Inleiding
Eerder dit jaar introduceerde Intel op de Computex-beurs in Taipei het concept 'Ultrabook'. De chipgigant is van mening dat er in laptopland nog flink wat te winnen valt op het gebied van gewicht, design en snelheid. Daarom wil het bedrijf nauwer samenwerken met fabrikanten om de kwaliteit van hun laptops te verbeteren. Een aantal jaar terug deed Intel hetzelfde, maar toen met kleine, compacte laptops - wat tot de opmars van netbooks leidde.
Een Ultrabook moet volgens Intel niet dikker zijn dan 20mm en niet duurder zijn dan 1000 dollar. Daarnaast moet zo'n apparaat een ssd of een ander opslagmedium met vergelijkbare prestaties aan boord hebben, zodat het systeem snel kan opstarten of uit de slaapstand kan worden gehaald
Intel werd bij zijn aankondiging bijgestaan door Asus, dat een concept-Ultrabook presenteerde: de UX21. Toch is dit niet het eerste model dat de winkels zal bereiken: die eer gaat - voor zover nu bekend - naar Acer.
Begin augustus lekten de eerste afbeeldingen uit van Acers Ultrabook, die officieel bekendstaat onder de weinig spannende naam Aspire 3951. Uiterlijk vertoont de notebook veel overeenkomsten met de MacBook Air, en ook de hardware van de twee dunne laptops is behoorlijk vergelijkbaar.
Tweakers.net kreeg van Acer een engineering sample van de Aspire 3951 om eens flink aan de tand te voelen. We moeten daar meteen bij melden dat de geteste configuratie met een ssd van 120GB niet in de Benelux verkocht zal worden. In onderstaande tabel staan de configuraties die hier wel te koop zullen zijn.
Acer Aspire 3951 - modellen |
Processor |
Core i5 2467M |
Core i7 2637M |
Core i5 2467M |
Kloksnelheid |
1,6GHz (2,3GHz Turbo) |
1,7GHz (2,8GHz Turbo) |
1,6GHz (2,3GHz Turbo) |
Geheugen |
4GB ddr3 |
4GB ddr3 |
4GB ddr3 |
Opslag |
320GB hdd + 20GB ssd |
500GB hdd + 20GB ssd |
240GB ssd |
Beschikbaar |
oktober |
november |
oktober |
Prijs |
€799 |
€999 |
€1199 |
Omdat de door ons geteste configuratie de winkels niet zal bereiken, is deze review iets beknopter dan je van ons gewend bent; veel testresultaten zullen immers niet overeenkomen met die van de modellen die je uiteindelijk wel beschikbaar komen. We bekijken wel of Intel zijn doelstellingen haalt en we maken we ook de onvermijdelijke vergelijking met de 13" MacBook Air van Apple.
Uiterlijk en indruk
De 3951 is minimalistisch vormgegeven: afgezien van de kaartlezer en de hoofdtelefoonaansluiting zijn alle i/o-aansluitingen aan de achterzijde geplaatst, waardoor de notebook er van voren en van opzij strak uitziet. Als het scherm wordt opengeklapt, zien we naast het toetsenbord en de touchpad alleen een aan-uitknop en twee statusledjes. Deze aan-uitknop is overigens in het scharnier geplaatst; dat is even wennen, maar werkt in de praktijk prima.
:fill(white)/i/1314609722.jpeg?f=thumb)
Acer heeft ervoor gekozen om nauwelijks kleur te gebruiken: de behuizing is grijs, de toetsen zijn donkergrijs en het deel rondom de aansluitingen achterop is zwart. De schermcover is van geborsteld aluminium en in het midden daarvan prijkt het logo van Acer. De onderzijde heeft in de hoeken vier pootjes waardoor de laptop iets verhoogd staat. Vermoedelijk is dit om de speakers wat meer ademruimte te geven.
Dit alles maakt dat de Aspire 3951 er, zeker vergeleken met de meeste concurrenten, strak en simpel uitziet. De laptop doet ook erg denken aan de MacBook Air: beide apparaten hebben duidelijk dezelfde designfilosofie, al heeft de Air een aluminium unibody-behuizing en is de Aspire 3951 uit verschillende materialen opgebouwd. Afgezien van de aluminium schermcover is de body van de Acer van hard plastic gemaakt, maar de 3951 voelt niet significant minder stevig aan dan de Air.
