Rabobank wil duurzaamheid structureel integreren in IT-processen

Het Wavemakers-initiatief van Rabobank ondersteunt collega’s bij het verduurzamen van IT-processen - van het ontwikkelen van ecodesigntools tot het aanbieden van trainingen over duurzame softwareontwikkeling. De ambitie? Hun werkgever helpen bij te dragen aan het halen van de net-zero-doelstellingen. Wat begon als een kleinschalig initiatief op basis van intrinsieke motivatie, heeft inmiddels een belangrijke plek binnen de bank.

In dit interview delen Renske en Charlene hoe zij collega’s inspireren met best practices, welke impact dat heeft op de organisatie, en waarom het juist nu een kansrijk moment is om als IT’er bij te dragen aan de verduurzaming van een grote techgedreven organisatie zoals Rabobank.

De impact van IT op het klimaat wordt nog vaak onderschat, terwijl de cijfers inmiddels tot de verbeelding spreken. Dat maakt duurzaamheid ook voor IT-professionals een steeds urgenter thema - zeker binnen grote organisaties waarin schaalvergroting en digitalisering hand in hand gaan. Rabobank erkent die verantwoordelijkheid en stimuleert medewerkers om actief bij te dragen aan duurzame IT.

Wat veel mensen volgens Renske en Charlene drijft, is bewustwording via zulke feiten. En die liegen er niet om:

• IT is verantwoordelijk voor 3,5 tot 4 procent van de wereldwijde uitstoot van CO₂
• Datacenters en datatransmissienetwerken verbruiken gezamenlijk naar schatting circa 2 procent van het wereldwijde elektriciteitsaanbod
• Verwacht wordt dat het aandeel van IT kan oplopen tot 15 procent in 2040

“En dat is nog vóór de echte doorbraak van generatieve AI”, zegt Renske. “De meeste schattingen zijn van vóór de hype.”

Naast bewustwording ontstaat er langzaam maar zeker ook zakelijk draagvlak. Efficiënte software kan namelijk ook minder servers, minder storingen en lagere kosten betekenen. “Het is lastig daar exacte getallen op te plakken,” zegt Renske, “maar de waarde is er.”

Rabobank en het ontstaan van Wavemakers

Verduurzaming als thema binnen de IT-afdelingen van de bank ontstond niet van het ene op het andere moment. Volgens Renske begon het bewustwordingsproces op meerdere plekken tegelijk. “Onze cloudconsumptie groeide ineens heel hard”, herinnert ze zich.

De eerste reactie kwam vanuit kostenbeheer; er ontstond behoefte aan inzicht in resourceverbruik. Maar dat alleen bleek niet genoeg om echte gedragsverandering teweeg te brengen. “Je raakt daar niet direct de intrinsieke motivatie van engineers mee”, zegt Renske. “En juist dat heb je nodig om beweging te krijgen.”

Toen Renske twee jaar geleden tijdens een overleg gevraagd werd wie wilde meedenken over duurzaamheid binnen IT, stak ze dan ook zonder aarzelen haar hand op. Als tech lead bij Rabobank gaf ze op dat moment leiding aan zeven zelforganiserende teams binnen één van de IT-groepen. Wat begon als een strategisch thema en een projectteam genaamd Wavemakers, groeide uit tot een brede beweging binnen de gehele IT-organisatie van de bank. Renske zag dat er meer nodig was om engineers in beweging te krijgen: niet alleen tools en inzichten, maar ook training, community en draagvlak. Vanuit die bredere behoefte ontstond een gezamenlijk initiatief dat duurzaamheid in IT concreet en tastbaar maakt.

Duurzame herstart

Charlene werkt sinds januari als business analist binnen het Wavemakers-team van Rabobank. Het voelt als thuiskomen, en toch ook als een nieuwe stap. Ze werkte eerder al jaren binnen de IT van Rabobank, onder andere als softwaretester en business analist. Toch besloot ze op een gegeven moment even afstand te nemen. “Toen mijn kinderen naar school gingen, besloot ik Rabobank tijdelijk te verlaten en elders ervaring op te doen. Dat bleek waardevol, want het bevestigde juist hoe goed ik bij de bank op mijn plek ben.”

In haar persoonlijke leven probeert ze veel te doen op het gebied van duurzaamheid. “Maar ik wilde die overtuiging ook op grotere schaal kunnen inzetten.” En dat moment kwam, met de terugkeer naar Rabobank en haar betrokkenheid bij Wavemakers: “De omgeving waarin ik binnenkwam was zó inspirerend: het enthousiasme, de passie, de vakkennis van het team. Ik was echt onder de indruk.” Tegelijkertijd merkte ze ook dat duurzame IT nog in de kinderschoenen staat. “Het is nog niet heel mainstream. We staan echt aan het begin van die ontwikkeling, er moeten nog veel stappen worden gezet.”

Dat betekent ook dat er gepionierd moet worden. “Het is veel uitzoeken, veel zelf uitdenken. Soms is dat lastig, want dan weet je echt even niet wat de eerstvolgende stap zou moeten zijn.” Maar tegelijkertijd geeft het veel voldoening. “Ik mag meewerken aan iets waar ik heilig in geloof. En gelukkig geldt dat geloof ook voor veel anderen binnen de organisatie.”

