyzDybDHZCOBuc6KO35E?f=620xauto)
Inleiding
De LG OLED55C8PLA (of kort LG C8) is een van de highend TVs van LG in 2018. Het is een 4K HDR OLED paneel gecombineerd met nieuwe processors voor nog betere beeldweergave en snellere ervaringen in de WebOS software. De TV heeft de volgende noemenswaardige features:
- 4K OLED paneel van 55" (ook verkrijgbaar in 65" en 77")
- HDR in HDR10, Dolby Vision en HLG formaten
- 4x HDMI 2.0b input
- High Frame Rate (100hz, niet via HDMI)
- WiFi 2.4ghz, WiFi 5ghz, bedraad netwerk en Bluetooth 4.2
- WebOS 3.5 software
- Magic remote (een afstandsbediening met gyro-sensors, denk aan een Wiimote)
- Downfiring speakers
- VESA 300x200 voor muurmontage
- Digitale tuner voor kabel TV, satelliet en DVB-T2. Inclusief een CI+ slot
- Miracast (Android/Windows casten), WiDi
In de loop van twee weken heb ik deze TV gebruikt in de volgende opstelling:
- Denon AVR-X3000 receiver
- Nvidia Shield TV
- Xbox One X
Uitpakken
De TV zit uitstekend goed ingepakt en vereist minimaal twee man om goed in gebruik te nemen. Zo is het paneel erg dun en dus ook relatief fragiel. De tv heeft een wat dikker (maar nog steeds vrij dun) onderste helft waar men hem beter aan kunt dragen. Nadat de TV uit de doos is, moet deze plat op een tafel worden gelegd om de voet eraan vast te schroeven. Persoonlijk ben ik daar geen fan van en ik had liever gezien dat je de keuze had om een deel van de verpakking/het piepschuim te verwijderen zodat het panel in de doos blijft tijdens deze schroefwerkzaamheden. Het is niet echt een issue mits je er goed mee omgaat en de instructies goed volgt. Wel is het weer even spannend, zo je blote dure OLED op een tafel te leggen.
Bouwkwaliteit / vormgeving
De TV is erg goed afgewerkt: Het alles heeft een plastic en metalen behuizing en de bouwkwaliteit is prima te noemen. Er staat een klein logo op de voet maar mocht je de TV aan de muur hangen, is er vrijwel niks wat afleid van de kijkerservaring. De afneembare voet heeft een kromming naar voren waardoor de down-firing speakers meer naar voren worden gestuurd, richting de kijker.
Wel is op te merken dat de voet niet alleen naar voren komt maar ook een stuk naar achteren uitsteekt.
Persoonlijk zou ik deze TV niet op een kast zetten maar vrijwel altijd aan een muur hangen, ook als je een strenge huurbaas hebt: Hang het aan een grote kast/muurpaneel.
Wat ik wel een beetje jammer vind, is de dikte van de TV. OLED schermen zijn flinter dun, maar toch zit er een aanzienlijk dikkere onderste helft aan de TV, waar alle electronica voor aansluiting en verwerking in zit. Zelf had ik liever een wat dunner scherm met de electronica meer verspreid. Het zou zomaar kunnen zijn dat de speakers dan nog slechter klinken maar persoonlijk koop ik een TV voor mooi beeld, niet voor het geluid. Als je eenmaal accepteert dat TV's geen fatsoenlijke speakers hebben, des te meer focus er kan zijn voor het optimale beeldkwaliteit. Ik ben geen fan van alles alsmaar dunner maken alleen maar om het dunner te maken maar OLED techniek kan zoveel meer. Als je kijkt naar LG W8, het absolute flagship van LG dit jaar, zie je een flinterdunne TV met een ribbon cable naar een meegeleverde "speakerbar". Niet alleen zit alle electronica in deze speaker maar ook meer ruimte voor klankkast speakers. Ik vraag niet aan LG om de C8 meer als de W8 te maken maar maak de C8 wat meer gemiddeld als het gaat om dikte. Verspreid HDMI poorten over de achterkant, side-face met een afdekklepje. Maak de onderhelft van de TV iets dunner en de bovenste helft iets dikker. Nu heb je een soort "gat" achter de bovenste helft van je TV, ook wanneer je hem plat aan de muur hangt. Mijn 5 jaar oude LCD TV was ook al aardig plat en hangt superstrak tegen de muur. De "flinterdunne" LG zou er een stuk verder voorhangen.. Jammer.