:fill(white)/i/1314611281.jpeg?f=thumb)
De dikte en het gewicht van de twee notebooks verschillen weinig. Dichtgeklapt is de 3951 op zijn dikste punt 16,5mm en aan de voorzijde, op zijn dunste punt, is hij 7mm. Bij de Air zijn deze maten respectievelijk 17 en 3mm. Met 1,34kg voor de Acer en 1,33kg voor de Air zijn de twee praktisch even zwaar.
Ons testexemplaar was duidelijk nog niet marktrijp; de afwerking liet nog te wensen over. Vooral rondom het scharnier kwamen we veel slordigheden tegen. Randjes sloten niet mooi aan, maar erger was dat het scharnier te slap was afgesteld, waardoor het scherm makkelijk uit zichzelf naar achteren viel. Ook bleef het scherm lang trillen als het bewogen was.
We hebben Acer hier natuurlijk op geattendeerd en zij hebben ons verzekerd dat dit alleen bij het engineering sample het geval is, en dat de notebooks die uiteindelijk in de winkel zullen liggen, hier geen last van zullen hebben. Afgezien van de bovenvermelde afwerkingsproblemen waren we zeker wel onder de indruk van de bouwkwaliteit.
Hardware
Het hart van onze 3951 is Intels Core i7 2637M-processor. Dit is een zogenaamd ultra low voltage model, wat ook uit de eigenschappen blijkt. Zo is de standaard kloksnelheid slechts 1,7GHz, maar in de Turbo-stand kan die naar 2,8GHz worden opgeschroefd. De op 32mn geproduceerde chip beschikt over twee cores met ondersteuning voor HyperThreading. Het verbruik bedraagt maximaal 17W, waarmee de 2637M zijn ulv-label eer aandoet.
De processor lijkt in veel opzichten op de Core i5-2557M, die Apple in de MacBook Air gebruikt. Beide chips draaien op 1,7GHz, al ligt het Turbo-maximum van de i7 honderd megahertz hoger. Ook heeft de i7 ten opzichte van de i5 een megabyte extra L3-cache: 4MB om 3MB. In de 3951 wordt de cpu bijgestaan door 4GB ddr3-werkgeheugen.
Opslag
Intel legt bij Ultrabooks de nadruk op rappe opstarttijden en daarom zal Acer alle varianten van de 3951 van flashgeheugen voorzien. Onze testsample bevatte een Intel 320-ssd van 120GB, maar deze schijf zal in Nederland niet voor de 3951 worden gebruikt. Alleen het duurste model krijgt een ssd, en dat gaat om een 240GB-exemplaar.
Toch hebben we even gemeten hoeveel tijd ons exemplaar nodig had om te booten. Daartoe plaatsten we een snelkoppeling naar Internet Explorer in de 'Startup'-map en maten we de tijd vanaf het indrukken van de aan-uitknop tot het moment dat Internet Explorer op het scherm verscheen.
De Aspire 3951 met de 120GB-sdd bleek slechts 17 seconden nodig te hebben om op te starten. De ssd zal hier natuurlijk grote invloed op hebben, maar ook opvallend is de zeer korte bios-posttijd. De boottijd van de MacBook Air 13 met OS X was net een seconde langer.
De goedkopere modellen zullen voorzien zijn van een reguliere harde schijf die gecombineerd wordt met een 20GB-cache-ssd. Uit onze tests met het Z68-platform blijkt dat een dergelijke opstelling flink sneller kan zijn dan enkel een harde schijf. We hebben deze configuratie helaas niet kunnen testen.
Toetsenbord en touchpad
Acer heeft de 3951 voorzien van een chiclet-toetsenbord van hetzelfde type dat het bedrijf al langere tijd voor zijn consumentenlaptops gebruikt. De indeling is standaard, al zijn er wel een paar concessies gedaan om alles in de beperkte ruimte te laten passen. Zo zijn de pijltjestoetsen erg klein, en zijn de Home- en End-knoppen op dezelfde toetsen als Page Up en Page Down geplaatst.