“Er zijn nog veel stappen te zetten, maar daardoor valt er ook ontzettend veel winst te behalen.”Bij Rabobank ligt de lat hoog, juist omdat de IT-organisatie zo groot is. Dat betekent volgens Charlene ook dat er enorm veel potentieel is. “Er zijn nog veel stappen te zetten, maar daardoor valt er ook ontzettend veel winst te behalen.” Charlene is momenteel nauw betrokken bij het doorontwikkelen van Sustainable IT Assessment (SITA), een tool die IT-teams helpt inzicht te krijgen in infrastructuur, software en processen, en die concrete handvatten biedt voor verduurzaming. “Veel collega’s zijn privé al heel bewust bezig met duurzaamheid, en met Wavemakers kunnen we daar meer handen en voeten aan geven en hopelijk een verbindende rol in spelen.” Renske vult aan: “We willen een soort aanjager worden. We leveren input aan trainingen, zorgen dat teams elkaar vinden en halen best practices naar boven.”

Cleanup, e-learnings en challenges

Er zijn sowieso al veel duurzame initiatieven binnen de bank. Een concreet voorbeeld is de Digital Cleanup. Wat begon als een cleanup voor een divisie van de eigen IT-organisatie, wordt nu twee keer per jaar georganiseerd, en steeds meer medewerkers - zowel binnen als buiten IT - haken aan. Renske: “Zelfs collega’s uit Londen en Nieuw-Zeeland weten ons te vinden”. Het principe is simpel: ruim digitale rommel op - van overbodige e-mails en bestanden tot verouderde datasets. “Je mag ook digitaal weleens de bezem erdoor halen.”

Daarnaast zijn er sinds vorig jaar twee e-learnings beschikbaar. De eerste is bedoeld voor alle medewerkers en richt zich op bewustwording. Renske: “Het gaat om simpele, concrete tips. Stream minder video, zet je laptop uit als je klaar bent met werken, vervang je laptop niet te snel. En gebruik links in plaats van bijlagen.”

De tweede training richt zich specifiek op IT’ers en gaat dieper in op ecodesign, oftewel het ontwerpen van software met oog voor milieu-impact gedurende de hele levenscyclus. Charlene licht toe: “We behandelen principes zoals inclusiviteit, complexiteitsreductie, lowtech alternatieven en slim databeheer. Kleine optimalisaties maken op schaal een groot verschil.”

Naast training is er ook competitie. Tijdens de Sustainable IT Awareness Challenge presenteren collega’s hun ideeën. Het winnende team van vorig jaar ontwikkelde een theorie om AI-modellen te trainen op momenten waarop groene stroom beschikbaar is. Vervolgens is dat team aan andere ontwikkelaars gekoppeld om de ontwikkeling verder op te pakken. Demand shifting dus. “Het zou geweldig zijn als we dit bankbreed kunnen standaardiseren”, zegt Renske.

Andere ideeën? Powerscheduling op testomgevingen. Serverless opties inschakelen. En infrastructure-as-code-templates voor energiebewuste set-ups. “Soms bestonden oplossingen al”, aldus Renske. “Maar via de challenge kregen ze ineens het podium dat ze verdienen.”

Tools: van assessment tot inzicht per klik

Een waardevolle optelsom van initiatieven, inzichten/dashboards, trainingen en tools komt samen in de Sustainable IT Assessment. Dit is opgezet als een vragenlijst die inzicht geeft in infrastructuur, software en processen. Geen beoordelingslijst, maar ondersteuning. “Waar sta je? En wat is je volgende stap?”

Voorbeelden? Automatisch uitschakelen van testomgevingen buiten werktijd. Werken met caching en lazy loading. Demand shifting toepassen bij batchprocessen. En bespreek je duurzaamheid überhaupt binnen het team? Staat het op de backlog?

De tool genereert aanbevelingen op basis van de antwoorden. En hij groeit mee. “We willen engineers helpen om elke sprint een kleine stap te zetten”, vertelt Charlene. “Zodat duurzaamheid geen extra taak wordt, maar iets vanzelfsprekends, en onderdeel van standaardprocessen.”

Naast het assessment noemt Charlene de Sustainable IT Insights Tool. Deze tool, nog in proof-of-concept, brengt de CO₂-impact van software-applicaties in kaart - tot op het niveau van individuele gebruikersreizen. Dus: hoeveel gram CO₂ kost een klik?

“De kracht zit in de hoge granulariteit”, aldus Charlene. De tool meet op drie niveaus: het apparaat van de gebruiker, het netwerkverkeer en de infrastructuur (cpu- en geheugengebruik). De onderliggende methodiek is gebaseerd op internationale standaarden, onder andere van de Green Software Foundation. “Hoe gaaf is het als je als engineer kunt zeggen: mijn code draaide eerst met dit verbruik, ik optimaliseer het, en zie direct verschil? Dan wordt het een soort spel: wie schrijft de efficiëntste code?”

Naar standaardisering, cultuurverandering en durven stoppen

Renske en Charlene kijken verder dan de tools van nu. De volgende stap is om de strategie met doelen“Het zou mooi zijn als duurzaamheid een vanzelfsprekend onderdeel wordt van elke IT-afweging." richting 2027 verder uit te werken. De centrale ambitie: sustainable by design. Renske: “Het zou mooi zijn als duurzaamheid een vanzelfsprekend onderdeel wordt van elke IT-afweging. Niet alleen voor engineers en architecten, maar ook voor product owners, managers en mensen op C-level.”

Ook samenwerking buiten de bank is belangrijk. Het team deelt kennis binnen netwerken zoals IT Circle, waar bedrijven best practices uitwisselen. “Iedereen is met die eerste stappen bezig”, legt Renske uit. “Het laaghangende fruit - zoals e-learnings - is vaak al geplukt. Maar structurele verandering schuurt. Daar moeten we eerlijk over zijn.”

