Jolla's Sailfish-smartphones gaan Wayland-displayserverprotocol gebruiken

Het Finse bedrijf Jolla zal op de smartphones die op zijn Sailfish-besturingssysteem draaien de nog jonge displayserverprotocol Wayland gaan benutten voor de grafische interface. De eerste smartphones met Sailfish worden eind dit jaar verwacht.

Bedrijven en vrijwilligers die werken aan op Linux gebaseerde besturingssystemen voor mobiele apparaten lopen steeds vaker aan tegen de beperkingen van het gedateerde X.Org Server. Om die reden zijn er diverse alternatieve displayserverprotocollen in ontwikkeling. Zo kiest Canonical voor een geheel eigen benadering met zijn Mir. Een breder gedragen alternatief is Wayland.

De developers bij Jolla, een start-up die is opgericht door een aantal voormalige Nokia-medewerkers, hebben laten weten dat hun Sailfish-besturingssysteem gebruik zal maken van Wayland. Deze keuze is gedurfd, omdat het Wayland-displayserverprotocol nog relatief weinig wordt gebruikt en nog volop in ontwikkeling is.

Sailfish draait boven op een Linux-kernel en kan Android-software draaien binnen een sandbox. Jolla wil eind dit jaar zijn eerste smartphone met Sailfish uitbrengen. Het gaat om een toestel met een 4,5"-touchscreen, een dualcore-soc en de mogelijkheid om met lte-netwerken te communiceren.

Reacties (29)

Wayland is geen display server, maar een protocol. Weston is een reference-implementatie van Wayland.

http://wayland.freedesktop.org/

[Reactie gewijzigd door djc op 15 juli 2013 13:38]

lopen steeds vaker aan tegen de beperkingen van het gedateerde X.Org Server

Is dat zo? Zijn er beperkingen en lopen mensen daar tegen aan? En is X.Org gedateerd?

Volgens mij is dit door iemand geschreven die zich niet heel goed informeert en vooral op Windows systemen werkt...

Als we om te beginnen eens het woordenboek pakken:


Gedateerd: verouderd

Verouderd:
1. oud geworden; vervallen
2. in onbruik geraakt

Volgens mij is X.Org niet bepaald vervallen of in onbruik geraakt. Dus dat zou suggereren dat de schrijver hier 'oud geworden' bedoeld? Tsja, alles wat lang bestaat wordt oud, zo werkt tijd. Maar dat is volgens mij niet een slechte eigenschap, en zo wordt gedateerd nu wel gebruikt.

Dan hebben we nog de zogenaamde beperkingen waar tegen aan gelopen zou worden. Ik weet niet welke beperkingen dat zijn, want volgens mij is X.Org de meest geavanceerde displayserver die je maar kan vinden in de OSS community. Misschien dat hier de reden van het ontwikkelen van alternatieve displayservers bedoeld wordt, namelijk het feit dat X.Org gewoon groot en breed is geworden wat het voor X.Org-ontwikkelaars (ja, de ontwikkelaars van X.Org zelf, dus niet de 'rest') moeilijker maakt zomaar dingen te wijzigen.

Dus, klopt er iets van alinea? Nee. Helaas klopt er gewoon helemaal niks van, en lijkt het voornamelijk een brij woorden met een sausje van displayserver-gerelateerde termen.


Dat Jolla kiest om Wayland als display server spec te gebruiken is leuk, maar dan moeten we nog maar zien of het ook daadwerkelijk wat toevoegt op een platform dat toch wel vrij snel uit zou moeten komen. Weston en Mir hebben we al, terwijl geen van beiden op het moment beter zijn dan X.Org qua bruikbaarheid en performance. Dus wat gaat Jolla regelen om dat op korte termijn wel te realiseren?

Volgens mij is X.Org niet bepaald vervallen of in onbruik geraakt.

Dat is het wel. De grote Linux distro makers (Ubuntu, Android, WebOS, en nu dus Jolla) gebruiken allemaal ofwel X niet, of zijn druk bezig om er vanaf te komen. De enige die X gebruikt is Samsung/Intel's Tizen. Apple heeft voor OS X in een veel eerder stadium al X.org gedropt voor Quartz.

[Reactie gewijzigd door Dreamvoid op 15 juli 2013 16:43]

Quartz is dan ook een doorontwikkeling van Display PostScript van NextStep, zoals het hele OS eigenlijk als doorontwikkeling van NextStep kan aanzien worden.

Het *is* ook NextStep, het is geen toeval dat talloze Cocoa classes met "NS" beginnen

(maar bedoel meer dat Apple destijds ook voor een display server op basis van X had kunnen kiezen, en Display PostScript dumpen - ze deden het omgekeerde)

Tja, als je webos en jolla in dat rijtje opneemt dan moet je suse/redhat/debian/mint etc etc) ook opnemen als het gaat om grote disto makers
Overigens zullen ze allemaal wel overgaan op wayland (behalve ubuntu), het porten van DE's ligt al redelijk op koers voor zover ik kan zien.

