Zalman TNN500A-behuizing getest

Inleiding

Zalman TNN500A review aankondigingspicje Minder dan een week geleden wierpen wij een blik op de Reserator 1-waterkoelingset van het Koreaanse Zalman. Hoewel het mogelijk is om met deze set de processor en videokaart praktisch geruisloos te koelen blijven er decibelproducerende onderdelen achter. Voor mensen die met niet minder dan absolute stilte genoegen nemen heeft Zalman de TNN500A-kast op de markt gebracht waarmee de volledige computer zonder bewegende onderdelen gekoeld kan worden. Hoe het werkt en presteert? Je leest het hier.

Het concept

Het idee achter de TNN500A is simpel: gebruik het oppervlak van de gehele kast als één enorm koelblok en laat dit alle belangrijke onderdelen in de computer koelen. Dit is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan, om de huidige generatie energieverslindende systemen koel te houden moet een flinke hoeveelheid warmte de spreekwoordelijke deur uit gewerkt worden. De TNN500A-kast weegt dan ook, ondanks het feit dat hij grotendeels bestaat uit aluminium, maar liefst 25 kilo wat grotendeels wordt veroorzaakt door het koelprofiel. De processor en videokaart staan in verbinding met het koelprofiel doormiddel van een inventief systeem met heatpipes.

Verder vinden we in de kast een speciale passief gekoelde voeding en een harde schijfkoeler die tevens dienst doet als geluiddemper. Hoewel de kast zelf geen geluid produceert, blijft er namelijk een zwakke schakel in de keten zitten. Harde schijven maken per definitie gebruik van bewegende onderdelen wat bijna automatisch betekent dat ze ook geluid produceren. Gelukkig zijn er vandaag de dag bijzonder stille harde schijven verkrijgbaar, maar helemaal geruisloos zijn ze echter helaas nooit. Daarom wordt gepoogd dit geluid zo goed mogelijk te dempen.

Het exterieur

Het belangrijkste onderdeel van de TNN500A is uiteraard de behuizing zelf. De kast is gemaakt van platen aluminium met een dikte die varieert tussen de vijf en zeven millimeter. Dankzij deze dikke platen is de kast bijzonder stevig, je zult flink te keer moeten gaan om er überhaupt een deukje in te slaan. Een heel verschil met normale aluminium kasten die niet meer dan één à twee millimeter dikke platen gebruiken voor de constructie. Zoals gezegd doet de gehele kast dienst als koelprofiel, maar de meeste koelcapaciteit is gelokaliseerd aan de zijkanten van de kast. De zijpanelen zijn namelijk over het gehele oppervlak uitgerust met een profiel dat enkele centimeters uitsteekt om het koeloppervlak te vergroten.

Het koeloppervlak aan de linkerkant wordt gebruikt om de voeding te koelen. De rechterkant en de bovenkant van de kast staan met behulp van een aantal heatpipes in verbinding met de processor en videokaart. De bodem en de deuren zijn niet direct verbonden met een hittebron, maar maken desondanks wel gebruik van dezelfde dikke platen aluminium. Hier zitten een tweetal redenen achter. Op deze manier wordt zoveel mogelijk geluid, geproduceerd door een eventuele harde schijf, gedempt. Daarnaast wordt de hoeveelheid elektromagnetische straling die vrijkomt uit de kast ook beperkt. Veel consumenten zullen zich hier niet echt druk over maken, maar als je bijvoorbeeld de kast plaatst in een geluidsstudio wil je niet dat de computer andere apparaten kan storen. Om de hoeveelheid elektromagnetische straling verder te minimaliseren wordt de kast geleverd met een aantal ferrietkernen die om de in- en uitkomende kabels geplaatst kunnen worden.

Opvallend aan de kast is dat er aan zowel de voor- als achterkant een deur aanwezig is waarachter de rest van de hardware verborgen is. De deur aan de voorkant heeft een kleine uitsparing waarin een stukje diffuus plexiglas is geplaatst waardoor de blauwe power LED zichtbaar is. De verschillende knoppen, de USB-aansluitingen en de harde schijf LED blijven verborgen. Ook aan de achterkant wordt alles aan het zicht ontnomen door de deur. We zien zelfs niet de achterkanten van de verschillende PCI-kaarten, ook deze zitten achter de deur. De kabels moeten de kast uitgewerkt worden via gaten in de bodem.