Volgens haar is het tijd om silo’s te doorbreken. “De business bedenkt wat klanten willen, en IT bouwt het. Maar misschien moeten we ons ook afvragen: wat willen we níet meer bouwen? De meest duurzame IT is de IT die je nooit nodig had.”

Daar hoort dus ook bij dat je durft te stoppen, benadrukken beide. “Kritisch kijken naar wat je bouwt, maar ook naar wat je niet meer nodig hebt.” Hoewel Rabobank al ver is, zien ze het niet als een wedstrijd. “Dit moet voor iedereen normaal worden.” Uiteindelijk hopen ze dat het thema zichzelf overbodig maakt. Als duurzame keuzes zó ingebed zijn, is hun rol vooral om het gesprek te blijven voeren en anderen te ondersteunen. “Dat zou het mooiste zijn.”

Benieuwd hoe ook jouw baan bij kan dragen aan de vergroening van IT? Lees hier meer over de verduurzaming van IT bij Rabobank, en over de IT’ers die zij zoeken.

Dit artikel is geen redactioneel artikel, maar gesponsord en tot stand gekomen dankzij Rabobank en Tweakers Partners. Tweakers Partners is de afdeling binnen Tweakers die verantwoordelijk is voor commerciële samenwerkingen, winacties en Tweakers events zoals meet-ups, Developers Summit, Testfest en meer. Bekijk hier het overzicht van alle acties en events. Mocht je ideeën met ons willen delen over deze vorm van adverteren, dan horen wij dat graag. Hierover kun je met ons in gesprek via [Discussie] Reclame algemeen].

Reacties (85)

[HooksForFeet]

Misschien zou de Rabobank kunnen stoppen met investeringen in de fossiele industrie? Dat gaat meer zoden aan de dijk zetten dan gegevens cachen. Leuk stukje greenwashing van Rabobank en Tweakers Partners.

[R4gnax]

Misschien zou de Rabobank kunnen stoppen met investeringen in de fossiele industrie?

Of in het gebruik van AI voor allerlei dienstverlening welke ook met mensen plaats kan vinden.
Tenslotte is AI een enorme stroomverslinder en als je echt groen wilt zijn, gebruik je het dus niet.

Maar ja- het bezuinigt zo lekker personeel weg, zodat de CEOs en aanverwanten hoge winsten kunnen blijven noteren, heh?

[Cybje]

De mens is anders ook een gigantische energieverslinder en functioneert vaak nog relatief inefficient ook. Als je 1 taakje wilt uitvoeren, is een mens uiteraard energiezuiniger, want je hoeft niet een heel model te trainen. Maar wil je bijvoorbeeld een miljoen documenten controleren, dan is AI niet alleen sneller, maar ook energie-efficienter. Hier zijn al diverse onderzoeken naar geweest.

Neemt niet weg dat er zeker wat valt te winnen op milieugebied. Maar dat is bij mensen niet anders. We hebben als mensen nou niet echt de neiging om onszelf energie-efficient te voeden namelijk. Als we echt stappen willen zetten op dat gebied, kunnen we beter eens bij onszelf beginnen.

[ByteArray]

Verschil met mensen, is dat mensen toch al 'aan' staan, deels op slaap na. De mens vervangen door technologie en lui gaan bankhangen kost vaak meer energie, omdat de extra energie van denkwerk doorgaans minimaal is, en die van technologie niet. Al kan het bij het doorzoeken van miljoenen documenten bijv. wel een noemenswaardig verschil maken. Hangt een beetje van de taak af.

[Cybje]

Dat is niet helemaal waar, want op dit moment zijn we druk bezig mensen bij te maken, terwijl dat eigenlijk helemaal niet nodig is als we meer aan AI zouden overlaten. Mijn vrouw en ik kiezen er bijvoorbeeld ook bewust voor geen kinderen te hebben, omdat wij vinden dat het geen voordelen heeft voor het voortbestaan van de mensheid en het daarnaast een erg grote milieu impact heeft.

Daarnaast hoeven mensen niet meteen te gaan bankhangen, ze kunnen hun tijd ook inzetten om een positieve bijdrage te leveren aan het milieu of de maatschappij, op vlakken waar AI dat niet kan.

En dat laatste wat je zegt, over het doorzoeken van miljoenen documenten, is natuurlijk vergelijkbaar met wat ik al zeg over het controleren van miljoenen documenten. Dat is inderdaad precies waar AI in het voordeel is, namelijk dingen die op grote schaal gebeuren. Of onderzoeken doen, waarbij een mens gewoon veel tijd kwijt (en dus energie) kwijt is om bronnen te zoeken, controleren en documenteren. Terwijl AI dat in een minuutje doet.

[ByteArray]

Ik vraag me sterk af of weinig kinderen krijgen wel zo handig is als land, in Zuid-Korea gaat het waarschijnlijk rampzalig zijn, en veel andere hoogontwikkelde landen stevenen hier ook op af: YouTube: SOUTH KOREA IS OVER

Of kinderen een hoge milieu-impact hebben hangt ook sterk af van hoe duurzaam je leeft natuurlijk, in de gemiddelde huidige Westerse situatie wel, in de toekomst wellicht niet. Natuurlijk zou het goed zijn als de wereldbevolking niet verder stijgt, en wellicht langzaam krimpt.

AI kan nog maar vrij weinig dingen t.o.v. de mens. Gezien Moravec's paradox vraag ik me af, of en wanneer het de meeste taken kan overnemen. Tot nu toe lijkt AI vooral tot meer vervuiling te leiden.

