1) TV kiezen
Opeens wilde ik een 4k TV. Met HDR en Dolby Vision. Waarom nu? Toen 4k TVs verschenen schreven diverse experts dat gewone mensen vanaf gewone kijkafstanden het verschil met full HD niet konden zien. Niet interessant dus. Maar nu is er HDR, een technologie om beter contrast en betere kleuren te tonen, en dat is wél merkbaar. En er is Dolby Vision die nog verder gaat en de Dynamic Range niet in één keer voor een film als geheel verbetert, maar elke scene apart optimaliseert. Deze beeldbewerking vereist en krachtige processor in de TV. Een toestel met een zwakke processor kan niet met een software update geschikt gemaakt worden voor Dolby Vision. Voor toekomstbestendigheid moet een TV nu al Dolby Vision ondersteunen of i.i.g. een geschikte processor hebben.
Via de gebruikelijke websites voor video en home cinema liefhebbers kreeg ik snel een algemene indruk van de opties. Volgens velen moet je voor de beste beeldkwaliteit een OLED TV hebben. OLED biedt geweldige zwartwaarden (kan nl. elk beeldpunt apart in en uitschakelen) en goede kijkhoeken (dwz, ook van opzij is het beeld net zo goed als van voren). Maar… Op dit moment levert één fabrikant, LG, de OLED schermen voor alle grote TV merken, incl. Sony en Philips, en OLED blijkt nog kinderziektes te hebben. OLED schermen hebben een beperkte helderheid en op veel fora, bv hier op Tweakers, lees je over verkleurde delen van het scherm die niet weg te krijgen zijn, inbranding van zenderlogo’s, etc. Maar de LG OLEDs bieden wel HDR en Dolby Vision. Dus, de LG OLED55C7, het 2017 model van LG’s 55” TV kwam op de shortlist.
Doordat ik Dolby Vision wilde was het zoeken naar een LED alternatief heel simpel. Op dit moment kan alleen Sony die optie bieden en alleen op de top TVs die de X1 Extreme processor hebben. En zo kwam de Sony KD55XE9305 als tweede kandidaat op de shortlist. Af fabriek heeft’ie nog geen Dolby Vision, maar de X1 Extreme is krachtig genoeg en Dolby Vision komt later dit jaar via en software update. De reviews van de KD55XE9305 zijn erg goed: “very deep and uniform blacks” (i.h.a. een voordeel van OLED), “zeer scherpe weergave van snelle beweging” (goed voor sport kijken), en “stunning upscaling capability … wonderfully clean and sharp detail with minimal noise”. Die geweldige upscaling betekent dat lagere resoluties van TV uitzendingen (1080i) en blu-ray films (1080p) heel mooi ogen op het 4k scherm. In de komende jaren zal de meeste content nog ouderwetse full HD zijn, de goede upscaling is dus een belangrijk pluspunt. Van alle reviews wil ik jullie maar één aanraden, die van Vincent Teoh op HDTVtest
https://youtu.be/mBD9ivZPvPc. Ik weet het, you love him or you hate him, maar hij is wel een professional.
Voor het kiezen tussen de LG OLED55C7 en de Sony KD55XE9305 ging ik zelf kijken. In verschillende winkels kon ik beide vergelijken. De LG was mooi, maar ik vond de Sony ietsje mooier, levendiger. In theorie heeft Sony’s VA panel last van een mindere kijkhoek, maar in de praktijk vond ik het meevallen. De zwartwaarden vond ik ook niet doorslaggevend. Dit voordeel van OLED is alleen te zien bij donkere scenes in een donkere kamer, b.v. als je ’s-nachts naar GoT kijkt. Bij gewoon TV kijken in een gewone woonkamer speelt dit geen rol.
Mijn winner is … de Sony KD55XE9305 om meerdere redenen. De LG wint op zwartwaarden en kijkhoek, maar ik vind de geweldige upscaling van de Sony belangrijker en het beeld in het algemeen net wat mooier. (Ja, dit is heel persoonlijk.) Als laatste, de bouwkwaliteit: er zijn vele klachten over LG OLEDs op diverse fora en ik heb geen zin in gedoe.
2) TV kopen
De KD55XE9305 was goed verkrijgbaar, bij alle ketens en veel webwinkels voor plm. 2100€ (oktober 2017). De bekende ketens bleken niet bereid om veel korting te geven, tenzij een andere bekende keten ook een korting zou bieden. Via Tweakers kwam ik op het idee om winkels rechtstreeks te benaderen en bij FOKA in Rotterdam was het raak. Ik kon deze TV kopen voor 1750€, incl. bezorging en 5 jaar garantie. Het contact verliep soepel via email, ik hoefde nooit lang op een antwoord te wachten. De bezorging ging ook makkelijk. Op de afgesproken dag binnen de afgesproken tijdsperiode was de TV keurig geleverd.