Zoals gezegd is de TNN500A niet de lichtste computerkast op de markt. Om dit leed te verzachten vinden we aan de bovenkant van de kast een tweetal stevige handvatten waarmee het een stuk gemakkelijker wordt om de kast te verplaatsen. Tevens vinden we aan de onderkant van de kast een viertal wielen wat het nog gemakkelijker maakt om de kast te verhuizen. Zalman heeft een viertal kwalitatief hoogwaardige wielen gemonteerd onder de kast die tevens gebruikt kunnen worden als rubberen poten. Deze kunnen naar beneden gedraaid worden met behulp van de oranje ring die je op de onderstaande foto's ziet.

Het interieur

Het moge ondertussen duidelijk zijn dat de TNN500A alles behalve allerdaags is en deze trend zet zich door wanneer we een blik in de ingewanden van de kast werpen. Binnen in de kast vinden we onder andere de processor-, videokaart- en harde schijfkoeler. Ook vinden we er een speciale voeding. Deze onderdelen zal ik op de komende pagina's individueel bespreken. In deze sectie zullen we ons richten op de overige opvallende kenmerken.

Wanneer we de deur aan de voorkant open klikken kunnen we direct de kast binnen kijken. Een extra plaat aluminium om dit af te dekken is niet aanwezig, waarschijnlijk om de kleine luchtstroom binnenin de kast zo min mogelijk in de weg te leggen. Aan de onderkant van de kast vinden we echter wel een klein schotje waarop onder andere de aan- en uitknop, de resetknop en twee LED'jes zijn gemonteerd. Tevens vinden we hier een tweetal USB-aansluitingen en de lampknop. Met behulp van deze knop kunnen een tiental blauwe LED'jes ingeschakeld worden wat resulteert een blauwe gloed onder de kast. De LED'jes worden van stroom voorzien via een ventilatoraansluiting op het moederbord.

De verschillende knopjes, LED'jes en de USB-aansluitingen

De tien blauwe LED'jes

De tien blauwe LED'jes in actie

Een eigenschap van kasten die vaak als belangrijk wordt gezien is de hoeveelheid aanwezige 3,5-inch en 5,25-inch bays. In mijn ogen is dit niet het geval bij de TNN500A. Om de geluidsproductie minimaal te houden zou ik er persoonlijk nooit meer dan één harde schijf in monteren. De kast biedt echter ruimte voor meer indien je dit zou wensen. Aanwezig zijn een drietal 5,25-inch bays en een viertal 3,5-inch bays. Eén van deze 5,25-inch bays wordt standaard gebruikt voor de heatpipe harde schijfkoeler, maar deze kan zonder problemen verwijderd worden. Apparaten kunnen geïnstalleerd worden in de 3,5-inch bays door ze vast te schroeven op een plaat aluminium die in verbinding staat met de linkerzijkant van de kast. Op deze manier worden bijvoorbeeld harde schijven enigszins gekoeld, maar ik verwacht niet dat de koelprestaties erg indrukwekkend zullen zijn. Als je een heethoofd als harde schijf wilt gebruiken kan je beter de heatpipe koeler gebruiken. Deze biedt tevens het voordeel van extra geluidsdemping, maar hierover straks meer.

De drivebays met een harde schijf geinstalleerd in de onderste 5,25-inch bay

De voeding

De voeding die we in de TNN500A-behuizing vinden wordt uiteraard passief gekoeld. De voeding kan maximaal 300W leveren en wordt gekoeld door het gehele linkerzijpaneel van de kast. Om de warmteproductie van de voeding te minimaliseren is deze ontworpen met efficiency in het achterhoofd. De voeding weet ongeveer 78 procent van de inkomende wisselstroom om te zetten in gelijkstroom wat ongeveer 10 procent beter is dan de meeste voedingen. Wanneer we uitgaan van een realistische belasting van circa 200W wordt hiermee circa 40W bespaard. Dit maakt het passief koelen van de voeding niet alleen een stuk gemakkelijker, het is ook goed voor je stroomrekening.

De voeding bestaat uit een tweetal met elkaar verbonden onderdelen. Aan de achterkant van de TNN500A vinden we een klein kastje met de stroomaansluiting en de aan/uitknop. Vanaf dit kastje lopen een paar kabels richting de eigenlijke voeding, een dun plat kastje dat gemonteerd is op het linkerzijpaneel van de kast. Wanneer we het kapje van de voeding afschroeven zien we dat alle belangrijke onderdelen van de voeding in contact staan met zijwand van de kast via een flinke aluminium plaat.

De processorkoeler

Een voeding wordt warm, maar een moderne processor wordt nog een stuk warmer. Het feit dat de processor passief gekoeld kan worden is in mijn ogen dan ook de grootste prestatie van deze kast. Om dit mogelijk te maken heeft Zalman alles op het gebied van heatpipe-technologie uit de kast getrokken. De processorkoeler bestaat uit een massief koperen koelblok met uitsparingen voor een zestal heatpipes. Deze heatpipes lopen richting een viertal aluminium blokken die bevestigd zijn aan het rechterzijpaneel boven het moederbord. Tevens lopen er nog een tweetal heatpipes van twee van deze blokken naar een blok dat bevestigd is aan de bovenkant van de kast. Onderstaande foto laat zien het systeem zien.