:strip_exif()/m/70963/1Gjpmf1eDJ9ygr5zT6YQXXgutceGo4rt0v0fUwFZrp5JKZaqia?f=620xauto)
In gebruik nemen
Stroom eraan, batterijen in de magic remote en gaan met die banaan! Seriously, het is echt niet moeilijk meer om zelf een TV in gebruik te nemen anno 2018 en het is ronduit een schande dat er nog steeds winkels zijn die extra vragen voor "installatie ondersteuning". Ja als je zelf een receiver hebt met een miljard inputs, dan ligt het iets genuanceerder met hang je UPC/KPN/Whatever doos via HDMI kabel aan de juiste input, geef het alles wat stroom en de rest is vanzelf sprekend.
Wel beetje vervelend is dat maar een deel van de connectors aan de zijkant zitten. Andere inputs zitten op de achterkant en wijzen naar achteren. Dit is niet mooi als je TV los in de kamer staat (met de achterkant zichtbaar) en compleet onpraktisch mocht je het scherm zo plat mogelijk tegen de muur willen hangen. Waarschijnlijk is dit gedaan om kosten te besparen op de plaatsing en ontwerp van PCBs maar ajb LG: Maak de achterste connectors gewoon down-facing met een plastic kapje erop.
De installatie wizard legt alles duidelijk uit en de configuratie menu's zijn duidelijk en goed ingedeeld. Het enige waar ik wel tegenaan liep is dat veel instelling niet alleen per HDMI poort zijn vast te leggen (begrijpelijk en vaak ook handig) maar dat je dus zelf de optimale basis settings naar alle inputs moet kopieren door middel van de "apply to all inputs" instelling. Wellicht kan LG een warning geven bij het toepassen van settings (vragen of deze op alle inputs actief moet zijn). Verder is het lastig dat HDR vaak ook telt als een input, de TV lijkt HDMI1 SDR anders aan te sturen dan HDMI1 HDR. Ook dat is weer op een bepaald niveau te begrijpen echter je kunt het dus snel over het hoofd zien. Zet het profiel op Cinema voor beste kleuren out of the box en herhaal deze stap op het moment dat de TV een HDR signaal ontvangt (handig te herkennen aan het uber-bright witte logotje rechtsbovenin).
Bediening
De TV komt met de Wiimote-achtige Magic Remote .. een afstandsbediening waarmee je door subtiele polswegingen een cursor op het scherm kunt bedienen.
Deze muis-achtige manier van bedienen werkt in mijn ogen betere dan sommige touch-pad achtige oplossingen van concurrenten maar velen zullen toch de voorkeur hebben voor ouderwets klikken op de knopjes. Gelukkig is dit nog altijd een optie.
Wanneer je HDMI-CEC gebruikt, kun je tevens de magic remote gebruiken om HDMI apparaten rechtstreeks te bedienen. HDMI-CEC is een protocol waarmee, in theorie, alle apparaten aangaan wanneer je ze nodig hebt en je ze met de Magic Remote kunt bedienen. Voor de duidelijkheid: De Magic remote is geen Harmony killer en kan ook niet andere apparaten dmv infrarood aansturen. HDMI-CEC is een protocol wat al langer bestaat maar kijk niet raar op als het niet helemaal doet wat je wilt. Zo gaan apparaten niet altijd aan en ook zijn niet alle commando's van alle apparaten even logisch. Handig voor wanneer je een simpel Android boxjes of Raspberry Pi even snel wilt bedienen zonder extra IR ogen en universele remotes maar heilig is het niet. Zoals zoveel HDMI protocollen lijkt de werking tussen verschillende fabrikanten nog altijd beetje fragiel. Wil je snel je smart TV bedienen: Magic remote all the way! Wil je een miljard apparaten aansturen, Harmony ftw!
Een klein verbeterpuntje: Maak de onderkant van de Magic remote wat vlakker. Dat ding wil maar niet netjes blijven liggen in ons laatje die regelmatig open en dicht gaat/op de bank waardoor de cursor weer op het scherm komt. Oh en een pikzwart OLED scherm + spontaan een magic-remote-cursor heeft een specifieke aantrekkingskracht voor katten.
*haalt nerveus de kat weg bij het dure leen-modelletje*Panel / kleuren
*zet het OLED scherm aan, raapt kin van de grond af.
Jikes, net wanneer je denkt dat je alle schermen wel gezien hebt en ook de AMOLED schermpjes van je smartphone met gifzwarte weergave gewend bent, is het totaal iets anders om het in je eigen kamer aan de muur te zien. Wat een weergave van kleuren en echt diep zwart en een enorm contrast tussen dat alles. Ook los van HDR, in SDR weergave zien kleuren er zo mooi uit. Zet het profiel op Cinema voor meest natuurgetrouwe weergave vanaf dag 1.. andere profielen hebben de neiging om kleuren door te laten slaan. In Cinema mode zien de kleuren er ook fantastisch uit en het lijkt echt alsof de kleuren bovenop een zwart doek geverfd zijn.