De aanslag is fijn, maar bij wat sneller tikken kwam het soms voor dat aanslagen niet herkend werden. Ook nadat we de notebook al enkele dagen in huis hadden, en dus enigszins aan het toetsenbord gewend waren, kwam hier weinig verbetering in. Na wat uitproberen werd duidelijk dat een aantal toetsen precies in het midden geraakt moet worden; als deze toetsen in de hoeken werden geraakt, werd de aanslag niet altijd geregistreerd. Nu gaat het hier om een engineering sample, dus we hopen dat dit in de uiteindelijke versie geen probleem zal zijn.
:fill(white)/i/1314609702.jpeg?f=thumb)
Het touchpad heeft grote indruk op ons te gemaakt. Apple heeft al tijden een flinke voorsprong met zijn grote touchpadoppervlakken en goede multitouch-ondersteuning, maar Acer lijkt - samen met touchpadfabrikant Elan - een grote inhaalslag op dit gebied gemaakt te hebben. Het oppervlak is nog steeds kleiner dan bij de MacBooks, maar wel groter dan dat van veel andere Windows-laptops. Het touchpad is een glad geheel met afgeronde hoeken, dat aan de linker- en rechteronderzijde ingedrukt kan worden om te klikken.
Fabrikant Elan levert een nette driver mee met ondersteuning voor meerdere multitouchgestures. Nu is de ondersteuning hiervoor in Windows nog lang niet zo goed als in OS X, maar op hardware- en drivergebied is flinke vooruitgang geboekt. Elke lichte aanraking wordt geregistreerd, waardoor scrollen met twee vingers en andere multitouchbewegingen erg vloeiend verlopen. Het touchpad op de 3951 is in ieder geval een van de beste die we tot nu toe gebruikt hebben.
Aansluitingen
Acer heeft ervoor gekozen om bijna alle aansluitingen aan de achterzijde van de laptop te plaatsen. Daardoor zien beide zijkanten er strak uit, maar we vragen ons toch af of het in de praktijk ook handig is. Even snel een usb-drive inpluggen gaat toch net wat sneller als de usb-poort zich in het zicht bevindt.
Van die usb-poorten heeft de 3951 er overigens twee, beide van het usb 2.0-type. Daarnaast zijn achterop nog een hdmi-uitgang en de voedingsaansluiting te vinden. Voor een notebook van dit formaat is dat best netjes, al hebben reguliere notebooks vaak meer aansluitingen. De sd-kaartlezer en 3,5mm-aansluiting zijn niet achterop maar aan respectievelijk de rechter- en linkerzijde te vinden.
:fill(white)/i/1314609720.jpeg?f=thumb)
Van binnen
We konden het niet laten om de 3951 van binnen te bekijken. De laptop is redelijk simpel open te maken: de bodemplaat is met twaalf kruiskopschroeven vastgemaakt. Als die losgedraaid worden, kan de gehele onderzijde verwijderd worden en komt alle hardware bloot te liggen.
:fill(white)/i/1314609748.jpeg?f=thumb)
Bij het bekijken van de verschillende onderdelen valt meteen de 2,5"-harddisk op. We hadden eigenlijk verwacht dat Acer vanwege de weinige beschikbare ruimte voor een 1,8"-model zou kiezen, of zelfs dat het nand-geheugen rechtstreeks op het pcb gesoldeerd zou zijn. Zoals gezegd zal Acer bij de goedkopere modellen echter gebruikmaken van een reguliere harde schijf in combinatie met een cache-ssd, waarvoor wat meer ruimte nodig is dan een enkel 1,8"-slot.
In het midden is de lithium-polymeer-accu geplaatst en aan de rechterzijde zien we de constructie waarmee de processor en chipset gekoeld worden. Links onder de accu is de wifi-module geplaatst. Wat er onder de zwarte plastic overkapping aan de onderzijde schuilgaat is niet duidelijk; de constructie voelt in ieder geval hol aan. We hebben de notebook echter niet verder gedemonteerd omdat we dan diverse vastgelijmde onderdelen hadden moeten losmaken.