Niet helemaal, Dreamvoid had het weldegelijk over Linux distro makers maar het rijtje dat hij opsomde lijkt meer op een lijstje van verschillende besturingssystemen. Ubuntu/suse/redhat/debian/mint zijn inderdaad distro makers dus is ééntje vermelden wel genoeg, in dit geval dan toevallig ubuntu, maar Jolla is, voor zover ik kan beoordelen, toch echt maker van een eigen systeem evenals WebOs een compleet ander systeem is.

In de snel veranderende wereld van ICT wordt gedateerd volgens mij vaak anders gebruikt.

Dat het niet in onbruik is geraakt is meer te danken aan een monopoly.

Er zijn wel degelijk hele valide redenen om een nieuwe displayserver te bouwen. En ja, als je dan bezig bent kan je best een nieuw protocol bedenken ipv een 20 jaar oud te blijven gebruiken.

Zie http://www.phoronix.com/s...&item=x_wayland_situation

Er is inderdaad een valide reden Maar wat het artikel aanhaalt en het woordgebruik heeft hier gewoon niks mee te maken.

Ja, X.Org is met een oudere mindset ontworpen en gebouwd, en het constant breien van extra functies helpt niet met het vereenvoudigen van de codebase, maar dat maakt het niet inherent slecht.

Weston en Mir kunnen als ze eenmaal volwassen zijn waarschijnlijk wel makkelijk X.Org performance wise om de oren slaan, maar op het moment zijn er alleen nog maar lab-kwaliteit releases, en dat is voor eindgebruikers en voor het ondersteunen voor alles wat nu werkt gewoon niet bruikbaar.

Qua performance was het op het moment dacht ik zo dat non-composited en 2D-composited desktop taken inderdaad sneller kunnen zijn per app instance, maar overall betere performance op alle aspecten zit op het moment nog in geen enkele wayland implementatie.

[quote]Ja, X.Org is met een oudere mindset ontworpen en gebouwd[quote]En bijgevolg dus gedateerd.

en het constant breien van extra functies helpt niet met het vereenvoudigen van de codebase, maar dat maakt het niet inherent slecht.

Maar het gebrek aan transparantie van de code base die daar inherent aan is zorgt er wel voor dat het steeds moeilijker word om fouten te zoeken, uitbreidingen te maken of gewoon verbeteringen aan te brengen.

Weston en Mir kunnen als ze eenmaal volwassen zijn waarschijnlijk wel makkelijk X.Org performance wise om de oren slaan, maar op het moment zijn er alleen nog maar lab-kwaliteit releases, en dat is voor eindgebruikers en voor het ondersteunen voor alles wat nu werkt gewoon niet bruikbaar.

Indien Jolla denkt dat wayland bruikbaar is voor hen dan verlaat wayland dankzij Jolla net het lab waar ze vandaag inzitten. Mir is ook zo een opstelling, maar toch weerhoud het Canonical er niet van om nu al aan te kondigen dat Mir vanaf 14.04 de default optie zal zijn voor Ubuntu.

Performance gewijs zit wayland wel goed. X apps draaien zelfs sneller in wayland doordat ze fullscreen draaien, wayland kopieerd dan gewoon de displaybuffer.

Inderdaad Xorg heeft weinig beperkingen. het is eerder dat X.org te omslachtig is.
Mobile apparaten hebben geen vensters. wat het Xorg model overbodig maakt.
en Desktop systemen krijgen veel meer te maken met 3d acceleratie wat niet echt goed zal performen met een remote X verbinding (Xclient draait op een ander systeem dat je Desktop/ Xserver)

Wat ik in ieder geval interessant vind aan Jolla is dat ze aangeven hun servers niet in de US te vestigen en daardoor ongevoelig zouden moeten zijn voor PRISM. Ik heb niks te verbergen, maar ben wel gesteld op m'n privacy, dit soort initiatieven zijn interessant.

Declared: without PRISM and no disclosing information
When asked: how is it with Jolla and PRISM, will the NSA have access to Jolla's server, answered that "Jolla servers are not in US so we are not subject to any US rules or regulations regarding disclosing information." That is commonly interpreted that Jolla is free from problem of PRISM and disclosing information. Many see in this the Sailfish OS and Jolla's smartphone advantage in relation to other operating systems like Windows, Android or iOS which are from companies seems to have the contrary policy and active cooperation in this scope.[18]

Bron: http://en.wikipedia.org/wiki/Jolla

PRISM is niet het enige afluisterprogramma, en de VS niet het enige land dat dergelijke programma's heeft. ECHELON bijvoorbeeld is een programma dat gerund wordt door ge geheime diensten van de VS, het VK, Canada, Australie en Nieuw Zeeland. Daarnaast zijn er heel wat landen die medewerking hebben verleend aan ECHELON. Saillant detail is dat ECHELON misbruikt is voor commerciele doeleinden.

Maar, laten we ons beperken tot drukmakerij om PRISM.

On topic: Ik ben erg benieuwd naar Sailfish OS. "Er werd getoond hoe een gebruiker vanaf het homescreen met een applicatie kan werken zonder deze daadwerkelijk te hoeven openen." Dit soort ontwikkelingen vind ik spannender dan nieuwe kleurtjes.