Mijn broer had een mooie samenvatting voor de kijkerservaring van een OLED: Heb je al een handdoek klaarliggen? Dan kun je de tranen wegvegen wanneer het leenmodel weer retour in de doos moet. Met meerdere kijkers heb ik de nieuwste 4K HDR Blu-Rays getest en iedere film, ondanks dat we die films kunnen dromen uit de DVD en Blu-Ray tijden, was weer een nieuwe ervaring. Een handvol films zijn geremasterd met nieuwe HDR kleuren en 4K resolutie. Is dit net zo goed als het nieuwe seizoen van Planet Earth of de nieuwste blockbusters opgenomen met 8K camera's? Nope, je zult nog steeds film-grain zien in de remasters maar met de nieuwe mastering van HDR kleuren, vraag je echt af hoeveel je heb gemist al die jaren. De Matrix, The Big Lebowski en The Incredibles waren ware kleurenspectakels anno 2018 en brachten deze geliefde favorieten tot een nieuw toppunt.
Contrast / helderheid
Contrast op een OLED is niet heel ingewikkeld, namelijk onbeperkt. De OLED pixels hebben geen backlight zoals een LCD panel en geven zelf licht. Hierdoor kunnen ook pixels simpelweg uitstaan om een oneindig diep zwart weer te geven (ofwel: niet weer te geven). Kijk je naar een scene met echt diep zwart gemengd met andere vormen/kleuren lijkt het echt alsof objecten simpelweg voor je TV zweven. Veels te lang zijn we gewend geraakt dat zwart in een film een soort diepgrijszwart kleur heeft en deze OLED TVs gooien die conventie compleet in de prullenbak. SO. MUCH. BLACK.
Helderheid is iets waar OLED nog regelmatig op aangevallen wordt.. De OLED pixels kunnen niet zo fel branden zoals een LCD paneel met LED backlight dat wel kan. De nieuwste LCD panelen kunnen makkelijk meer dan 1000nits aan helderheid weergeven (ongeacht hoeveel wit/heldere kleuren op het scherm), deze OLED kan niet meer dan 800nits behalen. En deze 800nits kan alleen behaald worden als het scherm compleet zwart is met een wit venster niet groter dan 10% van het totale scherm. Wanneer het scherm 100% wit moet tonen, komt het niet verder dan 160nits. "160 nits maar? Poeh, wat slecht!". Nee valt wel mee. Persoonlijk heb ik geen behoefte om het hele scherm (55"++) compleet wit met meer dan 200nits richting mijn ogen te projecteren omdat je hier simpelweg gewoon half blind van kunt worden. De kracht van de nieuwste HDR beelden moet zijn duidelijk donkere scenes weergeven met een zogeheten "specular highlight" elders op hetzelfde scherm. Deze highlight (denk aan de zon in een zonsopgang) moet extreem fel zijn terwijl de rest van de scene hier geen last van heeft. Oudere TV's hebben het effect het hele scherm oplicht (waardoor het contrast tussen helder en donker wegvalt) en die top-brightness niet behaald kan worden. HDR als een standaard vraagt om een helderheid van 1000nits, iets wat deze TV dus niet kan. Persoonlijk vind ik dit echt een non-issue. In de scenes die ik heb gezien, vond ik helderheid nooit een issue en ook in een zonverlichte kamer kon ik prima film kijken.
Het effect is tevens wel te merken in enkele scenes van specifieke films. Denk bijvoorbeeld aan de Matrix, de scenes waarin Morpheus met Neo staat te praten in de witte construct-wereld. De ondertitels van de film worden getoond als spier-wit op gifzwarte balken op de TV. Wanneer de TV een grotendeels witte scene (80% van het scherm moet vullen met wit) moet tekenen, zien we de helderheid omlaag gaan en zijn de eerder spierwitte ondertitels meer een soort grijs. Wanneer de scene vervolgens weer wat donkerder wordt, zijn de ondertitels weer spierwit. Ik was eerder al op de hoogte van dit OLED-kenmerk en anderen viel het echt niet op tijdens het kijken. Mocht je dezelfde scene kijken op een HDR 1000nits LCD paneel, zou het persoonlijk niet heel prettig wegkijken zijn.
Nut van 4K en HDR
De hamvraag: Is 4K en HDR het waard? Ja, mocht je de nieuwste films en remasters in HDR kopen, is het de investering in een nieuw scherm zeker de moeite waard.