[84hannes]

Of in het gebruik van AI voor allerlei dienstverlening welke ook met mensen plaats kan vinden.
Tenslotte is AI een enorme stroomverslinder en als je echt groen wilt zijn, gebruik je het dus niet.

Dat zou je ook kunnen zeggen van (andere vormen van) mechanisering en automatisering. Zou het voor het milieu beter zijn als de landbouw met paarden plaats vond en iedereen naar zijn werk moest lopen? Wellicht. Maar het is een beetje scheef om alleen de Rabobank kwalijk te nemen dat gereedschappen (zoals AI) doe energie kosten gebruikt worden.

[qazwsx]

Niet vergeten: hun investeringen in de vleesindustrie en bijbehorende ontbossing voor Soja voer.

[Travelan]

Nee, dat kost geld, dit kost alleen wat marketingbudget, net zo effectief!

[lucatoni]

Dus banken moeten zelf bepalen wie ze wel en niet een lening verstrekken? Gevaarlijke ontwikkeling hoor. Straks zegt dat Rabobank dat wanneer iemand een hypotheek wilt om een huis te kopen met energielabel D, dat ze die niet meer vertrekken. Rabobank wilt immers niet in de media komen dat men de veroorzaker is van extra co2 uitstoot door dit soort slecht geïsoleerde huizen. En ohja, dat wil geen enkele bank, dus die doen net zo hard mee. Dat betekent dat banken straks bepalen wie wel of niet geld krijgt. Dat terwijl de fossiele industrie ook nodig is: we willen allemaal benzine tanken en verbruiken gas in onze huizen. Als er geen enkele financiële instelling hier nog leningen verstrekt, heb je, als markt, groot probleem. Hoe zie je dat voor je?

[HooksForFeet]

Banken bepalen al zelf wie ze een hypotheek verstrekken. Daarnaast is een hypotheek verstrekken iets heel anders dan investeren in de fossiele industrie, dus waarom je dat überhaupt aanhaalt is me een raadsel.

Als er straks niet meer geïnvesteerds wordt in de fossiele industrie betekent dat niet dat de fossiele industrie ineens weg is. Je kan nog prima benzine tanken zonder dat de Rabobank miljarden investeert in Shell. Ze zal wel in sneller tempo afbouwen, waardoor niet-fossiele alternatieven des te meer kans krijgen zich te ontwikkelen. Zeker als - wat een idee! - banken massaal in die alternatieven gaan investeren.

[lucatoni]

Omdat de hypotheekportefeuille net zo hard meetelt in je ESG score. Alles waarin de bank investeert gaat langs een "sustainable"meetlat. Maargoed, misschien moet je hier eens in verdiepen.

[HooksForFeet]

Jij ook de tering!

[neo_mkl]

Dit voelt als belangenverstrengeling. Een bank die zich met 'duurzaamheid' (de bank doet dit vanwege het achterliggende businessmodel) laat bemoeien zal dat op een gegeven moment ook opleggen aan de klanten, bijvoorbeeld dmv CO2 credits en deze te linken aan de aankomende digitale Euro (CBDC). Voelt distopisch aan, Big-Brother meets Animal Farm.

[ymmv]

Barbara Baarsma, D66-prominent en voormalig directeur Kennisontwikkeling vd Rabobank, ex-directievoorzitter van Rabobank Amsterdam en ex-directeur van Rabo Carbon Bank, zat en zit vol met dat soort ideeen. Zij pleitte voor een persoonlijk CO2-budget.

Wikipedia quote: "Baarsma oogstte kritiek toen zij pleitte voor een persoonlijk CO2-budget, met name voor het idee dat mensen met genoeg geld ‘CO2-rechten’ zouden kunnen kopen van mensen die minder te besteden hebben, wat volgens haar critici ongelijkheid in de hand zou werken. Zij verklaarde: "Iemand die niet wil vliegen, omdat die daar bijvoorbeeld geen geld voor heeft, die verkoopt aan mij uitstootrechten. En krijgt daardoor een beetje meer geld. Zo kunnen mensen met een smalle portemonnee ook iets verdienen aan vergroening."

Het is geen toeval dat de Rabobank het nu al mogelijk om in hun bankapp de CO2-uitstoot van je aankopen weer te geven. In de wereld van Baarsma (en blijkbaar nog heel wat meer Rabobank-top executives) is het plan om dat persoonlijke CO2-budget realiteit te maken. Als je dat combineert met een digitale euro kunnen ze je dit keihard opleggen, dan kunnen ze gewoon verhinderen dat je leeft zoals jij wilt als dat niet overeen komt met hun doorgeslagen denkbeelden over hoe de wereld eruit zou horen te zien.

[porky-nl]

Even serieus wat is er mis met zon budget dan? Mits het extra duur wordt om bij te kopen zou dit misschien kunnen helpen?

[R4gnax]

Drie zaken zijn er mee mis:

Ten eerste; betutteling te over. Goede manier om iemand die wellicht welwillend tegenover zelfverbetering t.o.v. klimaat zou staan, daar van af te doen stappen.

Ten tweede; geen enkele voelbare netto verbetering voor het klimaat.
Mensen die bijv. met overtollig veel vliegreizen een hoge persoonlijke belasting op het milieu hebben, hebben doorgaans ook de poen om CO2 budget bij te kopen. En dus vormt een limiterend budget, voor hen geen limitatie.