Het vijfde koelblok dat bevestigd is aan bovenkant van de kast valt net buiten de foto

De videokaartkoeler

De videokaart wordt op een vergelijkbare manier gekoeld als de processor, maar moet het doen met slechts twee heatpipes om de warmte te verplaatsen. De videokaartkoeler kan dan ook maximaal slechts 50W verplaatsen terwijl de processorkoeler maximaal 150W kan verwerken. Hierdoor is de koeler ruwweg geschikt voor de ATi Radeon 9700, de nVidia GeForce FX 5700 en langzamere videokaarten. Wanneer je een snellere videokaart wilt gebruiken zal de optionele VGA Heatpipe-D set aangeschaft moeten worden. Deze set onderscheidt zich van de standaard set door het dubbele aantal heatpipes.

De videokaart koeler geinstalleerd op een GeForce FX 5200

Positief aan de VGA-koeler is het feit dat hij op praktisch alle videokaarten geïnstalleerd kan worden. Zalman levert namelijk een tweetal blokjes met verschillende afmetingen mee en daarnaast kan het clipje waarmee de koeler vastgeschroefd moet worden vrij in de lengterichting van het blokje geschoven worden. De twee heatpipes van de koeler lopen richting de zijkant van het moederbord waar ze op dezelfde manier als de processorkoeler zijn bevestigd aan het rechterzijpaneel.

De harde schijfkoeler

De laatste koeler die we in de kast vinden is voor de harde schijf. Deze harde schijfkoeler maakt gebruik van een tiental heatpipes en zit al langer in het assortiment van Zalman. De warmte van de harde schijf wordt met deze koeler niet verplaatst naar de TNN500A-behuizing, maar gewoon verdeelt over de verschillende heatpipes. Positief aan de koeler is het feit dat hij met behulp van rubberen boutjes bevestigd wordt om zo trillingen, veroorzaakt door de harde schijf, te dempen.

De harde schijfkoeler geinstalleerd in de kast

Installatie

Om maar meteen met de deur in huis te vallen, de installatie van een computersysteem in de TNN500A-kast heeft wat tijd nodig. Waar je normaalgesproken een systeem binnen een half uurtje wel in een kast kan krijgen zal je bij TNN500A toch minstens enkele uren moeten uittrekken voor de installatie. Voordat je er een systeem in hebt gezet moet er namelijk heel wat gebeuren. Hieronder zal ik in hoofdlijnen aangeven welke stappen genomen en welke hindernissen overwonnen moeten worden.

De kast opgemaakt, maar met de heatpipes nog op hun plaats

De eerste stap van de installatie is het loshalen van het linkerzijpaneel. Tevens moeten verschillende onderdelen, zoals het harde schijvenrekje, verwijderd worden uit de kast. Na het openklappen van het linkerzijpaneel wordt het tijd om nog meer schroeven los te draaien. Alle heatpipes moeten namelijk ook losgemaakt worden. Vervolgens kan het moederbord vastgeschroefd worden waarna de processorkoeler geinstalleerd kan worden.

Het installeren van de processorkoeler is het meeste werk. De eerste stap is het koperen blok, met de uitsparingen voor de heatpipes, op de processor te leggen. Aangezien de processorsocket bij verschillende moederborden zelden op exact dezelfde plaats zit, zullen de heatpipes waarschijnlijk niet zomaar passen. De aluminium blokken die zorgen voor het contact tussen het zijpaneel en de heatpipes zullen dus losgemaakt en verplaatst moeten worden. Ook wanneer de processorsocket toevalligerwijs op exact de juiste plaatst zit blijft dit nodig om koelpasta te smeren tussen de blokken en het zijpaneel. Verder moet er ook nog koelpasta gesmeerd worden tussen deze blokken en de heatpipes. Het is alles behalve een overbodige luxe dat de kast geleverd wordt samen met een vijftal tubes koelpasta.

De processorkoeler met de heatpipes geplaatst op het blok

De koeler vastgeschroeft op de processor

Wanneer de processorkoeler eindelijk bevestigd is, is het meeste werk gedaan. De installatie van de videokaart koeler gaat in grote lijnen hetzelfde in zijn werk als bij de processorkoeler. Deze is echter met slechts twee heatpipes verbonden met de kast wat hem een stuk gemakkelijk te installeren maakt. Wel moeten er even opgelet worden dat de heatpipes vanaf de videokaart gezien omhoog lopen. Anders kan de koelvloeistof niet van de kastwand terugstromen naar de GPU waardoor deze niet meer gekoeld wordt. Het laatste punt is het installeren van de harde schijf en de kast weer dicht te schroeven.