Mocht je puur en alleen wat live-TV kijken, bespaar je dan de moeite en wacht nog een tijdje totdat meer content beschikbaar komt. Netflix en andere internet diensten komen met steeds meer 4K HDR content en hoewel best mooi resultaat, is de compressie echt om te huilen. Er zijn genoeg mensen die genoegen nemen met deze compressie en dit is iets wat je zelf moet overwegen. Tel daar bovenop dat de content simpelweg duurder is dan bestaande bronnen: Netflix heeft een duurder abbo nodig voor 4K streaming en 4K Blu-rays en 4K apparatuur is een stuk duurder dan FullHD alternatieven. De stap van VHS naar DVD was dag en nacht: Geen banden terugspoelen, veel hogere kwaliteit en digitale aansturing van het alles. De stap van DVD naar Blu-Ray was ook goed merkbaar. De kwaliteit ging aanzienlijk omhoog in scherpte en kwaliteit. De stap naar 4K streaming/4K Blu-ray/HDR is aanzienlijk minder: Ja HDR is echt fantastisch maar nog niet veel content ondersteund het echt. Pak goed gefilmde SDR content op FullHD resolutie en ook dat is al fantastisch weg te kijken.
Upscaling
Om dit te testen heb ik wat oudere content rechtstreeks op een lagere resolutie naar het scherm gestuurd en ik ben niet echt onder de indruk. Persoonlijk vind ik de upscaling van menig receivers vele malen beter. Zeker als je analoge connecties zoals een oude console wilt gaan aansluiten, begin je te merken waar fabrikanten hun focus op hebben: HDMI met 4K HDR..
Gaming / Ghosting
OLED heeft als voordeel dat er vrijwel geen input lag op het paneel zelf zit.
Natuurlijk moet een signaal over HDMI wel nog verwerkt worden en dit zorgt ervoor dat het scherm een inputlag heeft van 20 tot 30ms in SDR en HDR 4K games. Let er wel op dat je TV zelf moet instellen op game mode aangezien deze TV geen HDMI 2.1 heeft. Tevens heeft deze TV geen Variable Refresh Rate waardoor je nog wel V-Sync latency hebt (of tearing indien V-Sync uitstaat). Het paneel zelf is 100hz maar de huidige HDMI standaard kan niet meer dan 60hz input accepteren. Wel is het scherm aanzienlijk soepeler dan een 50hz paneel (met alle frame interpolatie uitgeschakeld natuurlijk).
Er zijn LCD panelen die minder dan 20ms input lag hebben en zijn daardoor nog beter geschikt voor gaming en dat klopt maar voor een balans tussen perfect home cinema scherm en wat casual gaming is dit een perfect acceptabel resultaat. Minder dan 40ms is sowieso een vooruitgang voor de meeste console gamers.
Ook is ghosting vrijwel niet aanwezig op dit paneel.
Verder heeft de C8 OLED een nieuwe functie vergeleken met de C7 van vorig jaar specifiek handig in gaming: Dynamic Tone Mapping. Om te begrijpen wat dit precies doet, moeten we het kort hebben over APL en hoe het scherm daarop reageert. APL staat voor Average Picture Level en kortweg/heel basaal is het een percentage van het scherm wat verlicht moet worden en ook hoe zwaar. Bijvoorbeeld, het scherm voor 50% vullen met wit is een APL van 50%. Zoals eerder beschreven in het hoofdstuk brightness, heeft de APL invloed op de maximale helderheid van het totale scherm. HDR content is gemastered op een specifiek hoeveelheid nits, vaak op 1000nits. De HDR metadata vertelt de TV hoeveel helderheid getoond moet worden op basis van een hoeveelheid nits. Echter OLED TV's kunnen niet altijd het HDR peak-brightness halen zoals een master dat misschien bedoeld had. Om dit tegen te werken maken vrijwel alle schermen op de markt gebruik van vertaaltabellen om een specifieke nits vraag te koppelen aan wat het scherm kan leveren. Dit om het totale plaatje alsnog goed te tonen (anders zou een stuk heel helder zijn en de rest te donker of de hele scene heel fel met het wegvallen van de specifieke highlights; de zon zou even helder worden als de rest van de scene). HDR metadata in multimedia is statisch.. dat houdt in dat het vantevoren bepaald is hoe fel iedere scene of zelfs ieder shot moet zijn en de TV weet daar precies op in te spelen. Bij spellen is dat iets complexer. De game engine kan veel verschillende kleuren, tonen en helderheidsniveau's on-the-fly genereren en developers weten vaak niet hoe TV's op de markt om zullen gaan met de HDR metadata. Zo kan een game nonstop ontploffen en dus veel heldere beelden naar het scherm sturen maar hoe fel zo'n explosie moet zijn, moet de engine dus iedere keer berekenen en staat dus niet vast. De peak-brightness (maximale niveau van helderheid van HDR metadata) staat vaak vast en is te hoog (denk aan 4000nits). Geen enkel scherm kan of wil dit uberhaupt tonen, je zou er letterlijk blind van worden. Om dit tegen te gaan, maken fabrikanten dus gebruik van vertaaltabellen. Een probleem: de max van de game engine is veel hoger dan de max van een HDR Blu-ray waardoor de vertaaltabel heel scheef gaat lopen. Ipv dat een tabel van 1-1000nits in verhouding wordt gemapped aan 1-750nits, wordt er een tabel van 1-4000nits gemapped aan 1-750. Het effect is dat 100nits ingame lager zou zijn dan 100nits op een HDR Blu-Ray. Om dit tegen te gaan is er Dynamic Tone Mapping om deze mapping functie meer dynamisch te maken. Het effect: HDR games waren relatief donker op een C7, nu weer een stukje helderder op een C8.
