Sapphire Radeon X1950 Pro 256MB DDR3 (PCI-e, 2xDVI) 11095-01-20R

Reden van aankoop
Ik had altijd een X800xt die zijn werk op zich wel goed deed. Toch had ik wat problemen met die kaart, dus ben ik langzamerhand gaan zoeken naar een alternatief. Na een aantal reviews gelezen te hebben, ben ik voor de Sapphire X1950pro gegaan. Deze 200 euro dure kaart zou veel prestaties voor je geld leveren.

[img=620]4vKdS6m7[/img]Overview graka met stock koeler

Pakket en features
Aangezien ik mijn oog al langer op deze kaart had, ben ik op een mooie middag op de fiets gestapt naar de dichtstbijzijnde PC winkel. Normaal koop ik dergelijke producten via het web, maar deze winkel kon het relatief gezien goedkoop aanbieden (icm geen verzendkosten e.d.).

Het pakketje zelf stelt niets voor. De kaart is praktisch net zo lang als het doosje, die overigens stevig verpakt is. Dit, inclusief standaard bijgeleverde dingen zoals:
- 2x dvi > vga stekker
- Composiet, male > male kabel
- Composiet, female > female stekkertje
- SVHS, male > male kabel
- Molex > pci-e aansluiting
- Handleiding
- Driver cd-rom

Numbers and Figures
De x1950pro core is geklokt op 580mhz, dit icm het Gddr3 geheugen wat zijn werk op 1400mhz doet. Het geheugen wordt aangestuurd door een 256-bit brede memory bus.
Overige numbers & figures:
- 36 pixel shaders
- 8 vertex shaders
- DirectX 9 met Shader Model 3.0
- Tot 6x AA en 16x AAFS
- HDR ondersteuning, 16-bit integer of Floating point.
- Max monitor res. 2560x1600
- Max TV res. 1024x786
- Dual monitor ondersteuning dmv ATI’s Hydravision 3
- PCI-express 16x
- Crossfire mogelijkheid
- HDCP, HDTV compatibiliteit

Installatie
Het installeren stelde niet zoveel voor. Oude kaart eruit, Sapphire erin.
De Sapphire neemt maar 1 slot, maar neemt ondanks dit nog wel veel ruimte in beslag. De kaart is namelijk best lang, dusdanig lang dat het mijn Sata-II aansluiting verhinderde is op mijn Asrock 939Dual-sataII. Maar na een aantal kunstgrepen past er wel een Sata-II kabel in.

[img=620]OluIDlgx[/img]

Warmte en geluid
In eerste instantie het geluid: Wanneer je de kaart erin stopt, en je start je PC op, dan gaat de kaart op 100% draaien. Dit duurt maar enkele seconden, maar het geeft wel aan dat het veel lawaai met zich mee kan brengen.
Tijdens het gamen liet ik de koeler standaard op 100% draaien dmv ATI Tools. Maar ondanks dit werd de kaart erg warm, wat bij mij helaas onvermijdelijke crashes tot gevolg had.
Ik ben zelf niet zo’n persoon die hem dan direct RMA stuurt, ik wil er eerst zelf naar kijken. Ik heb daarom een nieuwe Zalman VF-900 koeler gekocht, en deze simpel erop gezet. De kaart werd inderdaad een stuk stiller en kouder. Echter was het probleem exponentieel gegroeid! Ik hoefde de 3D-weergave van ATI tools maar 30 seconden te draaien om mijn PC te laten hangen, beeld zwart, geluid hangt en de powerknop werkt niet meer…
Wat bleek, 3 kleine VRM (Voltage Regulating Modules) chips aan het uiteinde van de kaart werden bij games en de 3D-weergave van ATI tools meer dan 100 graden!

[img=620]p44wY5al[/img]Note: De 3 omcirkelde chips aan de rechterkant zijn de VRM chips

En na wat onderzoeken bleek dat die 3 chips ook gekoeld werden door de standaard Sapphire koeler. Na actief geweest te zijn in het http://gathering.tweakers.net/forum/list_messages/1195832 kwam Arctic Cooling met een zogenaamde VRM Heatspread Module, die alleen te koop is via Ebay voor 1 dollar.
6 Dollar (verzendkosten) en 2,5 week verder mocht ik mijzelf de gelukkige eigenaar noemen van een VRM Heatspread module. Deze heb ik vervolgens, alweer, simpel bevestigd op de kaart, inclusief 3 koperen (geheugen) heatsinks.
Dit loste mijn probleem gelukkig op. Ik kan op dit moment gamen zonder dat mijn PC crashed!
Note: een goede airflow in je kast is wel aan te raden!

[img=620]K0D6saGi[/img]Eigen VRM Heatsink mod

Gebruik
De kaart is bedoelt voor de mainstream markt, en ik moet zeggen dat deze ook lekker mee draait.
Oblivion draai ik op 1280x1024 met alles op High en Far inclusief AA4x aan. Gothic 3 draai ik ook op 1280x1024 met alles op medium, maar dit heeft meer te maken met de performance bugs in G3.
Battlefield 2 draai ik ook alles op high, met 1280x1024. 1600x1200 werkt ook soepel, maar dat vindt ik net iets te klein om lekker te kunnen gamen. Hitman Blood Money draait ook soepel met alles op de hoogste stand in 1280x1024. Kortom, als het beestje eenmaal aan de praat is kan hij goede prestaties geven!

Overclocken
Ik ben zelf niet zoveel bezig geweest met overclocken, dit om de simpele reden dat ik allang blij ben dat hij zijn werk goed doet. Echter is er wel een Sapphire X1950Pro ULTIMATE uit, die met dezelfde chips een hogere geheugen kloksnelheid weet te behalen (1600 ipv 1400). Dus de mogelijkheid zal er ongetwijfeld zijn.

Conclusie
De Sapphire X1950Pro is een mooi kaartje voor een redelijke prijs. Echter met alle bijkomende kosten en modificaties maakt deze kaart een stuk minder aantrekkelijk. Als ik weer zou mogen kiezen denk ik dat ik voor een andere kaart was gegaan. Echter, wanneer je dit er wel voor over hebt, heb je uiteindelijk ook een pracht kaartje.