Ten derde; een totaal perverse uitwerking m.b.t. klassenverschil in bestedingslimieten.
Mensen die een stukje van hun budget verkopen, krijgen er wat geld voor terug - waardoor je dus aanspoort dat 'gewone' burgers gaan pogen te bezuinigen op CO2 uitstoot om op de inkomsten uit zo'n budget-verkoop te gaan speculeren om er financieel qua maandlasten beter op te worden (zeer gevaarlijk voor financiële stabiliteit; zie de affaires met zonnepanelen en teruglevering) terwijl de rijke elite het geen kloot kan schelen en geen CO2 budget bijkoopt en blijft verstoken - lang leve de lol.

[porky-nl]

Je eerste punt redelijk mee eens

Tweede punt ik zei ook met een hoge prijs dan zullen er velen niet gaan reizen dus dat is winst.

3e punt er zit nu al veel verschil in inkomen daar zou je dus dan een beetje veranderingen in aan brengen door doordat dat geld dus naar de mensen gaat die niet willen/kunnen vliegen.

Geen idee wat je bedoelt met die zonnepanelen kun je dat nog wat toe lichten?

Er moet sowieso iets veranderen en als we dan alleen de prijs verhogen dan pak je weer de mensen met een laag inkomen mee.

[dehardstyler]

en als we dan alleen de prijs verhogen dan pak je weer de mensen met een laag inkomen mee.

Huh? Iets eerder in je reactie was dat nog "winst"?

[porky-nl]

Nee lezen die prijs wordt door rijken die dus extra willen vliegen betaald niet door de ticket prijs te verhogen.

[veloce]

I.i.d, dus voor het totale co2 uitstoot maakt het geen moer uit. Behalve dat dit een verdienmodel wordt en er geld rondgepompt wordt.

[R4gnax]

Geen idee wat je bedoelt met die zonnepanelen kun je dat nog wat toe lichten?

Het wankele beleid van de overheid omtrent subsidies, terugleverregelingen, salderen, etc. waardoor er een tijd lang flink paniek was dat die dure uitgave om panelen op het dak te gaan leggen, zich niet meer terug ging betalen.

[porky-nl]

Tuurlijk niet als ik bv 1000 euro extra moet betalen voor ticket dan reis ik alleen als er dus een begrafenis is en niet voor de lol.

Ik zei ook extra duur maken.

[porky-nl]

Oke niets van gemerkt de afgelopen 25 jaar zit blijkbaar niet in de zelfde "bubbel" als jouw .

[R4gnax]

Heeft niets meer met bubbels of gefilterde media te maken. Dit is alom breed in de media geweest via algemene kanalen zoals de NOS, Nu.nl, etc. maar ook hier diverse malen op Tweakers ter sprake gekomen.

[porky-nl]

Daarom stond bubbel ook tussen aanhalingstekens. Maar het was toch al jaren duidelijk dat salderen er af ging dus begrijp niet echt wat je bedoelde daarmee en nog steeds niet. He5 Was gewoon duidelijk dat het een tijdelijk was.

[I5413]

Ten vierde, nog een rekensysteem wat allemaal geld kost en waar tig ambtenaren voor nodig zijn en ongetwijfeld allerlei manieren om er omheen te werken.

Als het perse moet laat bedrijven dan betalen voor hun eigen uitstoot. Hierdoor zullen vieze bedrijven duurder worden.

[Hoover]

Pas op voor wat je wenst.

ik heb 2,5 jaar geleden een workshop/demonstratie gehad op een hogere school
Daarin werd dit punt --> CO2 budget, icm een totalitair regime in Nederland in een soort toneelstuk gespeeld.

De overheid controleerde alles. Waar je was, wat je uitgaf aan geld en... hoeveel CO2 je uitstoot.
Een vrouw speelde een rol waarbij ze te horen kreeg dat ze over haar budget is gegaan en kon daardoor niets meer doen. Ze kon alleen nog bepaalde kleine boodschappen doen. Ze verloor al haar privileges die ze had opgebouwd. Bij verdere overtredingen kon ze zelfs in de gevangenis terecht komen.
Wellicht een over de top uitgebeeld iets,maar gaf voor mij heel duidelijk aan waar het heen kan gaan met zulke draconische regels.

Het ergste vond ik sommige reacties van mensen.. die stonden erachter dit soort beleid....

[qazwsx]

hmmm...wie heeft dat toneelstuk gemaakt? Er is echt wel een groene wereld te bedenken die niet totalitair is, trouwens de totalitaire tendensen komen nu vooral uit de bruine hoek, gesponsord door o.a. de olie en gasbelangen (en grote banken).

[Hoover]

Werd door docenten en leerlingen vanuit een sociale opleiding gemaakt.
Wat ze duidelijk wilden maken is dat met dit soort regeltjes het heel snel fout kan gaan voor ons als we niet oppassen.

[veloce]

Voor je het weet is China hier werkelijkheid, met hun social credit score zijn zij al zo ver. Het is n.m.m.goed om het milieu te sparen maar deze bewegingen zijn uiterst gevaarlijk. Indien zekere linkse politici de macht geeft wordt dit ook hier zo maar werkelijkheid.

[Hoover]

Eens. Gelukkig waren er ook mensen bij die van het toneelstuk schrokken..
Dus ik heb nog enige hoop. Echter word er steeds meer gepusht vanuit media, (grote) bedrijven, scholen en overheid. En voor je het weet zitten we op het scenario wat werd uitgebeeld.

En aangezien hogere scholen en unis vooruit moeten denken met wat er in de maatschappij gebeurd, vond ik dit toch wel een heel mooi voorbeeld wat ze gemaakt hadden.

[qazwsx]

"Echter word er steeds meer gepusht vanuit media, (grote) bedrijven, scholen en overheid. En voor je het weet zitten we op het scenario wat werd uitgebeeld."