OLED burn-in (FUD)
"Maar een OLED is niet geschikt voor gaming want de pixels branden per direct in !!een!"
Dit is gewoon simpelweg niet waar. Ja, in theorie, als je deze TV dag en nacht hetzelfde scherm of TV logo laat weergeven, kan het zo zijn dat specfieke subpixels en dus rood, groen of blauw (of combinatie daarvan) meer slijt dan de rest van het paneel wat ervoor kan zorgen dat een gekleurde waas op het scherm blijft staan. Je hebt het wellicht wel eens gezien bij een telefoon winkel: Een crashende/bootloop telefoon die al maanden hetzelfde opstartlogo laat zien en daardoor permanent beschadigd is. Maar zoals ook bij AMOLED telefoons, dit komt in dagelijks gebruik vrijwel nooit voor. Mocht je de TV afwisselend gebruiken voor films, live TV en gaming is de kans op burn-in (wetenschappelijk vastgesteld op) 0,002%.
Mocht je baas je vragen een nieuwe CNN/RTLZ TV te bestellen voor de foyer van het nieuwe pand, kies dan aub voor een LCD paneel. Op werk hebben wij een bezoekerslijst op een TV geprojecteerd en laat 99,999% van de tijd hetzelfde beeld zien. AJB geen OLED dus. Verder heeft de C8 een functie om statische content zoals een TV zenderlogo minder fel te verlichten. Zo is de kans op het inbranden van deze pixels lager zonder dat het heel merkbaar is voor de kijker.
QLED vs OLED
Een bepaalde Koreaanse fabrikant maakt schermen met Quantum Dots filters en noemt het QLED.
Let wel dat dit voor een deel marketing is omdat QLED tot de dag van vandaag gewoon een LCD scherm is met een speciale filter.
Is dit slecht? Nee verre van maar persoonlijk vind ik de naam QLED een beetje vage marketing term om OLED tegen te gaan.
Dit doet Samsung specfiek omdat beide LG en Samsung in de race waren om een betaalbaar (lees: minder dan €10.000) OLED paneel te maken.
Beide bedrijven hadden een andere manier van werken en legden hun resultaten snel vast in patenten.
LG heeft op het juiste paard gewed en heeft een techniek gemaakt waarmee het mogelijk was om kosteneffectief op schaal werkende OLED panelen te maken.
Samsung zit nu een vrij bittere marketing wedstrijd bij de retailers en proberen klanten te winnen door pure pure helderheid van QLED schermen.
Zo zetten zij hoog in op extreme brightness van 1500nits... 1-5-0-0 nits! Oogverblindend hoog. Ze hopen er consumenten mee te winnen in de MediaMarkt.
Een van de argumenten is dat een OLED scherm moeilijk zichtbaar is in een felverlichte kamer zoals een glazenhuis in de zon. Dus ja, in theorie, mocht je buitenmuur uit 95% glas bestaan en de zon staat vol op je kamer, dan kun je inderdaad beter een QLED nemen. Maar gebruik je ook maar een beetje zonwering, is een OLED een prima keuze.