Accu
De accu in de 3951 heeft een capaciteit van 36,4Wh. Omdat ons testmodel afwijkt van de configuraties die op de markt zullen komen, zullen we hier geen harde cijfers over de accuduur geven. We kunnen wel zeggen dat ons model het bij licht gebruik ongeveer vier uur op een volle lading uithield. Of de accuduur van de uiteindelijke modellen vergelijkbaar zal zijn, kunnen we nog niet met zekerheid zeggen.
Een minpunt is wel het ontbreken van een hibernate-optie. Acer claimt dat de 3951 in de slaapstand niet meer stroom verbruikt dan bij traditionele hibernation, maar daar zijn we niet van overtuigd. In de slaapstand loopt het accuniveau namelijk nog steeds met ongeveer twee procent per uur terug. We hadden graag de mogelijkheid gezien om echte hibernation te gebruiken.
Scherm
Benchmarks
Hoewel de configuratie van ons testexemplaar niet in de Benelux op de markt komt, zal Acer de Intel Core i7 2637M wel in het model van 999 euro gebruiken. We hebben daarom enkele benchmarks gedraaid om de prestaties van deze chip te meten. Benchmarks waarvan de resultaten door het opslagmedium beïnvloed kunnen worden, slaan we in deze hands-on over.
We verwachten niet dat de Aspire 3951 de ranglijsten zal aanvoeren, maar het is interessant om te zien hoe hij zich tot zijn directe concurrenten verhoudt. Eén van deze concurrenten is Apples MacBook Air 13", die we onlangs zowel onder OS X als onder Windows 7 getest. In de onderstaande tabellen komt deze notebook dus steeds twee keer voor.
Cinebench 11.5 - Single |
Systeemnaam | Processor | Score (Punten, hoger is beter) |
Alienware M14x |
Core i7 2820QM |
********
1,29 |
Asus N53 |
Core i7-2720QM |
********
1,29 |
Lenovo Thinkpad X1 |
Core i5 2520M |
********
1,25 |
HP Envy 17 |
Core i7 2630QM |
*******
1,14 |
Air 13 2011 - Win 7 |
Core i5-2557M |
*******
1,07 |
Acer Aspire 3951 |
Core i7 2637M |
******
1,03 |
Air 13 2011 |
Core i5 2557M |
******
1,02 |
HP ProBook 5330m |
Core i3 2310M |
*****
0,84 |
Asus U31S |
Core i3 2310M |
*****
0,76 |
In de singlethreaded benchmark van Cinebench is de Aspire behoorlijk aan de Air 13" gewaagd. De laptops met een quadcore hebben een hoge Turbo-snelheid en zijn daarom niet bij te benen.
Cinebench 11.5 - Multi |
Systeemnaam | Processor | Score (Punten, hoger is beter) |
Alienware M14x |
Core i7 2820QM |
********
5,62 |
Asus N53 |
Core i7-2720QM |
********
5,53 |
HP Envy 17 |
Core i7 2630QM |
*******
4,86 |
Lenovo Thinkpad X1 |
Core i5 2520M |
****
2,82 |
Air 13 2011 |
Core i5 2557M |
***
2,23 |
Air 13 2011 - Win 7 |
Core i5 2557M |
***
2,16 |
Acer Aspire 3951 |
Core i7 2637M |
***
2,11 |
Asus U31S |
Core i3 2310M |
***
2,02 |
HP ProBook 5330m |
Core i3 2310M |
***
2,02 |
In het multithreaded-onderdeel vergroten de quadcores hun voorsprong. Er zit wederom niet veel verschil tussen de Aspire 3951 en de MacBook Air.