ECHOLON 'luistert' het internet af, PRISM geeft toegang tot specifieke OSen en programma's. Dat is nou niet echt hetzelfde...

Het internet kan je helaas niet om heen (naja kan wel maar ik persoonlijk iig niet ivm me werk als webdeveloper ), om die specifieke apps en programma's mooi wel

Ik zei ook niet dat ECHELON en PRISM hetzelfde doen? Overigens vullen de twee elkaar mooi aan. Als ik een systeem boycot vanwege PRISM, dan wordt dezelfde informatie die ik ophaal of verstuur met een ander systeem wel opgeslagen en geanalyseerd door ECHELON. Het zogenaamde voordeel van Sailfish OS ten opzichte van in de VS gevestigde diensten wordt hiermee teniet gedaan.

Over het toegang verschaffen tot specifieke systemen gesproken; Lotus Notes bevatte een key die de deur openzette voor de Amerikaanse overheid om de gebruikers in de gaten te houden. Dat speelde lang voordat PRISM werd ontwikkeld.

_{Edit: Verduidelijkt dat Sailfish OS niet gevrijwaard is van spionage.}

[Reactie gewijzigd door Wodanford op 15 juli 2013 14:42]

Ik zei ook niet dat ECHELON en PRISM hetzelfde doen?

Nee niet letterlijk maar de suggestieve ondertoon deed het wel zo lijken imho...

Het ging er ook niet om dat ik dacht dat jij het verschil niet wist, wou alleen even nuanceren dat je voor PRISM kan kiezen (US producten) maar voor ECHELON niet echt (het hele internet is er mee besmet)

En je het ene dus wel degelijk min of meer kan ontwijken, en het andere bijna niet (tenzij je het hele internet niet meer wilt gebruiken).

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 15 juli 2013 15:35]

hehe,

PRISM is afgeleide van PRISMA... welke dus licht signalen kan splitten. Laten we overal nou net glasvezel hebben.

PRISM is gewoon een systeem om internet data van een glasvezelf af te splitten om het af te luisteren.
Heel simpel: PRISM == splitter voor glasvezel.

PRISM heeft geen toegang tot specifieke OSen... De splitter plaatsen ze gewoon net voor de servers van o.a. Microsoft, Google en andere grote bedrijven in een geheim hokkie.

[Reactie gewijzigd door Texamicz op 15 juli 2013 20:09]

De vraag is alleen, wat doet het land waar ze wel in gevestigd zijn, kijken die ook niet rustig mee. Kan me niet voorstellen dat alleen de VS dit soort dingen doen. Al weten we natuurlijk wel zeker dat het in de VS gebeurt en van de andere landen niet.

Het meest veilige is gewoon geen gevoelige data waar dan ook op het internet/computer verbonden met internet te zetten, maar dat kan bijna niet meer in deze tijd .

En dan gebruik je Gmail, Facebook en Skydrive - en dan kijkt de NSA ook op je Jolla telefoon gewoon mee.

Ik vraag me af hoe ze dit drivers gewijs aanpakken? Mir wil expliciet het android display driver systeem hergebruiken om problemen te vermijden: chipsets met geen open source drivers of specs. Wayland werkt voor het ogenblik enkel op de open source drivers: intel, nouveau en radeon, ...

Ik heb tot nu toe alleen nog maar claims gezien van Canonical dat Mir met Android drivers zal werken maar nog niks concreets.

Wayland daarentegen werkt al met Android drivers: http://mer-project.blogsp...-android-gpu-drivers.html

Het interessante is overigens dat Canonical niet zonder het werk van deze developer Android support zou kunnen hebben leveren, zoals ook vermeldt in het artikel.

Canonical maakt ook gebruik van Libhybris om Android drivers aan te kunnen spreken.

Voor Mir and Wayland zullen proprietaire drivers EGL als interface aan moeten bieden.

Leuke foon al vind ik dat mee kleuren van de interface met de achterkantjes wel een beetje kinderachtig, focus je liever op iets anders.

Voor mij is dat privacy verhaal wel belangrijk en ik zal de foon dan ook zeker overwegen.

De kleuren van de interface zijn gebaseerd op de kleuren van de achtergrondafbeelding.
Die kan je simpel zelf wijzigen.

Ze gebruiken bijhorende kleuren van de afbeelding in hun publiciteitsshots omdat dat er gelikter uit ziet, jij hoeft je daar natuurlijk niet aan te houden.

Nee, er is een feature die het thema vanzelf aanpast als je de backcover veranderd...

Hernoemd naar displayserverprotocol om specifieker te zijn.

Zo jammer dat het een 4,5 inch phone is.
Zit al 2 maanden zonder smartphone en smacht naar een alternatief voor de american-based OS-en.
Hopelijk komt er ook een wat kleiner model.

Ik kijk erg uit naar Ubuntu Touch voor mobile. Dat ziet er namelijk geniaal mooi en goed doordacht uit.