Screen dimming bug
Een ding wat wel opviel aan deze LG C8 OLED is een kleine bug in de huidige firmware. De bug doet zich alleen voor op de C8 en niet op de C7 van vorig jaar en ook niet op andere TV's met hetzelfde paneel. Het volgende doet zich voor: Wanneer er verschil in helderheid zit tussen verschillende shots/scenes, reageert de TV niet direct op het gewenste helderheidsniveau. Dit kun je zien, ook weer in de Matrix bij de witte scenes, wanneer er gewisseld wordt tussen verschillende shots/camera posities en het beeld verschillende helderheidsniveau's vraagt van het paneel. Je ziet de pixels van kleur veranderen maar hetzelfde helderheidsniveau behouden van de vorige shot. Dan, een tiende tot een halve seconde later wisselt ook het helderheidsniveau naar het gewenste niveau. Andere media geven aan dat LG op de hoogte is van deze bug en ze zich hard gaan maken om dit met een firmwareupdate te verhelpen. Het is geen groot probleem en meeste mensen zullen het waarschijnlijk niet eens merken maar ik kwam het tegen bij het vooronderzoek en zag hetzelf in een paar verschillende scenes. Deze reviewer toont het aan op 14:08 van het volgende filmpje:
Audio / speakers
Laten we hier vrij kort over zijn: Niet slecht geluid uit een dunne TV. Het ontwerp van de voet zorgt ervoor dat de down-firing speakers beter hun geluid hoorbaar kunnen maken. Echter het blijft een relatieve kleine speakeropzet zonder een echte klankkast. Vrijwel iedere soundbar en zeker ieder speakerset zal het geluid compleet teniet doen. Mijn advies: Kijk naar een leuk speakerset, een echte receiver of een soundbar van minimaal 300 euro voor een beetje fatsoenlijk geluid. Er is een ander model (de E8) en concurrenten met hetzelfde OLED panel die beter speakers meeleveren. Of het de meerprijs waard is, kan ik niet zeggen. Na twee dagen testen met C8 speakers was ik wel blij terug te gaan naar mijn eigen receiver via HDMI ARC, als is het maar stereo/dd5.1. Mocht je niet veel om audio geven, is dit wel een van de beter klinkende platte TV's uit 2018.
WebOS / smart TV software
Ik zal er eerlijk over zijn: Ik ben geen fan van Smart TV software. Vergis mij niet verkeerd.. WebOS is een fatsoenlijk en volwassen software oplossing die de meest gebruikte apps en diensten gewoon out-of-the-box ondersteunen. Zo werkt Netflix als een zonnetje en is ook YouTube prima te bedienen. Maar.. de software blijft software en het is maar de vraag hoe lang deze TV nog software updates gaat ontvangen. Ik schrijf deze review in 2018, het lanceerjaar van de C8. Hoe zou het gaan met de software in 2020? Wat als de DRM van Netflix helemaal gekraakt is en contentboeren van Netflix eisen dat er nog meer nieuwe DRM bij moet? Krijgt de LG C8 dan ook netjes een update?
Mijn Samsung TV uit 2013 vertelt mij een heel ander verhaal: Na enkele jaren was de appstore compleet dood en langzaam maar zeker stierven alle diensten op de TV uit. Wat ooit werd gezien als een topmodel "met jaren lang potentie", was al snel de prullenbak ingegaan. Dus ja: WebOS, het werkt goed en samen met de Magic remote goed te bedienen en op maat te maken. Maar of het jaren mee kan: Tijd zal het leren. Kijk echter niet raar op als je over een jaar of twee alsnog een mediabox zoals een Nvidia Shield erbij haalt. Een groot gemis op WebOS van de C8 is in ieder geval het gebrek van Chromecast. Langzaam maar zeker heeft het vrijwel iedere streaming standaard ingehaald en vrijwel alle apps ondersteunen het. Wil je dus Chromecasten met deze LG? Koop dan een Chromecast, Chromecast 4K of een Android TV box.
De snelheid van WebOS is prima in orde op deze TV.. content laadde snel en ook de UI is soepel. Andere fabrikanten leveren hun TV met Android TV, een wellicht betere keuze qua app ecosupport echter vaak wordt er dan wel bezuinigd op de SoC (de processor verantwoordelijk voor de software). Dit geeft trage en onwerkbare TV's als gevolg. Dus ja ik zie liever Android TV op de LG maar aan de andere kant is WebOS wel lekker rap.
Pixeldefecten
LG/Tweakers heeft mij gevraagd dit onderwerp op te nemen maar het is natuurlijk beetje wassenneus. Niet alleen is deze TV al door meerdere mensen gereviewed, maar ook is de TV selectief naar mij opgestuurd. Zou een fabrikant echt een TV toesturen met een defect?