Cinebench 11.5 - OpenGL |
Systeemnaam | Processor | Score (fps, hoger is beter) |
HP Envy 17 |
Core i7 2630QM |
********
53,6 |
Alienware M14x |
Core i7 2820QM |
*****
35,1 |
Asus N53 |
Core i7-2720QM |
****
25,0 |
Asus U31S |
Core i3 2310M |
**
15,5 |
Air 13 2011 |
Core i5 2557M |
**
11,5 |
Air 13 2011 - Win 7 |
Core i5 2557M |
**
10,3 |
Lenovo Thinkpad X1 |
Core i5 2520M |
*
8,6 |
Acer Aspire 3951 |
Core i7 2637M |
*
8,1 |
HP ProBook 5330m |
Core i3 2310M |
*
7,6 |
De OpenGL-test van Cinebench wordt in de Aspire afgehandeld door de Intel HD3000-igp, die niet bijzonder krachtig is. Het redelijk forse verschil met de MacBook Airs is moeilijk te verklaren, gegeven dat de igp's van beide machines identiek zijn. Mogelijk weet de igp in de 3951 niet de maximale Turbo-snelheid te bereiken.
Fotogalerij
Conclusie
Intel heeft de Ultrabook bedacht om laptopfabrikanten te stimuleren en de kwaliteit van laptops in het algemeen te verbeteren. Na enige tijd met de Ultrabook van Acer gewerkt te hebben, kunnen we zeggen dat die doelstellingen voor een groot deel gehaald worden.
In ergonomisch opzicht is de 3951 in ieder geval een succes. De laptop is dun en licht, en voelt erg stevig aan. Het toetsenbord is nog voor verbetering vatbaar maar het touchpad is een van de beste die we ooit op een Windows-laptop zagen.
Ook de hardware lijkt goed in orde te zijn. De Core i7 2637M die wij getest hebben is meer dan snel genoeg voor dagelijks gebruik en kan zich goed meten met de cpu in de 13" MacBook Air. Acers keuze om elk model in ieder geval van een kleine cache-ssd te voorzien is interessant, al weten we nog niet precies wat dat voor de prestaties gaat betekenen. Mochten de boottijden in de buurt komen van die van ons ssd-model, dan heeft Acer ook op dit vlak goed gescoord.
Toch zijn er ook wel wat dingen op de Aspire 3951 aan te merken. Hoewel de slaapstand redelijk zuinig is en het systeem snel laat ontwaken, hadden we graag gezien dat de laptop in een echte hibernate-stand kon worden gezet. Verder hopen we dat het wiebelende scherm en de losse scharnieren worden aangepakt voordat de 3951 in de winkelschappen ligt.
Het uiteindelijke gevoel dat we aan de 3951 overhouden is zeer positief. Het Ultrabook-concept spreekt ons erg gaan en we kijken dan ook uit naar de komende maanden, waarin nog meer fabrikanten hun Ultrabooks zullen uitbrengen.
Verschillende uitvoeringen en de MacBook Air
We kunnen deze hands-on natuurlijk niet besluiten zonder een laatste vergelijking met de MacBook Air 13". Op het gebied van ergonomie, bouwkwaliteit en prestaties lijken de laptops aan elkaar gewaagd. Dat betekent dat de prijs van doorslaggevend belang zal zijn.
De MacBook Air 13" is te koop voor prijzen vanaf 1249 euro, terwijl de goedkoopste versie van de Ultrabook al voor 799 euro te verkrijgen is. Bij de Air krijg je dan wel een snellere cpu en een grote ssd, terwijl de 3951 alleen een cache-ssd aan boord heeft. Toch is het prijsverschil riant, en mocht het cache-systeem de schijfprestaties dicht bij die van een ssd brengen, dan heeft Acer een erg scherp geprijsde machine in handen.
De duurste versies van de Air en de 3951 kosten respectievelijk 1499 en 1199 euro. Beide laptops hebben dan een ssd van rond de 250GB aan boord. Vreemd genoeg heeft Acer ervoor gekozen om deze uitvoering met dezelfde i5-cpu uit te rusten als het 799-euromodel, vermoedelijk om de prijs laag te houden. Dat betekent dat de duurste MacBook beter zal presteren.
Het laatste model van Acer krijgt een prijs van 999 euro en bevat de Core i7 2637M-cpu die ook in ons testmodel zit. Zou deze van een ssd zijn voorzien, dan was dit verreweg de belangrijkste concurrent voor de Air geweest. Ook bij dit model heeft Acer echter voor een reguliere hdd met een cache-ssd gekozen. We zullen de benchmarks van deze opstelling moeten afwachten voordat we een oordeel over de krachtsverhoudingen kunnen geven.