Onze Duron wilde met luchtkoeling stabiel werken op 900Mhz, met waterkoeling en een peltier-element kwamen we maar 98Mhz verder. Nu zul je je misschien afvragen waarom dit zo weinig scheelt, welnu daar willen we in deze conclusie antwoord op geven. Hierbij wordt dan ook besproken of het überhaupt zin heeft om met een peltier-element en waterkoeling te werken om je zwaar overklokte processor te koelen.
Als eerste maar waarom de processor niet verder wilde. Hoewel 998Mhz ruim 66% boven de specs is, zullen sommigen het niet genoeg vinden. Dit is op zich wel te begrijpen aangezien er met een zeer uitgebreid koelsysteem wordt gewerkt. Toch is het niet het koelsysteem alleen dat uitmaakt hoever je de processor kunt overklokken.
De processor zelf zal altijd de bottleneck blijven op dit gebied. Dit ligt aan de opbouw van de processor. Een processor bestaat namelijk uit transistoren, deze hebben een bepaald schakelpunt, deze is uit te drukken in een aantal volts. Als de processor wordt overklokt, zal je het voltage moeten verhogen omdat anders de transistors niet meer goed willen schakelen. Hoe verder je gaat qua snelheid, hoe hoger je dit voltage moet maken om de transistors nog te kunnen laten schakelen. Op een gegeven moment is het niet meer veilig om het voltage nog te verhogen aangezien de warmte productie dan ook erg zal toenemen, daarnaast is het zo dat de processor is ontworpen voor een bepaald voltage. Bij de Duron is dit 1,5V, wij hebben dit al verhoogd naar 1,85V (verder wilde helaas niet). Bij dit voltage is 998Mhz dus de hoogste snelheid waarbij de transistoren nog willen schakelen.
Bij deze snelheid produceert de processor een aantal watts aan warmte, deze willen we op een zo goed mogelijke wijze afvoeren aangezien alleen dan de processor koud zal blijven. Je kunt een conventionele koeling gebruiken (heatsink+fan), maar deze zal niet zoveel warmte kunnen afvoeren als een waterkoeling. Daarbij wordt het peltier-element gebruikt om de temperatuur van de processor onder de omgevingstemperatuur te krijgen (of eigenlijk onder de temperatuur van het water).
Waterkoeling kan eenvoudigweg meer warmte onttrekken aan het oppervlak van de core dan een heatsink/fan combinatie. Als je met peltiers gaat werken is hierdoor dan ook aan te raden gebruik te maken van een waterkoelinstallatie. Helaas zijn de kosten van zo’n installatie niet gering, hierdoor is het voor de meeste tweakers niet zo interessant om hier gebruik van te gaan maken.
De door ons gebruikte installatie (inclusief peltier-element) kost ongeveer ƒ800,=, zonder een voeding voor het peltier-element. Voor die losse voeding (en die heb je echt nodig) kun je nog een paar honderd gulden extra uittrekken. Voor dit bedrag alleen al kan je een high-end Alpha heatsink+fan kopen en een Thunderbird 800 of 850, die met deze koeling boven de 950Mhz zou moeten kunnen komen.
De uiteindelijke conclusie die we dus kunnen trekken is dat de Duron een lekkere processor is om te overklokken, het kost relatief weinig moeite en de andere onderdelen in je kast zijn niet van erg groot belang bij het overklokken (met uitzondering van je moederboard dus).
Een goed moederboard in combinatie met een stevige luchtkoeler zou in principe de Duron 600 al tot 850-900Mhz moeten kunnen trekken, waarbij een totaalprijs voor moederboard, processor en koeler nu ongeveer ƒ700 tot ƒ875 afhankelijk van de exacte hardwarekeuze.
Een complete waterkoelset inclusief peltier-element is ruimschoots duurder, en dan heb je nog geen processor en geen moederboard. De prijs-kwaliteits verhouding is dus compleet ruk.
Het gebruik van een dergelijk systeem heeft echter nog andere voordelen dan enkel betere koeling. Het geluidsniveau is lager en de levensduur van de processor wordt door de lagere temperatuur verlengd. Ook kan het systeem (met enkele kleine aanpassingen) aangepast worden zodat deze in een volgend systeem gebruikt kan worden. Zo is het gebruikte waterblok te gebruiken op zowel slot A, slot 1 als socket processoren.
Maar eigenlijk horen rationele overwegingen geen rol te spelen bij dit soort high-level tweaking. Natuurlijk is de prijs/prestatie verhouding van waterkoeling ten opzichte van luchtkoeling slecht. Maar dat is minder belangijk: het gaat erom de allerlaatste MHz uit een processor te persen door gebruik te maken van vrij extreme koelmethoden. Dat je voor hetzelfde geld ook een snellere processor kunt kopen die misschien nog wel verder te tweaken is met gewone koeling is niet belangrijk voor de echte die-hard. En dat is precies wat dit project was: voor de lol
Disclaimer: Overklokgarantie bestaat niet: het zou best kunnen zijn dat precies jouw Duron 700 niet meer dan 750Mhz wil doen. Tweakers.net is niet aansprakelijk voor eventuele gevolgen van te ver overklokken