Ongeacht, op basis van mensen die ik met dezelfde TV ken en de algehele trend op internet met betrekking tot dit model, kan ik wel concluderen dat de LG C8 geen grote pixelproblemen heeft bij de productie van deze panelen. Er zijn meerdere fabrikanten/concurrenten die hetzelfde paneel inkopen bij LG Display en ook die modellen hebben geen grote problemen met het correct leveren van de panelen. Let wel: Je kunt natuurlijk altijd een exemplaar krijgen, een maandagochtend modelletje om het maar te noemen, die wel problemen heeft. Zelf raad ik altijd aan om TV's te kopen bij partijen die niet moeilijk doen over garantie of omruilen. Als je de TV bij een relatief onbekend winkeltje voor 50 euro minder hebt kunnen kopen dan bij concurrenten maar vervolgens de komende 2 / 5 / 8 jaar naar een defect scherm zit te staren, moet je afvragen wat 50 euro je waard is. Garantie is een ding, zelf geen ervaring hoe LG dit oplost. Verder is de kans op defecte pixels bij langer gebruik vrij klein bij een OLED paneel (of uberhaupt een paneel). Wel kunnen pixels inbranden doordat er te lang (lees: dagenlang) dezelfde kleur actief was op die pixel.
Prijs
De 55" versie van de LG C8 OLED heeft een retail prijs van 2299,- van moment van schrijven. Echter, vaak zijn er cashbacks die de prijs omlaag duwen en met een beetje zoeken op het Tweakers forum kom je op het OLED prijzen topic. Hier posten mensen regelmatig beter prijzen voor dit (en andere OLED modellen). Is meer dan 2000 euro veel geld voor een 55" TV? Dat is iets wat relatief is.. kijk je veel naar films of wil je spetterende kleuren voor gaming sessies? Dan kan ik je deze TV zeker aanraden.
Integratie in een home cinema
De TV kan diverse bronnen rechtstreeks van de TV zelf afspelen (smart TV software, TV tuners, USB etc) waarbij de TV verantwoordelijk is voor het afspelen en weergeven van de content. Echter veel mensen vertrouwen meer op diverse externe componenten. Denk hierbij aan gameconsoles, media players en TV SetTopBoxen. Ikzelf maak ook gebruik van diverse consoles, nvidia shield en een Denon AVR waarbij de Denon het centrale punt is waar alle apparatuur op aangesloten zit. Dit is meteen ook een valkuil voor filmfanaten zoals mij: Omdat het de centrale schakeldoos is, moet deze helemaal up to date zijn qua aansluitingen en protocollen voor audio/video. Mijn receiver kan niet meer dan 4k op 30hz en kan daarbij ook geen HDR meta-data dragen van players naar de TV.
In feite heb je dan twee keuzes: Een nieuwe 4k60hz receiver of gebruik maken van HDMI ARC.
ARC staat voor Audio Return Channel, een HDMI protocol wat al jaren in gebruik is door diverse TVs en receivers. Het idee is dat steeds meer apparaten of bronnen via de TV / TV software worden afgespeeld en dan vaak via kleine mini speakers van een platte TV worden afgespeeld. Ongewenst als je zelf al speakers / speakerbar hebt. ARC kan ervoor zorgen dat over dezelfde kabel waar audio/video signalen van bijvoorbeeld een soundbar of receiver een audio signaal terug naar bar/receiver kan gaan, richting de speakers. De bandbreedte hiervoor is zeer beperkt en vaak beperkt het zich tot een ongecomprimeerd stereo signaal of een 5.1 DD signaal (met veel compressie). Luxe formaten zoals DTS HDMA en Dolby TrueHD/Atmos gaan simpelweg verloren in deze vertaalslag.
Deze TV heeft geen ondersteuning voor eARC (extended ARC), een nieuwe standaard die opgenomen KAN worden in HDMI 2.1. Fabrikanten zijn niet verplicht eARC op te nemen in hun HDMI 2.1 apparatuur en fabrikanten mogen ook eARC implementeren op HDMI 2.0 apparatuur. Weer lekker verwarrend want zo kan deze HDMI 2.0 LG OLED geen eARC maar diverse Sony HDMI 2.0 apparaten het weer wel. Hopelijk implementeert LG spoedig eARC, ongeacht HDMI versies, zodat mensen die hoge audio kwaliteit willen kunnen combineren met een ingebouwde app op de TV (zoals Netflix of Plex).
Mocht je dus gebruik maken van een receiver, let er dan dus vooral op dat deze de volledige bandbreedte en formaten ondersteund die je in je setup gaat gebruiken. Denk hierbij aan 4K 60hz voor gaming, HDR meta-data voor volle kleuren op deze OLED en de juiste HDCP versies voor beveiligde bronnen zoals een 4k Blu-ray speler. Anders ga je kwaliteit/HDR verliezen, niet soepel kunnen gamen of simpelweg geen legitieme 4k Blu-rays afspelen. De gehele keten moet mee, deze TV is enkel het eindstaartje. Dit is geen kritiek op deze televisie maar wil ik wel meegeven aan een ieder die een 4k/HDR upgrade gaat plannen. Een nieuwe media player is zo geregeld maar een nieuwe receiver is nog een stap verder.