Is dat zo? En hoe zit het dan met scenario's die worden gepushed door gevestigde (fossiele)belangen? O.a. de miljarden subsidie die jaarlijks naar fossiel gaat? Zou toch een veel mooier scenario zijn als we realistische prijzen zouden betalen voor fossiel en de 30 miljard teruggeven aan de mensen.

[Hoover]

Dat zijn geen scenarios maar geldwolven die rijker en rijker willen worden.
Maar dat is aan beide kanten zo het geval. Of het gaat om de shells etc die mjlarden bljiven investeren in fossiele brandstof ,of bedrijven miljarden investeren in vergroening.

Iemand word er heel rijk van en wij draaien uiteindelijk op voor de kosten die gemaakt worden.

Stel. we hebben straks alles co2 neutraal. Geen fossiele brandstoffen meer, iedereen is vegan... denken mensen serieus dat dan de wereld beter is.. nope...

De machthebbers verzinnen weer wat anders om mensen bang mee te maken. Uiteindelijk draait alles om geld en macht. En een steeds groter wordende populatie zorgt ervoor dat dat steeds moeilijker gaat voor ze. Zie china en wat zij er allemaal aan doen om aan de macht te blijven.

[qazwsx]

Dat zijn geen scenarios maar geldwolven die rijker en rijker willen worden.
Maar dat is aan beide kanten zo het geval. Of het gaat om de shells etc die mjlarden bljiven investeren in fossiele brandstof ,of bedrijven miljarden investeren in vergroening.

Iemand word er heel rijk van en wij draaien uiteindelijk op voor de kosten die gemaakt worden.

Stel. we hebben straks alles co2 neutraal. Geen fossiele brandstoffen meer, iedereen is vegan... denken mensen serieus dat dan de wereld beter is.. nope...

De machthebbers verzinnen weer wat anders om mensen bang mee te maken. Uiteindelijk draait alles om geld en macht. En een steeds groter wordende populatie zorgt ervoor dat dat steeds moeilijker gaat voor ze. Zie china en wat zij er allemaal aan doen om aan de macht te blijven.

Eens, als we allemaal vegan en CO2 neutraal zijn is de wereld alleen maar klimaatbestendig maar zijn er weer en nog een hoop andere problemen. Er is altijd wat als je kijkt naar de geschiedenis van onze wereld. Verder deel ik je -sorry dat ik het zeg- cynische wereldbeeld niet.

[Hoover]

Had ik vroeger ook niet. MAar hoe ouder ik word, hoe meer cynische kijk ik krijg.
Komt oa door waar ik werk waardoo ik veel met de verschillende knelpunten in de maatschappij in contact kom.
Grumpy old man haha

[SPee]

Hoe bereken je het CO2 verbruik?
Hoeveel telt het verbruik van de CV mee? En wat als de woningbouw van jouw huurhuis niet wil meewerken aan vervanging ervan? Wordt dan het 'kaarsje voor verwarming' die minima nu gebruiken extra meegerekend en voor hoeveel? Kun je het compenseren door extra planten in je huis te plaatsen?
En voor vliegen kun je het nog relatief makkelijk uitrekenen (maar: 'betaald' de crew dan mee?), maar voor producten aankopen moet de CO2 berekend worden en daarin is veel gesjoemel mogelijk.

Kortom, er is geen goede maatstaf waarmee je kunt rekenen.

[porky-nl]

Gewoon een Max co2 budget en dan op bepaalde levensmiddelen geen maar op de rest wel. Bij elk product die je koopt moet je of pinnen of je co2 pasje even langs de scanner halen en dan is co2 er meteen afgehaald. (Dit bedenk ik nu in 5sec) Dus kun je nagaan als mensen met verstand zich er mee gingen bemoeien.

Gesjoemel heb je altijd en nu ook maar dat kun je ook extra gaan bestraffen.

[ymmv]

Wat is er mis met een CO2-budget ...

Sorry hoor, maar ik wens niet in een groene dictatuur te leven waar de overheid of een bank bepaalt wat ik koop en hoe ik leef. Het is krankzinnig om het prima te vinden dat de overheid werkelijk ALLES wat je doet gaat opslaan in een database: wat je eet, wat je koopt, waar je naartoe reist en met welk vervoermiddel en als je dan boven je budget ben, je tegenhoudt om meer te consumeren tenzij je extra uitstootrechten koopt.

Ik lees regelmatig berichten op Tweakers.net over hoe afgrijselijk China wel zou moeten zijn vanwege hun zogenaamde "social credit score" als burgers ongewenste zaken doen. Een CO2-budget is hier 100% mee vergelijkbaar, alleen moeten in het westen dan niet dansen naar de pijpen van de CCP maar naar de groene Khmer.

[Reactie gewijzigd door ymmv op 10 juni 2025 12:46]

[porky-nl]

Dus maar langzaam sterven hier op aarde zou graag willen dat mijn kinderen en kleinkinderen hier ook nog mooi kunnen leven

[jaapzb]

Het is niet alsof CO2-budget de enige oplossing hiervoor is. Er zijn legio andere te verzinnen die niet teruggrijpen op het ouderwetse "een beter milieu begint bij jezelf"

[porky-nl]

Oke noem ze eens zou ik zeggen bijna alles is beter dan zo'n co2 budget.

[Edward Dortland]

Ik bewust geen kinderen nemen maar wel aan het CO2 budget zodat anderen hun nageslacht kunnen nalaten. Als je écht een deuk wilt slaan in je CO2 uitstoot neem je geen kinderen natuurlijk.

[porky-nl]

100 % mee eens en die mogen ook op dat budget gezet worden.