3) TV gebruiken
De details van het uitpakken en installeren sla ik over - er zijn genoeg video’s op internet waar alles te zien is. Als enig advies: doe het niet alleen, het toestel is zwaar. Mijn opstelling gaat via een 4k receiver met Dolby Vision ondersteuning, de Denon AVR-X2300W (5.1 systeem). Hierop zijn vijf contentbronnen aangesloten: de Ziggo Horizon box, Apple TV 4k, Sony UBP-X800 4k blu-ray speler, PlayStation 4, en de Wii U. De Apple TV en de blu-ray speler kunnen 4k beeld geven met HDR, de Apple TV ook nog in Dolby Vision als de film in iTunes in dat formaat is. Daar kan ik nog niets mee, de KD55XE9305 ondersteunt HDR, maar de Dolby Vision firmware update zal pas later dit jaar komen. Ik kocht ook drie Ultra High Speed 4K HDMI-kabels: voor tussen de Apple TV en de Denon, tussen de blu-ray speler en de Denon, en tussen de Denon en de TV.
Het beeld is fenomenaal. Het is scherp met mooie kleuren en goede motion handling bij voetbal. Vooral de 4k HDR blu-rays (b.v. Passengers) zijn zeer indrukwekkend, maar de 4k HDR films van Netflix en iTunes op de Apple TV zijn ook super. De internet-reviews hebben gelijk wat betreft de geweldige upscaling, de gewone HD (1080p) films van de NAS en de normale televisieuitzendingen (1080i) zien er ook heel goed uit.
Ik raad iedereen aan om met de instellingen te spelen. De TV heeft zijn standaard instellingen en er zijn adviezen op het internet, bijvoorbeeld op
https://www.homecinemamag.../review-sony-kd-55xe9305/
maar je eigen smaak is toch het belangrijkste. Daarom wil ik alleen twee tips geven. Ten eerste, de TV moet zich als HDR toestel tonen, anders zal de Apple TV alleen SDR doorgeven, denkend dat je TV geen HDR ondersteunt. Hiervoor ga je naar Instellingen / Externe ingangen / Indeling HDMI-signaal. Zet deze op Verbeterde indeling. Ten tweede, de X-tended Dynamic Range heeft een grote invloed op het beeld van de gewone TV uitzending via de Ziggo box. Voor mijn smaak zijn alle witte overhemden, grijze haren, e.d. soms te fel zilverwit. Kijk onder Weergave instellingen / Beeld / Geavanceerde instellingen / Helderheid / X-tended Dynamic Range en speel met de instellingen. Ik zou deze op Laag zetten of helemaal uit.
De TV draait op Android, Netflix en Amazon Prime zijn beschikbaar in 4k. Ik heb de ingebouwde Netflix met het geluid van de TV vergeleken met Netflix op de Apple TV en zag niet veel verschil in beeldkwaliteit. De geluidkwaliteit is wel merkbaar slechter dan op de 5.1 systeem, maar zeker niet slecht. Ik vind het Android systeem wel traag, je moet geduld hebben als je een knop indrukt op de AB. Gelukkig hoef ik dit niet vaak te doen. Ik heb alles aangesloten en ingesteld, de TV is “maar” een monitor en de bediening gaat via de andere afstandsbedieningen en de controllers van de game consoles.
Tot slot nog een paar random opmerkingen.
- Na de eerste installatie komt een irritante popup van Samba TV steeds zeuren. Ik heb het kreng eraf gegooid door in de Instellingen naar de Apps lijst te gaan, en daar de hele app te verwijderen.
- De Action Menu knop op de AB is heel handig om snel de instellingen aan te passen. Onder het Action Menu zijn de Beeldinstellingen snel te bereiken en je kunt ook snel van speakers switchen als je wilt.
- Er is een grappige optie onder het Action Menu om de zgn. Live Football Mode te activeren / deactiveren. Het beeld in Live Football Mode is heel anders en dat is even wennen, maar na een paar seconden kijkt het wel fijn. Na de wedstrijd wel terugschakelen.
- Download eens een paar speciale 4k HDR demo filmpjes, zet deze op een USB stick en speel ze af voor de lol of voor je vrienden. Mijn favorieten zijn de NASA HDR Demo, Bravia 4k Demo (Sony) en de Chasing The Light Demo (Samsung). Echt jaw-dropping.