Upgradeadvies
Terugkomend op het vorige item, integratie, is deze TV enkel de staart van een media keten. Kijk jij puur TV via de coax kabel in je TV geprikt, of haal je al je kijkplezier van de ingebouwde Netflix en Youtube app, dan is deze TV een prima upgrade! Gebruik jij je TV in combinatie met wat diverse apparatuur, is het advies iets genuanceerder. Daarom de volgende upgrade adviezen:
Heb je een TV ouder dan 5 jaar?
Dan raad ik je sterk aan om te kijken naar C8 OLED (of een van de andere merken met exact hetzelfde LG Display paneel).
Heb je een relatief recente TV met full HD resolutie?
Overweeg dan of 4K echt een verandering voor je kan zijn. Steeds meer diensten zoals Netflix bieden 4K content aan maar wel met veel compressie. In mijn ogen is een goede kwaliteit 1080p Blu-ray vaak mooier dan een 4K internet stream. Wil je op 4K gaan gamen of maak je gebruik van hoge kwaliteit 4K bronnen zoals 4K Blu-Ray, dan kan ik je deze TV sterk aanraden.
Heb je een relatief recente TV zonder HDR?
Persoonlijk zou ik dan misschien nog even wachten. Ja er is steeds meer HDR content maar zelfs binnen het 4K aanbod wisselt HDR enorm. Zo zijn er meerdere standaarden en ook zijn er genoeg 4K films in SDR. Ook zijn er veel 4K HDR bronnen die niet echt HDR zijn maar meer opgefleurd SDR waardoor het aanbod van HDR nog altijd beperkt is. Neemt niet weg dat wanneer je die ultieme 4K Blu-ray hebt gevonden met echte HDR, dat het echt van je scherm afspat.
Heb je al een OLED?
Ja deze nieuwe C8 van LG heeft het nieuwste van het nieuwste paneel en de meeste optimalisaties van OLED tot de dag van vandaag. Maar de overstap van OLED naar OLED is bij lange na niet zo dramatisch als van LCD naar OLED. Denk hierbij aan een SATA SSD schijf in je computer: de stap van trage HDD richting de SATA SSD was dag en nacht. Je PC doet er nog maar 5 tot 10 sec over om op te starten ipv 60 tot 90 sec. Maar de stap van een SATA SSD naar een NVMe SSD is veel minder merkbaar in dag tot dag verbruik. Zo ook van een bestaande OLED naar deze nieuwe C8. Over een of twee jaar komen nieuwe modellen met nieuwe HDMI standaarden; mocht je OLED het nu nog prima doen zou ik persoonlijk niet upgraden naar de C8.
Gebruik je andere apparatuur zoals een mediaplayer, receiver of soundbar op basis van Full HD of 4K 30hz?
Neem dan niet alleen de upgrade van je TV in overweging maar alle componenten in de media-keten. Een oudere receiver klinkt nog perfect en kan zelfs vrijwel iedere audio codec zoals nu in gebruik nog prima afspelen maar kan alsnog het nieuwe HDMI 2.0 signaal (nodig voor HDR content en hogere colour bitrates) niet correct doorgeven. Tel dus de kosten voor een nieuwe receiver, mediaplayer en/of soundsbar bij de investering van de TV op en vraag jezelf dan af: Heb ik de content om de hele ketenupgrade te verantwoorden? Ja die nieuwe 4K console is cool en dat HDR logotje rechtbovenin is pure boter, dan nog ben je weer significant aan het investeren. Speel je alleen wat Netflix rips en Chromecast je af en toe wat NPO gedoe? Don't bother.
Alternatieven
- Philips 803 / 903
- Sony AF9
- Panasonic FZ802 / FZ800
- Samsung QLED
Eindoordeel
LG (en dan vooral LG Display) heeft een prachtig stuk techniek op de markt gezet met een betaalbare prijs; nog geen 5 jaar geleden was deze techniek compleet ondenkbaar voor consumenten. OLED heeft wellicht een bumpy start gehad met firmware bugs, hoge instapprijzen en een hoop FUD vanuit de concurrenten maar LG heeft zich er compleet doorheen geslagen. Het paneel van de C8 toont fantastische kleuren en de software weet alles toegankelijk in je woonkamer neer te zetten. 4K HDR is een fantastische ervaring, mits je content ervoor hebt. LG mag alleen wel een dweil meeleveren: De kleuren spatten van het scherm! Een dikke 9 voor deze pracht TV.