[Piemol]

Er zijn héél véél minder rijken dan armen (vraag en aanbod). Dus een klein clubje kan uit heel veel CO2 rechten kiezen. En daarom zullen de allerarmsten graag hun CO2 willen verkopen voor iets minder dat bijv. de buren. M.a.w. de rechten zullen voor 'een prikkie' te koop zijn van mensen die eigenlijk toch al nooit vliegen. En wat schiet het milieu er mee op? Eigenlijk niks. En de mensen die nu het vliegen kunnen betalen, bljiven gewoon vrolijk doorvliegen, maar dan met een goed gevoel.

Als CO2 budget zo belangrijk is, dan moeten ze dat vooral per persoon aanhouden. En je kan niet 'bijkopen'.
Ga je over je budget heen, jammer dan, lekker met een enkelband thuis blijven. Dán heeft het milieu er echt wat aan.

[porky-nl]

Je doet een paar aannames en gaat daar op verder waarom zou co2 voor een prikkie overgekocht worden dan?

Ik zei heel duidelijk dat je dat best duur mag maken.

Dus als vb;

1ste reis gewoon
2e reis met dubbel co2
3e reis met viervoudige

Zoiets dus

Je kiest dus niet je eigen prijs maar die is vooraf door de overheid bepaalt.

[Reactie gewijzigd door porky-nl op 11 juni 2025 18:47]

[kdekker]

Gaat de bank op de stoel zitten van de groene-dwang? Ze heeft al zo ontzettend veel macht in de financiele wereld, is zelf groot financeerder van de landbouw en heeft - net als de rest van de banken sector - enorm hoge winst marges (10-tallen procenten van de omzet), waar geen enkel productiebedrijf aan kan tippen.

Dit klinkt als een beetje 'kijk, laat ons eens groen doen'. Hun eigen bedijf leunt vol op IT (en de AI-hype heeft ook bij banken al toegeslagen), maar ondertussen kun je de agrarische sector de nek omdraaien, ook zonder wetgeving. Dan voelt dat groen doen wel aan als iets heel iets lelijks (dubbele pet, macht, die je krijgt, omdat de overheid het bankwezen zoveel ruimte geeft). Het voelt voor mij niet prettig aan als op deze manier dingen geforceerd doorgedrukt worden, onder het motto 'het voelt goed' (voor een deel van het klantenbestand).

Ik zeg niet dat er niets gedaan moet worden, maar wel dat een bank niet op deze stoel moet gaan zitten.

[qazwsx]

Banken zijn niet neutraal en "groene dwang" is een beetje rare term want er gaat veel en veel meer subsidie en steunend beleid naar fossiel. Dus beter spreken over "zwarte dwang".

Banken spelen met hun lobby een cruciale rol daarin en mogen zeker aangesproken worden op hun verantwoordelijkheid in de transitie.

[kdekker]

Dat ze op hun verantwoordelijkheid aangesproken mogen worden: ja, uiteraard. Maar dat Rabobank 'hoeder van groen beleid' gaat worden, is ronduit hypocriet als het bij dit soort acties blijft. Het zo rechtvaardig zijn als ze mede bijdragen aan de transitie naar duurzame landbouw in de vorm van financiering, mede omdat ze op dat vlak al vele jaren winst gemaakt hebben (c.q. een molensteen om de nek van veel agrariers hebben gehangen).

In voornoemde context noem ik dat dan 'groene dwang'. Daar heeft zwarte-dwang even helemaal niets mee te maken. En ook niet het (veelal misbruikte woord) 'subsidie' (off-topic* om dat verder uit te leggen, dat is al veel vaker gedaan). Het ging in dit artikel niet over zwart vs groen.

*off-topic: Er zijn volgens mij geen banken die aan 'subsidie' doen. Lees maar een jaarverslag voor de winstpercentages. Een bank participeert doorgaans waar winst te halen valt. En dan boeit het hen volgens mij nauwelijks waar het geld vandaan komt (want: aandeelhouders en het oude spreekwoord 'geld stinkt niet'). Maar het gaat een beetje ver om hier de relatie ethiek en (overheids)regels verder uit te werken.

[qazwsx]

Nee juist heel on topic: De rabobank lobbyde en lobbiet vast nog steeds voor het in stand houden van zeer schadelijke subsidies voor de landbouw. Lees o.a. https://eerlijkegeldwijze...gen-duurzaamheidsplannen/

[kdekker]

Die eerlijke geldwijzer is niet zo heel erg eerlijk, c.q. onbevooroordeeld: Daar zit Oxfam Novib achter. Dat is een club met een tamelijk eenzijdige blik en een directeur die fors boven de Balkenende norm zat. En andere eenzijdige/selectieve politieke uitingen van die club (en privé wat vervelende ervaringen met deze club) maakt dat deze club op dit vlak niet zo heel toonaangevend is. Een instutuut als bijv de WUR is dat veel meer.

Het bekt lekker simpel om dit als schadelijke subsidies weg te zetten (woorden doen er toe, zoals dat ook politiek Den Haag doet, en daarom nog steeds na 10-tallen jaren geen echte oplossingen zijn gemaakt, dat zie ik ook niet snel veranderen, ook niet na de kabinetsval). De werkelijkheid is complexer. Ook de subsidieregels ook al icm EU beleid (en de veel strictere toepassing van regels in NL t.o.v. sommige andere landen in de EU). Dus subsidies zijn soms heel terecht, anders overleeft de boer niet. En bedenk dat het in andere landen veelal met meer (soms inmiddels verboden in NL) bedrijdingsmiddelen gaat. Maar goed, lees vooral wat je wilt lezen.