Het systeem geinstalleerd in de kast

De installatie van een systeem in de TNN500A-behuizing is veel werk, maar het is niet echt ingewikkeld dankzij de meegeleverde handleiding waarin stap voor stap alles wordt uitgelegd. Ook positief is het feit dat de kast zelfs geleverd wordt met het gereedschap dat je nodig hebt om alle schroefjes en boutjes los- en vast te draaien. Uit de meegeleverde schroevendraaier blijkt hoeveel zorg Zalman heeft gestoken in de installatie. Deze heeft namelijk exact de juiste lengte om een aantal moeilijk bereikbare schroefjes te bereiken.

Eén van de meegeleverde schroevendraaiers in actie

Prestaties

De prestaties van het koelsysteem hebben we getest met behulp van het onderstaande systeem. Als referentie hebben we de resultaten behaald met de Zalman Reserator 1 met enkel de CPU-koeler aangesloten opgenomen in de grafiek. Tevens hebben we de resultaten bepaald met de standaard Intel Socket 478-luchtkoeler meegenomen. Het systeem hebben we getest door de SiSoft Sandra burn-in wizzard te draaien om zo de processor flink aan het werk te zetten. De temperatuur is gemeten met behulp van Motherboard Monitor in samenwerking met de Pentium 4-temperatuursensor.


	Het testsysteem

	Processor		Intel Pentium 4 3,0GHz 800MHz FSB & HT

	Moederbord		Asus P4C800

	Geheugen		2x Corsair TWINX 256MB 466MHz

	Videokaart		AOpen GeForce FX 5200P

	Harde schijf		Maxtor D740x, 40GB

Resultaten


	Temperaturen met 100% load

	Reserator	33

	Luchtkoeling	42

	TNN500A	45

De bovenstaande grafiek spreekt voor zich: de Zalman TNN500A-behuizing werkt. De TNN500A weet de 3GHz Pentium 4-processor op een temperatuur te houden van 45 graden waarmee de kast net iets minder presteert dan de luchtkoeling die Intel standaard met de processor meelevert. Geen slechte prestatie, maar echt overklokken zit er niet in. Dat is echter ook niet het doel van de kast, het gaat om de geluidsproductie. Wat dat betreft doet de kast precies wat Zalman beloofd.

De enige hoorbare bron van geluid is de harde schijf, maar het geluid wat deze produceert wordt wel grotendeels gedempt door de kast. De harde schijf van ons testsysteem is een alles behalve geruisloze Maxtor D740x. Wanneer we kijken in de database van StorageReview zien we dat de Maxtor D740x op, gemeten op een afstand van 18mm van de schijf, 46,3dBa produceert terwijl de stilste schijf, de Seagate Barracuda V slechts 37,8dBa produceert. Desondanks blijft er van de "herrie" die deze schijf produceert weinig over buiten de kast. Alleen als je met je oor in de buurt van het apparaat komt is een heel zacht gezoem hoorbaar, maar op een meter afstand is het letterlijk gokken of de computer aan staat of niet.

Conclusie

De Zalman TNN500A-behuizing is een indrukwekkend product. Het ziet er niet alleen bijzonder uit, de prestaties zijn minstens even bijzonder. Een echt helemaal geruisloze computer blijft een utopie zolang er een harde schijf aanwezig is, maar de TNN500A komt er heel dicht bij in de buurt. In mijn ogen is de TNN500A dan ook bijna de ideale computerbehuizing. Enkele minpuntjes heeft de kast wel zoals zijn flinke gewicht en de tijdrovende installatieprocedure, maar dat zijn in mijn ogen geen onoverkoombare problemen.

Wat voor veel mensen echter wel een onoverkoombaar probleem zal zijn is de prijs. Op moment van schrijven is de laagste prijs van de Zalman TNN500A-behuizing in de Tweakers.net Pricewatch maar liefst € 849,- en dan heb je nog niet eens de high-end videokaartkoeler. Met een dergelijke prijskaartje is de kast alleen aantrekkelijk voor mensen met een meer dan goedgevulde portemonnee. Daarnaast is het een interessant product voor specifieke sectoren, bijvoorbeeld geluidsstudio's, waarbij een minimale geluidsproductie erg belangrijk is. Voor de gemiddelde consument en tweaker zal de ultra stille computer voorlopig echter een droom blijven.