Je kunt iig niet rechtvaardig een sector aan de kant zetten, die decennia lang, om allerlei redenen, tot deze omvang en vorm is gekomen agv overheidsbeleid en keuzes van consumenten. De Rabobank heeft enorme belangen in de landbouw en juist daarom is het m.i. niet de juiste club om dit aan anderen op te leggen. Dat ze zelf groen willen worden gaat natuurlijk nooit over de genoemde percentages uit het artikel, daar de hele IT infrastructuur achter de Rabobank (eigen en outsourced) veel te klein is om dat percentage te halen. Daarom trek ik de conclusie dat dit veel meer voor de bühne is dan daadwerkelijk bij gaat dragen. Als je echt wilt bijdragen: dan graag na het jaar dat je aan kunt tonen wat je gedaan hebt. Daden zeggen meer dan woorden.

[qazwsx]

Je slaat de spijker op zijn kop: "De Rabobank heeft enorme belangen in de landbouw"

En als je problemen hebt met Oxfam en een ad hominem doet op hun directeur: dit is een meer wetenschappelijke bron van hoe het huidige subsidie landbouwsysteem in elkaar zit:

https://klimaatweb.nl/nie...oge-uitstoot-bevoordelen/

[MSalters]

Lol. "Aandeelhouders". Heb je de titel wel gelezen? Rabo heeft geen aandeelhouders.

[kdekker]

Het is een coöperatieve bank, maar jij geloofd dat ieder lid evenveel inspraak heeft? Die leden hebben weliswaar een ledenvergadering, maar het beleid wordt door niet gemaakt. En ook niet welke deals.

Overigens zie ik niet iets in de titel wat in of uitsluit dat het om aandeelhouders gaat. Of jij ziet iets in de titel wat ik niet zie?

[MSalters]

De titel noemt Rabo. En die hebben simpelweg geen aandeelhouders. Kan niet, het is niet eens een BV of NV.

En net zoals elke bank beslist een medewerker of een lening verstrekt wordt. Leden gaan over het grote beleid.

[kdekker]

Het kostte even tijd en navraag leerde dat deelnemers in de coöperatie *niet* over beleid gaan. Dat is alleen praktisch al onmogelijk, want er zijn ca 3 miljoen leden.

[qazwsx]

Waarom is dat het hypocriet om van banken groen beleid te vragen? Op zijn minst is het noodzakelijk risicobeleid maar enige moraliteit is niets mis mee en dat geldt voor banken dus ook.

Laten we wel wezen: de hele onduurzame (dus niet houdbare) agrarische industrie die we nu in Nederland hebben is vooral mogelijk gemaakt door de Rabobank.

[veloce]

Maar of je de digitale euro zo nodig hebt? De CDBC kan door de centrale Europese banken zo maar eens gekoppeld worden aan jouw co2 budget.

[NEK]

De Rabobank kan niet eens normaal het online bankiersysteem laten functioneren zonder dat de gebruiker wekelijks storingen ondervindt. Eerst de basis goed en dan pas andere projecten starten.

[Jeoh]

Binnen een organisatie kunnen mensen zich met meerdere zaken tegelijkertijd bezig houden.

[NEK]

Er zit een groot verschil tussen kunnen, willen en moeten

[Dick Ravestein]

Dus....
De Rabobank is ook "tegen" energie verslindende AI?

[Tyrian]

De meeste impact die Rabobank kan maken om te vergroenen is niet via IT maar via haar beleggingsbeleid. Dit omdat de Rabobank een grote speler is in de Nederlandse financiële wereld en ze daarom veel impact kunnen hebben. Sommige kleinere banken als Triodos en ASN hebben dit al en scoren hoog in de eerlijke bankwijzer. Maar niets beperkt de bank om niet beiden te doen.

[ymmv]

Ik verlang toch zo terug naar de tijd dat banken gewoon banken waren ipv spreekbuizen van D66 en GL. Schoenmakers, hou je bij je leest.

[Robert-Jan]

Inderdaad, dat was ook mijn eerste gedachte.

Binnen de banken worden allerlei interne projecten opgetuigd, zoals het registreren van de CO₂-uitstoot van klanten en transacties. Tegelijkertijd houden duizenden medewerkers zich fulltime bezig met "Know Your Customer"-controles en het nalopen van transacties op mogelijke witwaspraktijken. En dat allemaal naast het reguliere bankieren.

Geen wonder dat bankieren steeds duurder wordt. De banken zijn drukker met politiek en toezicht spelen dan met gewoon hun werk doen.

[porky-nl]

Dit is niet iets dat die banken willen maar moeten groot verschil natuurlijk

[JeroenV_]

Precies dat ja.
Als ik zie wat voor enge dingen ik nu al kan aanzetten in de app, bijv co2 uitstoot van mijn aankopen, vraag ik me af waar ze mee bezig zijn. En ondertussen lopen de kosten voor het hebben van je rekening alleen maar op vanwege al dat soort onzindingen.

[Sjaakys]

Gaat niet meer gebeuren ben ik bang. De geest is uit de fles.

[DigitalExorcist]

En waarom denk je dat al die VVD'ers commisariaatjes bij de ABN-Amro en zo krijgen?

Niet omdat banken zo links zijn...

[ronnySB]

Ze moeten thorium reactoren bouwen. zijn we meteen van CO2 probleem af

[MSalters]

Advies: "minder video"

Wervingswebsite: Video die prima in tekst kon.

[Ultimus XI]

Rabobank en duurzaamheid in één zin?